Return to Video

İstediğinizi elde etmek için retorik nasıl kullanılır - Camille A. Langston

  • 0:07 - 0:11
    Yalnızca kelimeleri kullanarak
    istediğiniz şeyi nasıl elde edersiniz?
  • 0:11 - 0:16
    Aristo tam da bu soruyu cevaplamak
    için 2.000 yılı aşkın süre önce
  • 0:16 - 0:18
    Retorik Tezi ile işe koyuldu.
  • 0:18 - 0:20
    Aristo'ya göre Retorik,
  • 0:20 - 0:24
    mevcut ikna yöntemlerini
    görme sanatıdır.
  • 0:24 - 0:27
    Bugün bunu her tür
    iletişim biçimine uyguluyoruz.
  • 0:27 - 0:30
    Aristo söyleve odaklanmış olsa da
  • 0:30 - 0:34
    üç ikna edici konuşma türü tanımlamıştır.
  • 0:34 - 0:36
    Adli veya hukuki olsun, retorik,
  • 0:36 - 0:39
    geçmişe dair gerçekleri
    ve yargıları belirtir;
  • 0:39 - 0:41
    tıpkı bir olay yerindeki dedektifler gibi.
  • 0:41 - 0:44
    Açıklayıcı ya da belirtici retorik,
  • 0:44 - 0:46
    mevcut durum hakkında
    bir bildirge sunar,
  • 0:46 - 0:48
    tıpkı nikâh konuşması gibi.
  • 0:48 - 0:52
    Ancak değişimi elde etmenin yolu
  • 0:52 - 0:54
    bilişsel retorikten geçer.
  • 0:54 - 0:56
    Geçmiş veya şimdiki zamandan ziyade,
  • 0:56 - 0:59
    bilişsel retorik geleceğe odaklanır.
  • 0:59 - 1:01
    Bu yeni bir yasayı tartışan
  • 1:01 - 1:05
    ve gelecekteki etkilerini hayal eden
    politikacıların retorik yöntemidir,
  • 1:05 - 1:08
    tıpkı Ronald Regan'ın
    Medicare sağlık sisteminin
  • 1:08 - 1:11
    çocuklarımıza Amerika'nın eskiden
    nasıl özgür bir ülke olduğunu
  • 1:11 - 1:16
    anlatarak geçireceğimiz sosyalist
    bir gelecek yaratacağını söylemesi gibi.
  • 1:16 - 1:19
    Bu aynı zamanda değişim isteyen
    aktivistlerin de retorik yöntemidir,
  • 1:19 - 1:22
    tıpkı Martin Luther King Jr'ın;
  • 1:22 - 1:24
    çocuklarının, ten renkleri yüzünden değil,
  • 1:24 - 1:27
    karakterleri üzerinden yargılanacakları
  • 1:27 - 1:29
    bir ülkede yaşayacakları hayali gibi.
  • 1:29 - 1:33
    İki durumda da konuşmacı seyircilere
    olası bir geleceğe dair sunum yapıyor
  • 1:33 - 1:37
    ve bundan kaçınmak veya bunu
    başarmak için onların yardımını istiyor.
  • 1:37 - 1:39
    Peki gelecek zamanın yanı sıra,
  • 1:39 - 1:41
    iyi bir bilişsel retorik nasıl sağlanır?
  • 1:41 - 1:45
    Aristo'ya göre, üç ikna yöntemimiz var:
  • 1:45 - 1:46
    Ethos,
  • 1:46 - 1:47
    logos
  • 1:47 - 1:48
    ve pathos.
  • 1:48 - 1:52
    Ethos, dinleyiciyi güvenilir
    olduğunuza ikna etme şeklinizdir.
  • 1:52 - 1:57
    Winston Churchill ABD kongresine
    1941 tarihli beyanına şöyle başladı:
  • 1:57 - 2:01
    ''Ayrıcalık ve inhisar karşısında
    Atlantik'in iki yanında akan gelgitle
  • 2:01 - 2:06
    hayatım boyunca
    tamamen uyum içinde oldum.''
  • 2:06 - 2:10
    Böylelikle demokrasiye bağlı
    bir kişi olarak değer kazanmıştır.
  • 2:10 - 2:13
    Çok öncesinde Roman danışman Ciero,
  • 2:13 - 2:16
    şair Archias savunmasında
    kendi pratik bilgeliğini
  • 2:16 - 2:19
    ve siyasetçi uzmanlığını şöyle gösterdi:
  • 2:19 - 2:22
    ''Özgür bilimlere dair yaptığım çalışma
  • 2:22 - 2:24
