Jane McGonigal: Gry komputerowe mogą uczynić świat lepszym

Gry, takie jak World of Warcraft, pozwalają ratować światy i motywują do podążania ścieżką bohaterów. A gdybyśmy tak zaprzęgli siły graczy do rozwiązywania realnych problemów? Jane McGonigal twierdzi, że to możliwe, i wyjaśnia, jak to zrobić.

Nazywam się Jane McGonigal. Jestem projektantką gier.

Tworzę gry internetowe od 10 lat.

W najbliższym dziesięcioleciu zamierzam

sprawić, żeby ratowanie świata

realnego było tak proste,

jak ratowanie świata w grach online.

Mam już plan, jak to zrobić.

Żeby się powiódł, muszę przekonać więcej osób,

w tym wszystkich z Was, do grania

jeszcze więcej w większe i lepsze gry.

Obecnie poświęcamy 3 miliardy godzin tygodniowo

na granie w Internecie.

Część z Was może myśleć:

„Czyli gry pochłaniają strasznie dużo czasu.

Chyba za dużo, biorąc pod uwagę,

ile palących realnych problemów mamy do rozwiązania.”

Ale tak naprawdę, według moich badań

w Instytucie dla Przyszłości,

jest dokładnie odwrotnie.

Trzy miliardy godzin grania tygodniowo to o wiele

za mało, by rozwiązać najpoważniejsze problemy świata.

Uważam, że jeśli chcemy przetrwać

kolejny wiek na tej planecie,

musimy zdecydowanie poprawić ten wynik.

Obliczyłam, że musimy grać

21 miliardy godzin tygodniowo.

Pewnie ten pomysł jest trochę wbrew intuicji,

więc powtórzę, żeby zapadło w pamięć:

Jeśli chcemy rozwiązać problemy, takie jak:

głód, ubóstwo, zmiany klimatu, konflikty globalne, otyłość,

uważam, że musimy postarać się

bawić grami internetowymi

co najmniej 21 miliardy godzin tygodniowo

– już w tym dziesięcioleciu. (Śmiech)

Nie – mówię poważnie. Naprawdę.

Oto powód. To zdjęcie to uzasadnienie

mojego przekonania, że gry są niezbędne

dla przetrwania gatunku ludzkiego. (Śmiech). Naprawdę.

To portret wykonany przez fotografa Phila Toledano.

Chciał on uchwycić emocje związane z graniem.

Stawiał aparat przed graczami podczas rozgrywki.

To są klasyczne emocje podczas grania.

Jeśli nie jesteście graczami,

możecie nie zauważyć tu pewnych niuansów.

Pewnie widzicie presję czasu,

trochę strachu, ale też intensywną koncentrację,

głębokie skupienie na bardzo trudnym problemie.

Jeśli jesteście graczami, zauważycie

pewne niuanse: wygładzone zmarszczki wokół oczu i ust

– to oznaka optymizmu.

A uniesione brwi to zaskoczenie.

To gracz na progu tak zwanego

epickiego zwycięstwa.

(Śmiech)

Aha, znacie ten termin. Świetnie.

Czyli jest tu trochę graczy.

Epickie zwycięstwo to wynik

tak niesamowicie dobry, że

przed osiągnięciem go nie mieliście pojęcia, że jest możliwy.

Był prawie poza granicami wyobraźni.

A gdy dokonacie tego, poraża Was

odkrycie swoich możliwości. To właśnie epickie zwycięstwo.

To gracz na progu epickiego zwycięstwa.

Taki wyraz twarzy musimy zobaczyć

u milionów osób rozwiązujących problemy na całym świecie,

gdy zmagamy się z problemami kolejnego stulecia.

Twarz kogoś, kto – wbrew wszelkim przeszkodom –

jest na progu epickiego zwycięstwa.

Ale niestety to taką twarz widzimy częściej

w codziennym życiu, zmagając się z palącymi problemami.

Taki wyraz twarzy nazywam „Życie mi nie wychodzi”.

To ja z tym wyrazem twarzy. Widzicie? Dobrze.

To ja z twarzą „Życie mi nie wychodzi”.

To graffiti z dzielnicy, gdzie kiedyś mieszkałam,

w Berkeley w Kalifornii, gdzie robiłam doktorat na temat:

Dlaczego lepiej radzimy sobie w grach niż w życiu realnym.

