Baxt, yaxshiroq ishlash uchun yordam bera oladi.

Biz ishonamizki, yaxshiroq ishlasak, baxtliroq bo'lamiz, lekin buni teskarisi bo'lishi mumkinmi? TEDxBloomingtonda tez va qiziqarli nutqda, psixolog Shawn Achor, baxt aslida samaralikni ruhlantiradi deb bahs yuritadi.

Men 7 yoshligimda,
singlimning yoshi endigina 5 edi,

2 qavatli karavotning
yuqorisida o’ynar edik.

O’sha kunlarda men singlimdan
2 yoshga katta edim,

hozir ham ikki yoshga kattaman, lekin

o'shanda men istagan narsamni
qilishi kerak ekanligini bildirardi,

men urush o’ynamoqchi edim.

Mana biz yuqorida o’tirar edik.

Va mana karavotning bir tomonida,

mening o’yinchoq askarlarim
va texnik uskunalarim,

boshqa tarafda esa,
singlimning barcha kichkina otlari,

otliqli hujumga tayyor turishibti.

O’sha kuni, u yerda nima sodir bo’lgani
haqida turli taxminlar bor,

lekin, mening singlim hozir bu yerda emas,

shunga keling, sizga haqiqatni aytaman.

(Kulgi)

Rostini aytsam, mening singlim
biroz beso’naqay.

Men uni siljitmadim, hatto tegmadim ham,
lekin bir zumdan so'ng,

Emi 2 qavatli karavotdan tushib ketdi

va qattiq shovqin bilan polga yiqildi.

Men juda qattiq qo’rqib pastga qaradim,

u sog’lom ekanligini bilish uchun,

va u qattiq og'riq bilan,
emaklash holatida

polga qo'nganini ko'rdim.

Men qo’rqib ketdim, chunki ota-onam menga,

biz singlim bilan imkon qadar jim

va ehtiyotkor o’ynashni
buyurishgan edilar.

Gap shundaki, o'zi bir haftagina oldin,
men Emining qo'lini

sindirib qo'ygan edim...

(Kulgi)

(Kulgining tugashi)

qahramoncha uni, rostakam bo’lmagan
snayper o’qidan, itarib yuborgan edim.

(Kulgi)

U menga hatto rahmat degan edi,
men esa bor kuchim bilan harakat qildim

u o’qni hatto ko’rmadi ham.

Men o’zimni yaxshi tutishga
harakat qilar edim.

Va men singlimning yuzida

alam, og’riq va ajablanishni ko’rdim,

u yig’lashga tayyor turgan edi va buni

tinch uxlab yotgan ota-onam
eshitishlari mumkin edi.

Shunda, mening 7 yashar,

qo’rqib turgan boshimga kelgan,
birinchi narsani qildim.

Bolalaringiz bo’lsa, bunday
voqealarni ko’p ko’rgandirsiz.

Men: “Emi to’xta! Yig’lama.
Qanday qo'nganini ko’rdingmi?

Hech kim emaklash holatida qo'nmaydi.

Emi, menimcha, sen muhr bo’lsang kerak!”

(Kulgi)

Ha, men aldadim,

chunki singlimning eng katta orzusi,

bir qo’li singan 5 yashar Emidan –
sehri muhr Emiga,

aylanib qolish edi.

Albatta, bunday tanlov uning boshida,

avval yo'q edi ham.

Endi esa bechora Emi
va uning kichkinagina miyasi,

o'zi kutmagan qarama-qarshilikka
duch keldi:

hozir u kechirgan qattiq va
rostakam og’riqni, alam va ajablanishmi,

yoki muhrga aylanganidan
hursandchilikni tanlashmi?

U 2 variantni tanladi.

U bizning o’yinimizni tashlab, baqirib

ota-onamizni uyg’atishni,

men uchun barcha salbiy oqibatlari bilan,
o'rniga

aksincha, u chiroyli kulib,

endi tug’ilgan muhrning nafisligi bilan

karavotning tepasiga qaytib chiqdi ...

