Return to Video

Лов на перуанските изгубени цивилизации -- со сателити

  • 0:01 - 0:04
    Во јули 1911год.,
  • 0:04 - 0:09
    35 годишниот професор на Јеил тргна од
    кампот во џунглата
  • 0:09 - 0:11
    со неговиот тим.
  • 0:11 - 0:13
    По искачувањето на стрмен рид
  • 0:13 - 0:16
    и по бришењето на потта од веѓите,
  • 0:16 - 0:19
    тој опиша што гледа под него.
  • 0:19 - 0:22
    Го здогледал под густата вегетација на
    џунглата
  • 0:22 - 0:26
    овој прекрасен лавиринт на структури
  • 0:26 - 0:27
    изградени од гранит,
  • 0:27 - 0:29
    прекрасно составени
  • 0:29 - 0:31
    Тоа што е неверојатно за овој проект
  • 0:31 - 0:34
    е тоа што е првиот финансиран од
    Нешнл Џиографик,
  • 0:34 - 0:38
    и стоел на насловната страна на магазинот
    во 1912 год.
  • 0:39 - 0:43
    Овој професор ја користел најдобрата
    опрема за фотографија
  • 0:43 - 0:44
    да го забележи овој локалитет,
  • 0:44 - 0:48
    засекогаш менувајќи го лицето на
    истражувањето.
  • 0:48 - 0:51
    Овој локалитет беше Мачу Пикчу,
  • 0:51 - 0:54
    откриен и истражен од Хирам Бингам.
  • 0:54 - 0:57
    Кога го здогледал локалитетот, прашал,
  • 0:57 - 0:59
    "Ова е невозможен сон.
  • 1:00 - 1:01
    Што може да биде?"
  • 1:02 - 1:05
    Денес,
  • 1:05 - 1:07
    100 год. подоцна,
  • 1:07 - 1:11
    ве канам на неверојатно патување со мене,
  • 1:12 - 1:14
    37 годишен професор на Јеил.
  • 1:14 - 1:17
    (Честитки)
  • 1:17 - 1:20
    Нема да правиме ништо друго освен
    користење на најнова технологија
  • 1:20 - 1:23
    за да мапираме една цела земја.
  • 1:24 - 1:27
    Овој сон е започнат од Хирам Бингам,
  • 1:27 - 1:30
    но го прошируваме низ светот,
  • 1:30 - 1:35
    правејќи го археолошкото истражување
    поотворено, инклузивно,
  • 1:35 - 1:38
    на ниво кое претходно не било возможно.
  • 1:39 - 1:42
    Поради ова сум многу возбудена
  • 1:42 - 1:44
    да споделам со вас денеска
  • 1:44 - 1:49
    дека ќе ја започнеме 2016 TED Prize
    платформата
  • 1:49 - 1:51
    во Латинска Америка
  • 1:52 - 1:54
    поточно во Перу.
  • 1:55 - 1:56
    (Аплауз)
  • 1:56 - 1:58
    Ви Благодарам.
  • 2:02 - 2:05
    Ќе го земеме невозможниот сон на Хирам
    Бингам
  • 2:06 - 2:09
    и ќе го претвориме во неверојатна иднина
  • 2:09 - 2:12
    која сите заедно можеме да ја споделиме.
  • 2:12 - 2:14
    Перу го нема само Мачу Пикчу.
  • 2:14 - 2:17
    Има навистина прекрасен накит,
  • 2:17 - 2:18
    како што можете да видите овде.
  • 2:18 - 2:22
    Има неверојатни Моче глинени човечки
    фигури
  • 2:22 - 2:24
    Ги има Назка линиите
  • 2:24 - 2:26
    и неверојатен текстил.
  • 2:27 - 2:30
    Како дел од TED Prize платформата,
  • 2:30 - 2:33
    ќе створиме партнерство со некои
    организации,
  • 2:33 - 2:36
    најпрво со DigitalGlobe, светскиот број
    еден снабдувач
  • 2:36 - 2:39
    на комерцијални сателитски снимки со
    висока резолуција.
  • 2:39 - 2:42
    Ќе ни помогнат да ја изградиме
  • 2:42 - 2:44
    оваа неверојатна платформа која ќе
    собира информации.
  • 2:44 - 2:46
