Nathan Wolfe: Keşfedilecek ne kaldı?

Aya gittik, kıtaları haritalandırdık, okyanusun en derin noktasına bile gittik -- hem de iki kez. Bir sonraki jenerasyonun keşfetmesi için ne kaldı? Biyolog ve araştırmacı Nathan Wolfe yanıtlıyor: Neredeyse her şey. Başlayacağımız nokta da, gözle görülemeyecek kadar küçük olanların dünyası.

Kısa bir süre önce Wisconsin'da Beloit'u ziyaret ettim.

20. yüzyılın büyük bir kaşifini anmak için oradaydım,

Roy Chapman Andrews.

Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nde çalıştığı dönemde,

Andrews, keşfedilmemiş bölgelere seferler düzenlemişti,

burada Gobi Çölü'nde olduğu gibi.

Etkileyici bir görüntüsü vardı.

Söylendiğine göre, sonradan Indiana Jones karakterine ilham kaynağı olmuştu.

Ve ben Wisconsin Beloit'dayken,

bir grup ortaokul öğrencisine bir konferans verdim.

Ve size şunu söyleyebilirim,

burada TED'de konuşmaktan daha ürkütücü bir şey varsa,

o da, 12 yaşında bin kişilik bir grubun

45 dakikalık bir konferans süresince ilgisini korumaktır.

Bunu denemeyin.

Konferansın sonunda çok sayıda soru sordular,

fakat bir tanesi özellikle aklımda yer etti.

Küçük bir kız ayağa kalktı,

ve şöyle sordu:

"Biz nereyi keşfedelim?"

Sanıyorum çoğumuzda şöyle bir düşünce var,

sanki dünyadaki büyük keşif çağı sona ermiş

ve bir sonraki jenerasyonun

kayda değer bir keşifte bulabilmesi için

uzaya veya okyanusların derinliklerine gitmeleri gerekecek.

Peki gerçekte böyle mi?

Dünyada gerçekten keşfedilecek kayda değer

hiçbir yer kalmadı mı?

Bu bana biyoloji tarihinde en sevdiğim

kaşiflerden birini anımsattı.

Martinus Beijerinck, gizli kalmış dünyanın kaşifiydi.

Beijerinck, tütün mozaik hastalığını,

araştırmak için yola çıkmıştı.

Yaptığı da, hastalıklı salgıyı tütün bitkilerinden alıp

gittikçe küçülen filtreler kullanarak filtrelemekti.

Ve bunların sonunda

öyle bir sonuca vardı ki,

bilinen en küçük yaşam formundan daha da küçük şeyler olmalıydı --

o zaman için, bu bakteriydi.

Bu gizemli yeni ajanı için bir isim buldu.

Ona virüs adını koydu --

Latince "zehir".

Ve virüslerin keşfiyle,

Beijerinck bize bu yepyeni dünyanın kapılarını açtı.

Artık biliyoruz ki virüsler,

gezegenimizdeki genetik bilginin çoğunluğunu oluşturuyor,

diğer tüm yaşam formlarının toplamından

daha çok genetik bilgiyi.

Ve tabii ki bu dünya ile ilgili

çok büyük uygulamalar yapıldı --

çiçek hastalığı kökünden çözüldü,

rahim ağzı kanseri için aşı geliştirildi,

bu da, artık biliyoruz ki insandaki siğil virüsünden kaynaklanıyormuş.

Ve Beijerinck'in keşfi,

500 yıl önce olan birşey de değildi.

100 yıldan biraz daha fazla zaman önce,

Beijerinck virüsleri bulmuştu.

Yani, arabalarımız vardı,

fakat gezegenimizdeki genetik bilginin

çoğunluğunu oluşturan virüslerden haberimiz yoktu.

Şimdi bu gizli dünyayı keşfetmek için

inanılmaz araçlara sahibiz --

derin sıralama gibi,

bize sadece yüzeyi inceleyerek

belirli bir türün birbirinden ayrı genomlarına bakabilmemizden öte,

tüm metagenomlara,

her yanımızı kaplayan muazzam sayıdaki mikroorganizmaya bakabilmemizi sağlayan,

ve bu türlerin genetik bilgilerini belgeleyebilmemizi sağlayan araçlar.

Bu teknikleri artık

topraktan deriye her yüzeyde uygulayabiliyoruz.

Organizasyonumda biz bunu artık düzenli olarak yapıyoruz

ve kaynağı belirsiz salgınların

sebeplerini belirlemeye çalışıyoruz.

