Return to Video

Feydeyên pirrzimaniyê - Mia Nacamulli

  • 0:06 - 0:11
    hablas espanol?parlez-vous français?
  • 0:11 - 0:17
    Go hûn bêjin ''sî'' û ''oui'' xuyaye hûn bi îngîlîzî temaşe dikin.
  • 0:18 - 0:22
    Belkî bexte we heye hûn ji wek geleka bi duzimanî bin
  • 0:22 - 0:26
    Li nik bi hesanî gerandina dine û bê binnivîs temaşekirina filma,
  • 0:27 - 0:30
    duzimanî û pirzimanî tê wateya ku mêjiye te
  • 0:30 - 0:35
    ji miroven yekziman cudatir xuya dike û dişixule.
  • 0:35 - 0:38
    Aya bi rastî wateya zanîna zimanekî çi ye?
  • 0:38 - 0:43
    Zîrekiya ziman bi du hêle aktîf, peyivandin-nivîsandin
  • 0:43 - 0:47
    û bi du hêle pasîf guhdarkirin-xwendin tê pivan
  • 0:47 - 0:49
    Harmonîya di navbera du zimane de
  • 0:49 - 0:51
    zîrekîya di çûn û hatina di navbera her du zimane de ye.
  • 0:51 - 0:55
    Zanîn û bikaranîna zimanen gelek duzimaniya
  • 0:56 - 0:58
    ji hev cuda ye.
  • 0:58 - 1:01
    Giredayî rewşa wa û çawa hînî her zimanî bûna.
  • 1:01 - 1:04
    Di be sê cur e.
  • 1:04 - 1:07
    Wek mînak em li Gabriella meze kin.
  • 1:08 - 1:12
    Hê du salî malbata wê ji Peru koçî amerika kir.
  • 1:12 - 1:13
    Wek duziamniya pêkhatî
  • 1:13 - 1:18
    Gabriella bi hev re bi du zimana mezin bû,
  • 1:18 - 1:20
    bi têne konseptekê re,
  • 1:20 - 1:22
    hînî spanyolî û îngilîzî bû,
  • 1:22 - 1:24
    û dinyaya dora xwe nas kir.
  • 1:24 - 1:29
    Birayê we deh salî dibe ku duzimaniya wî bi koordine be,
  • 1:29 - 1:31
    bi du konseptî şixulî.
  • 1:31 - 1:33
    Li dibistanê hînî îngilizî bû
  • 1:33 - 1:36
    di heman demê de li malê bi spanyolî peyivî.
  • 1:36 - 1:41
    Di dawiye de dê û bavên gabriella duzimaniya wan behtir giredayî ye.
  • 1:41 - 1:43
    Lewra wan zimanê duyemîn
  • 1:43 - 1:45
    bi reya zimanê zikmakî hîn bûn.
  • 1:45 - 1:49
    Heye ev her sê cure duzimanî karin terî wan bikin
  • 1:49 - 1:52
    ji xeynî devoka wan.
  • 1:52 - 1:55
    Belkî yekî ji rêzê fem neke cudahiye.
  • 1:55 - 1:58
    Xebatên zanistî li ser mêjî,
  • 1:58 - 2:01
    hinek nîşan dan xuya kirin
  • 2:01 - 2:05
    ku çawa duzimanî bandore li ser mêjî dike.
  • 2:05 - 2:09
    Baş tê zanîn ku nîvê mêjî ye çepê serdest e
  • 2:09 - 2:11
    di mantik û analîtîke de.
  • 2:11 - 2:15
    Nîvê rastê jî bo hest û civakî serdesttir e.
  • 2:15 - 2:18
    Ev veqetandin ne tam misoger ê.
  • 2:18 - 2:22
    Wexta ku mirov mezin dibin
  • 2:22 - 2:26
    bi wext re alîbûn jî peş dikeve.
  • 2:26 - 2:28
    Ji vir hîpotezêk girîng derdikeve.
  • 2:28 - 2:30
    Li gor vê teorîye
  • 2:30 - 2:32
    zarok pir hesantir hînî ziman dibin.
  • 2:32 - 2:35
    Lewra guherîbûn di mêjîye wan de
  • 2:35 - 2:39
    dihele ku her du alî mêjîyê xwe bo ziman bi kar bînin.
  • 2:39 - 2:43
    Halbûkî mêjîye mezina,alîyek têne bo ziman dişixule,
  • 2:43 - 2:44
    bi giştî alîye çep e.
  • 2:44 - 2:48
    Ku ev rast be,hînbûna ziman di zarokîtiye de
  • 2:49 - 2:52
    hest û cîvakî jî dide mirov.
  • 2:52 - 2:55
    Xebatên dawî nîşan dikin
  • 2:55 - 2:57
    mirovên kû mezinahîya xwe de hînî zimanê duyemîn bûyî,
  • 2:57 - 3:00
    hindiktir hestîyarî û behtir mantiqî nezîkî
  • 3:00 - 3:04
    mijarê di zimanê xwe ye duyemîn dibin,
