Return to Video

فه‌لسه‌فه‌ی ستۆیسیزم - ماسیمۆ پیگلوسی

  • 0:08 - 0:11
    ههزاران میل دووریت و كهنارگیر بوویت
  • 0:11 - 0:14
    .بهبێ پاره و سامان
  • 0:14 - 0:20
    زۆركهسی نائومێد دهكرد و
    .نهفرهتیان له بهختی خۆیان دهكرد
  • 0:20 - 0:27
    بهڵام بؤ زێنۆی قوبرسی بووه
    .ههوێنی كارهكانی
  • 0:27 - 0:31
    بازگانێكی دهوڵهمهند ههموو شتێكی ونكرد
    كاتێك گهشتیهكهی نقوم بو له ئهسینا
  • 0:31 - 0:34
    .له ساڵی 300 پێش زاینی
  • 0:34 - 0:38
    هیچ نهبوو بیكات
    ،گهڕا لهناو دوكانی كتێب فرۆشێك
  • 0:38 - 0:41
    ،كهوته خوێندنهوهی كـتێبهكانی سۆكرات
  • 0:41 - 0:47
    وە بهردهوام بوو له گهڕان و خوێندن
    .به دوای فهیلهسوفه ناودارهكانی شار
  • 0:47 - 0:49
    كه دهستی كرد به فێركردنی
    ،قوتابیهكانی
  • 0:49 - 0:53
    فهلسهفهكهی دامهزراند كه
    ،به ستۆیسیزم (ئارام گرتن) ناوی دهركرد
  • 0:53 - 0:57
    مهشقهكانی لهسهر چاكه و چاوپۆشی و
    بهرگهگرتن
  • 0:57 - 1:02
    بووه ئیلهام بۆدروست بوونی
    .سهركردهكان وبیریارهكان
  • 1:02 - 1:05
    ناوی ستۆیسیزم له ستۆوه
    ،پۆیهكیل هاتووه
  • 1:05 - 1:07
    ڕیزه ستوونی نهخشێنراو
  • 1:07 - 1:11
    ئهو شوێنهی زێنۆ و قوتابیهكانی
    .لێ كۆدهبوونهوه بۆ گفتوگۆكردن
  • 1:11 - 1:15
    ئهمڕۆ وشهی ستۆیك باوه و بهكاردیت
  • 1:15 - 1:18
    مانای كهسێك ئارام بگرێت لهسهر
    له ژێر فشاردا
  • 1:18 - 1:21
    وه دوور بكهوێتهوه له
    .ههڵچوونی له ڕادهبهدهر
  • 1:21 - 1:25
    له كاتێك ئهمه دهستدهگرێت
    بهسهر بهشه گرنگهكانی ستۆیسێزم
  • 1:25 - 1:29
    بنچینهی فهلسهفهكه
    .تهنها ههڵوێست نیه
  • 1:29 - 1:31
    ستۆكیكهكان بڕوایان وایه
    ههمو شتێك له دهورمان
  • 1:31 - 1:35
    بنچینهكهی دهگهڕێتهوه بۆ
    ،تۆڕی هۆكار و كاریگهریهكهی
  • 1:35 - 1:38
    له دهرئهنجامی بنیاتێكی
    ،مهنتیقی گهردوون
  • 1:38 - 1:41
    كه ئهوان پێیان دهگووت
    .(توانای بیركردنهوهو لێك دانهوه (لوگوس
  • 1:41 - 1:45
    له كاتێك دا ئێمه ناتوانین ههموو كات
    ،كۆنتڕۆڵی كاریگهری ڕوداوهكان بكهین
  • 1:45 - 1:50
    دهتوانین كۆنتڕۆڵی چۆنیهتی
    .نزیك بوونهوهمان بكهین له شتهكان
  • 1:50 - 1:52
    لهبری ئهوهی خهیاڵی
    ،كۆمهڵگایهكی ئایدیال بكهین
  • 1:52 - 1:56
    ستۆویك ههوڵ دهدات وهكو خۆی
    مامهڵه بكات لهگهڵ جیهان
  • 1:56 - 2:00
    كاتێك بهدوای بهرهو پێش بردنین
    :له ڕێگای چوارڕهوشته سهرهكیهكان
  • 2:00 - 2:02
    ،به پراكتیكه كردنی ژیری
  • 2:02 - 2:08
    توانای گۆرینی بارودۆخه
    ئاڵۆزهكان بۆڕهفتاری لۆجیكی وهێمن؛
  • 2:08 - 2:09
    ،میانڕهوی
  • 2:09 - 2:14
    ڕاهێنان لهسهر خۆبهڕێوهبهری و
    میانڕهوی له ههموو لایهنهكانی ژیان؛
  • 2:14 - 2:16
    ،دادپهروهری
  • 2:16 - 2:20
    مامهڵهی یهكسانی لهگهل ئهوانی دیكه
    تهنانهت كه ههڵهش دهكهن؛
  • 2:20 - 2:22
    ،وه دلێری
  • 2:22 - 2:24
    ،نهك تهنها له ههڵ ومهرجی نائاسای
  • 2:24 - 2:29
    بهڵكو خۆگرتن و ڕوبهڕو بوونهوهی
    .ئاستهنگهكانی ڕۆژانه
  • 2:29 - 2:32
    سێنیكا یهكێكه له فهیلهسوفه
    ستۆیكه ناسراوهكانی ڕۆمانی نوسیتی
  • 2:32 - 2:36
    ههندێك جا، زیندووبوون "
    ".بهشێكه له دلێری
  • 2:36 - 2:40
    لهكاتێك دا ستۆیسزم جهخت لهسهر
    ،چاكبوونی كهسی دهكاتهوه