To jest problem wielu graczy.

Czujemy, że w świecie realnym radzimy sobie gorzej niż w grach.

Nie chodzi mi tylko o odnoszenie sukcesów –

– choć to też.

W światach gier osiągamy więcej. Ale również

chodzi mi o naszą

motywację do robienia czegoś ważnego

i sensownego, zapał do współpracy.

A w światach gier

dużo z nas pokazuje – tak sądzę –

swoją najlepszą stronę – przychodzimy z pomocą natychmiast,

zajmujemy się problemami tak długo,

aż je rozwiążemy, podnosimy się po porażkach, by próbować dalej.

A w prawdziwym życiu w obliczu porażki,

napotykając przeszkody – często czujemy się inaczej.

Mamy poczucie przegranej,

poczucie przytłoczenia.

Odczuwamy niepokój, przygnębienie, frustrację, pokusę cynizmu.

Gdy gramy, nigdy nie mamy takich uczuć.

Ich w grach po prostu nie ma.

Właśnie to chciałam zbadać,

gdy robiłam doktorat.

Co w grach sprawia, że znika tam

poczucie ograniczeń naszych możliwości?

Jak przenieść te uczucia z gier

do pracy w świecie realnym?

Przyjrzałam się grom, takim jak World of Warcraft,

która jest idealnym środowiskiem wspólnego rozwiązywania problemów.

I zaczęłam dostrzegać pewne elementy,

dzięki którym epickie zwycięstwa są możliwe w światach online.

Pierwszy element: kiedykolwiek pojawicie się w którejś z tych gier internetowych,

zwłaszcza w World of Warcraft,

jest tam masa różnych postaci

chcących Wam powierzyć misję ratowania świata – od ręki.

Ale nie jakąś misję – to misja doskonale dopasowana

do Waszego obecnego poziomu w grze. Prawda?

A więc: poradzicie sobie.

Nigdy nie dostaniecie zadania, które was przerasta.

Ale zawsze będzie na granicy Waszych możliwości. Musicie więc bardzo się postarać.

Bezrobocia w World of Warcraft nie ma.

Nie ma siedzenia i załamywania rąk.

Zawsze jest coś szczególnego i ważnego do zrobienia.

Jest też zatrzęsienie chętnych do współpracy.

Gdziekolwiek pójdziecie, setki tysięcy ludzi

jest gotowych pomóc Wam

w wykonaniu tej epickiej misji.

W prawdziwym życiu nie jest tak łatwo mieć

to poczucie bliskości

masy chętnych do współpracy.

I jeszcze jest epicka, inspirująca historia mówiąca

czemu tam jesteśmy i co tam robimy.

Wreszcie wszystkie te nagrody za nasze osiągnięcia.

Słyszeliście o kolejnych poziomach i sile +1

czy inteligencji +1.

W prawdziwym życiu nie dostajemy nieustannie tyle dobrego.

Gdy zejdę z tej sceny, nie dostanę

występowanie publicznie +1 i szalone pomysły +1…

…szalone pomysły +20.

W prawdziwym życiu nie dostaję takich nagród.

Problem z internetowymi środowiskami współpracy,

jak World of Warcraft,

polega na tym, że satysfakcja

z bycia cały czas na progu epickiego zwycięstwa jest tak wielka,

że chcemy spędzać cały czas w tych grach.

Są po prostu lepsze niż rzeczywistość.

Jak dotąd gracze World of Warcraft łącznie

spędzili 5,93 miliona lat

na rozwiązywaniu wirtualnych problemów świata Azeroth.

To niekoniecznie coś złego.

Może to wyglądać na złą sytuację,

ale umieśćmy ten fakt w kontekście:

5,93 miliona lat temu

najstarszy przodek człowieka z rzędu naczelnych stanął na dwóch nogach.

To był pierwszy naczelny o wyprostowanej postawie.

Tak więc gdy mówimy o czasie, jaki obecnie inwestujemy

w bawienie się grami, jedyny sensowny sposób

choćby myślenia o tym to wspomnienie

o długości ewolucji człowieka,

co jest niesamowite.