(Kulgi)

bitta singan oyoqi bilan.

O’sha paytlarda,

besh va yetti yasharligimizda,

yigirma yil o’tib,

ilmiy inqilobning yetakchi fikrini
va inson ruhiyatining

ko’rinishini butunlay o’zgartirgan
g’oyani topganligimizni bilmas edik.

Biz ijobiy psixologiyaning
asosiy fikrini topdik,

shu sababli men bugun shu yerdaman

va shu sababli har kuni
ertalab uyg’onaman.

Men turli kompaniyalar va maktablarning

vakillari bilan suhbatlashishni boshladim,

ular aytgan birinchi narsa,
taqdimotni grafik bilan boshlamang.

Endi esa men taqdimotni
grafik bilan boshlayman.

Grafik zerikarli tuyiladi,

lekin u meni mamnun qiladi va
har kuni ertalab, dalda beradi.

Unda hech qanday ma’no yo’q.
Ma’lumotlar to’qilgan.

Biz payqadikki –

(Kulgi)

Men sizlarni sinasam va
bu ma’lumotlar tasdiqlansa,

jamiyatdagi o’zgarishlarni isbotlashadi

va mening ishimni chop etishlari mumkin,

Meni qiziqtirayotgan yagona narsa shu.

Egri ustidagi g’alati qizil nuqta bor,

Bu shu xonada o’tirgan,
bir g’alati kishidir –

men siz kimligingizni bilaman,
sizni ko’rganimga ancha bo'ldi.

Bu muammo emas.

Bitta nuqta umuman katta rol o’ynamaydi,
uni osonlikcha olib tashlash mumkin.

Men uni olib tashlashim mumkin,
chunki bu o’lchovdagi xato.

Bu o’lchovdagi xatoligini bilamiz
chunki u mening ma’lumotlarimga zid.

(Kulgi)

Iqtisodiyot, statistika,
biznes va psixolgiya

kurslarida, birinchi bo’lib,
biz statistikaga

tayangan tarzda, g’alati
insonlardan qutilishni o’rgatamiz.

Qanday qilib xatoni olib tashlab,
grafikni saqlab qolishimiz mumkin?

Qiziq, "ortacha" inson
kuniga nechta Advila

dorisidan ichishi kerakligini so'rasam -
2 deb aytishadi.

Lekin, men, sizning
salohiyatingiz, baxtingiz,

yoki unimdorligingiz, yoki
ijodingiz darajasiga qiziqsam,

biz fan bilan “o’rtacha”
shaxsni yaratamiz.

Agarda men, “Bola qanchalik

tez o’qishni sinfda o’rganishi mumkin?”
deb savol bersam,

olimlar javobni o'zgartirib:

“Qanchalik tez shu sinfdagi
“o’rtacha” bola o’qishni o’rganadi?”

va butun sinfni 1 ta
darajaga tenglashtiramiz.

Agar, sizda "o'rtacha" dan past

bo'lsangiz, psixologlar juda

xursand bo'lishadi, chunki,
bu tushkunlikni anglatar edi,

yoki ruhiy kasallikni.

Unisi ham bunisini ham bo'lsa,
undan ham yaxshi.

Axir, be’mor psixolog yoniga
1 muammo bilan kelib,

ketayotganida, unda 10 muammo
ekanligini tushunsa,

uning yoniga yana keladi

Agar kerak bo’lsa bolalikka ham qaytamiz,
axir,

maqsadimiz sizni normal holatga
keltirishdir.

Lekin normal bu o'rtancha emas

Ijobiy psixologiya doirasida,
biz faqat “o’rtacha” insonlarni o’rgansak

faqat o’rtacha darajada qolamiz, deymiz.

Baxtli xatolarni o’chirib
tashlashning o’rniga,

men ataylab shu insonlar uylariga borib,

ulardan so'rayman:

“Sizlar qanday qilib shunday bo’ldingiz?

