စီးပွားရေး ပူဖောင်းတွေ ဘာကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာကြရတာလဲ? - Prateek Singh
-
0:07 - 0:10ခင်ဗျားတို့ဟာ ကျူးလစ်ပန်းစည်း ဝယ်ဖို့
ဘယ်လောက်များ ပေးမလဲ? -
0:10 - 0:12ဒေါ်လာ အနည်းငယ်လောက်လား? ဒေါ်လာ ရာချီလား?
-
0:12 - 0:14ဒေါ်လာ တသန်းဆိုရင်ကော?
-
0:14 - 0:16ပေးချင်မှာ မဟုတ်ဘူးနဲ့တူတယ်။
-
0:16 - 0:19ခင်ဗျားတို့ဟာ ဒီအိမ်အတွက် ဒါမှမဟုတ်
အိမ်မွေး တိရိစ္ဆာန် အစားအစာကို ရောင်းတဲ့ -
0:19 - 0:23ဝက်ဘ်ဆိုက် တစိတ်တဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ဖို့ကော
ဘယ်လောက် ပေးမလဲ? -
0:23 - 0:25ခေတ်အလိုက် ခုနက ကျူးလစ်ပန်းတွေ၊
-
0:25 - 0:29အိမ်ခြံမြေ နဲ့ pets.com ရှယ်ယာတွေကို
-
0:29 - 0:33၎င်းတို့ တန်တာထက်ကို ပိုတဲ့ ဈေးနဲ့
ရောင်းနိုင်ခဲ့ကြတယ်။ -
0:33 - 0:38ကိစ္စတိုင်းထဲမှာ ဈေးဟာ တက်ပြီးရင်းတက်လာလျက်
အဲဒီနောက် ရုတ်ခနဲ ကျဆင်းသွားခဲ့တယ်။ -
0:38 - 0:41စီးပွားရေးပါရဂူတွေက အဲဒါကို
ပူဖောင်းလို့ ခေါ်ကြတယ်။ -
0:41 - 0:43အဲဒီလို ပူဖောင်းတွေ တကယ်ဖြစ်ပျက်ပုံကို
လေ့လာကြည့်ကြရအောင်။ -
0:43 - 0:47နားလည်လွယ်ရန် ကျတော်တို့ရဲ့ ကျူးလစ်ကို
ပြန်ယူပြီး စတင်ကြရအောင်။ -
0:47 - 0:52၁၇ ရာစုထဲမှာ နယ်သာလန် နိုင်ငံဟာ Dutch
ရွှေခေတ်ထဲကို ခြေနင်း ဝင်ခဲ့တယ်။ -
0:52 - 0:57၁၆၃၀ ခုနှစ်မှာ Amsterdam ဟာ အရေးကြီးတဲ့
ကုန်သွယ်ရေး ဌာနတခု ဖြစ်လာတယ်။ -
0:57 - 1:01ဒတ်ခ်ျ သဘောင်္တွေဟာ အာရှမှနေပြီး ဟင်းခတ်
အမွှေးအကြိုင်းတွေကို အကြီးအကျယ် သယ်လာကြလို့ -
1:01 - 1:03ဥရောပမှာ အမြတ်တွေ ရရှိခဲ့ကြတယ်။
-
1:03 - 1:08အဲဒါကြောင့် Amsterdam မြို့ဟာ ချမ်းသာလာကာ
ကုန်သည်တွေ၊ ကုန်ကူးသူတွေနဲ့ ပြည့်နေခဲ့ပြီး -
1:08 - 1:11သူတို့ဟာ ပန်းခြံတွေနဲ့
ဝန်းရံနေခဲ့ကြတဲ့ လှပတဲ့ -
1:11 - 1:14အိမ်ကြီးခမ်းကြီးများထဲမှာ
နေထိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ -
1:14 - 1:17ထိုခေတ်တုန်းက ပန်းတမျိုးဟာ အထူးကို
အရောင်းသွက်နေခဲ့ပါတယ်- -
1:17 - 1:19ကျူးလစ်ပန်းပါပဲ။
-
1:19 - 1:22အရှေ့ဖက်ခြမ်းကနေပြီး လာခဲ့ကြတဲ့ ကုန်သွယ်ရေး
သင်္ဘောတွေက -
1:22 - 1:23အဲဒီကျူးလစ် ပန်းတွေကို သယ်ယူလာခဲ့ကြတာပါ။
-
1:23 - 1:26အဲဒါကြောင့် အဲဒီပန်းဟာ အထူးအဆန်းပန်း
ဆိုပြီး ယူဆခံခဲ့ရတယ်၊ -
1:26 - 1:28ပြီးတော့ ကျူးလစ်ဥကို မြေထဲ
ချပေးလိုက်တဲ့နောက် -
1:28 - 1:32ပန်းပွင့်လာဖို့ နှစ်ချီ စောင့်ဖို့လိုတော့
အဲဒီပန်းကို စိုက်ပျိုးရတာ ခဲယဉ်းခဲ့တယ်။ -
1:32 - 1:36တဖန် ၁၆၃၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမှာ
ကျူးလစ်ပန်းကို ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ရာမှ -
1:36 - 1:39ပန်းတွေကို ပိုလှလာအောင် မျိုးစပ်နည်း
သိလာကြရာ -
1:39 - 1:43ပွင့်ချပ်တွေ ရောင်စုံဖြစ်အောင်၊ မီးလျှံလို
အစင်းအကျားဖြင့် မျိုးစပ်ထုတ်လုပ်လာကြတယ်။ -
1:43 - 1:47အဲဒီကျူးလစ်ပန်းဆိုရင် ပုံမှန် ကျူးလစ်ပန်း
ထက်ကို ပိုရှားပါးခဲ့တယ်၊ -
1:47 - 1:51အဲဒါရဲ့ ရလဒ်အဖြစ် အဲဒီပန်း အမျိုးအစားရဲ့
ဈေးဟာ စပြီးမြင့်တက်လာခဲ့တယ်၊ -
1:51 - 1:54အဲဒါနဲ့အတူ ကျူးလစ်ပန်းတွေဟာ
ခေတ်စားလာကြတော့တယ်။ -
1:54 - 1:57ကျူးလွန်ပန်းဟာ အဲဒီနိုင်ငံမှာ
ဟိုလေးတကျော် ဖြစ်ခဲ့ကာ -
1:57 - 2:01မကြာမီမှာပဲ ကျူးလစ်ပန်းတွေကို လူတွေဟာ
မရရအောင် လိုက်လံရှာပြီး ဝယ်လာကြတယ်။ -
2:01 - 2:04တခုခုရဲ့ ဈေးဟာ မြင့်တက်လာခြင်းနဲ့
ပင်ကိုယ် တန်ဖိုးသိပ်မများပေမဲ့ -
2:04 - 2:07လူတွေက ငွေအမြောက်အများ ပေးလိုကြတယ်ဆိုတဲ့
အချက်နှစ်ချက် ပေါင်းမိတဲ့အခါမှာ -
2:07 - 2:12လူတွေဟာ အရူးအမူး ဖြစ်လာတတ်ကြတယ်။
-
2:12 - 2:16မကြာခင်တုန်းက အရူးအမူးဖြစ်ခဲ့ကြတဲ့ သာဓကမှာ
၁၉၉၀ ပြည့်လွန်တုန်းက dot-com တွေပါပဲ။ -
