Return to Video

Bono: Het goede nieuws over armoede (Ja, dat is er)

  • 0:01 - 0:05
    Chris Anderson vroeg me om 25 jaar
  • 0:05 - 0:09
    strijd tegen armoede samen te vatten in 10 minuten.
  • 0:09 - 0:13
    Een Engelsman die een Ier vraagt om bondig te zijn.
  • 0:13 - 0:15
    (Gelach)
  • 0:15 - 0:20
    Ik zei: "Chris, daarvoor is een wonder nodig."
  • 0:20 - 0:25
    Hij zei: "Bono, zou dat geen goede aanwending zijn
    van je messiaanse complex?"
  • 0:25 - 0:27
    Nou, ja.
  • 0:27 - 0:31
    Toen dacht ik: laten we nog wat verder teruggaan.
  • 0:31 - 0:35
    Terug tot vóór Christus, drie millennia,
  • 0:35 - 0:39
    naar een tijd toen -- volgens mij --
    de reis naar rechtvaardigheid,
  • 0:39 - 0:43
    de mars tegen ongelijkheid en armoede
    werkelijk begon.
  • 0:43 - 0:45
    Drieduizend jaar geleden...
    de beschaving begint op de oevers van de Nijl.
  • 0:45 - 0:48
    Drieduizend jaar geleden...
    de beschaving begint op de oevers van de Nijl.
  • 0:48 - 0:52
    Wat slaven -- Joodse herders in dit geval --
  • 0:52 - 0:55
    ruikend naar... schapenkeutels, vermoed ik,
  • 0:55 - 0:59
    verkondigen aan de Farao die hoog op zijn troon zit:
  • 0:59 - 1:05
    Wij, uwe majesteitheid, zijn gelijk aan U.
  • 1:05 - 1:08
    De Farao antwoordt: "Oh, nee...
  • 1:08 - 1:11
    uwe ellendigheid maakt vast een grapje."
  • 1:11 - 1:15
    Ze antwoorden: "Nee, het staat geschreven
    in ons heilige boek."
  • 1:15 - 1:17
    Ze antwoorden: "Nee, het staat geschreven
    in ons heilige boek."
  • 1:17 - 1:20
    Over naar onze eeuw, zelfde land, zelfde piramiden.
  • 1:20 - 1:22
    Een ander volk verspreidt hetzelfde idee
  • 1:22 - 1:24
    van gelijkheid met een ander boek.
  • 1:24 - 1:28
    Deze keer heet het Face-book.
  • 1:28 - 1:30
    Massa's scholen samen op het Tahrirplein.
  • 1:30 - 1:32
    Ze veranderen een sociaal netwerk
    van iets virtueels in iets werkelijks
  • 1:32 - 1:36
    en herstartten min of meer de 21e eeuw.
  • 1:36 - 1:38
    Niet om de lelijke nasleep van de Arabische Lente
    te willen bagatelliseren
  • 1:38 - 1:41
    Niet om de lelijke nasleep van de Arabische Lente
    te willen bagatelliseren
  • 1:41 - 1:44
    of de rol van technologie te breed uit te meten,
  • 1:44 - 1:47
    maar deze dingen laten zien wat er mogelijk is
  • 1:47 - 1:51
    wanneer de eeuwenoude machts-piramide
  • 1:51 - 1:54
    op zijn kop wordt gekeerd, met de mensen boven
  • 1:54 - 1:58
    en de hedendaagse farao's onderaan.
  • 1:58 - 2:01
    Het toonde ons ook
    dat iets krachtigs als informatie
  • 2:01 - 2:05
    en het delen ervan,
    ongelijkheid kan aanvechten
  • 2:05 - 2:08
    want feiten willen, net als mensen,
  • 2:08 - 2:10
    vrij zijn,
    en als ze dat zijn,
  • 2:10 - 2:12
    hebben zelfs de allerarmsten
    zicht op vrijheid.
  • 2:12 - 2:15
    hebben zelfs de allerarmsten
    zicht op vrijheid.
  • 2:15 - 2:17
    Feiten die ingaan tegen cynisme
  • 2:17 - 2:20
    en de apathie die tot inertie leidt.
  • 2:20 - 2:22
    Feiten die ons vertellen wat werkt
  • 2:22 - 2:25
    en belangrijker: wat niet werkt,
    zodat we het kunnen repareren.
