สตรีเปิดฉากการต่อสู้โดยปราศจากความรุนแรงได้อย่างไร

คุณกำลังเตรียมการจะเปลี่ยนแปลงโลกใบนี้อยู่หรือเปล่า นี่คือสถิติที่คุณควรรู้
การรณรงค์ด้วยสันติวิธีมีโอกาสที่จะประสบผลสำเร็จได้มากกว่าการรณรงค์ที่ใช้ความรุนแรงถึง 100 เปอร์เซ็นต์ แล้วเหตุใดกลุ่มทั้งหลายจึงไม่ใช้มันให้มากขึ้นเมื่อเผชิญหน้ากับความขัดแย้งกันเล่า
จูเลีย บาฌา ผู้อำนวยการสร้างภาพยนตร์ ได้นำเรื่องราวของการต่อต้านด้วยสันติวิธีอย่างได้ผลมานำเสนอ รวมไปถึงงานวิจัยที่เผยมุมมองใหม่ ๆ ในเรื่องบทบาทภาวะผู้นำตัวสำคัญที่สตรีเป็นผู้สวมบทเล่น

สิบสองปีที่แล้ว ฉันได้จับกล้องเป็นครั้งแรก

เพื่อถ่ายทำฤดูเก็บเกี่ยวผลมะกอกโอลีฟ
ในหมู่บ้านปาเลสไตน์แห่งหนึ่งที่เวสต์แบงก์

ฉันคิดว่าจะอยู่ที่นั่น
เพื่อทำสารคดีสักเรื่องหนึ่ง

แล้วจากนั้นก็จะย้ายไปต่อ
ตามส่วนอื่น ๆ ของโลก

แต่บางอย่างนำพาให้ฉันกลับมาใหม่

ส่วนใหญ่ เวลาที่ผู้ชมนานาประเทศ
ได้ยินเรื่องเกี่ยวกับส่วนนั้นของโลก

พวกเขามักจะอยากให้
ความขัดแย้งนั้นยุติลง

การปะทะระหว่างอิสราเอล-ปาเลสไตน์นั้น
เลวร้ายและเราหวังให้มันหมดไปเสียที

เรารู้สึกอย่างยิ่งในแบบเดียวกัน
กับความขัดแย้งอื่น ๆ ทั่วโลก

แต่ทุกครั้งที่เราหันไปให้ความสนใจกับข่าว

มันดูเหมือนจะเพิ่มขึ้นทีละประเทศ
ที่แผ่นดินลุกเป็นไฟ

ฉะนั้น ฉันจึงสงสัย

ว่าเราควรจะเริ่มมองความขัดแย้ง
ในแบบที่ต่างออกไปหรือเปล่า

แทนที่จะมาหวังเพียงแค่
ให้ความขัดแย้งจบ ๆ ไป

สู้เรามาให้ความสนใจว่า
จะเปิดฉากการต่อสู้กันอย่างไรไม่ดีกว่าหรือ

นี่เป็นคำถามใหญ่ ๆ สำหรับฉัน

คำถามที่ฉันเฝ้าหาคำตอบร่วมกับทีมของฉัน
ที่องค์กรไม่แสวงผลกำไร "Just Vision"