    Можеби некој од вас ја користи
  • 2:46 - 2:50
    со уривањето на MH370 и потрагата по
    авионот.
  • 2:50 - 2:53
    Секако тие ќе нè снабдуваат со
    сателитските снимки.
  • 2:53 - 2:57
    Нешнл Џиографик ќе ни помогне со
    едукацијата и истражувањето.
  • 2:57 - 3:00
    Исто така ќе нè снабдат и со богата
    содржина за платформата,
  • 3:00 - 3:04
    вклучувајќи и некои архивски слики како
    онаа што ја видовте на почетокот
  • 3:04 - 3:08
    исто така и некои документарни снимки.
  • 3:08 - 3:10
    Веќе почнавме да ја градиме и
    планираме платформата,
  • 3:10 - 3:12
    и многу сум возбудена.
  • 3:12 - 3:14
    Еве интересен дел.
  • 3:14 - 3:16
    Мојот тим воден од Чејс Чајлдс,
  • 3:17 - 3:20
    веќе почна да ги разгледува сателитските
    снимки.
  • 3:20 - 3:23
    Се разбира овде можете да видите податоци
    од 0.3-метри
  • 3:23 - 3:25
    Овој локалитет се вика Чан Чан во Северно
    Перу
  • 3:25 - 3:27
    Датира од 850 год. п.н.е.
  • 3:27 - 3:30
    Тоа е навистина интересен град, но да
    зумираме.
  • 3:30 - 3:34
    Ова е видот и квалитетот на податоците кои
    сите вие ќе можете да ги видите.
  • 3:34 - 3:37
    Можете да видите посебни структури,
    градби.
  • 3:37 - 3:41
    Почнавме да наоѓаме досега непознати
    локации.
  • 3:41 - 3:43
    Можеме да кажеме дека како дел од
    платформата,
  • 3:43 - 3:47
    ќе ни помогнете да откриеме илјадници
    претходно непознати локации,
  • 3:47 - 3:48
    како овој овде,
  • 3:49 - 3:51
    и можеби како овој поголемиот овде.
  • 3:51 - 3:55
    За жал, почнавме и да наоѓаме големо ниво
    на кражби на локациите,
  • 3:55 - 3:57
    како што гледате овде.
  • 3:57 - 3:59
    Многу локации во Перу се загрозени,
  • 3:59 - 4:01
    но добрата вест е тоа што сите овие
    податоци
  • 4:01 - 4:04
    ќе бидат споделени со археолози од
    првите редови
  • 4:04 - 4:05
    кои ги штитат овие локации.
  • 4:06 - 4:10
    Неодамна бев во Перу, се сретнав со
    министерот за култура
  • 4:10 - 4:11
    исто како и со УНЕСКО.
  • 4:11 - 4:13
    Ќе бидеме блиски соработници со нив.
  • 4:13 - 4:14
    Само за да знаете,
  • 4:14 - 4:17
    локалитетот ќе биде на Англиски, а воедно
    и на Шпански,
  • 4:17 - 4:19
    што е апсолутно потребно за да се
    осигура
  • 4:19 - 4:23
    дека луѓето во Перу и низ Латинска Америка
    можат да учествуваат.
  • 4:23 - 4:27
    Нашиот главен истражувач е господинот што
    го гледате овде,
  • 4:27 - 4:29
    Др. Луис Хаиме Кастило,
  • 4:29 - 4:32
    професор на Католичкиот Универзитет.
  • 4:32 - 4:36
    Како реномиран Перуански археолог и
    поранешен заменик-министер,
  • 4:36 - 4:40
    Др. Кастило ќе ни помогне податоците да се
    координираат и споделат со археолозите
  • 4:40 - 4:42
    за тие да можат да истражуваат
  • 4:42 - 4:46
    Тој исто така ја води програмата за
    мапирање со дронови,
  • 4:46 - 4:49
    некои од снимките кои можете да ги видите
    позади мене овде и овде.
  • 4:49 - 4:52
    Овие податоци ќе бидат вметнати
    во платформата,
  • 4:52 - 4:55
    и исто така ќе ни помогне да снимиме некои
