Return to Video

Bir Amerikan savaşının ön saflarında savaşan kadınlarla tanışın

  • 0:01 - 0:04
    Her kız arkadaş grubunda
    komik birisi vardır,
  • 0:04 - 0:07
    ağlamak istediğinizde yanına gittiğiniz
  • 0:07 - 0:10
    ya da zor bir gün geçirdiğinizde
    kabullenmenizi sağlayan biri.
  • 0:11 - 0:13
    Bu grup da farklı değildi.
  • 0:14 - 0:17
    Tek farkları, en beklenmedik
    yerde çığır açmak
  • 0:17 - 0:18
    için bir araya gelmiş
  • 0:18 - 0:22
    -- önce takım arkadaşı, sonra
    arkadaş ve sonra da aile olan --
  • 0:22 - 0:25
    bir kadın topluluğu olmalarıydı,
  • 0:25 - 0:27
    yani Özel Harekat savaş alanında.
  • 0:28 - 0:31
    Bu grubun arkadaşlık ve
    cesaretinin sağlamlaşması,
  • 0:31 - 0:35
    sadece gördükleri ve namlu ucunda
    yaptıkları ile değil,
  • 0:36 - 0:38
    aynı zamanda -- en azından resmi olarak --
  • 0:38 - 0:40
    kadınlara yer harekatının yasak olduğu
  • 0:40 - 0:43
    bir dönemde orada
    olduklarından dolayıydı,
  • 0:43 - 0:46
    Amerika'nın onların varlığından
    haberi bile yoktu.
  • 0:48 - 0:50
    Bu hikâye, Özel Harekat komutanlarının,
  • 0:50 - 0:54
    Birleşik Devletler ordusunun
    en deneyimli bazı askerlerinin,
  • 0:54 - 0:57
    "Bu savaşı sürdürebilmemiz için
    kadınlara ihtiyacımız var."
  • 0:58 - 1:02
    "Amerika asla sonuna kadar
    öldürerek savaşı bitiremeyecek."
  • 1:02 - 1:04
    "Bize daha fazla bilgi ve fikir gerekli."
    demeleriyle başladı.
  • 1:05 - 1:06
    Herkesin bildiği gibi,
  • 1:06 - 1:10
    bir toplumda ya da evde neler
    olup bittiğini anlamak istiyorsanız,
  • 1:10 - 1:11
    kadınlarla konuşursunuz,
  • 1:11 - 1:14
    ister Güney Afganistan'da,
  • 1:14 - 1:16
    ister Güney Kaliforniya'da.
  • 1:17 - 1:19
    Ancak bu sefer,
    erkekler kadınlarla konuşamazdı,
  • 1:19 - 1:23
    çünkü bu, Afganistan gibi tutucu
    ve geleneksel bir toplumda
  • 1:23 - 1:25
    ciddi bir suça sebep olabilirdi.
  • 1:25 - 1:27
    Bu yüzden kadın askerlere ihtiyaç vardı.
  • 1:29 - 1:33
    Bunun anlamı, savaşın bu safhasında
    kadınların, Ordu Muhafızları ve
  • 1:33 - 1:36
    Özel Kuvvetlerin yanında hizmet
    için askere alınması
  • 1:36 - 1:40
    ve bütün Birleşik Devletler ordusundaki
    askerlerin %5'inden daha az askerin
  • 1:40 - 1:43
    yaşadığı savaş deneyimlerini
    görecek olmalarıydı.
  • 1:44 - 1:45
    %5'ten daha az.
  • 1:47 - 1:48
    Böylece arayışlara başlandı.
  • 1:48 - 1:51
    "Bayan askerler:
    Tarihin bir parçası olun."
  • 1:51 - 1:55
    "Afganistan'daki savaş sahasında
    Özel Harekat'a katılın."
  • 1:55 - 1:57
    Bu 2011'de idi.
  • 1:57 - 1:59
    Alabama'dan Alaska'ya
  • 1:59 - 2:03
    her zaman en iyinin de en iyisinin
    yanı sıra önemi olan bazı şeyler
  • 2:03 - 2:05
    yapmak istemiş olan bir kadın grubu,
  • 2:05 - 2:07
    ülkelerine adına bir farklılık yaratmak
  • 2:07 - 2:09
    ve hizmet için bu çağrıya cevap verdiler.
  • 2:10 - 2:16
    Onlar için bu bir siyaset değil,
    bir amaca hizmet etmekti.