Qanday qilib sizlarda
aql, kuch, musiqiy qobiliyat,

ijodkorlik, energetika,

stresga bardoshlik,
hazil tuyg’usi darajalari baland?

Sizlarni o'chirib tashlashning o'rniga,
sizlarni o’rganishni xoxlayman.

Chunki sizning hikoyalaringiz yordamida,

nafaqat o’rtacha darajani
oshirishni, balki

barcha ofis va maktabdagi o’rtacha
darajani ko’tarishni o’rgana olamiz.

Men uchun bu grafik juda muhim,

chunki, yangiliklarni ko'rsak, ular
asosan salbiy ma'lumotlar

haqida gapirishadi.

Asosan qotillik, poraxo’rlik,
va tabiiy ofatlar to'g'risidadir.

Mening fikrim juda tezda dunyodagi shunday

yaxshilik va yomonlik nisbatiga
ko’nikib qoladi.

Ya'ni tibbiyot talabalari
sindromini yaratish.

Ya’ni 1 kursda o'qiyotgan
tibbiyot talabasi,

turli xil kasalliklar va ularning
belgilarini o’qib,

ularning barchasini o’zida topadi.

(Kulgi)

Mening kiyovim Bobo esa,
umuman boshqa hikoya.

Bobo Emi-muhrga uylangan.

Bir kuni u menga telefon qilib -

(Kulgi)

Yelning tibbiyot universitetidan,

va shunday dedi: “Sho’n, menda moxov bor!”

(Kulgi)

Bu kamdan-kam uchraydigan kasallik,
hatto Yelda ham.

Lekin uni qanday qilib ovutishni bilmadim,

chunki u yaqindagina 1 haftalik
menopauzani boshdan kechirdi.

(Kulgi)

Ya’ni, bizning dunyoqarashimizni
atrofimizdagi muhit emas,

balki biz uni qaysi aql-sozlashlar
yordamida qabul qilishimizga bog’liq.

Shu aql-sozlamalarni o’zgartirsak,
biz nafaqat baxtliroq,

balki ta’lim va biznesda ko’proq
muvaffaqiyatga ega bo’lamiz.

Men Garvardga ariza jo’natdim.

Lekin o’qishga kiraman deb o’ylamagandim.
Oilamda pul ham yo’q edi.

Lekin 2 haftadan so’ng, men stipendiya
yutib olib, u yerga ketdim.

Imkonsiz tuyilgan narsa,
endi haqiqatga aylandi.

Bunday nufuzli universitetda o’qish,
qolgan talabalar uchun ham

juda fahrli deb o’ylar edim.

Guruhda barcha talabalar
sendan aqlli bo’lsa ham,

u yerda bo’lish, sen uchun katta baxtdir.

Lekin faqat bir nechta talabaning
baxtli ekanini ko’rdim.

4 yildan so’ng, men o’qishni tugatdim

va yana 8 yil davomida, boshqaruvchi
iltimosi bilan talabalar bilan yashadim

va yo'q, unday bola emasman!

(Kulgi)

Talabalarning 4 yil o’qishi davomida,
men ularga maslahatlar berardim.

Ularni kuzatdim va o'rganib chiqib,

men shunday hulosaga keldim,
o’qishga kirishganlikdan

qanchalik hursand bo’lishmasin,
2 haftadan so’ng,

ular o'qishga kirib, berilgan shon-sharaf,
yoki falsafa,

yoki fizika haqida emas, balki faqat

raqobat, o’quv yuki, qiyinchilikar,

va shikoyatlar haqida o’ylashardi.

U yerga kelgach, birinchi kursdagilar
ovqatlanish xonasiga bordim,

u yerda, mening tug’ilgan shaharim
Vako, Texasdan, do’stlarim kutar edi.

bu shaharni bilsangiz kerak.

Ular meni ko’rgani kelishgan edilar

va atrofga qarab, deyishdi:
“Bu xona, Xogvartsga o’xshar ekan!”

