Return to Video

اسرار زبان مادری: یشم - جسیکا اورک و ریچل تیل

  • 0:13 - 0:15
    اسرار زبان مادری:
  • 0:18 - 0:19
    یشم،
  • 0:19 - 0:22
    یک سنگ سخت و معمولاً سبز.
  • 0:22 - 0:24
    تا نسبتاً کمی پیش،
  • 0:24 - 0:25
    باور بر این بود که سنگهای قیمتی
  • 0:25 - 0:28
    خواص جادویی و دارویی دارند،
  • 0:28 - 0:29
    و هیچ چیز
  • 0:29 - 0:33
    در درمان نارسایی کلیوی موثرتر از یشم نبود.
  • 0:33 - 0:35
    در قرن ۱۶ام،
  • 0:35 - 0:37
    اسپانیاییهایی که
    از دنیایی جدید برمیگشتند
  • 0:37 - 0:40
    یک کانی در محموله خود داشتند
  • 0:40 - 0:43
    که نام آن را گذاشته بودند،
    «piedra de la ijada،»
  • 0:43 - 0:44
    یا سنگ گُرده.
  • 0:45 - 0:48
    به سرعت در تمام اروپا مشهور شد،
  • 0:48 - 0:50
    هم به عنوان درمانی برای ناراحتیهای داخلی
  • 0:50 - 0:53
    و هم به عنوان زیور
  • 0:53 - 0:56
    و نام آن هم توسط فرانسویها
    به jade تغییر کرد،
  • 0:56 - 0:58
    واژهای که انگلیسیها به عاریت گرفتند
  • 0:58 - 1:01
    و هنوز هم از آن استفاده میکنند.
  • 1:01 - 1:03
    در قرن ۱۹ام،
  • 1:03 - 1:05
    معدنشناسان فرانسوی کشف کردند
  • 1:05 - 1:06
    که از یشم
  • 1:06 - 1:09
    برای توصیف دو ماده
    معدنی متمایز استفاده میشود:
  • 1:09 - 1:12
    یشم سبز، که نامش را از یشم گرفته،
  • 1:12 - 1:15
    و نفریت که معمولتر است،
  • 1:15 - 1:18
    و از ریشه کلمه یونانی nephros،
  • 1:18 - 1:20
    به معنای کلیه است.
  • 1:20 - 1:23
    علاوه بر توصیف این دو ماده معدنی،
  • 1:23 - 1:26
    یشم یک مشابه انگلیسی هم دارد.
  • 1:26 - 1:29
    با ریشههایی که به پیش از
  • 1:29 - 1:30
    شهرت سنگ قیمتی برمیگردد،
  • 1:30 - 1:32
    jade برای اشاره به
  • 1:32 - 1:35
    زن بدنام
  • 1:35 - 1:37
    یا اسب از کار افتاده هم به کار میرفت.
  • 1:37 - 1:41
    بنابراین jade به عنوان فعل
    به معنای زهوار دررفته
  • 1:41 - 1:42
    یا فقدان اشتیاق است،
  • 1:42 - 1:45
    و هیچ ربطی به سنگ قیمتی ندارد،
  • 1:45 - 1:48
    و در عوض، از یک تعریف باستانی
  • 1:48 - 1:50
    مربوط به اسبها میآید.
Title:
اسرار زبان مادری: یشم - جسیکا اورک و ریچل تیل
Description:

درس کامل در: http://ed.ted.com/lessons/mysteries-of-veracular-jade-jessica-oreck-and-rachael-teel

سنگ یشم که حالا به خاطر زیبایی و رنگ سبزش شناخته می‌شود، پیش از این دارای ویژگی‌های جادویی شناخته می‌شد، مانند خاصیت دارویی برای کلیه. جسیکا اورک و ریچل تیل مسیر سفر آن از قرن پانزدهم به اسپانیا تا امروز را شرح می‌دهند (و اینکه چرا این کلمه به عنوان فعل ربطی به این ریشه ندارد.)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
02:08

Persian subtitles

Revisions