  • 2:17 - 2:19
    Yani, Kuzey Carolina'ya gelip
  • 2:19 - 2:22
    Özel Harekat'ın ön saflarında
    olabilmek için
  • 2:22 - 2:25
    bir noktada rekabet içinde
    olan bu kadınlar,
  • 2:25 - 2:29
    daha önce hiç yapmadıkları
    bir şekilde
  • 2:29 - 2:31
    çok çabuk bir topluluk kurdular.
  • 2:31 - 2:35
    Tüm kadınlar, kendileri kadar hırslı,
    kendileri kadar zinde
  • 2:35 - 2:37
    ve fark yaratacak kadar azimliydi.
  • 2:37 - 2:40
    Kim oldukları için özür
    dilemek yerine,
  • 2:40 - 2:42
    bunu kutlayabilirlerdi.
  • 2:43 - 2:47
    Birdenbire buldukları bu yerde,
  • 2:47 - 2:49
    kendileri gibi birçok insan vardı.
  • 2:50 - 2:51
    Bir tanesinin dediği gibi,
  • 2:51 - 2:53
    "Bu, hayvanat bahçesinde etrafınıza bakıp
  • 2:53 - 2:55
    birden fazla zürafa
    olduğunu anlamak gibiydi."
  • 2:57 - 3:00
    Bu sıra dışı ekiplerin içinde
    yer alan Cassie,
  • 3:00 - 3:04
    hem subay rezerv okulu öğrencisi,
    hem kızlar kulübü üyesi,
  • 3:04 - 3:07
    hem de Kadın Araştırmaları
    bölümü öğrencisi olmayı başardı.
  • 3:08 - 3:13
    West Point koşu takımının yıldızı olan
    Tristan, hiç çorap giymeden
  • 3:13 - 3:14
    yürür ve koşardı,
  • 3:14 - 3:17
    zaten ayakkabılarının kokusu
    da bunu kanıtlardı.
  • 3:17 - 3:18
    (Gülüşmeler)
  • 3:18 - 3:22
    Heidi'ye tıpatıp benzeyen Amber,
    her zaman piyade olmak istemişti,
  • 3:22 - 3:24
    ama kadınlara yasak
    olduğunu öğrendiğinde
  • 3:24 - 3:27
    istihbarat uzmanı olmaya karar verdi.
  • 3:27 - 3:29
    Bosna'da görev yaptı,
  • 3:29 - 3:33
    sonra da Pensilvanya'daki uyuşturucu
    çetelerini çökertmede FBI'a yardım etti.
  • 3:33 - 3:36
    Ve bir de lise futbol takımında
    dört sene boyunca
  • 3:36 - 3:38
    oynayan Kate vardı,
  • 3:38 - 3:40
    aslında ilk senenin sonunda
    müzik kulübüne gitmek için
  • 3:40 - 3:42
    bırakmak istedi,
  • 3:42 - 3:45
    ama erkek çocuklar ona futbol
    oynayamadığını söylediğinde,
  • 3:45 - 3:46
    onun peşinden gelecek
  • 3:46 - 3:49
    tüm küçük kızlar için
    kalmaya karar verdi.
  • 3:50 - 3:53
    Onlar için biyoloji geleceklerini
    şekillendirmişti.
  • 3:53 - 3:55
    Cassie'nin bir defasında söylediği gibi,
  • 3:55 - 3:58
    "Asil olan her şey
    kızlar için erişilmezdir."
  • 3:58 - 4:02
    Ama şu an, ülkeleri için önemi olan
    bir görevde en iyinin de en iyisini
  • 4:02 - 4:04
    yaparak hizmet etme şansları vardı,
  • 4:04 - 4:06
    aslında kadın olmalarına
    rağmen değil,
  • 4:06 - 4:08
    tam da bu yüzden.
  • 4:09 - 4:13
    Bu ekip, birçok yönden,
    her yerdeki kadınlar gibiydi.
  • 4:13 - 4:14
    Makyaj yapıyorlar ve hatta
  • 4:14 - 4:18
    bayanlar tuvaletinde rimel ve göz kalemi
    sayesinde bağ kurabiliyorlardı.
  • 4:19 - 4:20
    Üstelik vücut zırhı giyiyorlardı.
  • 4:21 - 4:23
    Sırtlarına 25 kiloluk ağırlıkları koyup,
  • 4:23 - 4:25
    operasyon için helikoptere biniyorlar
  • 4:25 - 4:28
    ve döndüklerinde "Nedimeler"
    isimli filmi izliyorlardı.
