Return to Video

Tak odzyskamy internet

  • 0:01 - 0:03
    Chris Anderson: Prawa obywateli,
  • 0:03 - 0:05
    przyszłość internetu.
  • 0:05 - 0:09
    Chciałbym powitać na naszej scenie
  • 0:09 - 0:11
    człowieka odpowiedzialnego
    za ujawnienie tych informacji.
  • 0:11 - 0:14
    Ed Snowden.
  • 0:14 - 0:17
    (Brawa)
  • 0:17 - 0:22
    Ed jest w odległym miejscu gdzieś w Rosji,
  • 0:22 - 0:24
    steruje robotem za pomocą laptopa.
  • 0:24 - 0:28
    Może widzieć to, co widzi robot.
  • 0:28 - 0:30
    Ed, witamy na scenie TEDa.
  • 0:30 - 0:34
    Co jesteś w stanie zobaczyć?
  • 0:34 - 0:36
    Widzę wszystkich.
  • 0:36 - 0:38
    To niesamowite.
  • 0:38 - 0:41
    (Śmiech)
  • 0:41 - 0:44
    Ed, mamy kilka pytań.
  • 0:44 - 0:47
    W ciągu ostatnich miesięcy
    nazywano cię przeróżnie:
  • 0:47 - 0:51
    donosicielem,
  • 0:51 - 0:53
    zdrajcą,
  • 0:53 - 0:54
    bohaterem.
  • 0:54 - 0:58
    Jakbyś siebie określił?
  • 0:58 - 1:02
    Każdy zaangażowany w tę debatę
  • 1:02 - 1:05
    zmagał się z opisaniem mnie
  • 1:05 - 1:08
    i mojego charakteru.
  • 1:08 - 1:09
    Nie jest to pytanie,
  • 1:09 - 1:13
    nad którym bym się zastanawiał.
  • 1:13 - 1:16
    To, kim jestem, nie ma znaczenia.
  • 1:16 - 1:19
    Jeśli jestem najgorszym
    człowiekiem na ziemi,
  • 1:19 - 1:21
    możecie mnie nienawidzić i żyć dalej.
  • 1:21 - 1:23
    Ważne są sprawy, które poruszamy.
  • 1:23 - 1:26
    Jakiego chcemy rządu,
  • 1:26 - 1:28
    jakiego internetu,
  • 1:28 - 1:30
    jakiej chcemy relacji
  • 1:30 - 1:31
    między ludźmi i społeczeństwami.
  • 1:31 - 1:35
    Mam nadzieję, że ta debata
    wpłynie na te kwestie.
  • 1:35 - 1:37
    To już zaczyna mieć miejsce.
  • 1:37 - 1:39
    Gdybym miał opisać się jednym słowem,
  • 1:39 - 1:40
    nie użyłbym słów "bohater",
  • 1:40 - 1:43
    "patriota" czy "zdrajca".
  • 1:43 - 1:45
    Jestem Amerykaninem, jestem obywatelem.
  • 1:45 - 1:48
    Jak każdy inny.
  • 1:48 - 1:50
    Aby dać kontekst tym,
  • 1:50 - 1:52
    którzy nie znają całej historii -
  • 1:52 - 1:56
    (Brawa)
  • 1:56 - 2:00
    rok temu o tej porze
    pracowałeś jako konsultant
  • 2:00 - 2:02
    w Agencji Bezpieczeństwa
    Wewnętrznego na Hawajach.
  • 2:02 - 2:04
    Jako administrator,
  • 2:04 - 2:07
    miałeś dostęp do ich systemów
  • 2:07 - 2:11
    i zacząłeś ujawniać pewne poufne dokumenty
  • 2:11 - 2:14
    wybranym dziennikarzom,
  • 2:14 - 2:16
    rozpoczynając czerwcowe rewelacje.
  • 2:16 - 2:21
    Co cię do tego skłoniło?
  • 2:21 - 2:26
    Wiesz, kiedy pracowałem na Hawajach,
  • 2:26 - 2:29
    i wcześniej, gdy pracowałem
    we wspólnocie wywiadowczej,
  • 2:29 - 2:33
    widziałem wiele rzeczy,
    które budziły mój niepokój.
  • 2:33 - 2:36
    Robimy wiele dobrych rzeczy
    we wspólnocie wywiadu,
  • 2:36 - 2:37
    rzeczy, które trzeba robić
  • 2:37 - 2:40
    i które pomagają wszystkim.
