Τα οφέλη ενός δίγλωσσου εγκεφάλου - Μία Νακαμούλι

Δείτε όλο το μάθημα εδώ: http://ed.ted.com/lessons/how-speaking-multiple-languages-benefits-the-brain-mia-nacamulli

Είναι ξεκάθαρο ότι η γνώση περισσότερων από μια γλωσσών μπορεί να κάνει τα πράγματα ευκολότερα — παράδειγμα να ταξιδεύετε ή να βλέπετε ταινίες χωρίς υπότιτλους. Αλλά υπάρχουν και άλλα πλεονεκτήματα όταν έχετε έναν δίγλωσσο (ή πολύγλωσσο) εγκέφαλο; Η Μία Νακαμούλι μας περιγράφει τα τρία είδη των δίγλωσσων εγκεφάλων και μας δείχνει γιατί η γνώση περισσότερων από μία γλωσσών κρατά τον εγκέφαλό σας υγιή, πολύπλοκο και ενεργό.

Μάθημα από την Μία Νακαμούλι, ψηφιακή απεικόνιση από το TED-Ed.

¿Hablas español? Parlez-vous français?
你会说中文吗？

Αν απαντήσατε, «sí», «oui», ή «是的»
και το βλέπετε αυτό στα Αγγλικά,

προφανώς ανήκετε στη δίγλωσση
και πολύγλωσση πλειοψηφία του κόσμου.

Και πέρα από την ευκολία στα ταξίδια

ή στο να βλέπετε ταινίες άνευ υποτίτλων,

η γνώση δύο ή περισσοτέρων γλωσσών
σημαίνει ότι ο εγκέφαλος

ίσως φαίνεται και λειτουργεί διαφορετικά
από εκείνων των μονόγλωσσων φίλων σας.

Τι σημαίνει λοιπόν, πραγματικά
η γνώση μιας γλώσσας;

Η γλωσσική ικανότητα αξιολογείται
σε δύο ενεργούς τομείς, ομιλία και γραφή,

και σε δύο παθητικούς,
ακουστική και ανάγνωση.

Ενώ ένας ισορροπημένος δίγλωσσος

έχει σχεδόν ίσες ικανότητες
σε όλα και στις δύο γλώσσες,

οι περισσότεροι δίγλωσσοι ξέρουν
και χρησιμοποιούν τις γλώσσες τους

σε διαφορετικό βαθμό.

Ανάλογα με την κατάσταση
και το πώς κατέκτησαν κάθε γλώσσα,

μπορούν να κατηγοριοποιηθούν
σε τρεις γενικές κατηγορίες.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την Γκαμπριέλα,

της οποίας η οικογένεια μεταναστεύει
στις ΗΠΑ από το Περού όταν ήταν 2 ετών.

Ως μια σύνθετη δίγλωσση,

η Γκαμπριέλα αναπτύσσει
δύο γλωσσικούς κώδικες ταυτόχρονα,

με ένα σύνολο εννοιών,

μαθαίνοντας Αγγλικά και Ισπανικά

καθώς αρχίζει να επεξεργάζεται
τον κόσμο γύρω της.

Ο έφηβος αδερφός της από την άλλη,
ίσως είναι συντονιστικός δίγλωσσος,

λειτουργώντας με δύο σύνολα εννοιών,

μαθαίνοντας Αγγλικά στο σχολείο,

αλλά συνεχίζοντας να μιλά Ισπανικά
στο σπίτι και με τους φίλους του.

Τέλος, οι γονείς της Γκαμπριέλας
είναι δευτερεύοντες δίγλωσσοι

που μαθαίνουν μια δεύτερη γλώσσα

διαμέσου της πρώτης γλώσσας τους.

Επειδή όλα τα είδη δίγλωσσων μπορούν
να γίνουν καλοί γνώστες μιας γλώσσας

ανεξάρτητα από την προφορά,

η διαφορά μπορεί να μην είναι ορατή
σε έναν τυχαίο παρατηρητή.

Όμως πρόσφατες εξελίξεις
σε τεχνολογίες απεικόνισης εγκεφάλου

έδωσαν στους νευρογλωσσολόγους μια ματιά

στο πώς όψεις της γλωσσικής εκμάθησης
επηρεάζουν τον δίγλωσσο εγκέφαλο.