  • 2:25 - 2:27
    Feiten die -- gehoord en opgevolgd --
    ons kunnen helpen
  • 2:27 - 2:31
    om de uitdaging aan te gaan
    van Nelson Mandela in 2005,
  • 2:31 - 2:33
    om de uitdaging aan te gaan
    van Nelson Mandela in 2005,
  • 2:33 - 2:36
    toen hij ons vroeg de generatie te zijn
  • 2:36 - 2:39
    die de ultieme overtreding
    tegen de menselijkheid overwint:
  • 2:39 - 2:41
    extreme armoede.
  • 2:41 - 2:45
    Feiten die voor stuwkracht zorgen.
  • 2:45 - 2:48
    Dus ik dacht: vergeet de rock opera,
  • 2:48 - 2:53
    vergeet de bombast, mijn gebruikelijke trucs.
  • 2:53 - 2:57
    Het enige dat vandaag zingt, zijn de feiten,
  • 2:57 - 3:02
    want ik heb mijn 'innerlijke nerd' omarmd.
  • 3:02 - 3:09
    Dus, vaarwel rockster.
  • 3:09 - 3:18
    Welkom 'factivist',
    de op feiten gebaseerde activist.
  • 3:18 - 3:22
    Want wat de feiten ons vertellen
  • 3:22 - 3:26
    is dat de lange, trage reis
  • 3:26 - 3:28
    van de mens naar gelijkheid
    aan het versnellen is.
  • 3:28 - 3:30
    van de mens naar gelijkheid
    aan het versnellen is.
  • 3:30 - 3:32
    Kijk naar wat we al bereikt hebben.
  • 3:32 - 3:35
    Zie wat deze gegevens ons voorschotelen.
  • 3:35 - 3:38
    Sinds de start van dit millennium
  • 3:38 - 3:40
    krijgen 8 miljoen aidspatiënten méér
  • 3:40 - 3:43
    levensreddende antiretrovirale medicijnen.
  • 3:43 - 3:46
    Malaria: in 8 landen in Sub-Saharisch Afrika
  • 3:46 - 3:50
    is het dodencijfer 75% gedaald.
  • 3:50 - 3:53
    Kindersterfte van kinderen onder de vijf
  • 3:53 - 3:57
    is met 2,65 miljoen per jaar afgenomen.
  • 3:57 - 4:03
    7256 kinderlevens
    die dagelijks gered worden.
  • 4:03 - 4:09
    Wauw. Wauw.
    (Applaus)
  • 4:09 - 4:11
    Denk hier eens even over na.
  • 4:11 - 4:15
    Heb je in de laatste week ook maar iets gelezen
  • 4:15 - 4:19
    dat zo belangrijk is als dat cijfer? Wauw.
  • 4:19 - 4:23
    Fantastisch nieuws.
    Ik word gek als ik bedenk
  • 4:23 - 4:26
    dat de meeste mensen dit niet weten.
  • 4:26 - 4:29
    Zevenduizend kinderen per dag.
    Hier zijn er twee.
  • 4:29 - 4:31
    Dit zijn Michael en Benedicta.
  • 4:31 - 4:34
    Zij leven nog, grotendeels dankzij
  • 4:34 - 4:38
    Dr. Patricia Asamoah -- zij is geweldig --
  • 4:38 - 4:41
    en het Global Fund,
    dat jullie allemaal financieel ondersteunen,
  • 4:41 - 4:42
    of je het weet of niet.
  • 4:42 - 4:45
    Het Global Fund levert antiretrovirale medicijnen
  • 4:45 - 4:49
    die voorkomen dat moeders
    HIV doorgeven aan hun kinderen.
  • 4:49 - 4:52
    Dit fantastische nieuws gebeurde niet vanzelf.
  • 4:52 - 4:54
    Er is voor gevochten,
    er is campagne voor gevoerd,
  • 4:54 - 4:56
    er is voor geïnnoveerd.
  • 4:56 - 5:01
    Dit fantastische nieuws
    leidt tot nog meer fantastisch nieuws,
  • 5:01 - 5:04
    want de historische trend is deze.
  • 5:04 - 5:06
    Het aantal mensen dat in verpletterende,
  • 5:06 - 5:09
    hartverscheurende armoede leeft, is afgenomen
  • 5:09 - 5:14
    van 43% van de wereldbevolking in 1990
  • 5:14 - 5:17
    tot 33% in 2000
  • 5:17 - 5:22
    en dan tot 21% in 2010.
  • 5:22 - 5:26
    Daar mag je voor klappen.