To'g'risi ham o'xshaydi, u – Xogvarts,
bu esa– Garvard.

Ular buni ko’rgach,

menga: “Sho’n, nima uchun baxtni
o’rganishga vaqtingni ketkazyapsan?

Garvard talabalari baxtsiz
bo’lishlari mumkinmi?!” – deyishdi.

Agar bu savolni o’ylab qarasa,

baxtni o’rganish fanining
mohiyatini tushunsa bo’ladi.

Chunki, shu savol orqali,

baxt darajasi tashqi dunyoga
bog’liqligini tushunishimiz mumkin.

Aslida esa, agarda men tashqi dunyo
to'g'risida gapirsam,

bizning baxtimiz uzunligining
faqatgina 10%i,

tashqi dunyoga bog'liq,
qolgan 90% esa, tashqi dunyodan emas,

balki hayotda idrok
qilishimizga bog’liqdir.

Va agarda biz

baxt va muvaffaqiyat
formulasini o’zgartirsak,

atrofimizdagi dunyoni ham o'zgartira
olamiz deb tasdiqlayman

Kasbiy faoliyatda, muvaffaqiyatning
atigi 25%i aql darajasiga bog’liqligini,

qolgan 75%i esa optimizimdan,

atrofdigalarning qo’llab-quvvatlashidan
va stressni

tahdid kabi emas, balki chaqiruvdek
qabul qilishdanligini bildik.

Men Yangi Angliyaning eng nufuzli
maktablaridan birining raxbariyati bilan

gaplashdim va menga shunday deyishdi:

“Biz buni bilamiz. Har yili biz
sog’lomlik haftasini o’tkazamiz.

Dushanba kuni, o’smirlar depressiyasi
haqida gaplashish uchun,

dunyoda tanilgan ekspertlar keladi.

Seshanbada, zo’ravonliklarni
muhokama qilamiz.

Chorshanba kuni, me’da buzilishi.

Payshanba kuni, giyohvandlik haqida

va juma kuni esa, xavfli jinsiy aloqa
va baxt o’rasidagi tanlov”.

(Kulgi)

Men: “Jumada bunday
tanlovni hamma qiladi”.

(Kulgi)

(Qarsaklar)

Sizga yoqqanidan hursandman,
lekin ular bunga hafa bo’lishdi.

Jimjitlik bo’lib qoldi.

Men ular: “Men sizning
maktabingizda suhbat bilan chiqishga

tayyorman, lekin sizda sog’lomlik
haftasi o’rniga,

kasallik haftasi bo’lib qolyapti.
Yaxshi narsalar

haqida aytish ham kerak" - dedim.

Yo'q kasallik – bu sog’lomlik emas.

Sog’lom bo’lish uchun –

baxt va muvaffaqiyat formulasini
ko’rib chiqishimiz lozim.

O’tgan 3 yil mobaynida,
iqtisodiyotdagi inqiroz paytida,

men 45 mamlakatlarda bo’lib, u yerdagi
maktab va kompaniyalarda bo'ldim.

Ko’pchilik kompaniya va maktablar quyidagi

muvaffaqiyat formulasidan foydalanishadi:

Men ko'proq ishlasam,
ko'proq foyda topaman.

va men muvaffaqiyatliroq bo'lsam,
baxli bo'laman.

Вeyarli barcha ta’lim va
boshqaruv uslublarning poydevori,

shuningdek, bizning motivatsiyamizdir.

Bu haqiqat yolg’on va uni 2 sababga ko’ra,
o’zgartirish lozim:

Har safar muvaffaqiyatga

erishganingizda, sizda yangi
maqsad paydo bo’ladi.