Bunun nasıl işlediği konusunda bir fikir edinebilmeniz için,

düşünün ki her birinizin genzinden bir parça örnek aldık.

Bu, grip gibi solunum virüslerini

ararken yaptığımız sıradan bir işlem.

İlk göreceğimiz şey

inanılmaz miktarda genetik bilgidir.

Bu genetik bilgiye bakmaya başlasak,

bazı şüphelilerle karşılaşırdık --

doğal olarak, çok sayıda insan genetik bilgisi,

ama aynı zamanda bakteriyel ve virütik bilgiler,

çoğu burnunuzda tamamen zararsız durumdalar.

Ama aynı zamanda çok şaşırtıcı birşey de görürdük.

Bu bilgiye bakmaya başladığımızda,

burnunuzdaki bu genetik bilginin yüzde 20'sinin,

daha önce gördüğümüz hiçbir şeyle uymadığını görürüz --

bitki, hayvan, mantar, virüs, ya da bakteri, hiçbir şeyle.

Bunun ne olduğuyla ilgili hiçbir fikrimiz de yok.

Ve aramızda bu tip bilgiler üzerinde eğitim görmüş

küçük bir grup, çok azımız, bu bilgiye,

biyolojik karanlık madde demeye başladı.

Daha önce gördüğümüz birşey olmadığını biliyoruz;

Sanki kendi genetik bilgimizin içinde

daha haritalanmamış bir kıta gibi.

Ve de çok sayıda.

Eğer burnunuzdaki genetik bilginin yüzde 20'si

fazla karanlık madde gibi geliyorsa,

midenizenize baktığımızda,

oradaki bilginin yüzde 40 ya da 50'si karanlık madde olacaktır.

Ve steril kanda bile,

bu bilginin yaklaşık yüzde bir ya da ikisi karanlık maddedir --

sınıflandırılamayan, daha önce gördüğümüz hiçbir şeyle eşleşmeyen bir madde.

Önce bunun yapay olabileceğini düşündük.

Bu derin sıralama araçları daha yeni.

Fakat verdikleri sonuçlar kusursuzlaşmaya başladıkça,

Bu bilginin bir yaşam formu olduğuna,

ya da en azından bir kısmının yaşam formu olduğuna karar verdik.

Ve karanlık maddenin varlığını açıklama hipotezleri

daha sadece emekleme dönemindeyken,

çok ama çok heyecan verici bir olasılık var ki,

o da bu yaşamda, bu genetik bilgide,

daha tanımlanamamış yaşam işaretleri olduğu olasılığı.

Bu A, T, C ve G dizilerini incelerken,

tamamen yeni bir yaşam sınıfını ortaya çıkarabilir

ve Beijerinck gibi, biyolojinin doğası hakkında

düşüncelerimizi temelden değiştirebiliriz.

Belki bu bizi etkileyen bir kanserin, ya da daha önce

karşılaşmadığımız bir salgının kaynağını belirlememizi,

ya da moleküler biyolojide yeni bir araç yaratmamızı sağlayacak.

Size memnuniyetle açıklayabilirim ki,

Stanford, Caltech ve UCSF'deki mestektaşlarımızla birlikte,

yeni yaşam formlarının varlığı için

biyolojik karanlık maddeyi incelemek üzere bir girişim başlatıyoruz.

Yüz yıldan biraz daha zaman önce,

insanlar virüslerden habersizdi,

gezegenimizdeki genetik bilginin çoğunu oluşturan yaşam formundan haberimiz yoktu.

Bundan yüz yıl sonra, belki de insanlar

bizim şimdi tam da burnumuzun dibinde duran

yeni yaşam sınıflarından bihaber oluşumuza şaşıracaklar.

Doğru, gezegendeki tüm kıtaları keşfetmiş olabiliriz,

ve bulunabilecek tüm memeli türleri ortaya çıkarmış da olabiliriz,

ama bu, dünyada keşfedilecek hiçbir şey kalmadığı anlamına gelmiyor.

Beijerinck ve onun gibiler,

yeni nesil kaşifler için önemli bir ders veriyorlar --

Wisconsin Beloit'lu o küçük kız gibi insanlar için.

Bu ders de bence şu şekilde ifade edilebilir:

Her şeyin şu an ortaya çıkarmış olduklarımızdan ibaret olduğunu düşünemeyiz.

Keşfe çıktığınız alan her ne ise, o alandaki karanlık maddemizin peşinden gitmeliyiz.

Çevremiz bilimezlerle dolu

ve keşfetmemiz için bizi bekliyorlar.

Teşekkür ederim.

Alkis