Return to Video

Czym jest choroba Alzheimera? - Ivan Seah Yu Jun

  • 0:07 - 0:08
    Co cztery sekundy
  • 0:08 - 0:10
    diagnozuje się u kogoś
  • 0:10 - 0:12
    chorobę Alzheimera.
  • 0:12 - 0:14
    To najczęstsza przyczyna demencji,
  • 0:14 - 0:17
    na którą cierpi na całym świecie
    ponad 40 milionów ludzi,
  • 0:17 - 0:19
    a znalezienie lekarstwa naukowcom
  • 0:19 - 0:22
    nadal się nie udaje.
  • 0:22 - 0:25
    Dr Alois Alzheimer, niemiecki psychiatra,
  • 0:25 - 0:28
    jako pierwszy opisał symptomy w 1901 roku,
  • 0:28 - 0:30
    kiedy zauważył, że pewna pacjentka
  • 0:30 - 0:32
    miała osobliwe dolegliwości,
  • 0:32 - 0:34
    jak problemy ze snem,
  • 0:34 - 0:37
    zaburzenia pamięci,
    gwałtowne zmiany nastroju
  • 0:37 - 0:40
    i rosnącą dezorientację.
  • 0:40 - 0:42
    Po śmierci pacjentki
  • 0:42 - 0:44
    Alzheimer przeprowadził autopsję,
  • 0:44 - 0:46
    żeby sprawdzić swoje przypuszczenie,
  • 0:46 - 0:48
    że symptomy były wywołane
    przez nieprawidłowości
  • 0:48 - 0:50
    w strukturze mózgu.
  • 0:50 - 0:52
    Zauważył pod mikroskopem
  • 0:52 - 0:55
    wyraźne zmiany w tkance mózgu,
  • 0:55 - 0:57
    w formie zniekształconych protein
  • 0:57 - 0:58
    zwanych blaszkami starczymi
  • 0:58 - 1:01
    i splątkami neurofibrylarnymi.
  • 1:01 - 1:03
    Działanie blaszek i splątków
  • 1:03 - 1:05
    niszczy strukturę mózgu.
  • 1:05 - 1:08
    Blaszki starcze powstają,
    gdy inna proteina
  • 1:08 - 1:10
    w lipidowej błonie otaczającej
    komórki nerwowe
  • 1:10 - 1:12
    zostaje pocięta przez specjalny enzym,
  • 1:12 - 1:15
    co prowadzi do powstania
    protein β-amyloidu,
  • 1:15 - 1:17
    które są lepkie i mają tendencję
  • 1:17 - 1:18
    do sklejania się.
  • 1:18 - 1:21
    Te skupiska prowadzą do powstania
  • 1:21 - 1:23
    blaszek starczych,
  • 1:23 - 1:24
    które blokują przepływ sygnałów,
  • 1:24 - 1:26
    a tym samym komunikację
  • 1:26 - 1:28
    miedzy komórkami,
    i prawdopodobnie wywołują
  • 1:28 - 1:31
    reakcję immunologiczną
    prowadzącą do zniszczenia
  • 1:31 - 1:33
    uszkodzonych komórek nerwowych.
  • 1:33 - 1:36
    Splątki neurofibrylarne
    w chorobie Alzheimera
  • 1:36 - 1:39
    są zbudowane z proteiny zwanej tau.
  • 1:39 - 1:41
    Komórki nerwowe mózgu
    zawierają sieć mikrotubul
  • 1:41 - 1:44
    działających jak autostrada
    dla cząsteczek odżywczych
  • 1:44 - 1:45
    i innych substancji.
  • 1:45 - 1:48
    Proteina tau zapewnia drożność mikrotubul,
  • 1:48 - 1:50
    umożliwiając cząsteczkom
  • 1:50 - 1:52
    swobodny przepływ.
  • 1:52 - 1:54
    Jednak w chorobie Alzheimera
  • 1:54 - 1:57
    proteina tau zmienia się
    w poskręcane pasma lub sploty,
  • 1:57 - 1:59
    powodując rozpad mikrotubul,
  • 1:59 - 2:02
    co utrudnia składnikom odżywczym
    dotarcie do komórek nerwowych
  • 2:02 - 2:04
    i prowadzi do śmierci komórkowej.
  • 2:04 - 2:07
    Destrukcyjne połączenie blaszek i splątków