Ale również trafne. Ponieważ okazuje się,

że spędzając ten czas na graniu,

faktycznie wpływamy na to, do czego

jesteśmy zdolni jako ludzie.

Ewoluujemy, stając się bardziej zdolni do współpracy i serdeczni.

To fakt. Wierzę w to.

Popatrzmy na bardzo interesujące statystyki

niedawno opublikowane przez badacza z Uniwersytetu Carnegie Mellon.

Przeciętny współczesny młody człowiek

z kraju o silnej kulturze grania,

spędzi w grach internetowych 10 tysięcy godzin

do ukończenia 21 roku życia.

A 10 tysięcy godzin to bardzo

interesująca liczba z dwóch powodów.

Po pierwsze: dzieci w Stanach Zjednoczonych

spędzają dokładnie 10 080 godzin

w szkole

od 5 klasy do ukończenia szkoły średniej –

– przy zerowej absencji.

Mamy więc kompletną

równoległą ścieżkę edukacji, podczas której

młodzież uczy się o byciu

dobrym graczem tyle,

ile uczy się w szkole wszystkich innych rzeczy.

Niektórzy z was pewnie czytali

nową książkę Malcolma Gladwella „Poza schematem”.

Słyszeliście więc o jego teorii sukcesu –

– teorii 10 tysięcy godzin.

Jest oparta na wynikach badań kongnitywistycznych,

mówiących, że 10 tys. godzin

wytężonej nauki – w dowolnej dziedzinie –

przed ukończeniem 21 lat, uczyni nas wirtuozami tej dziedziny.

Będziemy tak dobrzy – czymkolwiek się zajmujemy –

jak najwięksi geniusze na świecie.

Tak więc, mamy teraz przed sobą

całe pokolenie młodych ludzi

będących wirtuozami gier.

Pojawia się bardzo ważne pytanie:

„W czym właściwie gracze stają się tak dobrzy?”

Jeśli odkryjemy odpowiedź,

będziemy mieć do dyspozycji

kadry, jakich nie zna historia.

Oto ile aktualnie jest na świecie osób

spędzających co najmniej godzinę dziennie na graniu online.

To nasi gracze-wirtuozi.

500 milionów osób niesamowicie dobrych – w czymś.

A w najbliższym dziesięcioleciu

będziemy mieć kolejny miliard graczy

niesamowicie dobrych w – czymkolwiek to jest.

Jeśli jeszcze nie wiecie, oto najbliższa przyszłość:

Branża gier przygotowuje konsole

o niskim poborze energii i korzystające z sieci komórkowych

zamiast Internetu szerokopasmowego,

dzięki czemu gracze z całego świata,

zwłaszcza z Indii, Chin, Brazylii – będą móc grać online.

W ciągu tego dziesięciolecia spodziewany jest miliard nowych graczy.

Będzie nas – graczy 1,5 miliarda.

Więc zaczęłam zastanawiać się wirtuozami czego

stajemy się dzięki tym grom.

Opowiem o czterech rzeczach, do których doszłam. Pierwsza to naglący optymizm.

OK. To taka ekstremalna automotywacja.

Naglący optymizm to chęć natychmiastowego

działania i pokonania przeszkody

połączona z przekonaniem,

że mamy niezłe szanse powodzenia.

Gracze zawsze wierzą, że epickie zwycięstwo jest możliwe

i że zawsze warto spróbować – i to spróbować natychmiast.

Gracze nie siedzą bezczynnie.

Gracze to wirtuozi tworzenia gęstej sieci kontaktów.

Było dużo interesujących badań pokazujących,

że ludzi lubimy bardziej po rozegraniu z nimi gry,

nawet jeśli nam nieźle wtłukli.

Powodem jest to, że trzeba dużo zaufania,

żeby z kimś zagrać.

Musimy ufać, że spędzą z nami czas,

że będą grać według tych samych reguł,

dążyć do tego samego celu, że zostaną do końca gry.

Tak więc, wspólne granie prowadzi do powstania

więzi, zaufania i współpracy.

W wyniku tego powstają silniejsze relacje społeczne.

Radosna produktywność. Uwielbiam ją.

Istnieje powód, dla którego przeciętny gracz w World of Warcraft

gra 22 godziny tygodniowo –

– coś jak praca na pół etatu.