หลังจากที่พบเห็นการต่อสู้ดิ้นรนมา
หลากหลายรูปแบบในตะวันออกกลาง

ฉันเริ่มสังเกตถึงบางแบบแผน
ที่ประสบผลสำเร็จมากกว่า

ฉันแปลกใจว่าตัวแปรต่าง ๆ เหล่านี้
เกิดกับกรณีอื่นบ้างไหม แล้วถ้ามันใช่

บทเรียนอะไรที่เราจะเก็บรวบรวมได้
ในการต่อสู้ความขัดแย้งที่สร้างสรรค์

ในปาเลสไตน์ อิสราเอล และที่อื่น ๆ

มีวิทยาศาสตร์อยู่เล็กน้อยในเรื่องนี้

ในงานวิจัยโครงการหนึ่งของ 323
ความขัดแย้งทางการเมืองหลัก ๆ

จากปี ค.ศ. 1900 ถึงปี ค.ศ. 2006

มาเรีย สเตแฟน และเอริกา เชโนวิธพบว่า
ในหลายการรณรงค์ด้วยสันติวิธีเหล่านั้น

เกือบ 100 เปอร์เซ็นต์ มีโอกาสสำเร็จ
มากกว่าการรณรงค์ที่ใช้ความรุนแรง

การรณรงค์ด้วยสันติวิธียังมีแนวโน้ม
ก่อให้เกิดผลเสียทางกายได้น้อยกว่า

เมื่อเทียบกับการต่อสู้รณรงค์เหล่านั้น

เช่นเดียวกันกับฝ่ายตรงข้ามของพวกเขา

และมักจะนำมาซึ่งสังคมที่สงบสุขและเป็น
ประชาธิปไตยได้มากกว่า

พูดง่าย ๆ ก็คือ การต่อต้านแบบสันติวิธีนั้น
เป็นแนวทางที่ได้ผลและสร้างสรรค์มากกว่า

ของการเปิดศึกการต่อสู้

แต่หากนั่นเป็นทางเลือกที่ง่ายขนาดนั้น
ทำไมถึงไม่มีกลุ่มไหนใช้มันกันมากขึ้นล่ะ

นักรัฐศาสตร์ วิคเตอร์ อาซาล
และนักรัฐศาสตร์คนอื่น ๆ

ได้พิจารณาหลายเหตุปัจจัย

ที่เป็นตัวกำหนดการเลือกสรรยุทธวิธี
ของกลุ่มทางการเมืองหนึ่ง

และผลปรากฏว่า
ตัวประเมินสถานการณ์ที่สำคัญที่สุด

ของการตัดสินใจที่ขบวนการหนึ่ง ๆ
จะนำสันติวิธีหรือความรุนแรงไปใช้

ก็คือ ไม่ว่ากลุ่มนั้น ๆ จะเป็น
ฝ่ายซ้ายหรือฝ่ายขวามากกว่ากัน

ไม่ว่ากลุ่มนั้น ๆ จะได้รับอิทธิพลมากกว่า
หรือน้อยกว่าจากความเชื่อทางศาสนา

ไม่ว่ากลุ่มดังกล่าวกำลังสู้อยู่กับฝ่าย
ประชาธิปไตยหรือระบอบเผด็จการ

และไม่ใช่แม้กระทั่งระดับการกวาดล้าง
ที่กลุ่มนั้น ๆ กำลังเผชิญหน้าอยู่

ตัวประเมินสถานการณ์ที่สำคัญที่สุดของ
การตัดสินใจในขบวนการที่จะใช้สันติวิธี

คืออุดมการณ์ของกลุ่มที่เกี่ยวเนื่องกับ
"บทบาทสตรีในชีวิตสาธารณะ"

(เสียงปรบมือ)

เมื่อขบวนการหนึ่งได้ใช้
ภาษาเชิงความเสมอภาคทางเพศ

รวมไว้อยู่ในวาทกรรมของพวกเขา

โอกาสต่าง ๆ จะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
ที่กลุ่มนั้นจะเลือกใช้สันติวิธี

