Return to Video

Wade Davis: Prachtige foto's van een achtertuinwildernis die het beschermen waard is

  • 0:01 - 0:03
    Dit is geen verhaal over Tibet,
  • 0:03 - 0:05
    ook niet over de Amazone.
  • 0:05 - 0:08
    Ik vertel niet over het Hoge Noorden,
  • 0:08 - 0:12
    het leven van de Inuït
    of het verzengende Saharazand.
  • 0:12 - 0:17
    Het is het verhaal van mijn achtertuin.
  • 0:17 - 0:20
    Een land bekend bij het Tahltanvolk
  • 0:20 - 0:23
    en alle eerste inheemse volkeren
    van British Columbia
  • 0:23 - 0:25
    als de 'Sacred Headwaters',
    [Heilig Bovenloop]
  • 0:25 - 0:29
    de bron van de drie grote zalmrivieren,
  • 0:29 - 0:34
    de Skeena, de Stikine en de Nass.
  • 0:34 - 0:36
    Het is een vallei waar je soms
    tijdens een lange dag
  • 0:36 - 0:39
    de sporen van een grizzly
    en een wolf kan volgen
  • 0:39 - 0:41
    en drinken van de waterbronnen
  • 0:41 - 0:44
    die voeding gaven aan de grote beschavingen
  • 0:44 - 0:46
    van de Noordwestelijke Kust.
  • 0:46 - 0:50
    Het is zo'n mooie plaats.
    De meest fantastische wildernis waar ik ooit was.
  • 0:50 - 0:52
    Het soort plaats waar wij, Canadezen,
  • 0:52 - 0:55
    Engeland in kunnen doen verdwijnen.
  • 0:55 - 0:59
    John Muir voer in 1879 enkel
    het onderste derde deel van de Stikine op.
  • 0:59 - 1:01
    Hij was zo in vervoering dat hij het
  • 1:01 - 1:03
    een 250km lang Yosemite noemde.
  • 1:03 - 1:05
    Hij keerde terug naar Californië
  • 1:05 - 1:08
    en noemde zijn hond naar de betoverende rivier.
  • 1:08 - 1:11
    Het verste dat je in de VS
    verwijderd kan zijn
  • 1:11 - 1:13
    van een onderhouden weg, is 32 km.
  • 1:13 - 1:16
    In het Noordwestelijke kwadrant van British Columbia,
  • 1:16 - 1:19
    een landoppervlakte ter grootte van Oregon,
    is er één weg:
  • 1:19 - 1:21
    een smal asfaltlint dat langs
    de flanken van
  • 1:21 - 1:24
    de bergen aan de kust, tot de Yukon loopt.
  • 1:24 - 1:28
    Ik volgde die weg begin jaren 70,
  • 1:28 - 1:30
    net nadat hij aangelegd was.
    Ik nam een job aan als parkranger
  • 1:30 - 1:33
    in Spatsizi-wildernis.
  • 1:33 - 1:36
    Mijn jobomschrijving was heerlijk vaag:
  • 1:36 - 1:40
    verkennen van de wildernis en public relations.
  • 1:40 - 1:43
    Ik zag geen dozijn mensen
    in de twee seizoenen van vier maanden.
  • 1:43 - 1:46
    Niemand om 'publiek mee te relateren'.
  • 1:46 - 1:48
    In de loop van die omzwervingen,
  • 1:48 - 1:50
    stootte ik op het graf van een sjamaan.
  • 1:50 - 1:53
    Zo ontmoette ik een bijzonder man:
  • 1:53 - 1:57
    Alex Jack, een Gitxsan oudere en chef die
  • 1:57 - 2:01
    heel zijn leven in dat land leefde
    als een trapper en jager.
  • 2:01 - 2:05
    Gedurende 30 jaar registreerde ik
    traditionele verhalen
  • 2:05 - 2:08
    van Alex,
    meestal mythologische verslagen van Wy-ghet,
  • 2:08 - 2:12
    de tovenares/tranformator van de Gitxsan-folklore
  • 2:12 - 2:16
    die, in zijn gekte,
    mensen leerde op het land te leven.
  • 2:16 - 2:19
    Net voor Alex stierf op zijn zesennegentigste
  • 2:19 - 2:21
    gaf hij mij een geschenk.
  • 2:21 - 2:25
    Het was een gereedschap gemaakt
    van kariboebeen
  • 2:25 - 2:28
    door zijn grootvader in 1910.
  • 2:28 - 2:31
    Het bleek een speciaal gereedschap te zijn,
  • 2:31 - 2:35
    gebruikt door een trapper
    om de oogleden van wolven af te snijden.
  • 2:35 - 2:39
    Het was pas toen Alex stierf dat ik besefte
  • 2:39 - 2:42
    dat die oogleden,
    eigenlijk de mijne waren.
  • 2:42 - 2:45
    Alex leerde mij zien
  • 2:45 - 2:49
    en nam op zijn manier afscheid.
  • 2:49 - 2:52
    Isolatie vrijwaarde
  • 2:52 - 2:56
    deze bijzonder plaats,
    maar vandaag kan die isolatie zijn ondergang zijn.
  • 2:56 - 2:59
    Je hoorde veel over
    de ontginning van de teerzanden,
  • 2:59 - 3:03
    de controverse rond Keystone
    en de Enbridge-pijplijnen.
  • 3:03 - 3:06
    Dit zijn slechts elementen van een tsunami
  • 3:06 - 3:08
    aan industriële ontwikkeling die over het
  • 3:08 - 3:12
    wilde land van Noord-Canada rolt.
  • 3:12 - 3:17
    In Tahltan-gebied alleen,
    zijn er 41 industriële voorstellen,
  • 3:17 - 3:21