  • 4:28 - 4:30
    (Gülüşmeler)
  • 4:30 - 4:33
    Hatta Spanx denilen bir şey giyiyorlardı,
  • 4:33 - 4:35
    çok çabuk fark ettikleri gibi,
  • 4:35 - 4:39
    erkekler için yapılmış üniformalar,
    dar olmaları gereken yerlerde bol,
  • 4:39 - 4:41
    bol olmaması gereken yerlerde dardı.
  • 4:41 - 4:44
    Bir Irak gazisi olan Lane,
    -- sol tarafımda görüyorsunuz --
  • 4:44 - 4:46
    Amazon İnternet sitesinden
    üniformasının altı için
  • 4:46 - 4:48
    bir çift Spanx siparişi verecekti,
  • 4:48 - 4:52
    böylece her akşam göreve çıktığından
    pantolonu daha iyi oturabilirdi.
  • 4:53 - 4:55
    Bu kadınlar, Afganistan'daki
    farklı üslerden
  • 4:55 - 4:58
    görüntülü konferans
    görüşmesi yapıyorlardı
  • 4:58 - 5:00
    ve bu görevdeki kadınlardan biri olmanın
  • 5:00 - 5:02
    nasıl olduğunu tartışıyorlardı.
  • 5:02 - 5:04
    Birbirleriyle şakalaşır,
  • 5:04 - 5:07
    neyin işe yarayıp neyin yaramadığını,
    iyi yapmasını öğrendiklerini,
  • 5:07 - 5:09
    daha iyi yapmaya ihtiyaçları
    olduğunu konuşurlardı.
  • 5:09 - 5:13
    Özel harekat safları dışında da kadın
    olmanın daha komik yanları
  • 5:13 - 5:15
    hakkında konuşurlardı,
  • 5:15 - 5:17
    Shewee de dâhil,
  • 5:17 - 5:19
    -- her ne kadar sadece %40
    başarı oranı olduğu söylense de
  • 5:19 - 5:23
    erkekler gibi işemenizi
    sağlayan bir alet --
  • 5:23 - 5:26
    (Gülüşmeler)
  • 5:26 - 5:28
    Bu kadınlar 've' ile yaşıyorlar.
  • 5:29 - 5:32
    Hırslı ve kadınsı olabildiklerini
    kanıtladılar.
  • 5:32 - 5:35
    Rimel ve vücut zırhı kullanabilirdiniz.
  • 5:35 - 5:39
    Egzersizi ve gerçekten de
    örgü örmeyi sevebilirdiniz.
  • 5:39 - 5:44
    Helikopterlerden atlamayı ve kurabiye
    pişirmeyi sevebilirdiniz.
  • 5:45 - 5:48
    Kadınlar her gün "ve" ile yaşıyorlar
  • 5:48 - 5:51
    ve bu kadınlar bunu
    görevlerine de taşıdılar.
  • 5:52 - 5:56
    Bu hayat ve ölüm alanında,
    onları ön saflara getirenin
  • 5:56 - 5:59
    kadın olmaları olabileceğini
    hiç unutmadılar,
  • 5:59 - 6:01
    ama asker olmak, burada kendini
    ispatlayabilmekti.
  • 6:02 - 6:04
    Amber'in göreve gittiği bir geceydi,
  • 6:04 - 6:06
    evdeki kadınlarla konuşarak,
  • 6:06 - 6:09
    Afgan ve Amerikan kuvvetlerinin
    eve girmesini bekleyen
  • 6:09 - 6:13
    barikat kurmuş bir nişancının
    olduğunu fark etti.
  • 6:13 - 6:16
    Başka bir gece Tristan,
  • 6:16 - 6:18
    içinde bulundukları evin
    her yerinde bomba için
  • 6:18 - 6:21
    kullanılan birçok
    patlayıcı parçanın olduğunu,
  • 6:21 - 6:24
    hatta patlayıcıların bulundukları
    yer ile gidecekleri yer
  • 6:24 - 6:26
    arasındaki yola yerleştirildiğini
    fark etmişti.
  • 6:26 - 6:29
    Başka bir gece takım
    arkadaşlarından biri,
  • 6:29 - 6:32
    aradıkları istihbarat maddesini ıslak
    bir bebek bezi içine
  • 6:32 - 6:34
    sarılmış olarak bulduğunda,
    kuşkucu bir ekip olan
  • 6:34 - 6:36
    Özel Kuvvetler'e kendini ispatladı.
  • 6:37 - 6:41
    Başka bir gecede diğer bir
    takım arkadaşları Isabel,
  • 6:41 - 6:43
    aradıkları şeyi bulduğu için
  • 6:43 - 6:45
    Korucular'dan, Etki Ödülü'nü aldı.