  • 2:40 - 2:43
    .بهڵام فهلسهفهیهكی خۆپهرستی نیه
  • 2:43 - 2:47
    لهوكاتهی یاساكانی ڕۆم
    كۆیلهیان وهكو سامان دهبینی
  • 2:47 - 2:50
    سێنیكا داوای مامهڵهی
    مرۆڤانهی بۆ دهكردن
  • 2:50 - 2:55
    وە جهختی لهوه دهكردهوه ههموومان
    .هاوبهشین له بنچینهی مرۆڤایهتی
  • 2:55 - 2:58
    .وه ستۆیسیزم هانی سستی و تهمبهڵی نادات
  • 2:58 - 2:59
    بیرۆكهكه ئهوهیه
  • 2:59 - 3:03
    تهنها خهڵكانێك مهشق لهسهر چاكه
    و كۆنترۆڵی خۆیان دهكهن دهتوانن
  • 3:03 - 3:07
    .گۆڕانكاری ئهرێنی بكهن لهوانیتر
  • 3:07 - 3:09
    یهكێك له نوسهره بهناوبانگهكانی ستۆیك
  • 3:09 - 3:12
    یهكێك بووه
    .له ئیمپراتۆره مهزنهكانی ڕۆم
  • 3:12 - 3:15
    ،و لهماوهی 19 ساڵ فهرمانڕهوای
  • 3:15 - 3:18
    ستۆیسزم وای له ماركۆس ئاریلس كرد
  • 3:18 - 3:21
    ڕابهری ئیمپراتۆریهتهكهی بێت
    ،لهدوو جهنگی گهوره
  • 3:21 - 3:26
    كاتێك ئاگهداری لهدهست دانی
    .ژمارهیهكی زۆرله منداڵهكانی بوو
  • 3:26 - 3:30
    دوای چهندین سهده، ژۆرناڵهكانی ماركۆس
    بوونه ڕێبهرو دڵنهوای بۆ نێلسۆن ماندێلا
  • 3:30 - 3:33
    لەماوەی 27 ساڵهی بهندكردنی دا
  • 3:33 - 3:37
    لهماوهی ههوڵهكانیدا
    .بۆیهكسانی ڕهگهزی له باشوری ئهفریقا
  • 3:37 - 3:43
    دوای ئازاد بوون و سهركهوتنی له كۆتایدا
    ،ماندێلا جهختی لهسهر ئاشتهوایی دهكرد
  • 3:43 - 3:46
    ،باوهڕی وابوو نادادی ڕابردوو ناگۆردرێت
  • 3:46 - 3:49
    خهڵكهكهی دهتوانن ڕووبهڕوی ببنهوه
    له ئێستادا
  • 3:49 - 3:53
    وە گهڕان بۆ بنیات نانێكی باشتر
    .و داهاتویهكی یهكسانیتر
  • 3:53 - 3:57
    ستۆیسیزم قوتابخانهیهكی چاڵاك بووه
    بۆماوهی چهندین سهده
  • 3:57 - 3:59
    .له یۆنان و ڕۆم
  • 3:59 - 4:01
    وهكو دامهزراوهیهكی سهرهكی
    .كۆتای هاتووه
  • 4:01 - 4:05
    بهڵام كاریگهریهكانی
    .بهردهوامه تاوهكو ئهمڕۆش
  • 4:05 - 4:08
    ئاینزانه كریستیانهكان
    وهكو تۆماس ئهكوهینهس
  • 4:08 - 4:12
    بهدوای فۆكهسهكانی لهسهر چاكهكاری
    ،دهكهوێت و پهسهندی دهكات
  • 4:12 - 4:17
    وه هاوڕێكیهك ههیه له نێوان
    ،هێمنی ستۆیك و ئارامی دهرون
  • 4:17 - 4:21
    .وه بیرۆكهی نیرڤانهی بودی
  • 4:21 - 4:26
    یهكێك له فه یلهسوفه ستۆیكه
    كاریگهرهكان ئێپهكتیتهس بووه
  • 4:26 - 4:27
    كه نوسیویهتی ئازاركێشان له
  • 4:27 - 4:32
    ڕووداوهكانی ناو ژیانمان سهرچاوهی ناگرێت
    .بهڵكو له داوهری كردن سهرههڵدهدات
  • 4:32 - 4:35
    ئهمه بههێزهوه یهكدهگرێتهوه
    لهگهڵ سایكۆلؤژیای مۆدێرن
  • 4:35 - 4:38
    .وه ڕهوتی یارمهتی خۆدان
  • 4:38 - 4:41
    بۆ نمونه: چارهسهری ڕهفتاری
    هۆشیاری ههستی
  • 4:41 - 4:44
    جهخت دهكاتهوه لهسهر گۆڕینی
    ههڵوێستی خۆشكاندنهوه
  • 4:44 - 4:49
    کە خهڵك دروستی دەکەن
    .بهپێی ههڵومهرجی ژیانیان
  • 4:49 - 4:53
    .ههروهها لۆگۆسێرهپی ڤیكتۆر فرانكل
  • 4:53 - 4:57
    فرانكلهوه ئیلهامی بۆهات لهو كاتهی
    ،بهندبوو له ئۆردوگای زۆرهملێ
  • 4:57 - 5:00
    لۆگۆسێرهپی دامهزراوه لهسهر
    بنهمای ستۆیك
  • 5:00 - 5:04
    كه دهتوانین لغاوهكان ئاراسته بكهین
    ،بۆ ئهوهی مانایهك به ژیانمان ببهخشین
  • 5:04 - 5:07
    تهنانهت له بارودۆخه سهخت
    .و ناخۆشهكانیش
Title:
فه‌لسه‌فه‌ی ستۆیسیزم - ماسیمۆ پیگلوسی
Description:

