Jak goi się rana - Sarthak Sinha

Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-a-wound-heals-itself-sarthak-sinha

Skóra to największy organ naszego ciała, o powierzchni około dwóch metrów kwadratowych w przypadku osoby dorosłej. Kiedy się skaleczymy lub zranimy, skóra zaczyna się naprawiać przez kompleksowy, idealnie skoordynowany proces. Sarthak Sinha przeprowadza nas przez naskórek do skóry właściwej, aby zbadać tę reakcję regeneracyjną.

Lekcja - Sarthak Sinha, animacja - Karrot Animation.

Największym organem ciała
nie jest wątroba ani mózg.

To skóra, która u dorosłych
mierzy około 2 m kwadratowych.

Choć w różnych miejscach
skóra przyjmuje różne właściwości,

to większość jej powierzchni
pełni te same funkcje,

takie jak pocenie się,
odczuwanie zimna i gorąca

czy porost włosów.

Gdy mocno się zranimy lub skaleczymy,

naprawiona skóra będzie wyglądała inaczej

i może nie odzyskać swoich
właściwości na chwilę lub na stałe.

By zrozumieć, czemu tak się dzieje,
musimy przyjrzeć się strukturze skóry.

Warstwa zewnętrzna, czyli naskórek,

składa się z utwardzonych komórek
nazwanych keranocytami

i zapewnia ochronę.

Ponieważ warstwa zewnętrzna
w kółko odrywa się i odnawia,

łatwo się naprawia.

Czasami rana wnika do skóry właściwej,

która zawiera naczynia krwionośne,
różne gruczoły i zakończenia nerwów,

które umożliwiają większość funkcji skóry.

W takim wypadku
zaczynają się są cztery etapy

procesu regeneracyjnego.

Pierwszy, hemostaza, to odpowiedź
na dwa bezpośrednie zagrożenia:

utratę krwii

i uszkodzenie naskórka, fizycznej bariery.

Naczynia krwionośne kurczą się,
by zapobiec krwawieniu

w procesie zwanym wazokonstrykcją,

usuwając zagrożenia
przez stworzenie skrzepu.

Specjalne białko, fibryna,
tworzy siatkę na skórze,

blokując wejście bakteriom i utratę krwi.

Po około trzech godzinach
skóra zaczyna się czerwienić,

sygnalizując następną fazę, zapalenie.

Krwawienie pod kontrolą,
a bariery zabezpieczone,

więc ciało wysyła specjalne komórki,
by walczyć z obecnymi patogenami.

Najważniejsze z nich są białe krwinki,

tak zwane makrofagi,

które pożerają bakterie i tkanki
w procesie zwanym fagocytozą,

produkując czynniki wzrostowe
do pobudzenia gojenia się.

Ponieważ ci mali żołnierze muszą dotrzeć

przez krew na miejsce rany,

naczynia krwionośne
wracają do swojego kształtu

w procesie zwanym rozszerzaniem naczyń.

Dwa lub trzy dni po zranieniu

rusza etap proliferacji, gdy fibroblasty
zaczynają docierać do rany.

W procesie osadzania kolagenu

produkują włókniste białko
zwane kolagenem w miejscu rany,

tworząc tkankę łączną skóry
w celu zastąpienia fibryny.

Komórki naskórka dzielą się,
by odtworzyć zewnętrzną warstwę skóry,

a komórki skóry zamykają ranę.

Ostatnim etapem jest przebudowa.

Rana dojrzewa, kiedy nowy kolagen
zostaje uporządkowany i przekształcony

w określone typy.

Przez ten proces,
który może trwać ponad rok,

wytrzymałość na rozciąganie
skóry się zwiększa,

a naczynia krwionośne
i inne połączenia wzmacniają.

Z czasem nowe tkanki mogą osiągnąć

50-80% pierwotnych funkcji,

zależnie od głębokości
rany i rodzaju funkcji.

Skóra nie uleczy się w 100%,

więc blizny są wciąż głównym
problemem lekarzy całego świata.

Choć naukowcy poczynili znaczne postępy

w zrozumieniu procesu gojenia,

wiele zagadek pozostało nierozwiązanych.

Na przykład, czy fibroblasty
pochodzą z naczyń krwionośnych

czy tkanek skóry sąsiadujących z raną?

Dlaczego niektóre ssaki,
na przykład jelenie,

leczą rany skuteczniej niż ludzie?

Jeśli znajdziemy odpowiedzi
na takie i inne pytania,

może kiedyś uda nam się uleczyć,
a blizny pozostaną wspomnieniem.