Είναι γνωστό ότι το αριστερό ημισφαίριο
του εγκεφάλου είναι κυρίαρχο

και αναλυτικό σε λογικές διαδικασίες,

ενώ το δεξί είναι ενεργότερο
σε συναισθηματικές και κοινωνικές,

αν και αυτό είναι θέμα επιπέδου
και όχι απόλυτο.

Το γεγονός ότι η γλώσσα
εμπλέκει και τις δύο λειτουργίες

ενώ η πλαγίωση αναπτύσσεται
σταδιακά με την ηλικία,

έχει οδηγήσει στην υπόθεση
της κριτικής περιόδου.

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία,

τα παιδιά μαθαίνουν πιο εύκολα γλώσσες

επειδή η πλαστικότητα
των αναπτυσσόμενων εγκεφάλων τους

επιτρέπει τη χρήση και των δύο
ημισφαιρίων στην εκμάθηση γλωσσών,

ενώ στους περισσότερους ενήλικες,
η γλώσσα πλαγιώνεται σε ένα ημισφαίριο,

συνήθως το αριστερό.

Αν είναι αλήθεια, η εκμάθηση
μιας γλώσσας στην παιδική ηλικία

ίσως σας δώσει μια ολιστική αντίληψη
του κοινωνικού-αισθηματικού περιβάλλοντος.

Αντίστροφα, πρόσφατες έρευνες έδειξαν

ότι άνθρωποι που μάθαιναν
μια δεύτερη γλώσσα ως ενήλικες

έχουν μια λιγότερο συναισθηματική
και περισσότερο λογική προσέγγιση

όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα
στη δεύτερη γλώσσα

απ' ό,τι στη μητρική τους.

Ανεξάρτητα από το πότε μαθαίνετε
επιπλέον γλώσσες,

η πολυγλωσσία δίνει στον εγκέφαλο
κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα.

Κάποια από αυτά είναι ορατά,

όπως η υψηλότερη πυκνότητα γκρίζας ουσίας

που περιέχει την πλειοψηφία νευρώνων
και συνάψεων του εγκεφάλου,

και μεγαλύτερη δραστηριότητα σε περιοχές
όταν καταπιάνεστε με τη δεύτερη γλώσσα.

Η εκγύμναση ενός δίγλωσσου εγκεφάλου
κατά τη διάρκεια της ζωής του

μπορεί να καθυστερήσει ασθένειες,
όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και άνοια

μέχρι και πέντε χρόνια.

Η ιδέα των μεγάλων γνωστικών
οφελών της διγλωσσίας

μπορεί να φαίνεται δεδομένη τώρα,

αλλά θα εξέπληττε
πολλούς ειδικούς παλαιότερα.

Πριν τη δεκαετία του 1960, η διγλωσσία
αντιμετωπίζονταν ως εμπόδιο

που επιβράδυνε την ανάπτυξη ενός παιδιού

αναγκάζοντάς το να ξοδεύει ενέργεια
στον διαχωρισμό των γλωσσών,

μια άποψη βασισμένη
σε λανθασμένες μελέτες.

Αν και μια πιο πρόσφατη έρευνα έδειξε

ότι οι χρόνοι αντίδρασης και τα λάθη
αυξάνονται για δίγλωσσους μαθητές

σε διαγλωσσικά τεστ,

έδειξε επίσης ότι η απαιτούμενη
προσπάθεια και προσοχή

για την εναλλαγή γλωσσών προκαλούσε
μεγαλύτερη δραστηριότητα,

και ίσως ενδυνάμωνε,
τον προμετωπιαίο φλοιό.

Αυτό είναι το τμήμα που παίζει
τον μεγαλύτερο ρόλο

στις εκτελεστικές λειτουργίες, επίλυση
προβλημάτων, εναλλαγή εργασιών,

και συγκέντρωση με αποκλεισμό
των άσχετων πληροφοριών.

Αν και η διγλωσσία δεν θα σας κάνει
απαραίτητα εξυπνότερους,

θα κάνει τον εγκέφαλό σας πιο υγιή,
πολύπλοκο και ενεργό,

και ακόμα και αν δεν είχατε την τύχη

να μάθετε μια δεύτερη γλώσσα σαν παιδί,

ποτέ δεν είναι αργά
να κάνετε στον εαυτό σας τη χάρη

για να κάνετε το γλωσσικό άλμα
από το, «Hello»,

στο «Hola», «Bonjour», ή «您好»

επειδή όσον αφορά τους εγκεφάλους μας
λίγη εξάσκηση μπορεί να κάνει τη διαφορά.