Οι καλύτερες (και χειρότερες) πλατωνικές ιδέες - Wisecrack

Δείτε ολόκληρο το μάθημα: http://ed.ted.com/lessons/plato-s-best-and-worst-ideas-wisecrack
Δείτε το κανάλι YouTube του Wisecrack εδώ : https://goo.gl/A5vb5K

Λίγα άτομα έχουν επηρεάσει τον κόσμο και πολλούς από τους σημερινούς διανοητές όπως ο Πλάτωνας. Δημιούργησε το πρώτο Δυτικό πανεπιστήμιο και ήταν δάσκαλος των λαμπρότερων μυαλών της Αρχαίας Ελλάδας. Μα ακόμα κι αυτός δεν ήταν τέλειος. Μαζί με τις σπουδαίες ιδέες του, ο Πλάτωνας είχε κάποιες οι οποίες δεν άντεξαν ακριβώς τη δοκιμασία του χρόνου. Το Wisecrack δίνει μία συνοπτική παρουσίαση κάποιων από τις καλύτερες και τις χειρότερες ιδέες του Πλάτωνα.

Μάθημα από το Wisecrack, ψηφιακή απεικόνιση από τα στούντιο Άαρον, Τομ και Ματίας.

Λίγα άτομα έχουν επηρεάσει τον κόσμο και
τους σύγχρονους στοχαστές όπως ο Πλάτων.

Ένα φιλόσοφος του 20ου αιώνα
έφτασε σε σημείο

να περιγράψει όλη τη Δυτική φιλοσοφία
ως μια σειρά σημειώσεων στον Πλάτωνα.

Αυτός δημιούργησε
το πρώτο Δυτικό πανεπιστήμιο

και ήταν δάσκαλος των μεγαλύτερων μυαλών
της Αρχαίας Ελλάδας,

συμπεριλαμβανομένου του Αριστοτέλη.

Αλλά ακόμα κι ένας από τους ιδρυτές της
φιλοσοφίας δεν ήταν τέλειος.

Μαζί με τις σπουδαίες ιδέες του,

ο Πλάτωνας είχε κάποιες που δεν
άντεξαν στον χρόνο.

Λοιπόν, θα συνοψίσουμε κάποιες από τις
καλύτερες και χειρότερες ιδέες του.

Ο Πλάτωνας ισχυριζόταν ότι πέρα από τον
ατελή μας κόσμο

υπήρχε ο τέλειος, αμετάβλητος
κόσμος των Ιδεών.

Οι Ιδέες είναι οι ιδανικές εκδοχές αυτών
που βλέπουμε γύρω μας.

Συνιστούν κάποιο είδος εγχειριδίου οδηγιών
του ίδιου μας του κόσμου.

Αιωρούμενο κάπου στον κόσμο των Ιδεών
υπάρχει το ιδανικό δέντρο,

και το ιδανικό κανάλι του YouTube,

ακόμα και η ιδανική δικαιοσύνη,

ή η ιδανική αγάπη.

Η δική μας πραγματικότητα αποτελείται από
ατελή αντίγραφα των τέλειων Ιδεών.

Ο Πλάτων υποστήριξε ότι οι φιλόσοφοι
οφείλουν να προσπαθήσουν να συλλάβουν

και να καταλάβουν αυτές τις ιδεατές
έννοιες

έτσι ώστε να μπορέσουν να ελιχθούν στην
παραπλανητική μας πραγματικότητα.

Ενώ μπορεί να φαίνεται χαζό,

η διαφορά μεταξύ του κόσμου
όπως τον βλέπουμε

και της γενικότερης αλήθειας από πίσω του

είναι ένα από τα πιο σύνθετα
προβλήματα της φιλοσοφίας.

Έχει υπάρξει το θέμα χιλιάδων
σελίδων θεολόγων,

φιλοσόφων

και σεναριογράφων εξίσου.

Θέτει το ερώτημα του αν πρέπει να
εμπιστευτούμε τις αισθήσεις μας

ή την λογική μας
για να φτάσουμε στην αλήθεια.

Για τον Πλάτωνα, η απάντηση
είναι ο ορθός λόγος.

Μόνος του μας παρέχει τη δυνατότητα
να αναλογιστούμε τουλάχιστον τις Ιδέες.