และด้วยเหตุนี้
จึงมีความเป็นไปได้ที่มันจะสำเร็จ

งานค้นคว้าวิจัยเตรียมการ
พร้อมด้วยเอกสารอ้างอิงของฉันเอง

ของการจัดองค์กรทางการเมือง
ในอิสราเอลและปาเลสไตน์

ฉันได้สังเกตถึงขบวนการต่าง ๆ ที่
ต้อนรับผู้หญิงให้ก้าวสู่ตำแหน่งผู้นำ

อย่างเช่น สารคดีหนึ่งที่ฉันถ่ายทำ
ในหมู่บ้านแห่งหนึ่งที่ชื่อว่า บูดรุส

มีโอกาสที่จะสำเร็จตามเป้าหมายกว่ามาก

หมู่บ้านนี้อยู่ภายใต้การคุกคามอย่างแท้จริง
จากการถูกลบเลือนออกไปจากแผนที่

ตอนที่อิสราเอลเริ่มสร้างกำแพงขวางกั้น

เส้นทางที่ถูกวางไว้จึงเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้

การทำลายสวนมะกอกโอลีฟของชุมชน
ให้เป็นสุสานของพวกเขา

และปิดล้อมหมู่บ้านจากทุกด้านในท้ายที่สุด

ผ่านการชักจูงผู้นำท้องถิ่น

พวกเขาริเริ่มโครงการรณรงค์
ต่อต้านโดยสันติวิธีเพื่อยับยั้งมิให้เกิดเหตุนั้น

ความไม่ชอบมาพากลมากมาย
โหมประดังมาที่พวกเขา

แต่พวกเขามีอาวุธลับอยู่อย่างค่ะ

เด็กสาววัย 15 ปีคนหนึ่ง

ที่กระโดดเข้ามาขวางหน้า
หยุดรถเกลี่ยดินไว้อย่างกล้าหาญ

ซึ่งกำลังจะถอนรากถอนโคน
ต้นมะกอกโอลีฟต้นหนึ่ง

ทันใดนั้น ชุมชนของบูดรุส
ก็รับรู้ถึงสิ่งที่เป็นไปได้

หากพวกเขายอมรับและส่งเสริมให้ผู้หญิง
ก้าวเข้ามามีส่วนร่วมในชีวิตสาธารณะ

ด้วยเหตุนี้ ผู้หญิงของบูดรุส
จึงได้ไปอยู่ที่แนวหน้าวันแล้ววันเล่า

ใช้ความคิดสร้างสรรค์และไหวพริบในการ
เอาชนะอุปสรรคสารพัดที่พวกเธอพบเจอ

ในการต่อสู้ดิ้นรนที่ปราศจากอาวุธ
เป็นเวลา 10 เดือน

และอย่างที่คุณก็คงบอกได้ ณ จุดนี้

พวกเขาชนะในที่สุด

กำแพงขวางกั้นเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง

มาเป็นเส้นแบ่งเขตแดน Green Line
ที่เป็นที่ยอมรับจากนานาชาติ

และผู้หญิงของบูดรุสก็ได้เข้ามา
เป็นที่รู้จักไปทั่วเขตเวสต์แบงก์

ถึงกำลังความสามารถอันทรหดของพวกเธอ

(เสียงปรบมือ)

ขอบคุณค่ะ

ฉันอยากจะพักไว้สักครู่หนึ่งนะคะ
ซึ่งคุณช่วยฉันได้

เพราะฉันอยากจะจัดการแก้ไข
ความเข้าใจผิดมหันต์สองประการ

ที่อาจเกิดขึ้นได้ ณ จุดนี้

ประการแรก ก็คือ ฉันไม่เชื่อว่า

ผู้หญิงจะรักสงบโดยธรรมชาติ
หรือโดยพื้นฐานมากกว่าผู้ชาย

แต่ฉันเชื่อมั่นว่าโลกในทุกวันนี้

ผู้หญิงได้รับประสบการณ์ทางอำนาจ
ต่างออกไป

ต้องฝ่าฟันหนทาง
กับการอยู่ในสถานะอำนาจที่ด้อยกว่า

ในหลากหลายแง่มุมของชีวิตพวกเธอ

ผู้หญิงมักจะสันทัดมากกว่า

ในวิธีการกดดันแบบลับ ๆ
เพื่อนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลง

ต่อกรกับตัวแสดงที่เป็นใหญ่
และมีอำนาจ

คำศัพท์ที่ว่า "ชักนำ" มักจะถูก
ใช้กล่าวหาผู้หญิงในทางเสียหาย

สะท้อนความเป็นจริงที่ซึ่ง
ผู้หญิงมักจะต้องหาหนทางอื่น

นอกเหนือจากการเผชิญซึ่งหน้า
เพื่อบรรลุจุดหมายของพวกเธอ

และหาทางเลือกอื่นแทนการเผชิญซึ่งหน้า

นั้นเป็นแก่นแท้ของการต่อต้านโดยสันติวิธี

ทีนี้ มาต่อกันด้วยประการที่สอง
ความเข้าใจผิดที่อาจเกิดขึ้นได้

ฉันได้พูดถึงประสบการณ์ต่าง ๆ
ของฉันมามากมายในตะวันออกกลาง

และใครบางคนในที่นี้อาจจะกำลังคิดอยู่ว่า

วิธีการแก้ไขของเราต่อจากนั้นก็คือ
การให้การศึกษาแก่ชาวมุสลิมและสังคมอาหรับ

เพื่อหลอมรวมผู้หญิงเข้าไว้ให้มากขึ้น

หากพวกเราทำได้อย่างนั้น
พวกเขาก็จะประสบชัยชนะกันมากขึ้น

แต่พวกเขาไม่ต้องการความช่วยเหลือประเภทนี้

ผู้หญิงได้มีส่วนร่วมอยู่แต่เดิม
ในความเคลื่อนไหวที่ทรงอิทธิพลมากที่สุด

ที่เผยตัวจากตะวันออกกลาง

แต่พวกเธอทำเป็นไม่มีตัวตน
ต่อหน้าประชาคมนานาชาติ

กล้องของเราจับภาพไปที่ผู้ชายเสียส่วนใหญ่

ผู้ที่มักจะลงท้ายด้วยการเข้าไปพัวพัน
ในฉากการเผชิญหน้ากันมากกว่า

ที่พวกเราเห็นว่า
ไม่อาจต้านทานได้ในวงจรข่าวของเรา

แล้วพวกเราก็ลงเอยด้วยเรื่องเล่า
ที่ไม่เพียงแต่ลบผู้หญิงออกไป

จากการต่อสู้ในภูมิภาคเท่านั้น

แต่บ่อยครั้งยังบิดเบือน
การต่อสู้ต่าง ๆ ของพวกเธอเอง

ในช่วงปลายทศวรรษที่ 1980
การลุกฮือเริ่มต้นขึ้นในกาซา

และลุกลามอย่างรวดเร็วไปยัง
เวสต์แบงก์และเยรูซาเล็มตะวันออก

มันได้กลายมาเป็นที่รู้จักกันในฐานะ
“อินติฟาเฎาะฮ์ครั้งที่หนึ่ง"

