Return to Video

Apartman nasıl yeniden icat edilir

  • 0:01 - 0:04
    1960'da hâlâ bir öğrenciyken
  • 0:04 - 0:06
    barınmayı araştırmak üzere
  • 0:06 - 0:09
    Kuzey Amerika'ya seyahat bursu kazandım.
  • 0:09 - 0:12
    Ülkeyi dolaştık.
  • 0:12 - 0:15
    Bütün büyük şehirlerdeki çok katlı
  • 0:15 - 0:17
    kamu konutlarını gördük:
  • 0:17 - 0:19
    New York, Philadelphia.
  • 0:19 - 0:22
    Başka seçeneği olmayanlar
    yaşıyordu buralarda.
  • 0:22 - 0:24
    Sonra banliyöden banliyöye dolaştık
  • 0:24 - 0:26
    ve şöyle düşünerek döndüm,
  • 0:26 - 0:29
    apartmanları yeniden icat etmeliyiz.
  • 0:29 - 0:32
    Bunu yapmanın başka bir yolu olmalı.
  • 0:32 - 0:34
    Banliyöleri böyle devam ettiremeyiz.
  • 0:34 - 0:36
    O zaman hadi her üniteye
  • 0:36 - 0:40
    bir evin özelliklerini veren
  • 0:40 - 0:41
    bir bina tasarlayalım.
  • 0:41 - 0:45
    Habitat bahçelerle dolu olmalı,
  • 0:45 - 0:47
    doğayla temas hâlinde,
  • 0:47 - 0:49
    koridorlar yerine sokaklar.
  • 0:49 - 0:53
    Tasarruf sağlamak için
    prefabrik olarak yaptık
  • 0:53 - 0:58
    ve işte neredeyse 50 yıl sonraki hâli.
  • 0:58 - 1:01
    Yaşamak için çok arzu edilen bir yer.
  • 1:01 - 1:04
    Artık kültür mirası bir bina,
  • 1:04 - 1:07
    ama yaygınlaşmadı.
  • 1:07 - 1:12
    1973'te Çin'e ilk gezimi yaptım.
  • 1:12 - 1:16
    Kültür Devrimi'ydi.
  • 1:16 - 1:19
    Ülkeyi dolaştık,
  • 1:19 - 1:22
    mimarlar ve planlamacılarla görüştük.
  • 1:22 - 1:24
    Bu o zamanki Pekin,
  • 1:24 - 1:27
    Pekin veya Şanghay'da bir tek
  • 1:27 - 1:29
    yüksek bina yoktu.
  • 1:29 - 1:33
    Shenzhen henüz bir şehir bile değildi.
  • 1:33 - 1:36
    Hemen hemen hiç araba yoktu.
  • 1:36 - 1:39
    Otuz yıl sonra,
  • 1:39 - 1:42
    bugünkü Pekin işte bu.
  • 1:42 - 1:44
    Bu Hong Kong.
  • 1:44 - 1:46
    Eğer varlıklıysanız, burada yaşarsınız;
  • 1:46 - 1:49
    eğer yoksulsanız, burada yaşarsınız.
  • 1:49 - 1:51
    Yoğunluğu fazla ve sadece
    Asya'da bu böyle değil.
  • 1:51 - 1:53
    São Paulo'da bir helikopterde
  • 1:53 - 1:56
    45 dakika boyunca çok
    katlı binaların
  • 1:56 - 1:58
    19. yüzyıla ait az katlı ortamını
  • 1:58 - 2:00
    tükettiğini görerek dolaşabilirsiniz.
  • 2:00 - 2:03
    Bununla birlikte kalabalık ortaya çıkar
  • 2:03 - 2:07
    ve hareket kabiliyetimizi
    yitiririz vesaire.
  • 2:07 - 2:09
    Bu sebeple, birkaç sene önce
    geriye bakıp Habitat'ı
  • 2:09 - 2:11
    yeniden düşünmeye karar verdik.
  • 2:11 - 2:14
    Daha ekonomik yapabilir miydik?
  • 2:14 - 2:17
    Bugün yaygın olan kalabalıklarla
  • 2:17 - 2:21
    bu hayat kalitesine sahiden
    erişebilir miydik?
  • 2:21 - 2:24
    Fark ettik ki, bu yalnızca ışıkla ilgili,
  • 2:24 - 2:27
    güneşle ilgili, doğayla ilgili,
  • 2:27 - 2:29
    fraktal hâle getirmekle ilgili.
  • 2:29 - 2:33
    Dışarıyla daha fazla teması olması için
  • 2:33 - 2:35
    binanın yüzeyini açabilir miyiz?
  • 2:35 - 2:38
    Bir dizi model ortaya çıkardık:
  • 2:38 - 2:42
    Ekonomik modeller, inşası daha ucuz
    ve daha kompakt.
  • 2:42 - 2:44
    İnsanların kendi evlerini
  • 2:44 - 2:46
    tasarlayabildikleri ve kendi bahçelerini
  • 2:46 - 2:48
    yaratabildikleri ev katmanları.
  • 2:48 - 2:52
    Sonra New York'u örnek çalışma
    olarak ele almaya karar verdik
  • 2:52 - 2:54
    ve Aşağı Manhattan'a baktık.
  • 2:54 - 2:58
    Manhattan'daki bütün yerleşim
    alanının haritasını çıkardık.