    (Applaus)
  • 5:26 - 5:29
    Gehalveerd. Gehalveerd! (Applaus)
  • 5:29 - 5:33
    Het zijn nog steeds teveel mensen
  • 5:33 - 5:35
    die onnodig hun leven verliezen.
  • 5:35 - 5:37
    Er is nog werk te doen.
  • 5:37 - 5:42
    Maar het is bloedstollend. Een verbijsterend iets.
  • 5:42 - 5:47
    Als je leeft op minder dan $1,25 per dag,
  • 5:47 - 5:49
    als je in dat soort armoede leeft,
  • 5:49 - 5:51
    zijn dit niet zomaar data.
  • 5:51 - 5:53
    Dit is alles.
  • 5:53 - 5:58
    Als je -zoals ik- een ouder bent
    die het beste wil voor zijn kinderen
  • 5:58 - 6:04
    is deze snelle overgang
    een weg van wanhoop naar hoop.
  • 6:04 - 6:07
    En raad eens...
    Als deze lijn wordt gevolgd,
  • 6:07 - 6:11
    kijk waar het aantal mensen
    dat leeft op minder dan $1,25 per dag
  • 6:11 - 6:15
    in 2030 aanbelandt.
  • 6:15 - 6:18
    Dat kan toch niet waar zijn?
  • 6:18 - 6:23
    Dat is wat de data zeggen.
    Als het traject verdergaat,
  • 6:23 - 6:28
    belanden we in ... de nulzone.
  • 6:28 - 6:29
    Voor cijfergekken als wij
    is dat de erogene zone.
  • 6:29 - 6:33
    Voor cijfergekken als wij
    is dat de erogene zone.
  • 6:33 - 6:36
    Ik kan met recht zeggen
    dat ik tegenwoordig
  • 6:36 - 6:41
    seksueel opgewonden raak
    door het verzamelen van data.
  • 6:41 - 6:46
    Virtuele eliminatie van extreme armoede
  • 6:46 - 6:50
    gedefinieerd als mensen
    die op minder dan $1,25 per dag leven,
  • 6:50 - 6:54
    uiteraard gecorrigeerd op inflatie
  • 6:54 - 6:57
    met 1990 als uitgangswaarde.
  • 6:57 - 6:59
    Het is verbluffend.
  • 6:59 - 7:03
    Ik weet dat sommigen van jullie denken
    dat deze vooruitgang
  • 7:03 - 7:05
    zich allemaal in Azië of Latijns-Amerika afspeelt.
  • 7:05 - 7:07
    In model-landen als Brazilië --
  • 7:07 - 7:10
    en wie houdt er niet van een Braziliaans model? --
  • 7:10 - 7:14
    maar kijk eens naar Sub-Saharisch Afrika.
  • 7:14 - 7:17
    Er is een groep van 10 landen
    -- sommigen noemen hen de 'leeuwen' --
  • 7:17 - 7:20
    die in het laatste decennium een combinatie zagen
  • 7:20 - 7:22
    van 100% kwijtschelding van schuld,
  • 7:22 - 7:24
    verdrievoudiging van hulp, vertienvoudiging van
    directe buitenlandse investeringen --
  • 7:24 - 7:26
    verdrievoudiging van hulp, vertienvoudiging van
    directe buitenlandse investeringen --
  • 7:26 - 7:30
    die een verviervoudiging
    van eigen middelen -lokaal geld- meebrachten
  • 7:30 - 7:33
    die, mits verstandig uitgegeven -goed bestuur-
  • 7:33 - 7:35
    kindersterfte met een derde lieten afnemen,
  • 7:35 - 7:36
    het aantal voltooide opleidingen verdubbelden ...
  • 7:36 - 7:40
    en ook zij halveerden extreme armoede.
  • 7:40 - 7:44
    Op dit tempo komen deze 10 ook op nul.
  • 7:44 - 7:46
    Dus de trots van de leeuwen
  • 7:46 - 7:49
    bewijst dat de theorie deugt.
  • 7:49 - 7:52
    Hier kleven allerlei voordelen aan.
  • 7:52 - 7:56
    Om te beginnen hoef je dan niet meer
  • 7:56 - 8:00
    naar zo'n onuitstaanbare heilige boon
    als ik te luisteren.
  • 8:00 - 8:05
    Wat vind je daarvan?
    (Applaus)
  • 8:05 - 8:09
    En 2028, 2030?
    Dat is niet ver meer.
  • 8:09 - 8:13
    Ik bedoel...
    zo'n drie Rolling Stones-afscheidsconcerten verder.
