Czy powinniśmy pomagać inaczej?

Technika pozwala nam przekazywać pieniądze bezpośrednio najbiedniejszym ludziom na świecie. Czy powinniśmy tak robić? W tej zmuszającej do myślenia prelekcji weteranka niesienia pomocy humanitarnej Joy Sun opisuje dwa sposoby wspierania ubogich.

Podejrzewam,

że każdy pracownik pomocy w Afryce

dochodzi do momentu w karierze,

w którym chce wziąć
wszystkie pieniądze na projekt,

program szkolny czy treningowy,

spakować je do walizki,

wsiąść do samolotu lecącego
nad najbiedniejszymi wioskami w kraju

i wyrzucać pieniądze przez okno.

Dla weterana pomocy

pomysł umieszczenia żywej gotówki

w rękach najbiedniejszych ludzi na Ziemi

nie brzmi jak szaleństwo.

Brzmi satysfakcjonująco.

Miałam taki moment po 10 latach pracy.

Na szczęście dowiedziałam się,

że taka idea już istnieje

i może być odpowiedzią
na potrzeby systemu pomocy.

Ekonomiści nazywają to
bezwarunkowym przekazem pieniężnym

i tym to dokładnie jest:
przekazaniem gotówki

bez żadnych warunków.

Rządy rozwijających się państw

robią to od dziesięcioleci,

zaś obecnie, dzięki dodatkowym danym

i nowej technice,

można zrobić z tego
cały model świadczenia pomocy.

Prosty pomysł, prawda?

Dlaczego więc spędziłam 10 lat,

robiąc dla biednych inne rzeczy?

Szczerze - wierzyłam,
że mogę zrobić więcej dobrego

z pieniędzmi dla biednych,

niż oni sami zrobiliby dla siebie.

Bazowałam na dwóch założeniach:

po pierwsze, biedni ludzie

nie mają odpowiedniego wykształcenia

i nie podejmują dobrych decyzji.

Po drugie, tacy jak ja są niezbędni,

by określić, czego potrzebują
biedni i im to dać.

Mamy jednak dowody, że jest inaczej.

W ostatnich latach

badano, co dzieje się,
gdy biedni ludzie dostają pieniądze.

Dziesiątki badań pokazały,

że ludzie używają tych pieniędzy,

by poprawić jakość własnego życia.

Urugwajskie kobiety w ciąży
kupują lepsze jedzenie

i rodzą zdrowsze dzieci.

Mężczyźni ze Sri Lanki
inwestują w swoją działalność gospodarczą.

Osoby badające nasze działania
w Kenii odkryły,

że ludzie inwestują
w szereg wartościowych rzeczy,

od zwierząt hodowlanych
po narzędzia do remontu domu,

odnotowując wzrost przychodów

z działalności gospodarczej oraz hodowli

po roku od otrzymania pieniędzy.

Żadne z badań nie pokazały,

że ludzie więcej piją lub palą,

czy też mniej pracują.

Tak naprawdę pracują więcej.

To tylko korzyści materialne.

W Wietnamie starsi ludzie

używali pieniędzy do kupna trumien.

Jako osoba zastanawiająca się,
czy Maslow się mylił,

sądzę, że stawianie potrzeb
duchowych na pierwszym miejscu

daje do myślenia.

Nie wiem, czy sama podarowałabym jedzenie,

narzędzia czy trumnę,

co prowadzi do pytania:

Jak dobrze wydajemy nasze zasoby
na rzecz biednych?

Czy nasza pomoc przewyższa koszta?

Można spojrzeć na dowody empiryczne

odnośnie tego, co dzieje się,

gdy dajemy ludziom rzeczy
wybrane przez nas samych.

Jedno badanie dotyczyło
programu w Indiach,

w którym zwierzęta hodowlane
dostali tak zwani ultra-biedni.

30% obdarowanych

sprzedało otrzymane
zwierzęta gospodarskie,

zyskując pieniądze.

Co za ironia:

przekazanie dóbr o wartości 100 dolarów

pociąga za sobą wydatki

w wysokości kolejnych 99 dolarów.

A gdyby za pomocą techniki
przekazywać gotówkę bezpośrednio,

czy to z agencji pomocy
czy od kogokolwiek z nas,

prosto w ręce ubogich?

Dziś trzy czwarte Kenijczyków
używa mobilnej waluty,

czyli konta bankowego z dostępem

z każdego telefonu komórkowego.

Opłata za przelew to 1.6%.

Wystarczy nacisnąć przycisk

i pieniądze zostają przesłane
prosto na konto odbiorcy,

bez pośredników.

Tak jak technika
zrewolucjonizowała przemysł

w naszym codziennym życiu,

tak płatności mobilne w biednych krajach

mogą zmienić system pomocy.

Upowszechniają się tak szybko,

że umożliwiają dotarcie

do miliardów biednych z całego świata.

Tak powstało GiveDirectly.

Jesteśmy pierwszą organizacją

stworzoną w celu oferowania
biednym przekazów pieniężnych.

Wysłaliśmy pieniądze
do prawie 35,000 ludzi z Kenii

i Ugandy

w jednorazowych wpłatach po 1000 dolarów

na rodzinę.

Szukaliśmy najbiedniejszych

z najbiedniejszych wiosek.

W tamtej części świata żyją oni
w domach z błota i słomy,

a nie z cementu i żelaza.

Powiedzmy, że to twoja rodzina.

Pojawiamy się w twoim domu
z telefonem z Androidem.

Spisujemy twoje nazwisko,
robimy zdjęcie tobie i twojej chatce,

określamy współrzędne GPS.

Tej samej nocy wysyłamy te dane do chmury,

a niezależny zespół sprawdza wszystko,

na przykład przy użyciu
obrazów satelitarnych.

Potem wracamy,

sprzedajemy ci prosty telefon,

jeśli żadnego nie masz,

zaś kilka tygodni później

wysyłamy na niego pieniądze.

Coś, co pięć lat temu

wydawałoby się niemożliwe,

teraz robimy wydajnie

i bez korupcji.

Im więcej pieniędzy dajemy biednym,

im więcej mamy przesłanek,
że system działa,

tym bardziej widać,
że konieczne jest nowe podejście

do wszystkiego innego, co dajemy.

Obecnie często opieramy
logikę pomocy na tym,

byleby zrobić coś dobrego.

Gdy zadowala nas taki cel,

gdy mówimy sobie, że taka pomoc

jest lepsza niż żadna,

często inwestujemy niewłaściwie,

w nasze własne pomysły,
które akurat wydają się nam innowacyjne,

w generowanie sprawozdań,

w bilety lotnicze i samochody terenowe.

A gdyby przyjąć logikę

dawania pieniędzy bezpośrednio?

Organizacje musiałyby udowodnić,

że robią więcej dobrego dla biednych,

niż oni dla siebie samych.

Oczywiście pieniądze
nie tworzą dóbr publicznych,

jak eliminacja chorób
czy budowanie silnych instytucji.

Mogą jednak postawić wyżej poprzeczkę

w niesieniu pomocy rodzinom

i w polepszaniu warunków ich życia.

Wierzę w pomoc.

Wierzę, że pomoc jest czymś więcej

niż zrzucaniem pieniędzy z samolotu.

Jestem też całkowicie pewna,

że większość pomocy dzisiaj

nie jest lepsza od bezpośredniego
dawanie pieniędzy ubogim.

Mam nadzieję, że pewnego dnia będzie.

Dziękuję.

(Brawa)