    од локалитетите кои вие ќе ги најдете.
  • 4:56 - 4:58
    Нашиот партнер
  • 4:58 - 5:02
    кој ќе ни помогне со едукацијата,
  • 5:02 - 5:04
    и со зачувување на компонентите
  • 5:04 - 5:06
    е Sustainable Preservation Initiative,
  • 5:06 - 5:07
    водена од Др. Лару Кобен.
  • 5:07 - 5:09
    Некој од вас можеби не знае
  • 5:09 - 5:11
    дека едни од најсиромашните заедници
    на планетата
  • 5:11 - 5:15
    се наоѓаат близу до некои од најпознатите
    археолошки локалитети.
  • 5:15 - 5:16
    Тоа што SPI го прави
  • 5:16 - 5:18
    е зајакнување на овие заедници,
  • 5:18 - 5:20
    во главно жените,
  • 5:20 - 5:23
    со нови економски пристапи и бизнис
    обуки.
  • 5:23 - 5:26
    Тоа им помага да создадат прекрасни
    ракотворби
  • 5:27 - 5:28
    кои потоа ги продаваат на туристи.
  • 5:29 - 5:33
    Ги потикнуваат жените да го ценат
    културното наследство
  • 5:33 - 5:34
    и да го присвојат истото.
  • 5:34 - 5:38
    Имав шанса да поминам некое време со 24
    од овие жени
  • 5:38 - 5:43
    на добро познатиот археолошки локалитет
    Пачакамак, веднаш до Лима.
  • 5:43 - 5:45
    Овие жени инспирираат,
  • 5:45 - 5:50
    тоа што SPI го прави ќе ни помогне да ги
    преобратиме заедниците
  • 5:50 - 5:52
    близу некои локалитети кои вие ќе
    помогнете да се откријат
  • 5:53 - 5:55
    Перу е само почетокот.
  • 5:55 - 5:58
    Ќе ја прошириме оваа платформа низ светот,
  • 5:58 - 6:00
    но веќе добив илјадници мејлови
  • 6:00 - 6:03
    од луѓе насекаде низ светот --
    професори, едукатори, студенти,
  • 6:04 - 6:07
    и други археолози --
    кои се возбудени да учествуваат.
  • 6:07 - 6:12
    Всушност тие предложуваат интересни
    локации кои можеме да ги откриеме,
  • 6:12 - 6:14
    вклучувајќи го и Атлантис.
  • 6:14 - 6:16
    Не знам дали ќе го бараме Атлантис, но
  • 6:16 - 6:17
    никогаш не се знае.
  • 6:17 - 6:21
    Многу сум возбудена што ќе ја започнеме
    оваа платформа.
  • 6:21 - 6:23
    Формално ќе започне на крајот на годината.
  • 6:23 - 6:25
    Морам да кажам,
  • 6:25 - 6:31
    ако тоа што мојот тим го откри во минатите
    неколку недели е индикатор,
  • 6:31 - 6:35
    тоа што светот ќе го открие е надвор од
    сите замисли.
  • 6:35 - 6:38
    Задолжително држете се за вашите
    алпаки.
  • 6:38 - 6:39
    Ви Благодарам.
  • 6:40 - 6:41
    (Аплауз)
  • 6:41 - 6:43
    Ви Благодарам
  • 6:43 - 6:45
    (Аплауз)
Title:
Лов на перуанските изгубени цивилизации -- со сателити
Speaker:
Сара Парчак
Description:

Низ светот, стотици илјади изгубени антички локалитети се закопани и скриени. Сателитскиот археолог Сара Парчак е решена да ги најде пред крадците. Со 2016 TED Prize, Парчак гради онлајн алатка за луѓето наречена GlobealXplorer кој ќе ја обучи армијата од волонтери истражувачи да го најдат и заштитат скриеното наследство. Во овој говор таа зборува за првичниот изглед на местото кое ќе го истражуваат: Перу -- домот на Мачу Пикчу, Назка линиите и други археолошки чуда кои чекаат да бидат откриени.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:59

Macedonian subtitles

Revisions