Return to Video

Dlaczego uczucie strachu jest fajne? - Margee Kerr

  • 0:07 - 0:11
    Właśnie teraz ludzie stoją gdzieś
    w kolejkach po to, aby się bać,
  • 0:11 - 0:14
    za sprawą horroru
    lub zapierającej dech jazdy.
  • 0:14 - 0:17
    Tylko w październiku 2015 roku
  • 0:17 - 0:23
    około 28 milionów ludzi odwiedziło
    w USA nawiedzone domy.
  • 0:23 - 0:26
    Wielu uważa to za dziwne
  • 0:26 - 0:27
    i zadaje pytanie,
  • 0:27 - 0:31
    "Co jest fajnego w strachu?".
  • 0:31 - 0:35
    Strach kojarzy się z czymś złym,
    choć wcale taki nie jest.
  • 0:35 - 0:38
    Strach może być pozytywny.
  • 0:38 - 0:41
    Gdy zagrożenie każe walczyć lub uciekać,
  • 0:41 - 0:43
    ciało przygotowuje się do niego,
  • 0:43 - 0:48
    wydzielając substancje chemiczne,
    które zmieniają funkcjonowanie organizmu.
  • 0:48 - 0:53
    Uaktywniają się procesy,
    które mają pomóc przeżyć.
  • 0:53 - 0:56
    Procesy te upewniają się,
    że mamy wystarczająco energii
  • 0:56 - 0:58
    i jesteśmy zabezpieczeni przed bólem.
  • 0:58 - 1:03
    Zarazem przestają działać zbędne systemy,
    takie jak krytyczne myślenie.
  • 1:03 - 1:05
    Bycie wolnym od bólu i pobudzonym
  • 1:05 - 1:09
    bez niepokojących myśli,
    które zwykle zaprzątają głowę,
  • 1:09 - 1:11
    brzmi świetnie.
  • 1:11 - 1:15
    Tę reakcję można porównać
  • 1:15 - 1:20
    do pozytywnego uczucia,
    odczuwanego w stanach pobudzenia,
  • 1:20 - 1:24
    takich jak podekscytowanie,
    szczęście czy nawet seks.
  • 1:24 - 1:27
    Wszystko zależy od sytuacji.
  • 1:27 - 1:31
    Jeśli jesteśmy w prawdziwym zagrożeniu,
    skupiamy się na przetrwaniu, nie zabawie.
  • 1:31 - 1:35
    Ale jeśli wyzwolimy uczucie wysokiego
    pobudzenia w miejscu bezpiecznym,
  • 1:35 - 1:40
    możemy cieszyć się euforią.
  • 1:40 - 1:46
    To dlatego ludzie na kolejkach górskich
    potrafią krzyczeć, a za moment się śmiać.
  • 1:46 - 1:49
    Ciało jest w stanie euforii.
  • 1:49 - 1:52
    Po prostu inaczej się to nazywa.
  • 1:52 - 1:54
    Choć poczucie zagrożenia jest uniwersalne,
  • 1:54 - 1:58
    badania pokazują, że substancje chemiczne
    związane z poczuciem zagrożenia
  • 1:58 - 2:01
    działają na ludzi bardzo różnie.
  • 2:01 - 2:07
    To dlatego jedni są bardziej skłonni
    szukać dreszczyku emocji niż inni.
  • 2:07 - 2:09
    Inne fizyczne różnice wyjaśniają,
  • 2:09 - 2:13
    dlaczego niektórzy lubią zawroty głowy,
    które wywołuje pętla na kolejce górskiej,
  • 2:13 - 2:17
    jednocześnie nienawidząc
    ucisku w brzuchu podczas zjazdu,
  • 2:17 - 2:20
    albo piszczą z zachwytu w domu strachu,
  • 2:20 - 2:25
    ale cofają się z przerażeniem
    na prawdziwym cmentarzu.
  • 2:25 - 2:28
    Strach to coś więcej niż zwykła euforia.
  • 2:28 - 2:33
    Robienie rzeczy, które wywołują strach,