    sommige veelbelovend,
    sommige onrustwekkend.
  • 3:21 - 3:23
    Op Todagin Mountain,
  • 3:23 - 3:28
    vereerd door het Tahltanvolk
    als een heiligdom van dieren in de lucht,
  • 3:28 - 3:32
    thuis van de grootste populatie
    steenschapen op de planeet,
  • 3:32 - 3:34
    kreeg Imperial Metals --
  • 3:34 - 3:37
    'maar' het 75e grootste mijnbedrijf in Canada
  • 3:37 - 3:40
    vergunningen voor een open
    koper- en goudmijn
  • 3:40 - 3:42
    vergunningen voor een open
    koper- en goudmijn
  • 3:42 - 3:46
    die gedurende 30 jaar
    30.000 ton rotsen per dag zal ontginnen,
  • 3:46 - 3:49
    honderd miljoenen ton giftig afval zal produceren
  • 3:49 - 3:52
    die, volgens projectplan,
    gewoon gedumpt zullen worden
  • 3:52 - 3:56
    in de meren van Sacred Headwaters.
  • 3:56 - 3:59
    Aan de bovenlopen zelf
  • 3:59 - 4:02
    heeft Shell-Canada plannen om methaangas
  • 4:02 - 4:06
    te extraheren uit kolenlagen,
    gelegen onder een half miljoen hectare,
  • 4:06 - 4:09
    en te bewerken met honderden miljoenen liters
  • 4:09 - 4:12
    giftige chemicaliën.
  • 4:12 - 4:14
    Ze zullen 6000 putmonden installeren
  • 4:14 - 4:18
    en uiteindelijk een netwerk aan wegen en pijplijnen,
  • 4:18 - 4:22
    brandende putmonden die methaangas genereren
  • 4:22 - 4:24
    dat waarschijnlijk naar het oosten gaat
  • 4:24 - 4:28
    om de teerzanden uit te breiden.
  • 4:28 - 4:31
    Gedurende 10 jaar weerstond beide clans
    van het Tahltanvolk, Wolf en Crow,
  • 4:31 - 4:33
    Gedurende 10 jaar weerstond beide clans
    van het Tahltanvolk, Wolf en Crow,
  • 4:33 - 4:36
    deze aanval op hun thuisland.
  • 4:36 - 4:40
    Mannen, vrouwen en kinderen van alle leeftijden,
  • 4:40 - 4:42
    ouderen in rolstoelen blokkeerden
  • 4:42 - 4:46
    de enige weg die naar het binnenland reed.
  • 4:46 - 4:48
    Voor hen is Headwaters een keuken.
  • 4:48 - 4:52
    Het is een heiligdom,
    begraafplaats van hun voorouders.
  • 4:52 - 4:54
    En de echte eigenaars
  • 4:54 - 4:58
    zijn de nog ongeboren generaties.
  • 4:58 - 5:00
    De Tahltan waren in staat
  • 5:00 - 5:03
    met de ondersteuning van alle Canadezen
    die stroomafwaarts leven
  • 5:03 - 5:09
    en alle lokale politici te weerstaan
    aan de aanval op hun land,
  • 5:09 - 5:12
    maar nu ligt alles in de weegschaal.
  • 5:12 - 5:15
    Beslissingen die gemaakt worden dit jaar
    zullen letterlijk het lot
  • 5:15 - 5:18
    van het land bepalen.
  • 5:18 - 5:20
    De Tahltan vroegen de creatie
  • 5:20 - 5:23
    van een stammenerfgoed-reservaat
    dat het grootste
  • 5:23 - 5:28
    beschermd gebied in British Columbia zou worden.
  • 5:28 - 5:31
    Ons doel is hen te helpen en
  • 5:31 - 5:35
    aan te moedigen
    zodat de brave mensen van Shell
  • 5:35 - 5:39
    zich niet alleen terugtrekken
    uit de Sacred Headwaters,
  • 5:39 - 5:42
    maar ook vooruit te gaan
    en bij ons aan te sluiten
  • 5:42 - 5:46
    als we het opmerkelijke, uitzonderlijke doen:
  • 5:46 - 5:50
    een gebied voor eeuwig beschermen,
  • 5:50 - 5:54
    niet gewoon de Sacred Headwaters
    van het Tahltanvolk
  • 5:54 - 5:59
    maar de Heilige Bovenlopen
    van alle mensen in de wereld.
  • 5:59 - 6:03
    De Tahltan hebben jullie hulp nodig.
    Wij hebben jullie hulp nodig.
  • 6:03 - 6:06
    Als iemand van jullie wil aansluiten
    bij ons grote avontuur,
  • 6:06 - 6:09
    kom alsjeblief tot bij mij vandaag.
  • 6:09 - 6:11
    Dank je wel.
  • 6:11 - 6:15
    (Applaus)
Title:
Wade Davis: Prachtige foto's van een achtertuinwildernis die het beschermen waard is
Speaker:
Wade Davis
Description:

Etnograaf Wade Davis verkent verborgen plaatsen in de rest van de wereld-- maar in deze korte maar krachtige talk vraagt hij ons een paradijs in zijn achtertuin in het noorden van Canada te beschermen. De 'Sacred Headwaters', afgelegen en ongerept, worden bedreigd omdat ze rijke teerzanden verbergen. Met prachtige foto's stelt Davis een moeilijke vraag: hoe kunnen wij de behoefte aan brandstoffen verzoenen met de drang om deze glorieuze wildernis te beschermen?
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:35

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.