และหากใครมีภาพความทรงจำติดตา
ของเหตุการณ์ครั้งนั้น

ส่วนใหญ่
สิ่งที่ผุดขึ้นในใจจะคล้ายอย่างนี้

พวกชายชาวปาเลสไตน์
ขว้างปาก้อนหินไปที่รถถังอิสราเอล

การรายงานข่าวที่ออกมา ณ ตอนนั้น

ทำให้ดูเหมือนว่าก้อนหิน
ระเบิดขวด และยางรถยนต์ที่ลุกไหม้

เป็นเพียงสิ่งที่เกิดขึ้น
ในเหตุการณ์อินติฟาเฎาะฮ์เท่านั้น

แต่ช่วงเวลานี้ ยังนับเป็นโอกาสครั้งสำคัญ
ของการแผ่ขยายการจัดองค์กรด้วยสันติวิธี

ในรูปแบบการเดินขบวน การชุมนุมประท้วง
และการจัดตั้งสถาบันคู่ขนาน

ช่วงอินติฟาเฎาะฮ์ครั้งที่หนึ่ง

ประชาชนชาวปาเลสไตน์ฝ่ายพลเรือน
ทุกภาคส่วนถูกระดมกำลัง

ตัดข้ามเส้นแบ่งช่วงอายุ
กลุ่มการเมือง และชนชั้น

พวกเขาทำสิ่งนี้ผ่านเครือข่าย
คณะผู้นำทางการเมืองยอดนิยม

อีกทั้งการใช้ประโยชน์จากการกระทำโดยตรง
รวมถึงโครงการชุมชนพึ่งพาตนเอง

ท้าท้ายความสามารถของอิสราเอลเป็นอย่างยิ่ง

ที่จะปกครองเขตเวสต์แบงก์และกาซาต่อไป

สอดคล้องกับกองทัพของอิสราเอลเองนั้น

ร้อยละ 97 ของการปฏิบัติหน้าที่ต่าง ๆ
ช่วงอินติฟาเฎาะฮ์ครั้งที่หนึ่งก็ไม่ได้ติดอาวุธ

และนี่คืออีกสิ่งหนึ่งที่ไม่ได้อยู่ในส่วน
เรื่องเล่าของเราเกี่ยวกับช่วงเวลา

18 เดือนในเหตุการณ์อินติฟาเฎาะฮ์

ผู้หญิงเป็นฝ่ายที่เรียกร้อง
ให้มีการถ่ายทำเบื้องหลังฉาก

ผู้หญิงชาวปาเลสไตน์จากทุกภาคส่วน

เป็นผู้ดูแลรับผิดชอบ
การระดมกำลังนับร้อยนับพันคน

ในการร่วมแรงร่วมใจกันถอดถอน
ความยินยอมจากการยึดครอง

เนลา อาญาช ผู้อุตสาหะในการสร้าง
เศรษฐกิจพอเพียงของชาวปาเลสไตน์

โดยการส่งเสริมให้ผู้หญิงในกาซา
ปลูกผักที่สวนหลังบ้านของพวกเธอ

เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ถือได้ว่าผิดกฎหมาย
โดยองค์การบริหารอิสราเอล ณ เวลานั้น

รีบีฮา เดียบ ผู้รับช่วงต่อ
อำนาจการตัดสินใจ

ในการลุกฮือทั้งหมดไว้

เมื่อพวกผู้ชายที่ดำเนินการอยู่

ถูกเนรเทศไป

ฟาติมา อัล จาฟารี คนที่กลืนกินแผ่นใบปลิว
ที่มีคำสั่งชี้นำการลุกฮืออยู่

เพื่อที่จะเผยแพร่คำสั่งเหล่านั้น
ให้ไปทั่วภูมิภาคดินแดน

โดยไม่ให้ถูกจับได้

และซาหิรา คามัล

ผู้ให้หลักประกันในการลุกฮือที่ยั่งยืน

ด้วยการนำพาองค์กรหนึ่ง

ที่เริ่มจากผู้หญิง 25 คนมาเป็น
3,000 คนภายในเวลาแค่ปีเดียว

ถึงกระนั้น การคว้าชัยชนะ
อย่างไม่ธรรมดาของพวกเธอ

กลับไม่มีผู้หญิงคนใดสามารถเป็นเรื่องเล่า
อินติฟาเฎาะฮ์ครั้งที่หนึ่งของเราได้เลยสักคน

