Return to Video

Game of Thrones' a ilham veren savaşlar - Alex Gendler

  • 0:07 - 0:09
    Bildiğimiz kadarıyla,
  • 0:09 - 0:13
    Ortaçağ İngiltere'si ak gezenler
    tarafından istila edilmedi
  • 0:13 - 0:16
    ya da ejderhalar oraya korku salmadı
  • 0:16 - 0:19
    fakat nesiller boyu süren
    ve muazzam bir karakter kadrosunun
  • 0:19 - 0:21
    oluşmasına yol açan iki asil aile
  • 0:21 - 0:24
    arasındaki iktidar mücadelesi,
    karmaşık gerekçeleri ve
  • 0:24 - 0:27
    değişken sadakatleri
    yüzünden sarsıldı.
  • 0:28 - 0:30
    Eğer bu tanıdık geliyorsa,
  • 0:30 - 0:34
    sebebi Güller Savaşı olarak da bilinen
    tarihsel çatışmanın, Game of Thrones' da
  • 0:34 - 0:38
    yer alan çoğu sahnenin temelini
    oluşturuyor oluşudur.
  • 0:40 - 0:47
    Savaşın gerçek tohumları, 1377'de
    Kral III. Edward öldüğünde atıldı.
  • 0:47 - 0:51
    Edward'ın en büyük oğlu
    ondan önce ölmüş,
  • 0:51 - 0:54
    on yaşındaki oğlu, II. Richard,
  • 0:54 - 0:59
    Edward'ın hayatta kalan üç oğlu arasında
    tahta geçmeyi başaran kişi olmuştur.
  • 0:59 - 1:03
    Tüm bir nesili atlayış,
    geride özellikle
  • 1:03 - 1:07
    Edward'ın üçüncü oğlunun
    soyundan gelen Lancasterlar
  • 1:07 - 1:10
    ve dördüncü oğlunun
    soyundan gelen Yorklar
  • 1:10 - 1:14
    arasındaki çeşitli kişilerin
    kalıcı taht kavgalarını bırakır.
  • 1:14 - 1:16
    Daha sonra gelişen savaşların adları,
  • 1:16 - 1:20
    iki ailenin sembolleriyle ilişkili
    olarak konulur,
  • 1:20 - 1:24
    York'un beyaz gülü ve
    Lancaster'in kırmızı gülü.
  • 1:24 - 1:28
    II. Richard, 1399'da kuzeni IV. Henry
    tarafından tahttan indirilince
  • 1:28 - 1:32
    Lancasterlar ilk defa tahta geçtiler.
  • 1:32 - 1:35
    Ara sıra huzursuzluklar olsa da,
  • 1:35 - 1:38
    egemenlikleri 1422'ye kadar
    güvence altında kaldı,
  • 1:38 - 1:42
    ta ki askeri bir eylemde
    V. Henry'nin ölümü,
  • 1:42 - 1:46
    kral olarak bebek VI. Henry'yi
    bırakana kadar.
  • 1:46 - 1:50
    Akıl hocalarınca yönetilen, iradesiz
    Henry, Fransızların desteğini kazanabilmek
  • 1:50 - 1:54
    için en sonunda Anjou'nun Margaret'iyle
    evlenmeye ikna edilmişti.
  • 1:54 - 1:56
    Margaret çok güzeldi, hırslıydı
  • 1:56 - 2:00
    ve gücüne karşı yönelen her tehdidi
    yok etmekte çok acımasızdı.
  • 2:00 - 2:04
    ve içlerinde en çok da
    York'un Richard'ına güvenmiyordu.
  • 2:04 - 2:07
    York, Kral'ın en yakın akıl hocası ve
    sadık General'i oldu
  • 2:07 - 2:11
    fakat Suffolk' un Earls'ü ve
    Sommerset gibi en sevdiği
  • 2:11 - 2:15
    destekçilerine ön ayak olan Kraliçe
    onu gittikçe daha da devre dışı bıraktı.
  • 2:15 - 2:19
    York'un, onların Fransa'ya karşı
    çıkarılan savaşta gösterdikleri beceriksiz
  • 2:19 - 2:23
    tutuma karşı eleştirisi, onun
    sarayın dışında bırakılmasına ve
  • 2:23 - 2:26
    İrlanda'ya geçiş yapmasına sebep oldu.
    Bu sırada, birbiriyle bağlantılı
  • 2:26 - 2:29
    askeri hatalar, Margaret'in yozlaşmış
    yönetimi ve müttefikleri
  • 2:29 - 2:32
    huzursuzluğun yayılmasına sebep oldu
  • 2:32 - 2:35
    ve bu karmaşanın ortalarında,
    York'un Richard'ı Somerset'i tutuklamak
  • 2:35 - 2:39
    ve hükümdarlığı yeniden düzenlemek
    amacıyla bir orduyla beraber geri döndü.
  • 2:39 - 2:43
    Başlangıç başarısız oldu,
    sonradan şansı döndü ve
  • 2:43 - 2:46
    Henry'nin ruhsal çöküntüsünden sonra
  • 2:46 - 2:48
    Ülkenin Koruyucusu olarak tayin edildi.
  • 2:48 - 2:51
    Fakat, bir yıldan daha az bir zamanda
  • 2:51 - 2:53
    Henry aniden iyileşti
  • 2:53 - 2:56
    ve Kraliçe onu York'un yeniliklerini
    geri çekmesi için ikna etti.
  • 2:56 - 2:59
    York gitti ve bir kez daha ordu kurdu.
  • 2:59 - 3:02
    Tahtı tamamen ele geçirmek için
    yetersiz olsa da,
  • 3:02 - 3:04
    yeniden Koruyucu olarak
    görev almayı ve
  • 3:04 - 3:09
    kendisini ve hanedanını Henry'nin
    yerine geçmiş olarak göstermeyi başardı