  • 8:13 - 8:19
    (Gelach) Hoop ik. Ik hoop het!
  • 8:19 - 8:23
    Wij lijken *zo jong* in vergelijk.
  • 8:23 - 8:26
    Waarom gaan we niet uit ons dak hierover?
  • 8:26 - 8:29
    Nou, de kansen zijn echt, maar de risico's ook.
  • 8:29 - 8:33
    We krijgen dit niet voor elkaar,
    voordat we accepteren
  • 8:33 - 8:36
    dat we dit gedaan krijgen.
  • 8:36 - 8:38
    Kijk naar deze grafiek.
  • 8:38 - 8:43
    Dit heet inertie. Zo verpest je het.
  • 8:43 - 8:44
    De volgende is werkelijk mooi.
  • 8:44 - 8:48
    Dit heet stuwkracht.
  • 8:48 - 8:53
    Zo buigen we het verloop van de geschiedenis
    richting nulpunt.
  • 8:53 - 8:54
    Zo buigen we het verloop van de geschiedenis
    richting nulpunt.
  • 8:54 - 8:57
    Gewoon door bewezen dingen te doen.
  • 8:57 - 8:59
    Inertie versus stuwkracht, dus.
  • 8:59 - 9:01
    Er zijn risico's, en uiteraard wordt het moeilijker
    naarmate je het eindpunt nadert.
  • 9:01 - 9:04
    Er zijn risico's, en uiteraard wordt het moeilijker
    naarmate je het eindpunt nadert.
  • 9:04 - 9:05
    We kennen de obstakels op onze weg,
  • 9:05 - 9:08
    nu, in moeilijke tijden.
  • 9:08 - 9:13
    In jullie hoofdstad
  • 9:13 - 9:15
    willen enkele schatkistbewaarders
  • 9:15 - 9:18
    levensreddende programma's
    als het Global Fund stoppen.
  • 9:18 - 9:19
    Maar daar kun je iets aan doen.
  • 9:19 - 9:21
    Vertel politici
  • 9:21 - 9:24
    dat deze bezuinigingen levens kunnen kosten.
  • 9:24 - 9:28
    Momenteel vechten in Oslo
  • 9:28 - 9:30
    oliebedrijven voor geheimhouding
  • 9:30 - 9:32
    van hun betalingen aan overheden
  • 9:32 - 9:35
    om olie te winnen in ontwikkelingslanden.
  • 9:35 - 9:37
    Daar kun je iets aan doen.
  • 9:37 - 9:39
    Voeg je bij de One-campagne,
  • 9:39 - 9:43
    met leiders als Mo Ibrahim, de telecom-ondernemer.
  • 9:43 - 9:47
    Wij vechten voor wetten die verzekeren
  • 9:47 - 9:50
    dat een deel van de rijkdom
    onder de grond,
  • 9:50 - 9:53
    belandt in de handen van de mensen erboven.
  • 9:53 - 9:57
    Nu weten we dat de allergrootste ziekte van allemaal
  • 9:57 - 10:01
    Nu weten we dat de allergrootste ziekte van allemaal
  • 10:01 - 10:04
    helemaal geen ziekte is.
    Het is corruptie.
  • 10:04 - 10:06
    Maar ook daarvoor is een vaccin.
  • 10:06 - 10:09
    Het heet transparantie. Open datasets.
  • 10:09 - 10:14
    Iets waarvoor de TED-gemeenschap warmloopt.
  • 10:14 - 10:18
    Daglicht, kun je het noemen... transparantie.
  • 10:18 - 10:20
    Technologie bekrachtigt dit.
  • 10:20 - 10:25
    Het wordt steeds moeilijker om je te verbergen
    als je slechte dingen doet.
  • 10:25 - 10:28
    Ik vertel je over het U-rapport,
  • 10:28 - 10:32
    waar ik erg enthousiast over ben.
    Het zijn 150.000 'millennials'
  • 10:32 - 10:34
    door heel Uganda.
    Jonge mensen
  • 10:34 - 10:38
    gewapend met 2G-telefoons,
    een sms-netwerk
  • 10:38 - 10:41
    dat overheidscorruptie blootlegt
  • 10:41 - 10:44
    en openheid eist over het budget
  • 10:44 - 10:47
    en hoe hun geld uitgegeven wordt.
  • 10:47 - 10:49
    Dit is spannend.
  • 10:49 - 10:53
    Wanneer je deze middelen eenmaal hebt,
  • 10:53 - 10:55
    moet je ze wel gebruiken.