Yaxshi baho olib, yanada
yaxshiroq baho olishni istaysiz,

yaxshi maktabda ta’lim olib,
yanada yaxshiroq maktabni istaysiz

yaxshi ishda esa, undan ham
yaxshiroq ishni xoxlaysiz,

yaxshi yavdolarga erishib,
yana yaxshilashni istaysiz

Agar, agar baxt muvaffaqiyat orqasida
bo’lsa, siz hech qachon baxtli bo’lmaysiz.

Bizning jamiyat baxtni har doim
chetga surib qo’yishadi.

Biz shunday o’ylaymiz:
“Avval muvaffaqiyatli bo'laman,

keyin baxtli bo’laman”.

Lekin aslida esa, hammasi teskari.

Agarda siz, kimningdir kayfiyatini
ko'tara olsangiz,

Keyin esa, uning miyasi ijobiy ishlashni
boshlaydi, ya'ni,

agar baxtli bo’lsangiz,
siz yomon, tinch va xavotir holatidan

ko’ra yaxshiroq ishlaysiz.

Sizning aqliy, ijodi
va energiya darajangiz ortib boradi.

Bizga namoyon bo’ldiki,
kasbdagi barcha ishlar yaxshilanadi.

Baxtli inson, yomon, tinch yoki stressda

bo’lgan insondan 31%ga yaxshiroq ishlaydi.

Savdolar 37% oshadi.

Baxtli shifokorlar esa, yomon, tinch

yoki xavotir kayfiyatda bo'lgan

shifokorlardan 19%ga
tezroq va aniqroq ishlashadi.

Ya’ni, biz formulani o’zgartira olamiz.

Biz hayotimizda har doim
baxtli bo’la olsak,

biz muvaffaqiyatliroq bo’la olamiz,

chunki biz tezroq, aqlliroq
va tirishqoq bo’lamiz.

Biz shu formulani o’zgartirishimiz kerak

va shunda biz nimalarga
qodir ekanligimizni bila olamiz.

Baxtli bo’lganingizda,
miyada dopamin ishlab chiqariladi.

Uning 2 vazifasi bor.

U nafaqat sizni baxtliroq qiladi,

balki miyadagi o’rganish
faoliyatini kuchaytiradi,

yangi mahoratlarni
o’rganish qobilyatingiz kuchayadi.

Har doim baxtli bo’lish uchun,
biz miyangiz uchun

bir qator mashqlar topdik.

Kuniga atiga 2 daqiqadan 3 hafta davomida,

biz miyangizni qayta jihozlab,

uning ishini yanada yaxshiroq
va muvaffaqiyatliroq qilishimiz mumkin.

Biz bu mashqlarni o'rganishlar davomida

har bir kompaniyada sinab ko’rdik,

3 hafta davomida har kuni insonlar,
o’zlari shukr qilgan

3 asosiy voqeani qog'ozga belgilashardi.

Davrning oxiriga kelib,

ularning miyalarida endi esa,

dunyoda yomonlikni emas, balki
yaxshilikni qidirish odati mustahkamlandi.

Har kungi qilgan muvaffaqiyatlarni
yozib borish esa,

ularni hotirada mustahkamlaydi.

Ba'dan tarbiya esa,
kayfiyatiga ta’sir ko’rsatadi.

Meditatsiya sizga diqqat etishmaslikni

bartaraf etishga yordam beradi,
bu muammoni biz

o’zimiz yaratdik. Ko'q ishlar qilib.

U bizga amaldagi vazifani
o’ylashga yordam beradi.

O’z-o’zidan paydo bo’lgan
yaxshilik juda muhimdir.

Har kuni biz o'rganyotgan insonlardan,

o’zlarining atrofidagilarga

minnatdorchilik so’zlarni
yozishni iltimos qilardik.

Bu harakatlarni amalga oshirish

tana va miyani bir xil
tarzda mashq qildirib,

baxt va muvaffaqiyatga tegishli bo’lgan
yangi formulani ishlab chiqarish,

va baxt, nafaqat qisqa bo'lishi, balki
ongimizda haqiqiy

inqilob qilish mimkin.

Katta rahmat.

(Qarsaklar)