  • 2:58 - 3:01
    Soldaki bugünkü Manhattan:
  • 3:01 - 3:06
    Evler mavi; ofis binaları,
    mağazalar kırmızı.
  • 3:06 - 3:08
    Sağda ise yeniden şekillendirdik:
  • 3:08 - 3:11
    Ofis binaları tabanı oluşturuyor
  • 3:11 - 3:14
    ve üzerinde 75 kat yükselenler de
  • 3:14 - 3:15
    apartman daireleri.
  • 3:15 - 3:18
    25. katta havada bir cadde var,
  • 3:18 - 3:20
    halka açık bir cadde.
  • 3:20 - 3:22
    Havayı geçiriyor.
  • 3:22 - 3:24
    İnsanlar için bahçeler
  • 3:24 - 3:25
    ve açık alanlar var,
  • 3:25 - 3:28
    hemen hemen her ünite kendine
    ait özel bir bahçeye sahip
  • 3:28 - 3:31
    ve her yerde halka açık alanlar var.
  • 3:31 - 3:34
    En önemlisi havayı geçiriyor, açık.
  • 3:34 - 3:38
    Şehirde bir duvar veya set oluşturmuyor
  • 3:38 - 3:40
    ve ışık her yere nüfuz ediyor.
  • 3:40 - 3:42
    Son iki veya üç yılda
  • 3:42 - 3:45
    Asya'daki gerçek yaşam projelerinde
  • 3:45 - 3:48
    aslında ilk kez Habitat'ın
    yaşam kalitesinin
  • 3:48 - 3:52
    farkına varıyoruz.
  • 3:52 - 3:55
    Bu Çin'deki Qinhuangdao'da:
  • 3:55 - 3:58
    Orta gelir düzeyi için evler, ki burada
  • 3:58 - 4:01
    her dairenin üç saat gün ışığı alması
  • 4:01 - 4:03
    için bir yönetmelik mevcut.
  • 4:03 - 4:06
    Bu, kış gün dönümünde ölçülüyor.
  • 4:06 - 4:10
    Singapur'da inşaat hâlinde,
  • 4:10 - 4:13
    yine orta gelirliler için evler, bahçeler,
  • 4:13 - 4:17
    halka açık caddeler ve parklar vesaire.
  • 4:17 - 4:19
    Ve Colombo.
  • 4:19 - 4:21
    Bir meseleye daha değinmek istiyorum,
  • 4:21 - 4:25
    o da kamusal alanın tasarımı.
  • 4:25 - 4:29
    Yüksek binalarla inşa etmeye başladıktan
  • 4:29 - 4:30
    yüzyıl sonra,
  • 4:30 - 4:33
    yüksek katlı binaların nasıl
  • 4:33 - 4:36
    şehri oluştururken, kamusal alanı
  • 4:36 - 4:39
    yaratırken yapı taşı hâline
  • 4:39 - 4:41
    geldiğini anlamaya başladık.
  • 4:41 - 4:44
    Singapur'da bir imkânımız vardı:
  • 4:44 - 4:47
    10 milyon fit kare, oldukça
    yüksek yoğunlukta.
  • 4:47 - 4:51
    Dış ve iç mekân konsepti alınarak,
  • 4:51 - 4:53
    yoğun şehir yaşamıyla
  • 4:53 - 4:56
    gezinti yerleri ve parklar entegre edildi.
  • 4:56 - 4:59
    Yani bunlar dış mekân alanları
    ve iç mekân alanları,
  • 4:59 - 5:01
    birinden diğerine geçebiliyorsunuz,
  • 5:01 - 5:03
    doğayla temas var
  • 5:03 - 5:07
    ve en anlamlısı da yapının
    her seviyesinde
  • 5:07 - 5:10
    halka açık bahçeler ve açık alanlar var:
  • 5:10 - 5:12
    Platformun tepesinde,
  • 5:12 - 5:13
    kuleleri çıkıp
  • 5:13 - 5:17
    sonunda çatıda, gök parkı,
  • 5:17 - 5:21
    iki buçuk dönüm, koşu
    parkurları, restoranlar
  • 5:21 - 5:26
    ve dünyanın en uzun yüzme havuzu.
  • 5:26 - 5:29
    Beş dakika içerisinde bütün
    anlatabileceğim işte bu kadar.
  • 5:29 - 5:31
    Teşekkürler.
  • 5:31 - 5:33
    (Alkış)
Title:
Apartman nasıl yeniden icat edilir
Speaker:
Moshe Safdie
Description:

Moshe Safdie, 1967'de her üniteye emsalsiz bir açıklık hissi veren Habitat 67'yi yaratarak tek parçadan oluşan apartmanı yeniden tasarladı. Yaklaşık 50 yıl sonra, bu tipte binalara olan ihtiyacın her zamankinden fazla olduğuna inanıyor. Safdie bu kısa konuşmada, çok katlılardan kurtulup yoğun nüfusa sahip şehirlere ışığın nüfuz etmesini sağlayan bir dizi projeyi gözden geçiriyor.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:46

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.