  • 2:07 - 2:09
    zaczyna się w części mózgu
    o nazwie hipokamp
  • 2:09 - 2:11
    odpowiadającego za powstawanie wspomnień.
  • 2:11 - 2:13
    To dlatego utrata pamięci krótkotrwałej
  • 2:13 - 2:16
    jest zwykle pierwszym objawem
    choroby Alzheimera.
  • 2:16 - 2:18
    Proteiny rozprzestrzeniają się stopniowo
  • 2:18 - 2:19
    do innych części mózgu,
  • 2:19 - 2:21
    powodując charakterystyczne zmiany
  • 2:21 - 2:23
    sygnalizujące różne stadia choroby.
  • 2:23 - 2:25
    W przedniej części mózgu
  • 2:25 - 2:28
    niszczą zdolność logicznego myślenia.
  • 2:28 - 2:31
    Następnie przenoszą się do obszaru
    kontrolującego emocje,
  • 2:31 - 2:34
    co wywołuje chaotyczne zmiany nastroju.
  • 2:34 - 2:35
    W górnej części mózgu
  • 2:35 - 2:37
    wywołują paranoję i halucynacje,
  • 2:37 - 2:39
    a kiedy dotrą do tylnej części mózgu,
  • 2:39 - 2:41
    wtedy blaszki i splątki, działając razem,
  • 2:41 - 2:44
    wymazują najgłębsze wspomnienia z umysłu.
  • 2:44 - 2:45
    W końcu ośrodki kontroli
  • 2:45 - 2:48
    odpowiadające za pracę serca
    i oddychanie zostają pokonane,
  • 2:48 - 2:50
    co prowadzi do śmierci.
  • 2:50 - 2:52
    Niezwykle niszczycielski charakter choroby
  • 2:52 - 2:55
    motywuje naukowców do poszukiwania leku,
  • 2:55 - 2:59
    ale obecnie koncentrują się
    na zahamowaniu jej rozwoju.
  • 2:59 - 3:00
    Jedna z doraźnych terapii
  • 3:00 - 3:03
    pomaga zredukować rozpad acetylcholiny,
  • 3:03 - 3:05
    ważnego neuroprzekaźnika w mózgu,
  • 3:05 - 3:08
    którego poziom jest obniżony
    u pacjentów z chorobą Alzheimera,
  • 3:08 - 3:11
    bo umierają produkujące go
    komórki nerwowe.
  • 3:11 - 3:13
    Innym rozwiązaniem może być szczepionka,
  • 3:13 - 3:16
    ucząca system immunologiczny atakować
  • 3:16 - 3:19
    blaszki β-amyloidu, zanim utworzą złogi.
  • 3:19 - 3:22
    Jednak nadal musimy
    szukać prawdziwego leku.
  • 3:22 - 3:24
    Choroba Alzheimera została opisana
  • 3:24 - 3:25
    ponad sto lat temu,
  • 3:25 - 3:28
    a wciąż jeszcze nie została
    dobrze poznana.
  • 3:28 - 3:30
    Może kiedyś zrozumiemy
  • 3:30 - 3:33
    dokładne mechanizmy działania
    kryjące się za tym zagrożeniem
  • 3:33 - 3:35
    i znajdziemy rozwiązanie.
Title:
Czym jest choroba Alzheimera? - Ivan Seah Yu Jun
Description:

Obejrzyj całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/what-is-alzheimer-s-disease-ivan-seah-yu-jun

Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną demencji, która dotyka ponad 40 milionów ludzi na świecie. Mimo że choroba została opisana ponad sto lat temu, naukowcy nadal zmagają się ze znalezieniem leku. Ivan Seah Yu Jun przedstawia, jak choroba Alzheimera wpływa na mózg i objaśnia różne etapy rozwoju tej skomplikowanej i niszczycielskiej choroby.

Lekcja: Ivan Seah Yu Jun, animacja: STK Films.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:50

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.