  • 3:09 - 3:14
    Fakat Kraliçe'nin sadık kullarıyla
    beraber savaşta öldürüldükten sonra
  • 3:14 - 3:16
    kafasında tacın yerine
  • 3:16 - 3:17
    bir mızrak vardı.
  • 3:17 - 3:22
    Genç oğlu tahta geçti ve
    IV. Edward olarak taç giydi.
  • 3:22 - 3:27
    Edward, Lancasterlara karşı kazandığı
    büyük askeri zaferlerin tadını çıkardı.
  • 3:27 - 3:29
    Margaret, merhametsiz oğlu
  • 3:29 - 3:31
    Westminster'ın Edward'ıyla beraber
  • 3:31 - 3:34
    sürgüne gittiğinde, Henry'de yakalandı.
  • 3:34 - 3:37
    Ama tacını yeni giymiş Kral,
    Fransız Prensesi ile olan
  • 3:37 - 3:41
    görücü usulü evliliğinden vazgeçip,
    ikinci dereceden asil bir ailenin
  • 3:41 - 3:45
    dul kızıyla gizlice evlenerek
    üzücü bir politik hata yaptı.
  • 3:45 - 3:49
    Bu onun en güçlü müttefiğini,
    Warwick'in Edward'ını soğuttu.
  • 3:49 - 3:53
    Warwick, Lancasterlarla müttefik olup,
    Edward'ın kıskanç küçük kardeşine
  • 3:53 - 3:57
    George'a döndü, ona karşı durdu
    ve hatta kısa bir süre için
  • 3:57 - 4:01
    Henry'yi tekrar Kral yaptı
  • 4:01 - 4:02
    fakat bu uzun sürmedi.
  • 4:02 - 4:05
    Edward tahtı tekrar ele geçirdi,
  • 4:05 - 4:07
    Lancaster Prensi savaşta öldürüldü,
  • 4:07 - 4:11
    ve Henry çok sürmeden sürgünde öldü.
  • 4:11 - 4:14
    IV. Edward'ın hükümdarlığının
    geri kalanı barış içindeydi
  • 4:14 - 4:19
    fakat 1483'teki ölümü üzerine,
    kanlar tekrar dökülmeye başladı.
  • 4:19 - 4:21
    Yirmi yaşındaki oğlu onun
    yerine geçmeyi başarsa da,
  • 4:21 - 4:25
    Edward'ın küçük oğlu III. Richard,
    babalarının gizli evliliğinden dolayı
  • 4:25 - 4:28
    yeğenlerini gayrimeşru ilan etti.
  • 4:28 - 4:33
    Kendisini kral naipliğine getirip,
    onları hapise attı.
  • 4:33 - 4:36
    En sonunda onlara ne olduğunu
    bilen olmamasına rağmen,
  • 4:36 - 4:38
    bir süre sonra, Prens kayboldu
  • 4:38 - 4:41
    ve Richard'ın iktidarı güvenli gözüktü.
  • 4:41 - 4:45
    Fakat çöküşü iki yıl sonra
    dar Manş Denizi'nin
  • 4:45 - 4:48
    karşısındaki birinden kaynaklandı.
  • 4:48 - 4:51
    Henry Tudor, Lancaster Dükü'nün,
    babası önceki isyanda öldükten sonra
  • 4:51 - 4:56
    sürgünde yetişen oğluydu.
  • 4:56 - 5:00
    III. Richard'ın iktidarının York ailesinde
    çatlaklara sebep olmasıyla,
  • 5:00 - 5:04
    Henry, kraliyeti sahiplendiği için
    desteği kazanmış oldu.
  • 5:04 - 5:08
    Fransa'da bir ordu kurarak,
    1485'te Manş'ı geçti
  • 5:08 - 5:11
    ve hızlıca Richard'ın güçlerini alt etti.
  • 5:11 - 5:14
    Prensesin büyük kız kardeşi,
    York'un Elizabeth'iyle evlenerek,
  • 5:14 - 5:20
    yeni taç giymiş VII. Henry'de
    çifte güllere katıldı
  • 5:20 - 5:24
    ve nihayet neredeyse
    yüzyıllık bir savaşı bitirdi.
  • 5:24 - 5:29
    Bazen tarihsel savaşları
    açıkça belirlenmiş
  • 5:29 - 5:32
    galip ve mağluplarıyla
    çatışan çelişkiler olarak düşünürüz.
  • 5:32 - 5:36
    Ama Güller Savaşı,
    ilham verdikleri kurgu gibi,
  • 5:36 - 5:39
    zaferlerin kesin olamayabileceğini,
  • 5:39 - 5:42
    müttefiklerin kararsız olabileceğini
    ve Kralların güçlerinin dahi
  • 5:42 - 5:46
    mevsimler gibi uçup gidebileceğini
    gösteriyor.
Title:
Game of Thrones' a ilham veren savaşlar - Alex Gendler
Speaker:
Alex Gendler
Description:

Tüm dersi gör: http://ed.ted.com/lessons/the-wars-that-inspired-game-of-thrones-alex-gendler

1377'lerin başlarında, ortaçağ İngiltere'si, nesiller boyu süren ve muazzam bir karakter kargosu oluşmasına yol açan iki asil aile arasındaki iktidar mücadelesi tarafından, karmaşık gerekçeler ve değişken sadakatlerle sarsıldı. Tanıdık mı geldi ? Alex Gendler, Güller Savaşı olarak da bilinen tarihsel bir çatışmanın nasıl Game of Thrones'daki sahnelerin çoğunun kökeni olabildiğini açıklıyor.

Ders: Alex Gendler
Animasyon: Brett Underhill

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:01

Turkish subtitles

Revisions