Balinalar neden şarkı söyler? - Stephanie Sardelis

Tüm dersi izleyin: http://ed.ted.com/lessons/how-do-whales-sing-stephanie-sardelis

Su altında iletişim kurmak zor. Işık ve koku iyi iletilmez, ancak ses suda havadan yaklaşık dört kat daha hızlı hareket eder - bu sebeple de deniz memelileri genellikle iletişim kurmak için sesleri kullanır. Bu su altı iletişimlerinin en ünlüsü şüphesiz balina şarkısıdır. Stephanie Sardelis, dünyanın en büyük memelilerinin bestelediği çağrışımcı melodileri deşifre ediyor.

Ders: Stephanie Sardelis
Animasyon: Boniato Studio.

Su altında iletişim kurmak zor.

Işık ve koku iyi hareket etmiyor, bu
nedenle hayvanların görüp koklamaları zor.

Fakat ses, sudan havaya göre
dört kat daha hızlı hareket eder.

Bu karanlık ortamda,

deniz memelileri genellikle
iletişim kurmak için ses çıkarırlar.

Bu yüzden seslerden oluşan
bir koro okyanusa doluyor.

Birkaçını söylersek,

tıklamalar,

titreşimler,

ıslıklar,

iniltiler,

çığlıklar,

ötüşmeler.

Ancak bu su altı senfonisinin en ünlü
parçaları, dünyanın en büyük memelileri

balinalar tarafından bestelenen
anımsatıcı melodiler ya da

şarkılardır.

Balina şarkıları, hayvan krallığında

en karmaşık iletişim
sistemlerinden biridir.

Sadece birkaç türün
şarkı söylendiği biliniyor.

Mavi,

Fin Balinası,

Grönland Balinası,

Mink Balinaları

ve tabii ki kambur balinalar.

Bunların hepsi avlarını yakalamak için

tüylü balina çubuklarını
kullanan dişsiz balinalardır.

Bu arada, dişli balinalar ekolokasyon
kullanır ve çubuklu balinaların

kendileri ve diğer balinalar,
çığlıklar ve ıslık sesleri gibi

iletişim kurmak için
iletişimsel sesler çıkarırlar.

Ancak bu ses çıkarmalar şarkının
karmaşıklığından yoksun.

Peki bunu nasıl yapıyorlar?

Bizim gibi kara memeleri havayı sesle

hareket ettirerek ses
üretir ve titreştirir.

Dişsiz balinalar, akciğerleri ile
laringeal keseler adı verilen

geniş şişirilebilir organları arasında
U-şeklinde bir kat yapısına sahiptir.

Bunu kesin olarak bilmiyoruz,

çünkü yaşamakta olan bir balina,
şarkı söyleyen balinanın

iç organlarını gözlemlemek
aslında imkânsızdır.

Ancak bir balina şarkı söyleyince,
boğazdaki kas kasılmaları

olduğunu düşünüyoruz ve göğsü,

akciğerlerden havayı U katından laringeal

kutulara doğru hareket ettirerek U
katının titreşmesini sağlar.

Elde edilen ses, bir katedraldeki
koro şarkıları gibi,

binlerce kilometreye kadar yayılmaya
yetecek kadar yüksek ses çıkarırlar.

Balinalar şarkı söylemek için
nefes almak zorunda değildirler.

Bunun yerine, hava akciğerlere geri

döndürülerek bir kez daha ses çıkarıyor.

Balina şarkılarının o kadar etkileyici
olmasının bir nedeni onların örüntüleri.

Üfürümler, çığlıklar ve cıvıltılar
ifadeler içerisinde düzenlenmiştir.

Yinelenen ifadeler temalar
hâlinde toplanır.

Tahmini bir örüntüde tekrarlanan
birden fazla tema bir şarkı oluşturur.

Bu hiyerarşik yapı bir çeşit gramerdir.

Balina şarkıları süre içinde
oldukça değişkendir

ve balinalar onları
tekrar tekrarlayabilir.

Kaydedilen bir oturumda,
kambur balina 22 saat şarkı söyledi.

Ve neden bunu yapıyorlar?

Henüz tam amacını bilmiyoruz,
ancak üzerine düşünebiliriz.

Şarkıcıların erkek olduğu ve çiftleşme
döneminde daha çok şarkı söylediklerinden,

şarkıları dişileri çekmek
için kullanıyor olabilirler.

Ya da bölgelerini korumak için, erkekleri
caydırmak için kullanıyor olabilir.

Balinalar her yıl aynı besleme
alanına ve üreme alanlarına dönerler

ve her ayrı popülasyonda
farklı bir şarkı vardır.

Şarkılar, birimler veya ifadeler
eklendiğinde, değiştirildiğinde

veya bırakıldığında zamanla gelişir.

Ve farklı popülasyondaki erkekler
kulak misafiri içinde olduklarında,

cümleler sıklıkla değiştirilir,
belki yeni şarkılar onları

dişilerle çiftleşmek için
daha cazip kılıyordur.

Bu, kültürel iletimin en
hızlı örneklerinden biridir;

burada öğrenilen davranışlar

aynı türün ilgisiz bireyleri
arasında iletilir.

Hidrofonlar adındaki su altı
mikrofonlarını kullanarak

bu şarkıları dinleyebiliriz.

Bu, görülecek yerler veya genetik
örnekler az olduğunda,

türleri izlememize yardımcı olur.

Örneğin, bilim adamları,
şarkılarıyla dünyada nadir olan

mavi balina popülasyonlarını
dünya genelinde ayırt edebiliyorlar.

Ancak okyanuslar,
insan faaliyeti sonucunda

daha gürültülü hâle geliyor.

Gemicilik,

askeri sonar,

su altı inşaatı

ve petrol için yapılan sismik
araştırmalar daha sık meydana geliyor

ve bu da balinanın iletişimine
müdahale edebiliyor.

Bazı balinalar, insan gürültüsü
çok yüksekse,

önemli beslenme ve üreme
alanlarından kaçınacaklardır.

Ve kuyruklu balinaların, 200
kilometre uzaklıktaki gürültüye

tepki olarak şarkılarını
azalttığı gözlemlendi.

İnsan faaliyetlerini göç yolları boyunca

ve diğer kritik habitatlarda
sınırlandırmak

ve okyanus boyunca gürültü
kirliliğini azaltmak,

balinaların hayatta kalmasını
sağlamaya yardımcı olacaktır.

Balinalar şarkı söylemeye devam
edebilirlerse ve dinlemeye

devam edebilirsek, belki bir gün
gerçekten ne dediklerini anlayacağız.