Jest tak, bo wiemy, dzięki grom,

że czujemy więcej zadowolenia,

gdy ciężko pracujemy, niż gdy relaksujemy się lub przesiadujemy gdzieś z kimś.

Wiemy, że jako ludzie, jesteśmy zoptymalizowani

do ciężkiej i pełnej sensu pracy.

Gracze chcą pracować ciężko

przez cały czas – jeśli dostaną właściwą pracę.

Ostatnia rzecz: epicki sens.

Gracze uwielbiają być częścią budzących grozę misji,

wydarzeń na skalę planetarną.

Jeszcze jedna ciekawostka, żeby to lepiej ukazać.

Wszyscy znacie Wikipedię, największą wiki na świecie.

Druga pod względem wielkości wiki na świecie – z prawie 80 tys. artykułów –

to wiki o World of Warcraft.

Korzysta z niej miesięcznie 5 milionów osób.

Zebrały o World of Warcraft więcej informacji

niż jest na jakikolwiek

inny temat w jakiejkolwiek wiki na świecie.

Tworzą epicką opowieść.

Tworzą epickie źródło wiedzy

o World of Warcraft.

OK. To są cztery potężne siły składające się na jedno zjawisko.

Gracze to pełne nadziei osoby o potężnych możliwościach.

To ludzie wierzący, że sami są w stanie

zmienić świat.

Jedyny problem polega na tym, że wierzą,

że są zdolni zmieniać światy wirtualne,

a nie świat realny.

To jest problem, który próbuję rozwiązać.

Edward Castronova to ekonomista.

Jego prace są genialne. Bada dlaczego

ludzie inwestują tak dużo czasu, energii

i pieniędzy w światy online.

Twierdzi: „Jesteśmy świadkami,

to nie przesada, masowego eksodusu

do światów wirtualnych i gier internetowych.”

To ekonomista. Czyli jest racjonalny.

I twierdzi… (Śmiech)

Nie jak ja – ja projektuję gry, mam bujną wyobraźnię.

Ale on twierdzi,

że to w pełni racjonalne,

bo gracze mogą osiągnąć w światach online więcej niż w prawdziwym życiu.

Ich relacje społeczne mogą być silniejsze

w grach niż w prawdziwym życiu.

Czują się bardziej doceniani i wyróżniani

w grach niż w prawdziwym życiu.

Twierdzi, że właśnie dlatego to bardzo racjonalne,

że gracze spędzają więcej czasu w światach wirtualnych niż w realnym.

A ja zgadzam się, że to rozsądne postępowanie – obecnie.

Ale na pewno to nie sytuacja optymalna.

Musimy sprawić, by świat realny bardziej przypominał grę.

Inspiracją dla mnie są wydarzenia

sprzed 2500 lat.

To starożytne kości do gry, zrobione ze stawów owiec. Tak?

Zanim dostaliśmy fantastyczne kontrolery gier,

mieliśmy stawy owiec.

To jest najstarszy sprzęt do gier

stworzony przez ludzi.

Jeśli znacie dzieło starożytnego historyka greckiego

Herodota, może znacie tę opowieść.

To opowieść o tym,

kto i dlaczego wynalazł gry.

Herodot powiada, że gry, konkretnie gry w kości,

wynaleziono w królestwie Lidii,

gdy panował tam głód.

Najwyraźniej klęska głodu była tak wielka,

że król Lidii uznał, że muszą zrobić coś szalonego.

Ludzie cierpieli. Walczyli ze sobą.

Sytuacja był nadzwyczaj ciężka. Potrzebowali

nadzwyczajnego rozwiązania.

Więc – według Herodota – wynaleźli gry w kości

i wprowadzili w całym królestwie zasadę:

Jednego dnia wszyscy jedli.

Następnego dnia wszyscy grali w kości.

I byli tak zajęci graniem w kości,

bo gry są tak fascynujące

i wciągają nas w tak sycącą radosną produktywność,

że Lidyjczycy zapominali o braku jedzenia.

I następnego dnia znowu grali w kości.

A następnego znowu jedli.

I według Herodota

przeżyli tak 18 lat,

przetrwali klęskę głodu,

jedząc jednego dnia i grając w kości następnego dnia.

