Hoe gebruik je een puntkomma ? - Emma Bryce

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/how-to-use-a-semicolon-emma-bryce

Het lijkt wel alsof de puntkomma een identiteitscrisis heeft. Ze lijkt op een komma gekruist met een punt. Daarom strooien we met deze leestekens als grammaticale confetti; we zijn in de war geraakt hoe we ze goed moeten gebruiken. Emma Bryce legt uit hoe je de verwarrende puntkomma het best kunt gebruiken.

Les door Emma Bryce, animatie door Karrot Entertainment.

Het lijkt wel alsof de puntkomma
een identiteitscrisis heeft.

Ze lijkt op een komma,
die gekruist is met een punt.

Misschien strooien we daarom
met dit leesteken alsof het confetti is.

We weten niet meer
hoe we ze goed moeten gebruiken.

Het is juist de puntkomma's dubbelheid
die haar zo nuttig maakt.

Ze is sterker dan een komma
en minder finaal dan een punt.

Ze vult de leegtes er tussenin en daarom

heeft ze een specifieke
en belangrijke taak.

Ten eerste kan ze ideeën verduidelijken
in een zin waar ook al komma's in staan.

"Puntkomma's:
eerst lijken ze beangstigend,

dan worden ze verhelderend,

uiteindelijk val je voor
deze heerlijke leestekens."

Ook al staan er komma's
om deze zin op te delen,

je raakt gemakkelijk de draad kwijt
wat waar bijhoort.

Dan snelt de puntkomma te hulp.

In zinnen met lijstjes heeft ze
meer kracht dan een komma,

door de zin in delen te knippen
en samen te voegen wat bij elkaar hoort.

De puntkomma scheidt zaken van elkaar,
maar legt ook verbindingen.

Een andere taak is om
onafhankelijke zinnen te verbinden.

Dit zijn zinnen die
op zichzelf kunnen staan,

maar die door een puntkomma

er beter uitzien en beter klinken,
omdat ze ergens verbonden zijn.

"Puntkomma's waren ooit
een groot mysterie voor me.

Ik had geen idee
waar ik ze moest plaatsen.`

Technisch gezien
is hier niets mis mee.

Deze zinnen kunnen op zichzelf staan.

Stel je voor dat deze zinnen
in een lijst met zinnen staan,

allemaal even lang,
allemaal gescheiden door een punt.

Dat zou snel monotoon worden.

In zo´n situatie

maken puntkomma´s teksten
vloeiender en gevarieerder

door zinnen te verbinden
die aan elkaar verwant zijn.

Zo handig als ze zijn,
puntkomma´s horen niet overal.

Er zijn twee regels
voor het gebruik ervan.

Een: behalve in een lijst,

horen puntkomma's
alleen verwante zinnen te verbinden.

Hier zou je er bijvoorbeeld
geen gebruiken:

"Puntkomma's waren ooit
een groot mysterie voor me;

Ik heb veel zin in een broodje."

Punten werken hier het best,
omdat dit hele verschillende ideeën zijn.

De puntkomma hoort juist
onafhankelijke zinnen te verbinden,

die van elkaars aanwezigheid
kunnen profiteren,

omdat ze beide naar hetzelfde verwijzen.

Ten tweede, vind je bijna nooit
een puntkomma die vrijwijllig

voor een nevenschikkend voegwoord staat,

zoals:
en, maar, want, noch, of, dus.

Dat is meer iets voor een komma.

Een puntkomma kan een voegwoord vervangen
om een zin in te korten

of om ermee te variëren.

Ten slotte kan
dit ondergewaardeerde leesteken

teksten helderheid, kracht en stijl geven,

en dat alles
door dat kleine puntje en dat krulletje,

dat erop wacht dat je haar
op de juiste plek neerzet.