2:16 - 2:21ဝက်ဘ်ဆိုက် အသစ်တွေရဲ့ ရှယ်ယာတွေဟာ ၁၇ ရာစု
ကျူးလစ် ပန်းတွေလိုပါပဲ။ -
2:21 - 2:24လူတိုင်းဟာ နည်းနည်းတော့ဝယ်ထားချင်ခဲ့တယ်။
-
2:24 - 2:27ကျူးလစ်ပန်းတွေကို လိုချင်သူ များလေလေ၊
ဈေးဟာ ပိုပိုမြင့်တက်သွားခဲ့ပါတယ်။ -
2:27 - 2:30တချိန်တုန်းက၊ ကျူးလစ်ပန်း တပွင့်တည်းကို
-
2:30 - 2:36ကျွမ်းကျင်တဲ့ လက်မှုပညာရှင်ရဲ့ တနှစ်၀င်ငွေ
ဆယ်ဆ တန်ဖိုးဖြင့် ရောင်းနိုင်ခဲ့တယ်။ -
2:36 - 2:37ရှယ်ယာဈေးကွက်ထဲမှာ
-
2:37 - 2:41ရှယ်ယာ တခုခုရဲ့ ဈေးဟာ ရင်းနှီးရှင်များရဲ့
ရောင်းလိုအား နဲ့ ဝယ်လိုအားပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ -
2:41 - 2:43ကုမ္ပဏီတခုခုက အနာဂတ်မှာ ဝင်ငွေ
များလာမယ်လို့ ထင်ရရင် -
2:43 - 2:47ရှယ်ယာဈေးဟာ မြင့်တက်လာဖို့ များပါတယ်။
-
2:47 - 2:49ငွေကိုရင်းလိုကြသူတို့ဟာ ရှယ်ယာကို
တိုးတိုး ဝယ်လာကြလေရာ -
2:49 - 2:53ဝယ်လိုအား တိုးလာတာနဲ့အမျှ ဈေးဟာပိုလို့ကို
မြင့်တက်လာရတယ်။ -
2:53 - 2:58အဲဒါဟာ လိပ်ပတ်လည်သလို ဖြစ်လာနိုင်ကာ
ရင်းနှီးရှင်တို့ဟာ -
2:58 - 3:02ရှယ်ယာတန်ဖိုးကို ပင်ကိုယ်ထက် သိသိသာသာ
မြင့်တက်လာစေရင်း ထောင်ချောင်ထဲ မိသွားလျက် -
3:02 - 3:04ပူဖောင်းကြီးကို ဖန်တီးပေးလာကြတယ်။
-
3:04 - 3:08အဲဒီလို အရူးအမူးဖြစ်မှုကို အဆုံးသတ်ပစ်ဖို့
ပူဖောင်း ပေါက်ထွက်သွားဖို့ လိုအပ်တာက -
3:08 - 3:11ရှယ်ယာ ဒါမှမဟုတ် ကျူးလစ်တွေရဲ့ ဈေးဟာ
၎င်းရဲ့ တန်ဖိုးထက်ကို အဆပေါင်းများစွာမှ -
3:11 - 3:13ကြီးမြင့်နေတာကို လူတွေအားလုံး
နားလည်လာကြရန်ပါပဲ။ -
3:13 - 3:17ခုနက အရူးအမူးဖြစ်မှု နှစ်ခုစလုံး
အဲဒီလိုနည်းဖြင့် အဆုံးသတ်ခဲ့ကြတယ်။ -
3:17 - 3:19ရုတ်တရက်ဆိုသလို ဝယ်လိုအားဟာ
ရပ်စဲသွားခဲ့တယ်။ -
3:19 - 3:22ဈေးနှုန်းတွေဟာ ထိုးကျနိမ့်ဆင်းသွားကြကာ
-
3:22 - 3:23ပေါက်ထွက်သွားခဲ့တယ်!