بو بینینی وانەی تەواو : http://ed.ted.com/lessons/the-philosophy-of-stoicism-massimo-pigliucci

چ جۆره‌ ژیانێك باشترینه‌ بۆ ژیان؟ چۆن ده‌توانین خۆمان بگونجێنین له‌گه‌ڵ هه‌رشتێك كه‌ جیهان بۆمان ده‌هێنێته‌ پێش و له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا به‌رده‌وام بین له‌ گه‌شه‌كردن؟ فه‌لسه‌فه‌ی ستۆیسیزمی یۆنانیه‌ كۆنه‌كان و ڕۆمانه‌كان بۆمان ڕوون ده‌كاته‌وه‌ كه‌ ئێمه‌ ناتوانین هه‌موو كات كؤنتڕۆڵی ئه‌و ڕووداوانه‌ بكه‌ین كه‌ كارمان لێده‌كه‌ن، به‌ڵام ده‌ه‌توانین خۆمان له‌ شته‌كان نزیك بكه‌ینه‌وه‌و ئاره‌سته‌یان بكه‌ین. ماسیمۆ پیگلیسی باسی فه‌لسه‌فه‌ی ستۆیسیزم ده‌كات.

ئەم وانەیە لەلایەن ماسیمۆ پیگلوسی ئامادەکراوە، و لەلایەن کومپوتێ کولێکتیڤ کاری ئەنیمەیشنی بو کراوە.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:30

Kurdish subtitles

Revisions