Myślę, że właśnie tak

korzystamy z gier dziś.

Gry są naszą ucieczką od cierpień w świecie realnym.

Wykorzystujemy gry, aby uciec od wszystkiego, co złe

w naszym realnym otoczeniu, co niezadowalające w prawdziwym życiu.

Gry dają nam to, czego potrzebujemy.

Ale nie musimy poprzestawać na tym.

Ta część jest naprawdę ekscytująca.

Według Herodota, po 18 latach

klęska głodu nie ustępowała,

więc król postanowił, że rozegrają ostateczną partię kości.

Podzielili całe królestwo na pół.

Rozegrali jedną partię kości,

a zwycięzców tej partii czekała epicka przygoda.

Mieli opuścić Lidię

i wyruszyć na poszukiwanie nowego domu.

Pozostać miało tylko tyle ludzi,

na ilu przetrwanie pozwalały dostępne zasoby.

Wyruszający mieli przenieść cywilizację

w inne miejsce, gdzie mogłaby rozkwitnąć.

Szalony pomysł, prawda?

Ale niedawno badania DNA

wykazały, że Etruskowie,

którzy stali się częścią Cesarstwa rzymskiego,

faktycznie mają DNA takie, jak starożytni Lidyjczycy.

Tak więc, naukowcy ostatnio stwierdzili,

że szalona historia Herodota jest prawdziwa.

Geolodzy odnaleźli ślady

globalnego ochłodzenia trwającego

prawie 20 lat, które mogło spowodować klęskę głodu.

Czyli ta szalona historia może być prawdziwa.

Mogli faktycznie

ocalić swoją kulturę dzięki grom,

uciekając w gry przez 18 lat,

i mając tak wielką inspirację,

wiedząc tak dobrze, co dają gry,

zdołali w ten sposób ocalić cywilizację.

OK. My też możemy.

Gramy w Warcrafta od 1994 r.

To była pierwsza strategia czasu rzeczywistego (RTS)

z serii World of Warcraft. To było 16 lat temu.

Oni grali w kości przez 18 lat,

my gramy w Warcrafta przez 16 lat.

Uważam, że jesteśmy gotowi na własną epicką grę.

W ich przypadku połowa cywilizacji

wyruszyła na poszukiwanie nowego świata.

Właśnie stąd wzięłam swoje 21 miliardów godzin grania tygodniowo.

Niech połowa z nas

spędza godzinę dziennie grając,

aż rozwiążemy problemy świata realnego.

Wiem, spytacie: „Jak możemy rozwiązać problemy świata realnego,

grając w gry?” Nad tym właśnie pracowałam

przez ostatnie kilka lat

w Instytucie dla Przyszłości.

Mamy w naszej siedzibie w Palo Alto ten baner,

który wyraża nasz stosunek do przyszłości.

Nie próbujemy przewidywać przyszłości.

My chcemy tworzyć przyszłość.

Chcemy wyobrazić sobie najlepszy możliwy wynik

i dać ludziom możliwości

uczynienia tego rzeczywistością.

Chcemy wymyślać epickie zwycięstwa

i dać ludziom środki do osiągnięcia tych epickich zwycięstw.

Teraz krótko przedstawię trzy gry, które stworzyłam,

a które są próbą dania ludziom środków umożliwiających

epickie zwycięstwa w ich własnej przyszłości.

To jest „Świat bez ropy”.

Zrobiliśmy tę grę w 2007 r.

To gra internetowa, w której zadaniem jest przetrwanie

braku ropy naftowej.

Ten brak ropy to fikcyjna sytuacja,

ale umieściliśmy tam tyle treści,

że możecie uwierzyć w realność sytuacji i żyć tam,

jakby naprawdę skończyła się ropa. Kiedy zaczynacie grać,

zakładacie konto, podajecie gdzie mieszkacie.

Potem możecie oglądać bieżące wiadomości telewizyjne,

macie dostęp do aktualnych danych

o dokładnych cenach paliwa,

niedostępności towarów, zakłóceniach dostaw żywności,

zakłóceniach transportu,

zamykaniu szkół, zamieszkach.

I musicie wymyślić, jak kierować swoim życiem,

gdyby to była prawda. A my prosimy Was o opisywanie tego na blogach,

zamieszczanie filmów i zdjęć.