-
3:23 - 3:26ပူဖောင်းတွေ ပေါက်ထွက်သွားကြလို့၊ ဈေးကွက်ဟာ
ဖရိုဖရဲဖြစ်ခဲ့ရတယ်။ -
3:26 - 3:30ပညာရှင်တွေဟာ ပူဖောင်း ပေါ်ပေါက်လာရခြင်းရဲ့
အကြောင်းရင်းတွေကို အားထုတ်လေ့လာလျက် -
3:30 - 3:33ဘယ်လို ဟောကိန်းထုတ်မလဲ၊ ဘယ်လိုရှောင်ရမလဲ
ဆန်းစစ်နေကြတယ်။ -
3:33 - 3:36ကျူးလစ်ပန်းကို အရူးအမူးဖြစ်ခဲ့မှုဟာ
ပူဖောင်းဆိုင်ရာ အခြေခံမူတွေကို နားလည်ဖို့ -
3:36 - 3:39ကူပေးလျက် ၂၀၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတုန်းက ဒ
မြင်ခဲ့ကြရတဲ့ အိမ်ခြံမေ ပူဖောင်းလို -
3:39 - 3:42မကြာမီလေးတင်က သာဓတွေကို
နားလည်လာအောင် ကူပေးနိုင်တဲ့ -
3:42 - 3:45သိပ်ကို ထိရောက်မြင်သာတဲ့ သာဓကကောင်းပါပဲ။
-
3:45 - 3:48စီးပွားရေးဟာ တဟုန်ထိုးတက်လာလိုက်၊
ကသောင်းကနင်းဖြစ်လိုက် အဆင့်တွေကို -
3:48 - 3:50ဆက်ပြီး ကျော်ဖြတ်နေရမှာပါ။
-
3:50 - 3:53ကျွန်တော်တို့ဟာ အရူးအမူးဖြစ်မှု နောက်တခု
ပေါ်ထွန်းလာမှာ စောင့်စားရင်း၊ -
3:53 - 3:55နောက်ပူဖောင်းတခု ပေါက်ထွက်သွားမှာကို
စောင့်စားရင်း၊ -
3:55 - 3:57ကျူးလစ် ပန်းတွေဖြင့် ဘဝအရသာကို ခံစားကြပါ၊
-
3:57 - 4:01အဲဒီကျူးလစ်ပန်းတွေအတွက် တပုံတခေါ်ကြီး
ပေးဆပ်ရန် မလိုတာကို ကျေးဇူးတင်ပါ။
- Title:
- စီးပွားရေး ပူဖောင်းတွေ ဘာကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာကြရတာလဲ? - Prateek Singh
- Speaker:
- Prateek Singh
- Description:
-
more » « less
သင်ခန်းစာအပြည့်ကို ကြည့်ရန်: http://ed.ted.com/lessons/what-causes-economic-bubbles-prateek-singh
၁၆၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတုန်းက၊ ထူးဆန်းလှပတဲ့ ကျူးလစ်ပန်းဟာ တနိုင်ငံလုံးမှာ ဟိုလေးတကျော် ဖြစ်လာခဲ့ကာ၊ အဲဒီပန်းဥ တဥတည်းကိုတောင် လက်မှုပညာရှင် တယောက်ရတဲ့ တနှစ်လုံးလစာထက် ဆယ်ဆ ပိုတန်တဲ့ ဈေးနဲ့ ရောင်းနိုင်ခဲ့တယ်။ ရုတ်တရက်ဆိုသလို ဝယ်လိုအားဟာ ကျဆင်းသွားရာ ကျူးလစ် ဈေးကွက်ဟာ အတော်ကြာ အခြေအနေ ဆိုးဝါးနေခဲ့တယ်။ ဘယ်လို ဖြစ်သွားတာလဲ? Prateek Singh က အားလုံးက အရူးအမူးဖြစ်ခြင်းလို့ ခေါ်ကြတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တခုရဲ့ အထွဍ်အထိပ် စက်ဝန်းအကြောင်းကို ရှင်းပြထားပါတယ်။
Prateek Singh ရဲ့ သင်ခန်းစာကို Simon Ampel ကု သရုပ်ဖေါ်ပေးထားတာပါ။ - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:17
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
|
Myo Aung approved Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
sann tint edited Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
|
sann tint accepted Burmese subtitles for What causes economic bubbles? | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for What causes economic bubbles? |