Return to Video

Oog vs. camera - Michael Mauser

  • 0:12 - 0:15
    Kijk naar het midden van deze schijf.
  • 0:15 - 0:18
    Je wordt slaperig.
  • 0:18 - 0:20
    Nee, ik maak maar een grapje.
  • 0:20 - 0:22
    Ik ga je niet hypnotiseren.
  • 0:22 - 0:26
    Maar begin je kleuren
    te zien in de ringen?
  • 0:26 - 0:29
    Zo ja, dan misleiden je ogen je.
  • 0:29 - 0:32
    De schijf was heel de tijd
    alleen maar zwart en wit.
  • 0:32 - 0:37
    Je ogen nemen de wereld niet altijd waar
    zoals een videocamera dat zou doen.
  • 0:37 - 0:40
    Eigenlijk zijn er
    flink wat verschillen,
  • 0:40 - 0:42
    vanwege de anatomie van het oog
  • 0:42 - 0:44
    en de verwerking die
    gebeurt in je brein
  • 0:44 - 0:49
    en zijn uitgroei, de retina.
  • 0:49 - 0:51
    Laat ons starten met
    enkele gelijkenissen.
  • 0:51 - 0:53
    Beide hebben lenzen
    om licht te concentreren
  • 0:53 - 0:55
    en sensoren om het te vangen,
  • 0:55 - 0:57
    maar ook die dingen gedragen zich anders.
  • 0:57 - 1:02
    De cameralens beweegt om op een object
    gericht te blijven dat het benadert,
  • 1:02 - 1:05
    terwijl de lens in je oog reageert
    door van vorm te veranderen.
  • 1:07 - 1:10
    De meeste cameralenzen
    zijn ook achromatisch,
  • 1:10 - 1:14
    wat betekent dat ze rood en blauw licht
    naar hetzelfde punt richten.
  • 1:14 - 1:16
    Jouw oog is anders.
  • 1:16 - 1:21
    Als rood licht van een object in focus is,
    is het blauwe licht onscherp.
  • 1:21 - 1:24
    Dus waarom lijken dingen niet
    de hele tijd deels onscherp ?
  • 1:24 - 1:26
    Om die vraag te beantwoorden,
  • 1:26 - 1:30
    moeten we eerst kijken naar hoe
    jouw oog en de camera licht vangen:
  • 1:30 - 1:33
    fotoreceptoren.
  • 1:33 - 1:39
    Het lichtgevoelige oppervlak in een camera
    heeft slechts één soort fotoreceptor
  • 1:39 - 1:43
    die gelijkmatig verdeeld is over
    heel het focussende oppervlak.
  • 1:43 - 1:47
    Een serie van rode, groene en blauwe
    filters bovenop deze fotoreceptoren
  • 1:47 - 1:50
    zorgt voor selectieve reacties
  • 1:50 - 1:53
    op licht met lange, middellange
    en korte golflengte.
  • 1:55 - 1:57
    Anderzijds hebben de netvliezen
    van je ogen
  • 1:57 - 2:00
    verschillende soorten fotoreceptoren,
  • 2:00 - 2:04
    drie voor normale lichtomstandigheden,
    en slechts één type voor weinig licht.
  • 2:04 - 2:07
    Daarom zijn we kleurenblind in het donker.
  • 2:07 - 2:09
    Bij gewoon licht hebben we,
    anders dan de camera,
  • 2:09 - 2:12
    geen behoefte aan een kleurfilter
  • 2:12 - 2:15
    omdat onze fotoreceptoren
    al selectief reageren
  • 2:15 - 2:19