    ve üstlendiğim itinalı eğitim sayesinde,
  • 2:24 - 2:27
    hayatımın hiçbir döneminde
    kararımdan geri dönmedim.''
  • 2:27 - 2:31
    Sonuç olarak ilginizi kaybedebilir
  • 2:31 - 2:34
    veya kişisel çıkarınız olmadığından
    istekli olmayabilirsiniz.
  • 2:34 - 2:37
    Logos, akıl ve mantığın kullanımıdır.
  • 2:37 - 2:41
    Bu yöntem retorik araçlardan
    yardım alır; örneğin analojiler,
  • 2:41 - 2:42
    örneklemeler,
  • 2:42 - 2:45
    ve istatiktik veya araştırma alıntıları.
  • 2:45 - 2:48
    Ancak yalnızca sayılardan ibaret değildir.
  • 2:48 - 2:51
    Konuşmanın yapısı ve içeriğidir de.
  • 2:51 - 2:55
    Burada amaç dinleyiciyi ikna ederken
    nesnel bilgilerden faydalanmaktır,
  • 2:55 - 2:59
    tıpkı Sojourner Truth'un
    kadın haklarına dair sözleri gibi:
  • 2:59 - 3:03
    ''Bir erkek kadar çok kasa sahibim
    ve onlar kadar çok iş yapabiliyorum.
  • 3:03 - 3:07
    Tarla sürdüm, hasat yaptm,
    mahsül ayıkladım, ektim ve biçtim,
  • 3:07 - 3:10
    bir erkek bundan fazlasını yapabilir mi?''
  • 3:10 - 3:14
    Ne yazık ki konuşmacılar,
    dinleyicileri onların doğru sandığı
  • 3:14 - 3:17
    yanlış bilgilerle idare edebilir;
  • 3:17 - 3:20
    aşıların otizme sebep olduğu,
    yanlış olduğu kanıtlanmış
  • 3:20 - 3:22
    fakat hâlâ tartışılan iddialar gibi.
  • 3:22 - 3:26
    Son olarak pathos, duygulara hitap eder
  • 3:26 - 3:30
    ve kitlesel medya çağında
    genellikle en etkili yöntemdir.
  • 3:30 - 3:32
    Pathos ne doğal olarak iyidir ne de kötü
  • 3:32 - 3:35
    ama mantıksız veya
    beklenmedik olabilir.
  • 3:35 - 3:38
    İnsanları barış çatısı altında
    toplayabileceği gibi
  • 3:38 - 3:40
    kolaylıkla savaşa da sürükleyebilir.
  • 3:40 - 3:42
    Reklamların çoğu,
  • 3:42 - 3:46
    fiziksel özgüvensizliğimizi söküp atmayı
    vaat eden güzellik ürünlerinden
  • 3:46 - 3:48
    bizi güçlü kılan arabalara kadar,
  • 3:48 - 3:50
    pathos yöntemine dayanır.
  • 3:50 - 3:55
    Aristo'nun retorik kavramları
    bugün hâlâ en güçlü araçlardır
  • 3:55 - 3:57
    fakat hangisini kullanacağımız
  • 3:57 - 3:59
    dinleyici kitlesi ve amacımızı
    belirlemenin yanı sıra,
  • 3:59 - 4:02
    doğru yer ve zamandan geçer.
  • 4:02 - 4:04
    Önemli diğer bir konu
    da bu ikna yöntemleri
  • 4:04 - 4:08
    üzerinizde kullanıldığı zaman
    bunu fark edebilmektir.
Title:
İstediğinizi elde etmek için retorik nasıl kullanılır - Camille A. Langston
Speaker:
Camille Langston
Description:

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/how-to-use-rhetoric-to-get-what-you-want-camille-a-langston

Yalnızca kelimeleri kullanarak istediğiniz şeyi nasıl elde edersiniz? Aristo tam da bu soruyu cevaplamak için 2000 yılı aşkın bir süre önce retorik tezi ile işe koyuldu. Camille A. Langston bilişsel retorik yönteminin temellerini açıklıyor ve gelecekte yapacağınız bir konuşma için izleyicinin ethos, logos ve pathos durumlarına hitap edecek bazı ipuçları paylaşıyor.

Ders: Camille A. Langston, animasyon: TOGETHER.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:30

Turkish subtitles

Revisions