Ο ίδιος ο Πλάτων δεν τα πήγαινε πάντα
καλά με τη λογική.

Όταν προσπάθησε να τοποθετήσει τον άνθρωπο
μεταξύ των άλλων ζώων,

μας έβαλε μαζί με τα πουλιά.

« Άπτερα δίποδα»
ήταν η επίσημη του ονομασία.

Ο Διογένης ο Κυνικός,
ενοχλημένος από τον ορισμό του,

μπήκε μέσα στη τάξη του Πλάτωνα
με ένα ξεπουπουλιασμένο κοτόπουλο,

αναφωνώντας,
« Ιδού. Ο άνθρωπος του Πλάτωνα.»

Αλλά ας πάμε πίσω σε κάποιες καλές ιδέες.

Ο Πλάτων είναι ένας από τους πρώτους
θεωρητικούς της πολιτικής,

και μαζί με τον Αριστοτέλη, θεωρείται ένας
από τους ιδρυτές της πολιτικής επιστήμης.

Υποστήριξε ότι το να είσαι ηγέτης δεν ήταν
διαφορετικό από οποιαδήποτε άλλη τέχνη,

είτε είναι κανείς κεραμοποιός
είτε γιατρός

και ότι μόνο αυτοί που έχουν κατακτήσει
την τέχνη άρμοζε να ηγηθούν.

Η ηγεσία ήταν η τέχνη
του να αναλογίζεσαι τις Ιδέες.

Στην Πολιτεία του, ο Πλάτων φαντάστηκε μια
ουτοπία με ανώτερο σκοπό τη δικαιοσύνη.

Η ιδεατή πόλη του Πλάτωνα αναζητά μία
αρμονική ισορροπία μεταξύ των ατόμων

και πρέπει να ηγείται από έναν
φιλόσοφο βασιλιά.

Χιλιετίες πριν τον καιρό του,

ο Πλάτων θεώρησε ότι οι γυναίκες μπορούσαν
εξίσου να ηγηθούν μιας ιδεατής πόλης.

Η γνώμη του για τις γυναίκες
δυστυχώς δεν ήταν σταθερή,

αφού αλλού τις παρομοίαζε
με μικρά παιδιά.

Πίστευε επίσης ότι η μήτρα μίας γυναίκας
ήταν ένα ζωντανό ζώο

το οποίο μπορούσε να περιπλανάται στο
σώμα της και να προκαλεί ασθένειες.

Αυτή η κακή ιδέα, δεκτή
κι από σύγχρονούς του διανοητές,

επηρέασε δυστυχώς για χιλιάδες χρόνια
την Ευρωπαϊκή ιατρική.

Ακόμη, πίστευε ότι η κοινωνία
πρέπει να χωρίζεται σε τρεις ομάδες:

τους δημιουργούς,

τους φύλακες,

και τους άρχοντες,

και ότι ένα σπουδαίο ψέμα έπρεπε να πείθει
τον καθένα να ακολουθεί αυτή τη δομή.

Το «γενναίον ψεύδος» που πρότεινε

ήταν ότι όλοι γεννιόμαστε με ένα κομμάτι
χρυσού, ασημιού ή κράμα χαλκού-σιδήρου

στις ψυχές μας,

το οποίο καθορίζει
τους ρόλους μας στην ζωή.

Μερικοί στοχαστές έχουν προχωρήσει στο να
θεωρήσουν την ιδέα του γενναίου ψεύδος

πρωτότυπο της προπαγάνδας του 20ου αιώνα

και την ιδέα του φιλόσοφου βασιλιά
έμπνευση για τους δικτάτορες.

Πρέπει μερικές κακές ιδέες

να αμαυρώσουν τη θέση του ως έναν από
τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της ιστορίας;

Όχι!

Ο Πλάτων έδωσε στους ηγέτες και τους
στοχαστές που ακολούθησαν μίαν αρχή.

Μέσα στους αιώνες,

είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τις
ιδέες γραπτώς και εμπειρικά

και έχουμε δεχθεί κάποιες
και απορρίψει άλλες.

Συνεχίζουμε να βελτιώνουμε, να αλλάζουμε
και να επεξεργαζόμαστε τις ιδέες του.

οι οποίες έχουν υπάρξει τα θεμέλια
του σύγχρονου κόσμου.