    op verschillende golflengten van licht.
  • 2:19 - 2:21

    Ook in tegenstelling tot een camera,
  • 2:21 - 2:24
    zijn jouw fotoreceptoren
    ongelijk verdeeld,
  • 2:24 - 2:28
    met geen receptoren
    voor gedimd licht in het centrum.
  • 2:28 - 2:33
    Daarom lijken zwakke sterren te
    verdwijnen als je er direct naar kijkt.
  • 2:33 - 2:38
    Het centrum heeft heel weinig receptoren
    die blauw licht kunnen detecteren.
  • 2:38 - 2:42
    Dat is de reden waarom je de eerdere
    vage blauwe afbeelding niet opmerkt.
  • 2:42 - 2:45
    Je neemt daar echter nog steeds blauw waar
  • 2:45 - 2:49
    omdat je hersenen het invullen
    vanuit de context.
  • 2:49 - 2:53
    De randen van onze netvliezen
    hebben ook relatief weinig receptoren
  • 2:53 - 2:55
    voor elke licht golflengte.
  • 2:55 - 2:57
    Dus ons gezichtsscherpte en
    het vermogen om kleur te zien
  • 2:57 - 3:02
    vallen snel naast het centrum
    van ons zicht.
  • 3:02 - 3:06
    Er is ook een gebied in onze ogen,
    de zogenaamde blinde vlek,
  • 3:06 - 3:09
    waar geen fotoreceptoren
    van welke aard dan ook zitten.
  • 3:09 - 3:11
    We merken het ontbrekende zicht niet op
  • 3:11 - 3:15
    want ook hier vult ons brein de gaten in.
  • 3:15 - 3:20
    We zien echt met onze hersenen,
    niet met onze ogen.
  • 3:20 - 3:22
    En omdat onze hersenen,
    waaronder het netvlies,
  • 3:22 - 3:24
    zo betrokken zijn bij het proces,
  • 3:24 - 3:28
    zijn we gevoelig voor visuele illusies.
  • 3:28 - 3:32
    Hier is nog een illusie door
    het oog zelf gemaakt.
  • 3:32 - 3:35
    Lijkt het alsof het midden van deze
    foto rond aan het springen is?
  • 3:35 - 3:39
    Dat komt omdat je oog eigenlijk
    het meeste van de tijd verspringt.
  • 3:39 - 3:42
    Als het dat niet deed, dan zou
    je zicht uiteindelijk stilvallen
  • 3:42 - 3:46
    omdat de zenuwen op het netvlies stoppen
    met reageren op een stilstaande afbeelding
  • 3:46 - 3:50
    van constante intensiteit.
  • 3:50 - 3:52
    En anders dan een camera,
  • 3:52 - 3:56
    stop je altijd even met zien wanneer je
    een grote beweging met je ogen maakt.
  • 3:56 - 3:59
    Daarom kun je je eigen
    ogen niet zien verschuiven
  • 3:59 - 4:03
    als je van het ene naar het andere
    kijkt in de spiegel.
  • 4:03 - 4:06
    Videocamera's kunnen details
    vanstleggen die onze ogen missen,
  • 4:06 - 4:09
    voorwerpen vergroten in de verte
  • 4:09 - 4:11
    en nauwkeurig registreren wat ze zien.
  • 4:11 - 4:15
    Maar onze ogen zijn opvallend
    efficiënte aanpassingen,
  • 4:15 - 4:17
    het resultaat van honderden
    miljoenen jaren
  • 4:17 - 4:22
    van co-evolutie met onze hersenen.
  • 4:22 - 4:26
    En wat dan nog als we de wereld
    niet altijd precies zien zoals hij is.
  • 4:26 - 4:30
    Er is een zekere vreugde te vinden
    in het kijken naar stilstaande bladeren
  • 4:30 - 4:33
    die golven op een ongrijpbare wind,
  • 4:33 - 4:36
    en misschien zelfs een
    evolutionair voordeel.
  • 4:38 - 4:41
    Maar dat is een les voor een andere dag.
Title:
Oog vs. camera - Michael Mauser
Description:

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/eye-vs-camera-michael-mauser

Je ogen leggen de wereld niet altijd precies vast zoals een videocamera zou doen. Maar de ogen zijn opmerkelijk efficiënte organen, het resultaat van honderden miljoenen jaren van co-evolutie met onze hersenen. Michael Mauser schetst de overeenkomsten en verschillen tussen je oog en een videocamera.

Les door Michael Mauser, animatie door Nick Hilditch.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:57

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.