Return to Video

هندسه‌ی پیچیده‌ی طراحی اسلامی - اریک بروگ

  • 0:07 - 0:11
    در فرهنگ اسلامی، هندسه همه جا هست
  • 0:11 - 0:16
    میتوانید آن را در مساجد، حوزهها، کاخها
    و منازل شخصی ببینید
  • 0:16 - 0:22
    این سنت از قرن هشتام میلادی،
    در ابتدای تاریخ اسلام، آغاز شد
  • 0:22 - 0:27
    زمانی که هنرمندان معانی موجود در
    فرهنگ رُمی و ایرانی را به کار بردند
  • 0:27 - 0:31
    و به شکلهای جدید بصری گسترش دادند.
  • 0:31 - 0:35
    این دوره از تاریخ، عصر طلائی
    فرهنگ اسلامی بود
  • 0:35 - 0:38
    که در طی آن بسیاری از دستاوردهای
    تمدنهای پیشین
  • 0:38 - 0:41
    حفظ شد و توسعه یافت،
  • 0:41 - 0:47
    که نتیجه آن پیشرفتهای بنیادین در
    مطالعات علمی و ریاضیات بود.
  • 0:47 - 0:51
    به همراه آن استفاده از انتزاع و
  • 0:51 - 0:54
    هندسهی پیچیده در هنر اسلامی افزایش یافت،
  • 0:54 - 0:58
    از طرحهای پیچیدهی گل که قالیها و پارچهها
    را جلوه میدادند
  • 0:58 - 1:02
    تا طرح کاشی کاریها که به نظر میرسید
    تا بینهایت تکرار میشوند
  • 1:02 - 1:06
    همه الهام بخش شگفتی و تفکر
    در نظم بی پایان بودند
  • 1:06 - 1:09
    علیرغم پیچیدگی مثالزدنی این طرحها
  • 1:09 - 1:12
    این طرحها را فقط با یک پرگار برای رسم دایره
  • 1:12 - 1:15
    و یک خطکش برای رسم خط در این دایرهها،
    می توان خلق کرد
  • 1:15 - 1:21
    و از این وسایل ساده، زنجیرهی طرحهای متنوع
    و تکرار شونده بیرون میآید
  • 1:21 - 1:23
    چگونه این کار ممکن است
  • 1:23 - 1:25
    خب، همه چیز با یک دایره آغاز میشود
  • 1:25 - 1:29
    اولین تصمیم مهم این است که چطور
    آن را قسمت بندی کنید
  • 1:29 - 1:34
    اکثر نقشها دایره را به چهار، پنج یا شش
    بخش مساوی تقسیم میکنند
  • 1:34 - 1:38
    هر بخش بندی به یک طرح متفاوت ختم میشود
  • 1:38 - 1:42
    یک راه ساده برای تعیین اینکه یک طرح
    بر اساس تقارنِ چهارتایی
  • 1:42 - 1:43
    پنج تایی
  • 1:43 - 1:45
    یا شش تایی است وجود دارد
  • 1:45 - 1:48
    اغلب طرحها شامل یک ستاره هستند
    که با طرحهای شبیه گلبرگ احاطه شدهاند
  • 1:48 - 1:51
    با شمردن تعداد شعاعهای ستاره
  • 1:51 - 1:53
    یا تعداد گلبرگهای اطراف آن
  • 1:53 - 1:57
    میتوان فهمید که مربوط به کدام دسته است.
  • 1:57 - 2:00
    یک ستاره با شش شعاع یا محصور در شش گلبرگ
  • 2:00 - 2:03
    متعلق به دسته شش تایی است
  • 2:03 - 2:09
    ستارهای با هشت گلبرگ مربوط به دسته
    چهارتایی است و الی آخر
  • 2:09 - 2:11
    یک جزء پنهان دیگر هم در این طرحها هست:
  • 2:11 - 2:13
    شبکهای که در زیر طرح پنهان است
  • 2:13 - 2:16
    این شبکه که دیده نمیشود
    ولی برای هر طرحی مهم است
  • 2:16 - 2:21
    پیش از شروع کار به تعیین اندازهی
    ترکیب بندی کمک میکند
  • 2:21 - 2:23
    نقش را دقیق نگه میدارد
  • 2:23 - 2:27
    و ابداع نقشهای باورنکردنی را
    ممکن میکند
  • 2:27 - 2:31
    بگذارید به مثالی که نشان میدهد چگونه این
    جزئیات کنار هم قرار میگیرند نگاهی بیندازیم
  • 2:31 - 2:36
    با یک دایرهی محاط در مربع شروع میکنیم و
    آن را به هشت قسمت مساوی تقسیم میکنیم
  • 2:36 - 2:39