  • 6:45 - 6:47
    Çünkü o olmadan
  • 6:47 - 6:49
    o gece aradıkları şeyleri ve insanları
  • 6:49 - 6:51
    asla bulamayacaklarını söylemişlerdi.
  • 6:52 - 6:53
    O gece ve diğer bir sürü gece,
  • 6:53 - 6:57
    sadece birbirleri için değil,
    kendilerinden sonra gelecekler için
  • 6:57 - 6:59
    kendilerini kanıtlamaya çıktılar.
  • 7:00 - 7:02
    Ayrıca yanlarında görev
    yaptıkları erkekler için.
  • 7:03 - 7:08
    Hep başarılı her erkeğin arkasında iyi bir
    kadın olduğunu konuşuruz.
  • 7:08 - 7:10
    Ancak bu sefer,
  • 7:10 - 7:13
    kadınların yanında, onların başarılı
    olmasını isteyen erkekler vardı.
  • 7:14 - 7:17
    Onları eğiten Ordu Muhafızı,
    12 intikal görevine çıkmıştı.
  • 7:17 - 7:20
    Kızları eğiteceksin dedikleri zaman,
  • 7:20 - 7:23
    neyi beklediğine dair hiçbir fikri yoktu.
  • 7:23 - 7:28
    Ama 2011 yazında bu kadınlarla
    geçen sekiz günün sonunda,
  • 7:28 - 7:32
    yol arkadaşı muhafızlara şöyle diyordu,
    "Biz sadece tarihe tanıklık ediyoruz.
  • 7:32 - 7:35
    Bunlar belki bizim Tuskegee
    Airmen'lerimiz olabilir."
  • 7:38 - 7:44
    (Alkış)
  • 7:44 - 7:47
    Bu takımın kalbi herkesin
    "bizim en iyimiz"
  • 7:47 - 7:49
    diye çağırdığı bir kişiydi.
  • 7:50 - 7:52
    Boyu neredeyse 160 cm olan,
  • 7:52 - 7:54
    minik sarışın bir dinamoydu.
  • 7:55 - 7:58
    Martha Stewart ve bizim G.I. Jane
    olarak bildiğimiz kişinin
  • 7:58 - 8:00
    vahşi bir karışımıydı.
  • 8:01 - 8:03
    Kocası için akşam yemeği
    hazırlamayı seven birisiydi.
  • 8:04 - 8:08
    Kent State Subay Rezerv Birliği'ne
    olan aşkı, onu en iyisi olmaya,
  • 8:08 - 8:09
    kendine güvenmeye
  • 8:09 - 8:11
    ve de tüm sınırlarını test etmeye zorladı.
  • 8:12 - 8:16
    Aslında sırtına 25 kiloluk ağırlığı koyup
    kilometrelerce koşmayı sevdi,
  • 8:16 - 8:18
    bir asker olmayı sevdi.
  • 8:19 - 8:22
    Kandahar'daki ofisinde ekmek
    makinası olan birisiydi,
  • 8:22 - 8:25
    bir parça kuru üzümlü ekmek
    pişiriyor ve daha sonra
  • 8:25 - 8:28
    spor salonuna gidip 25-30 mekik
    çekerek bunu eritiyordu.
  • 8:29 - 8:32
    Fazladan bir çift bot gerektiğinde
    ya da sıcak bir ev yemeği için
  • 8:32 - 8:35
    ilk olarak arayabileceğiniz bir kişiydi.
  • 8:35 - 8:38
    Çünkü asla ve asla nasıl iyi
    bir insan olduğu
  • 8:38 - 8:39
    hakkında konuşmazdı,
  • 8:39 - 8:41
    ama onun karakteri
    yaptıklarıyla konuşurdu.
  • 8:42 - 8:48
    Kolay yanlışlar yerine zor doğruları
    tercih etmesiyle tanınırdı.
  • 8:48 - 8:52
    Ayrıca ünlü olduğu başka bir
    konu da yaklaşık 5 metrelik bir halata,
  • 8:52 - 8:54
    sadece kollarını kullanarak tırmanması
  • 8:54 - 8:56
    ve daha sonra özür dileyerek
    geri inmesiydi.
  • 8:56 - 9:00
    çünkü Muhafızların eğittiği gibi,
    kolları ve bacaklarının her ikisini de
  • 9:00 - 9:01
    kullanması gerektiğini biliyordu.
  • 9:01 - 9:03
    (Gülüşmeler)
  • 9:03 - 9:06
    Bazı kahramanlarımız hikâyelerini
    anlatmak için eve dönerler.