Przeprowadziliśmy tę grę dla 1700 graczy w 2007 r.

I śledziliśmy ich życie przez następne 3 lata.

I mówię Wam: to doświadczenie zmienia ludzi.

Nikt nie chce zmieniać swojego sposobu życia,

„bo to dobre dla świata” albo „bo powinniśmy”.

Ale jeśli wciągamy Was w epicką przygodę

i mówimy: „Skończyła się ropa”.

To niesamowita historia i przygoda do przeżycia.

Stańcie przed wyzwaniem: jak przetrwać.

Większość graczy żyje zgodnie z tym,

czego nauczyli się w grze.

Więc, tworząc kolejną grę w ratowanie świata,

mieliśmy jeszcze ambitniejsze cele, problemy większe niż wyczerpywanie się ropy.

Stworzyliśmy grę Superstruct (nadbudowa),

też w Instytucie dla Przyszłości.

Punktem wyjścia był wynik obliczeń superkomputerowych,

mówiący, że ludziom pozostały tylko 23 lata życia na Ziemi.

Superkomputer nazwaliśmy oczywiście

System świadomości zagłady globalnej.

Zaprosiliśmy ludzi do gry przez Internet

niemalże w stylu filmów Jerry’ego Bruckheimera.

Znacie filmy Jerry’ego Bruckheimera: musi być tam drużyna marzeń.

Astronauta, naukowiec, eks-skazaniec:

wszyscy muszą coś zrobić, żeby uratować świat.

(Śmiech)

Ale w naszej grze zamiast tylko pięciu osób

w drużynie marzeń – jesteście w niej wszyscy

i musicie wynaleźć przyszłość źródeł energii,

przyszłość źródeł żywności, przyszłość ochrony zdrowia,

przyszłość bezpieczeństwa i przyszłość opieki społecznej.

Przez 8 tygodni w grze brało udział 8000 osób.

Wymyślili 500 szalenie kreatywnych rozwiązań,

które możecie zobaczyć w Internecie – wystarczy wyguglać „Superstruct”.

I wreszcie ostatnia gra.

Uruchamiamy ją 3 marca. Gra powstała we współpracy z World Bank Institute.

Po ukończeniu gry będziecie dyplomowanymi

przez World Bank Institute

Innowatorami społecznymi, rocznik 2010.

Współpracujemy z uniwersytetami z całej Afryki Subsaharyjskiej.

Zapraszamy ich do nauki wynalazczości społecznej.

Mamy komiks. Jest osiąganie kolejnych poziomów umiejętności,

takich jak rozumienie warunków lokalnych, tworzenie sieci wiedzy,

zrównoważony rozwój, wizjonerstwo i pomysłowość.

Chcę zaprosić wszystkich Was

do wspólnej gry z młodymi ludźmi

z całego świata, szczególnie z obszarów rozwijających się,

którzy mogą skorzystać z takiego spotkania

i zacząć myśleć o własnych

przedsięwzięciach społecznych służących światu.

Teraz podsumuję.

Chcę zadać Wam pytanie.

Jak myślicie, co z tego wyniknie?

Mamy tę masę niezwykłych graczy,

mamy gry pilotujące to, co możemy stworzyć w przyszłości,

ale żadna z nich jeszcze nie pomogła światu realnemu.

Mam nadzieję, że zgodzicie się ze mną,

że gracze to kadry, które można

wykorzystać do pracy dla świata realnego,

że gry to potężna platforma zmian.

Mamy już te wszystkie supermoce:

radosną produktywność, umiejętność

tworzenia gęstej sieci kontaktów,

poczucie naglącego optymizmu i pragnienie epickiego sensu.

Mam wielką nadzieję, że potrafimy wspólnie

grać w gry mające wartość, żeby przetrwać na naszej planecie kolejny wiek.

Liczę, że razem ze mną będziecie

tworzyć takie gry i bawić się nimi.

Myśląc o najbliższym dziesięcioleciu,

jestem pewna dwóch rzeczy:

możemy stworzyć przyszłość, jaką sobie wyobrazimy,

i możemy grać w takie gry, jakie chcemy.

Tak więc: Otwieram igrzyska zmieniania świata.

Dziękuję.

(Brawa)