    może poprawić samoocenę.
  • 2:33 - 2:34
    Każde wyzwanie,
  • 2:34 - 2:37
    czy to udział w wyścigu,
    czy skończenie długiej książki,
  • 2:37 - 2:39
    jeśli uda nam się je ukończyć,
  • 2:39 - 2:42
    daje poczucie spełnienia.
  • 2:42 - 2:45
    To działa, nawet jeśli wiemy,
    że niebezpieczeństwo nam nie grozi.
  • 2:45 - 2:48
    Wiadomo, że zombie nie istnieją,
  • 2:48 - 2:51
    ale ciało mówi co innego.
  • 2:51 - 2:52
    Uczucie strachu jest prawdziwe,
  • 2:52 - 2:55
    więc kiedy udaje się wyjść z opresji cało,
  • 2:55 - 2:58
    prawdziwe są również
    satysfakcja i poczucie spełnienia.
  • 2:58 - 3:01
    To wielka adaptacja ewolucyjna.
  • 3:01 - 3:04
    Ci, którzy zachowują odpowiednią równowagę
    pomiędzy odwagą a rozumem,
  • 3:04 - 3:07
    wiedząc, kiedy zignorować strach,
    a kiedy się wycofać,
  • 3:07 - 3:09
    przetrwają,
  • 3:09 - 3:10
    otrzymają jedzenie
  • 3:10 - 3:12
    i ziemię.
  • 3:12 - 3:15
    Strach może również zbliżać ludzi.
  • 3:15 - 3:17
    Emocje są zaraźliwe,
  • 3:17 - 3:20
    widząc, że wasz przyjaciel
    krzyczy i się śmieje,
  • 3:20 - 3:22
    czujecie się zobligowani robić to samo.
  • 3:22 - 3:25
    Dzieje się tak, ponieważ to,
    czego doświadczają nasi znajomi,
  • 3:25 - 3:29
    ma sens, gdy sami również reagujemy.
  • 3:29 - 3:32
    Części mózgu, które są aktywne,
    gdy nasz przyjaciel krzyczy,
  • 3:32 - 3:36
    są aktywne i u nas, gdy to obserwujemy.
  • 3:36 - 3:39
    To nie tylko wzmacnia nasze własne
    doświadczenia emocjonalne,
  • 3:39 - 3:43
    ale sprawia, że czujemy się
    z tymi osobami bliżej związani.
  • 3:43 - 3:45
    Na uczucie zbliżenia w trakcie strachu
  • 3:45 - 3:51
    wpływ ma oksytocyna,
    hormon wydzielany podczas walki lub lotu.
  • 3:51 - 3:53
    Strach to silne doświadczenie emocjonalne,
  • 3:53 - 3:56
    a wszystko, co wyzwala silną reakcję,
  • 3:56 - 4:00
    trwale zapisuje się w pamięci.
  • 4:00 - 4:02
    Trudno zapomnieć, co nas zraniło.
  • 4:02 - 4:06
    Tak więc, jeśli wspomnienie
    z obejrzanego horroru jest pozytywne
  • 4:06 - 4:08
    i pozostawiło uczucie zadowolenia,
  • 4:08 - 4:12
    będziecie chcieli zrobić to znowu.
Title:
Dlaczego uczucie strachu jest fajne? - Margee Kerr
Description:

Zobacz całą lekcję na: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-like-to-scare-ourselves-margee-kerr

Właśnie teraz ludzie stoją gdzieś w kolejkach, aby się bać, za sprawą horroru lub zapierającej dech w piersiach jazdy na kolejce górskiej. Tylko
w październiku 2015 roku około 28 milionów ludzi odwiedziło w USA nawiedzone domy. Można się zastanawiać: co w tym fajnego? Margee Kerr bada, co sprawia, że uczucie strachu jest fajne.

Lekcja: Margee Kerr, animacje: Meduzaz studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:29

Polish subtitles

Revisions