    سپس یک جفت خط متقاطع رسم میکنیم
  • 2:39 - 2:42
    و دو جفت دیگر هم از روی آنها عبور میدهیم.
  • 2:42 - 2:45
    این خطوط "خط ساخت" نام دارند
  • 2:45 - 2:47
    و با انتخاب یک دسته از آنها
  • 2:47 - 2:51
    پایهی طرح تکرار شونده خود را
    شکل میدهیم
  • 2:51 - 2:55
    از یک دسته "خط ساخت"، طرحهای بسیاری
  • 2:55 - 2:57
    فقط با انتخاب یک بخش متفاوت شکل میگیرند
  • 2:57 - 2:59
    و بالاخره طرح کامل
  • 2:59 - 3:04
    وقتی که شبکهای از تکرار این طرح اولیه را
  • 3:04 - 3:07
    طی فرایندی به نام "کاشی کاری" بسازیم
    بیرون میآید
  • 3:07 - 3:10
    با انتخاب یک دسته "خط ساخت"های متفاوت
  • 3:10 - 3:13
    میتوانیم این طرح
  • 3:13 - 3:14
    یا این طرح را بسازیم
  • 3:14 - 3:17
    این انتخابها تقریبا بی پایان هستند
  • 3:17 - 3:21
    میتوانیم مراحل یکسانی را برای ساخت
    طرحهای ششتایی دنبال کنیم،
  • 3:21 - 3:25
    با رسم "خط ساخت"ها روی دایرهای که
    شش قسمت شده است
  • 3:25 - 3:30
    و سپس "کاشی کاری" آن
    میتوانیم طرحی مثل این خلق کنیم.
  • 3:30 - 3:33
    این طرح ششتایی دیگری است که در طول
    قرنها
  • 3:33 - 3:36
    و در تمام جهان اسلام
  • 3:36 - 3:41
    از جمله مراکش، آگره، قونیه و الحمرا
    نمود داشته است
  • 3:41 - 3:49
    طرحهای چهارتایی در یک شبکه مربعی جا میگیرند
    و طرحهای ششتایی در یک شبکه شش ضلعی.
  • 3:49 - 3:53
    ولی "کاشی کاری" طرحهای پنجتایی
    دشوارتر است
  • 3:53 - 3:57
    زیرا پنج ضلعی، یک سطح را درست
    پوشش نمیدهد
  • 3:57 - 4:00
    پس به جای ساخت یک طرح در پنج ضلعی
  • 4:00 - 4:04
    شکلهای دیگری هم باید اضافه شوند تا
    یک طرح تکرار شونده بسازند،
  • 4:04 - 4:08
    که نتیجه آن طرحهایی هستند که
    به نحو حیرت آوری پیچیدهاند
  • 4:08 - 4:12
    اما همچنان ساخت آنها ساده است
  • 4:12 - 4:17
    "کاشی کاری" به شکلهای ساده هندسی
    محدود نمیشود
  • 4:17 - 4:20
    چنانکه کارهای موریس اشر نشان میدهند
  • 4:20 - 4:22
    با وجود اینکه سنتِ طراحی اسلامی
  • 4:22 - 4:26
    تمایلی به استفاده از ماهی و صورت ندارد
  • 4:26 - 4:32
    گاهی اوقات از چندین شکل برای ساخت
    طرحهای پیچیده استفاده میکند
  • 4:32 - 4:36
    این سنت با بیش از هزار سال قدمت
    هندسه پایه را با مهارت به کار برده
  • 4:36 - 4:41
    تا کارهای ظریفِ تزئینی و چشم نواز
    تولید کند
  • 4:41 - 4:44
    و این هنرمندان ثابت کردهاند که چه کارهایی
  • 4:44 - 4:51
    با درک هنری، خلاقیت، پشتکار و
    یک پرگار و خطکش خوب ممکن است
Title:
هندسه‌ی پیچیده‌ی طراحی اسلامی - اریک بروگ
Description:

درس کامل را اینجا ببینید:
http://ed.ted.com/lessons/the-complex-geometry-of-islamic-design-eric-broug

در فرهنگ اسلامی، طراحی هندسی همه جا یافت می‌شود: در مساجد، حوزه‌ها، کاخ‌ها و خانه‌های شخصی آنها را می‌بینید. بر خلاف پیچیدگی بسیار این طرح‌ها، همگی با یک پرگار برای کشیدن دایره و یک خط‌کش برای رسم خطوط در این دایره‌ها خلق می‌شوند.
اریک بروگ مبانی هندسی طراحی اسلامی را توضیح می‌دهد.

درس از اریک بروگ
انیمیشن از TED-Ed

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:07

Persian subtitles

Revisions