Return to Video

Jak działa cykl menstruacyjny - Emma Bryce

  • 0:07 - 0:10
    Może ciężko w to uwierzyć,
    ale w tym momencie,
  • 0:10 - 0:15
    300 milionów kobiet na świecie
    doświadcza tej samej rzeczy:
  • 0:15 - 0:16
    miesiączki.
  • 0:16 - 0:19
    Miesięczny cykl menstruacyjny,
    który prowadzi do miesiączki
  • 0:19 - 0:23
    jest rzeczywistością, której doświadcza
    większość kobiet na świecie.
  • 0:23 - 0:25
    Jednak dlaczego ten cykl
    jest tak uniwersalny?
  • 0:25 - 0:28
    I co sprawia, że jest to w ogóle cykl?
  • 0:28 - 0:32
    Miesiączka trwa od 2 do 7 dni,
  • 0:32 - 0:36
    występując raz na 28 dni.
  • 0:36 - 0:38
    Cały system powtarza się
  • 0:38 - 0:43
    około 450 razy w życiu kobiety.
  • 0:43 - 0:45
    Za kulisami znajduje się szereg
    hormonalnych regulatorów,
  • 0:45 - 0:48
    które dostrajają
    wewnętrzne funkcjonowanie,
  • 0:48 - 0:53
    tak by menstruacja mogła rozpocząć się
    i zakończyć podczas tych 28 dni.
  • 0:53 - 0:55
    Ten wewnętrzny mechanizm
    zawiera dwa jajniki
  • 0:55 - 0:58
    wypełnione tysiącem malutkich woreczków
    zwanych pęcherzykami,
  • 0:58 - 1:03
    z których każdy zawiera jeden oocyt,
    niezapłodnioną komórkę jajową.
  • 1:03 - 1:06
    W okresie dojrzewania jajniki przechowują
    ponad 400 tysięcy komórek jajowych,
  • 1:06 - 1:09
    ale wypuszczają co miesiąc tylko jedną,
  • 1:09 - 1:12
    co skutkuje ciążą lub miesiączką.
  • 1:12 - 1:15
    A oto jak ten cykl się rozwija.
  • 1:15 - 1:17
    Każdego miesiąca począwszy od dojrzewania,
  • 1:17 - 1:20
    przysadka mózgowa produkująca hormony
  • 1:20 - 1:23
    rozpoczyna uwalnianie do krwi
    dwóch substancji:
  • 1:23 - 1:26
    hormonu folikulotropowego
    i hormonu luteinizującego.
  • 1:26 - 1:28
    Gdy dostaną się do jajników,
  • 1:28 - 1:31
    powodują, wzrost i dojrzewanie
    wewnętrznych komórek jajowych.
  • 1:31 - 1:34
    W odpowiedzi pęcherzyki jajnikowe
    wypuszczają estrogen.
  • 1:34 - 1:38
    Komórki jajowe rosną,
    a estrogen osiąga maksymalny poziom,
  • 1:38 - 1:40
    hamując produkcję
    hormonu folikulotropowego,
  • 1:40 - 1:44
    i każąc przysadce wpompować
    więcej hormonu luteinizującego.
  • 1:44 - 1:47
    W rezultacie najbardziej dojrzała
    komórka jajowa w jednym z jajników
  • 1:47 - 1:51
    uwalnia się z pęcherzyka
    przez ścianę jajnika.
  • 1:51 - 1:52
    Nazywamy to owulacją.
  • 1:52 - 1:57
    Następuje ona zwykle
    10 do 16 dni przed miesiączką.
  • 1:57 - 2:00
    Malutki pęcherzyk sunie wzdłuż jajowodu.
  • 2:00 - 2:01
    Ciąża może nastąpić tylko wtedy,
  • 2:01 - 2:04
    gdy jajeczko zostanie
    zapłodnione przez plemnik
  • 2:04 - 2:07
    w ciągu kolejnych 24 godzin.
  • 2:07 - 2:09
    W przeciwnym wypadku
    przygoda jajeczka się kończy,
  • 2:09 - 2:12
    a możliwość ciąży zamknie się
    na kolejny miesiąc.
