Return to Video

Pankreas ne işe yarar? - Emma Bryce

  • 0:07 - 0:11
    Kaburganızın altında, pankreası
    bulacaksınız,
  • 0:11 - 0:16
    diğerlerinin arasında, kişisel bir sağlık
    koçu gibi çok çalışan bir organ.
  • 0:16 - 0:20
    Bu organ şeker seviyenizi düzenler ve
    sizi mümkün olan en iyi formda tutmak için
  • 0:20 - 0:23
    yiyeceklerinizdeki besinleri serbest
    bırakan
  • 0:23 - 0:26
    özel bir salgı üretir.
  • 0:26 - 0:29
    Pankreas midenizin tam arkasında,
    görevlerinden biri
  • 0:29 - 0:34
    yediğiniz yemeği parçalamak olan bir organ
    için uygun bir yerde bulunur.
  • 0:34 - 0:38
    Su, sodyum bikarbonat ve sindirim
    enzimlerinden oluşan özel bir tonik
  • 0:38 - 0:40
    üreterek sindirime
  • 0:40 - 0:43
    yardımcı olur.
  • 0:43 - 0:47
    Sodyum bikarbonat midenin doğal
    asiditesini nötr hale getirir,
  • 0:47 - 0:51
    böylece sindirim enzimleri
    işlerini daha iyi yapabilirler.
  • 0:51 - 0:54
    Lipaz yağlı maddeleri kırar,
  • 0:54 - 0:56
    proteaz proteinleri ayrıştırır,
  • 0:56 - 1:01
    ve amilaz yüksek enerjili şekerler üretmek
    için karbonhidratları ayırır.
  • 1:01 - 1:04
    Bu besinlerin çoğu sonra kan sistemi
    içinde emilir,
  • 1:04 - 1:07
    ve vücudu güçlendirmek için devam eder.
  • 1:07 - 1:11
    Bütün bunlar olurken, pankreas bir başka
    kritik görev üzerinde çalışır:
  • 1:11 - 1:14
    kanınızdaki şeker miktarını
    kontrol etmek.
  • 1:14 - 1:18
    Bunu, Langerhans adacıkları denen özel
    hücrelerde üretilen
  • 1:18 - 1:22
    insülin ve glukagon hormonlarıyla başarır.
  • 1:22 - 1:26
    Çok fazla ya da çok az şekere sahip olmak
    ölümcül olabilir,
  • 1:26 - 1:29
    bu yüzden pankreas
    sürekli tetikte olmalıdır.
  • 1:29 - 1:33
    İyi bir yemekten sonra, çoğu kez kan
    şeker patlamasıyla karşı karşıya kalır.
  • 1:33 - 1:37
    Bizi normale döndürmek için,
    pankreas, fazla şekerin, enerji kaynağı
  • 1:37 - 1:40
    olarak kullanacak, ya da sonrası için
    depolanacak hücrelere
  • 1:40 - 1:44
    gitmesini sağlayan insülini salgılar.
  • 1:44 - 1:48
    İnsülin ayrıca karaciğere şeker üretimini
    kesmesini söyler.
  • 1:48 - 1:51
    Öte yandan, eğer kan şekeri düşükse,
  • 1:51 - 1:54
    pankreas, glukagon denilen ve vücut
    hücrelerine ve karaciğere
  • 1:54 - 1:57
    depolanan şekerlerin kan akımına
    salınmasını söyleyen bir
  • 1:57 - 1:59
    hormon salgılar.
  • 1:59 - 2:05
    İnsülin ve glukagon arasındaki etkileşim
    şeker seviyemizi dengede tutan şeydir.
  • 2:05 - 2:09
    Fakat kusurlu bir pankreas bizi bu şekilde
    yönlendiremez,
  • 2:09 - 2:12
    yani bu sağlıklı denge tahrip olur.
  • 2:12 - 2:13
    Eğer bir hastalıkla
    zayıflatılmışsa
  • 2:13 - 2:17
    organın insülin üretim gücü azalabilir
    ya da hatta sona erebilir ve bu
  • 2:17 - 2:21
    diyabet olarak bilinen durumu
    tetikleyebilir.
  • 2:21 - 2:26
    Düzenli insülin salınımı olmadan,
    şeker kanda sürekli olarak artar,
  • 2:26 - 2:29
    en sonunda kan damarlarını sertleştirir
    ve kalp krizlerine,
  • 2:29 - 2:31
    böbrek yetmezliğine ve
  • 2:31 - 2:32
    felçe sebep olur.
  • 2:32 - 2:36
    Aynı insülin azlığı, hücreleri gelişmek
    ve çalışmak için ihtiyaç
  • 2:36 - 2:38
    duydukları yüksek enerjili şekerden
    mahrum eder.
  • 2:38 - 2:41
    Diyabetli insanlar ayrıca, daha fazla
    şeker dolaşımına neden olan yüksek
  • 2:41 - 2:44
    glukagon seviyesine sahip olmaya
    eğilimlidirler.
  • 2:44 - 2:48
    Doğuştan gelen bu sağlık koçumuz olmadan,
    şeker seviyelerimiz kontrolden çıkardı
  • 2:48 - 2:52
    ve önemli besinleri sindiremezdik.
  • 2:52 - 2:53
    Fakat her koç gibi,
  • 2:53 - 2:56
    bizi sağlıklı tutmak yalnızca pankreasın
    işi değildir.
  • 2:56 - 3:00
    O bilinçli iştirakımıza da ihtiyaç duyar.
Title:
Pankreas ne işe yarar? - Emma Bryce
Description:

Tüm dersi görüntüleyin: http://ed.ted.com/lessons/what-does-the-pancreas-do-emma-bryce

Kaburgalarınızın arasında, pankreası bulacaksınız, diğerlerinin arasında, daha çok bir kişisel sağlık koçu gibi çalışan bir organ. Emma Bryce bu organın şeker seviyenizi nasıl kontrol ettiğini ve nasıl sizi mümkün olan en iyi formda tutmak amacıyla, yiyeceklerinizdeki besinleri ayıklayan özel bir sıvı ürettiğini açıklıyor.

Ders Emma Bryce tarafından, animasyon Tremendousness tarafından.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:21

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.