เราทำแบบนี้กับส่วนอื่น ๆ ของโลกด้วยเช่นกัน

ตัวอย่างเช่น ในหนังสือประวัติศาสตร์
และสำนึกร่วมของเรานั้น

ผู้ชายคือหน้าตาและกระบอกเสียงของสังคม

สำหรับการต่อสู้ในยุคช่วงทศวรรษที่ 60
เพื่อความเท่าเทียมกันทางเชื้อชาติในสหรัฐฯ

แต่ผู้หญิงยังเป็นแรงขับเคลื่อนกำลังสำคัญ

ในการระดมพล การจัดองค์กร
มุ่งหน้าไปตามท้องถนนต่าง ๆ

จะมีใครสักกี่คนในหมู่พวกเรา
ที่จะนึกถึงเซ็ปติมา คลาร์ก

เวลาเราคิดถึงยุคเรียกร้อง
สิทธิพลเมืองในสหรัฐอเมริกา

น้อยมากจนน่าแปลกใจ

แต่เธอได้มีบทบาทสำคัญ
ในทุกระยะขั้นตอนของการยืนหยัดต่อสู้

โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเน้นหนักใน
การอ่านออกเขียนได้และการศึกษา

เธอถูกละเลย ถูกไม่แยแส

ดังเช่นผู้หญิงมากมายเหลือเกิน
ที่ได้แสดงบทบาทสำคัญ

ในขบวนการสิทธิพลเมืองของสหรัฐฯ

นี่ไม่ใช่เรื่องของการได้รับความไว้วางใจ

มันลึกซึ้งยิ่งกว่านั้น

เรื่องราวที่เราเล่าสำคัญอย่างยิ่ง
ว่าเรามองตัวเราเองกันอย่างไร

และเราเชื่อว่าความเคลื่อนไหวดำเนินไปอย่างไร

และความเคลื่อนไหวต่าง ๆ มีชัยได้อย่างไร

เรื่องที่เราเล่าเกี่ยวกับความเคลื่อนไหว
อย่างอินติฟาเฎาะฮ์ครั้งที่หนึ่ง

หรือยุคเรียกร้องสิทธิพลเมืองของสหรัฐฯ

สำคัญอย่างลึกซึ้งและมีอิทธิพลอย่างแรงกล้า

ต่อบรรดาทางเลือกของชาวปาเลสไตน์

ชาวอเมริกัน

และผู้คนทั่วโลกที่จะตัดสินใจเลือก

ในครั้งต่อไป
ที่พวกเขาพบเจอกับความอยุติธรรม

และเพิ่มพูนความกล้าที่จะเผชิญหน้ากับมัน

หากเราไม่ยกระดับผู้หญิงที่มีบทบาทสำคัญ
ในการยืนหยัดต่อสู้เหล่านี้

เราก็ล้มเหลวที่จะมอบบุคคลให้เป็นแบบอย่าง
ให้กับคนรุ่นใหม่ในอนาคต

ปราศจากแบบอย่างเสียแล้ว ก็จะยากยิ่งขึ้น

สำหรับผู้หญิงที่จะใช้พื้นที่อันชอบธรรม

ในชีวิตสาธารณะ

และตามที่เราได้เห็นมาก่อนหน้านี้

หนึ่งในตัวแปรที่สำคัญที่สุด

ในการตัดสิน ไม่ว่าขบวนการหนึ่ง
จะประสบความสำเร็จหรือไม่

ก็คือ อุดมการณ์ของขบวนการ
ที่เกี่ยวข้องกับบทบาทของสตรี

ในชีวิตสาธารณะ

นี่คือคำถามหนึ่งที่ไม่ว่าเราจะมุ่งเดินหน้า

เป็นสังคมที่สงบสันติ
และเป็นประชาธิปไตยมากขึ้นต่อไปไหม

ในโลกที่ความเปลี่ยนแปลงมากมายเกิดขึ้น

และที่ที่ความเปลี่ยนแปลงจะผูกพันดำเนินต่อไป
ในก้าวย่างที่รวดเร็วมากขึ้น

มันไม่ใช่คำถามที่ว่า
เราจะเผชิญหน้าความขัดแย้งกันหรือเปล่า

แต่เป็นคำถามซึ่ง

เรื่องราวต่าง ๆ จะกำหนดให้

เราเลือกที่จะเปิดฉากการต่อสู้อย่างไร
กันมากกว่า

ขอบคุณค่ะ

(เสียงปรบมือ)