  • 2:12 - 2:16
    W międzyczasie pusty pęcherzyk jajowy
    rozpocznie wypuszczanie progesteronu,
  • 2:16 - 2:18
    hormonu, który każe nabłonkowi macicy
  • 2:18 - 2:21
    pompować krew i składniki odżywcze
  • 2:21 - 2:25
    na przyjęcie zapłodnionego jajeczka,
    które może zagnieździć się i wzrastać.
  • 2:25 - 2:27
    Jeżeli nie zagnieździ się,
  • 2:27 - 2:31
    kilka dni później opadnie poziom
    progesteronu i estrogenu,
  • 2:31 - 2:35
    czyli wyściółka macicy
    zacznie się degenerować
  • 2:35 - 2:37
    i w końcu odpadać.
  • 2:37 - 2:41
    Krew i tkanki opuszczają
    organizm jako miesiączka.
  • 2:41 - 2:46
    Oczyszczenie macicy z niewykorzystanej
    zawartości może trwać tydzień,
  • 2:46 - 2:48
    po czym rozpoczyna się nowy cykl.
  • 2:48 - 2:52
    Zaraz po tym jajniki zaczynają
    wypuszczać znów estrogen,
  • 2:52 - 2:53
    a nabłonek macicy grubieje,
  • 2:53 - 2:56
    przygotowując się do przyjęcia
    zapłodnionego jajeczka
  • 2:56 - 2:58
    lub wydalenia.
  • 2:58 - 3:01
    Hormony ciągle kontrolują czynności,
  • 3:01 - 3:05
    krążąc w odpowiedniej ilości
    w odpowiednim czasie.
  • 3:05 - 3:07
    Cykl wciąż się posuwa,
  • 3:07 - 3:11
    zmieniając się każdy dzień
    i tydzień w kamień milowy
  • 3:11 - 3:13
    na drodze do ciąży lub miesiączki.
  • 3:13 - 3:16
    Choć cykl zdaje się działać jak w zegarku,
  • 3:16 - 3:18
    jest możliwa różnorodność.
  • 3:18 - 3:20
    W końcu kobiety i ich ciała są unikalne.
  • 3:20 - 3:24
    Cykle menstruacyjne przypadają
    na różny czas miesiąca,
  • 3:24 - 3:27
    owulacja przychodzi w różnych
    momentach cyklu,
  • 3:27 - 3:30
    a niektóre miesiączki
    trwają dłużej niż pozostałe.
  • 3:30 - 3:33
    Sama menstruacja zaczyna się
    i kończy w różnym wieku
  • 3:33 - 3:36
    dla różnych kobiet.
  • 3:36 - 3:39
    Różnice między miesiączkami są normalne.
  • 3:39 - 3:43
    Docenianie tych różnic
    i wiedza miesięcznych procesach
  • 3:43 - 3:45
    może wzmocnić kobiety,
  • 3:45 - 3:49
    pozwalając im rozumieć
    i kontrolować własne ciało.
  • 3:49 - 3:52
    Wtedy mogą uwzględnić mały cykl
  • 3:52 - 3:54
    w dużo większym cyklu życia.
Title:
Jak działa cykl menstruacyjny - Emma Bryce
Description:

Całą lekcję znajdziesz na: http://ed.ted.com/lessons/how-menstruation-works-emma-bryce

Stworzone we współpracy z kampanią Always #LikeAGirl.

W tym momencie trzysta milionów kobiet na świecie doświadcza tej samej rzeczy: miesiączki. Miesięczny cykl menstruacyjny, który prowadzi do miesiączki jest rzeczywistością, której większość kobiet doświadcza w życiu. Jednak dlaczego ten cykl jest tak uniwersalny? I co sprawia, że jest to w ogóle cykl? Emma Bryce przekazuje gruntownie wiedzę o miesiączkach.

Lekcja stworzona przez Emma Bryce, animacja Kozmonot Animation Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:12

Polish subtitles

Revisions