  • 10:55 - 10:57
    Deze kennis kun je niet wissen uit je hersenen,
  • 10:57 - 11:00
    Deze kennis kun je niet wissen uit je hersenen,
  • 11:00 - 11:03
    maar je kan wel het clichébeeld
  • 11:03 - 11:05
    van smekende, straatarme mensen
  • 11:05 - 11:07
    die geen grip op hun leven krijgen, wissen.
  • 11:07 - 11:10
    Dat kun je wissen, echt waar,
  • 11:10 - 11:15
    want het klopt niet meer. (Applaus)
  • 11:15 - 11:18
    Het is transformationeel.
  • 11:18 - 11:22
    2030?
    Tegen die tijd zijn er robots
  • 11:22 - 11:25
    die niet alleen Guinness serveren,
    maar het ook drinken.
  • 11:25 - 11:27
    Tegen die tijd
  • 11:27 - 11:30
    is elke plek met enige vorm van bestuur
  • 11:30 - 11:34
    wellicht al op het juiste pad.
  • 11:34 - 11:38
    Ik sta hier dus -- wij zijn hier
  • 11:38 - 11:43
    om je te besmetten met dit goede,
    op data gebaseerde virus
  • 11:43 - 11:46
    dat we fact-ivism noemen.
  • 11:46 - 11:47
    Je gaat er niet aan dood.
  • 11:47 - 11:51
    Het zou zelfs talloze levens kunnen redden.
  • 11:51 - 11:54
    Wij in de One Campaign zien het je graag
  • 11:54 - 11:59
    verspreiden, delen, doorgeven.
  • 11:59 - 12:04
    Door dat te doen, word je medereiziger
  • 12:04 - 12:09
    op het grootste avontuur ooit:
  • 12:09 - 12:13
    de zeer veeleisende reis naar gelijkheid.
  • 12:13 - 12:17
    Kunnen we werkelijk de grote generatie zijn
  • 12:17 - 12:19
    die Mandela ons vroeg te zijn?
  • 12:19 - 12:23
    Kunnen we die oproep
    beantwoorden met wetenschap,
  • 12:23 - 12:25
    met rede, met feiten
  • 12:25 - 12:29
    en -- durf ik het te zeggen -- emoties?
  • 12:29 - 12:35
    Want uiteraard hebben fact-ivisten ook gevoelens.
  • 12:35 - 12:38
    Ik denk echter aan Wael Ghonim.
  • 12:38 - 12:40
    Sommigen van jullie kennen hem.
    Hij begon een Facebookgroep
  • 12:40 - 12:44
    achter het Tahrirplein in Caïro.
  • 12:44 - 12:46
    Hij belandde ervoor in de gevangenis,
  • 12:46 - 12:51
    maar zijn woorden staan
    op mijn hersens getatoeëerd:
  • 12:51 - 12:55
    "Wij gaan winnen
    omdat we de politiek niet begrijpen.
  • 12:55 - 12:58
    Wij gaan winnen
    omdat wij hun smerige spelletjes niet spelen.
  • 12:58 - 13:01
    Wij gaan winnen
    omdat we geen partijpolitieke agenda hebben.
  • 13:01 - 13:03
    Wij gaan winnen
    omdat de tranen in onze ogen
  • 13:03 - 13:07
    daadwerkelijk uit onze harten komen.
  • 13:07 - 13:09
    Wij gaan winnen,
    omdat we dromen hebben
  • 13:09 - 13:13
    en bereid zijn daarvoor op de bres te gaan."
  • 13:13 - 13:15
    Wael heeft gelijk.
  • 13:15 - 13:17
    We gaan winnen
  • 13:17 - 13:19
    als we samenwerken als één,
  • 13:19 - 13:22
    want de macht van de mensen
  • 13:22 - 13:26
    is zoveel sterker dan de mensen aan de macht.
  • 13:26 - 13:29
    Dank je.
  • 13:29 - 13:32
    (Applaus)
  • 13:32 - 13:36
    Hartelijk dank.
    (Applaus)
Title:
Bono: Het goede nieuws over armoede (Ja, dat is er)
Speaker:
Bono
Description:

De mens vecht al 3000 jaar tegen ongelijkheid en armoede. Deze reis voltrekt zich echter in een steeds hoger tempo. Bono 'omarmt zijn innerlijke nerd' en deelt inspirerende data die aantonen dat het einde van armoede in zicht is ... als we de vaart erin kunnen houden.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:57

Dutch subtitles

Revisions