  • 9:07 - 9:09
    Bazıları ise anlatmazlar.
  • 9:10 - 9:13
    22 Ekim 2011'de,
  • 9:13 - 9:16
    İlk Üsteğmen Ashley White,
    yanındaki muhafız,
  • 9:16 - 9:17
    Christopher Horns
  • 9:17 - 9:19
    ve Kristoffer Domeij ile öldürüldü.
  • 9:20 - 9:23
    Ölümü, gölgeler için inşa
    edilen bu programı,
  • 9:23 - 9:25
    kamu spot ışığı içine aldı.
  • 9:25 - 9:26
    Çünkü sonuçta,
  • 9:26 - 9:30
    kadınların savaştan men edilmesi
    hâlâ yerli yerinde duruyordu.
  • 9:31 - 9:32
    Cenaze törenine,
  • 9:32 - 9:37
    Ordu Özel Harekat Başkanı geldi
    ve bir kamu şahadetnamesi verdi.
  • 9:37 - 9:39
    Ama sadece Ashley White'ın
    cesaretine değil,
  • 9:39 - 9:41
    takımındaki bütün kızlara.
  • 9:42 - 9:46
    "Bu konuda hiçbir kuşkunuz olmasın," dedi.
    "Bu kadınlar savaşçı,
  • 9:46 - 9:50
    Birleşik Devletler Ordusu'nda kadın
    olmanın ne anlama geldiğini anlatan
  • 9:50 - 9:51
    yeni bir bölüm yazıyorlar."
  • 9:53 - 9:57
    Ashley annesi, bir öğretmen yardımcısı
    ve bir okul otobüsü sürücüsü,
  • 9:57 - 9:59
    aynı zamanda kurabiye de pişirir.
  • 9:59 - 10:03
    Gururla kederin bir arada olduğu
    o kahredici günleri
  • 10:03 - 10:05
    pek fazla hatırlamıyor,
  • 10:05 - 10:07
    -- muazzam bir keder --
  • 10:07 - 10:09
    fakat bir anı hatırlıyor.
  • 10:10 - 10:13
    Bir çocuğun elinden tutan bir
    yabancı yanına geldi
  • 10:13 - 10:15
    ve dedi ki,
  • 10:15 - 10:18
    "Bayan White, bugün kızımı
    buraya getirdim,
  • 10:18 - 10:21
    çünkü onun bu kahramanı
    tanımasını istedim.
  • 10:22 - 10:27
    Kadınların da kahraman olabildiklerini
    öğrenmesini istedim."
  • 10:28 - 10:31
    Bugün, içindeki cevhere ulaşmaya
    çalışıp kalbini ve cesaretini bulan
  • 10:31 - 10:33
    ve tüm sınırları zorlayıp devam eden
  • 10:33 - 10:37
    tüm duyulmamış kahramanlar
    için kutlama zamanıdır.
  • 10:38 - 10:44
    Bu çok ihtimali olmayan kız grubu,
    hayatlarında ve daha sonrasında
  • 10:44 - 10:46
    tarihin bir parçası olmak için
    sonsuzluğa sıçrar
  • 10:46 - 10:49
    ve kendilerinden sonra gelen pek çok
    kişinin yolunu açarlar,
  • 10:49 - 10:54
    aynı kendinden önce gelenlerin
    omuzlarında durdukları gibi.
  • 10:54 - 10:58
    Bu kadınlar, savaşçıların tüm şekil
    ve boyutlarda olabileceğini gösterdi.
  • 10:59 - 11:02
    Kadınlar da kahraman olabilir.
  • 11:03 - 11:04
    Çok teşekkür ederim.
  • 11:04 - 11:10
    (Alkış)
Title:
Bir Amerikan savaşının ön saflarında savaşan kadınlarla tanışın
Speaker:
Gayle Tzemach Lemmon
Description:

2011'de Birleşik Devletler Silahlı Kuvvetleri'nde hâlen kadınların savaşmaları yasaktı - ancak o yıl, kadınlardan oluşan bir Özel Harekât ekibi ön saflarda görev yapmak ve yerel halkla dostane bir ilişki kurarak savaşı sonlandırmaya yardım etmek üzere Afganistan'a gönderildi. Gazeteci Gayle Tzemach Lemmon, bu "kız kardeşler takımı"'nın sıra dışı kadın savaşçılarının, uzun süredir bulunan bariyerleri yıkan hikâyesini anlatıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:25

Turkish subtitles

Revisions