  • 3:04 - 3:05
    li gorî zimanê zikmakî.
  • 3:05 - 3:08
    Ji bilî ku hûn kengî hînî zimanê duyemîn bûne
  • 3:08 - 3:12
    pirzimanî guhertinên girîng çê dike di mêjî de.
  • 3:12 - 3:14
    Hinek ji wan eşkere ne,
  • 3:14 - 3:16
    mînak behtir alava grî
  • 3:16 - 3:19
    ku tê de behtîrîn noron û sînapsê mêjî hene
  • 3:19 - 3:23
    û mêjî behtir aktîf e, dema ku zimanê duyemîn dişuxile.
  • 3:23 - 3:27
    Tiştekî din bo mirovên duzimanî jî,
  • 3:27 - 3:31
    nexweşiye wek alzheimer û demans 5 sal
  • 3:31 - 3:32
    dereng dibînin.
  • 3:32 - 3:36
    Fikra ku hişmendî ji duzimaniya sûd digire
  • 3:36 - 3:38
    behtir texmîn e.
  • 3:38 - 3:40
    Lê li gor pîsorê kevin ne wisa bû.
  • 3:40 - 3:44
    Berî 1960'î dihat gotin duzimanî peşkeftina zarokan
  • 3:44 - 3:46
    hedika dike û nebaş e.
  • 3:46 - 3:50
    Çunkî zarok dijwarî dikişînin di navbera du zimanan de.
  • 3:50 - 3:53
    ew fikir jî texmîn bû.
  • 3:53 - 3:56
    Lê xebatên dawî nîşan dikin
  • 3:56 - 3:59
    di nav zarokên duzimanî de hinek xeletî behtir in,
  • 3:59 - 4:01
    di azmûnê zimanî de.
  • 4:01 - 4:06
    Lê da xuya kirin pedivîbûna çûn û hatina nav zimanan de
  • 4:07 - 4:10
    vê herema mêjî xurttir dike.
  • 4:10 - 4:14
    Ev herema mêjî karê wek çareserkirina pirsgireka,
  • 4:14 - 4:18
    guhertina peywiran
  • 4:18 - 4:22
    û wexta bal vêdanê de zanyarîye din qut dike.
  • 4:23 - 4:26
    Belkî duzimanî mejî zîrektir neke,
  • 4:26 - 4:31
    lê tenduristîye,aktîfbûna mejî zede dike.
  • 4:31 - 4:35
    Zarokîya xwe de hûn ne pirzimanî bin jî
  • 4:35 - 4:39
    tu carî ne derenge ku hînî zimanekî din bibin.
  • 4:39 - 4:43
    Hûn he jî dikarin hînî ''hello,hola,bonjour'' bibin.
  • 4:43 - 4:49
    Çunkî mijar mêjî be, hindik xebat gelek rê dimeşe.
  • 4:49 - 5:03
    [werger: Xulamê Mîr]
Title:
Feydeyên pirrzimaniyê - Mia Nacamulli
Speaker:
Mia Nacamulli
Description:

Hemû vîdyo: http://ed.ted.com/lessons/how-speaking-multiple-languages-benefits-the-brain-mia-nacamulli

Pirrzimanî dan û stendinê hêsantir dike. Kerem bikin bi awayekî zanistî hînê feydeyên pirrzimaniyê bibin û hîn bibin pirrzimanî bandoreke çawa li ser mejiyê mirov dike.

Ders: Mia Nacamulli, Anîmasyon: TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:04
Dimitra Papageorgiou edited Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
Dimitra Papageorgiou approved Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
ronya bewran edited Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
ronya bewran accepted Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
ronya bewran edited Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
ronya bewran edited Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
Mehmet Sıddık Dilek commented on Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
Mehmet Sıddık Dilek commented on Kurdish subtitles for The benefits of a bilingual brain
Show all

  • Mehmet Sıddık Dilek

    Sûda Pirzimanî

  • Mehmet Sıddık Dilek

    Pirzimanî dan û standine hesanî dike.Kerem kin bi wayekî zanistî hîn bibin çi sûda pirzimanî heye û çi bandore li ser mêjîyê mirov dike.

    Ders: Mia Nacamulli, anîmasyon: TED-Ed.

Kurdish subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.