  • 2:40 - 2:42
    Ale czasem posuwamy się za daleko.
  • 2:42 - 2:43
    Parę rzeczy nie powinno się zdarzyć,
  • 2:43 - 2:46
    a decyzje podejmowane były potajemnie -
  • 2:46 - 2:48
    bez świadomości publicznej,
  • 2:48 - 2:50
    bez publicznej zgody.
  • 2:50 - 2:53
    Nawet przedstawiciele rządu
  • 2:53 - 2:56
    nie wiedzieli o tych programach.
  • 2:56 - 3:01
    Kiedy naprawdę zacząłem
    mieć z tym problem,
  • 3:01 - 3:02
    zacząłem zastanawiać się
  • 3:02 - 3:06
    nad najbardziej rozsądnym rozwiązaniem,
  • 3:06 - 3:09
    które przyniosłoby największy pożytek
  • 3:09 - 3:11
    i najmniejsze ryzyko.
  • 3:11 - 3:14
    Ze wszystkich rozwiązań,
    na które wpadłem -
  • 3:14 - 3:17
    pójście do Kongresu,
  • 3:17 - 3:20
    w którym nie było praw ani ochrony prawnej
  • 3:20 - 3:21
    dla niezależnego pracownika -
  • 3:21 - 3:25
    kontrahenta, którym byłem -
  • 3:25 - 3:28
    pociągało za sobą ryzyko zniszczenia
    zarówno mnie jak i informacji.
  • 3:28 - 3:31
    Świat nigdy by się tego nie dowiedział.
  • 3:31 - 3:33
    Pierwsza Poprawka do Konstytucji
  • 3:33 - 3:37
    gwarantuje wolność słowa nie bez powodu.
  • 3:37 - 3:40
    Istnieje, by umożliwić prasie
  • 3:40 - 3:42
    podważenie decyzji rządu,
  • 3:42 - 3:45
    ale także pracę z rządem
  • 3:45 - 3:47
    w celu umożliwienia debaty o tym,
  • 3:47 - 3:52
    jak informować opinię publiczną
    o sprawach wielkiej wagi
  • 3:52 - 3:55
    bez narażania bezpieczeństwa narodowego.
  • 3:55 - 3:57
    Pracując z dziennikarzami,
  • 3:57 - 4:02
    przekazując wszystkie
    informacje Amerykanom,
  • 4:02 - 4:03
    zamiast samemu podjąć decyzje
  • 4:03 - 4:06
    odnośnie publikacji
  • 4:06 - 4:08
    odbyliśmy intensywną debatę
  • 4:08 - 4:12
    z wielkim zaangażowaniem rządu,
  • 4:12 - 4:17
    która według mnie
    była korzystna dla wszystkich.
  • 4:17 - 4:20
    A ryzyko, którym straszono,
  • 4:20 - 4:23
    którym zagrał rząd,
  • 4:23 - 4:24
    nigdy się nie pojawiło.
  • 4:24 - 4:26
    Nigdy się nie urzeczywistniło.
  • 4:26 - 4:28
    Nigdy nie było żadnego dowodu,
  • 4:28 - 4:31
    nawet jednego przykładu realnej szkody.
  • 4:31 - 4:33
    Dlatego też nie czuję się źle
  • 4:33 - 4:35
    z powodu decyzji, którą podjąłem.
  • 4:35 - 4:37
    Pokażę teraz widowni
  • 4:37 - 4:39
    przykłady ujawnionych
    przez Ciebie informacji.
  • 4:39 - 4:41
    Poproszę o slajd.
  • 4:41 - 4:43
    Ed, nie wiem, czy widzisz,
  • 4:43 - 4:44
    ale slajdy są tu.
  • 4:44 - 4:47
    To slajd z programu PRISM.
  • 4:47 - 4:49
    Mógłbyś powiedzieć widowni,
  • 4:49 - 4:52
    co zostało tu ujawnione?
  • 4:52 - 4:54
    ES: Najprościej zrozumieć czym jest PRISM,
  • 4:54 - 4:56
    a było trochę niejasności,
  • 4:56 - 4:59
    poprzez zrozumienie, czym nie jest.
  • 4:59 - 5:02
    Dużo mówiło się w Stanach
    na temat metadanych.
  • 5:02 - 5:05
    Powtarzano w kółko "to tylko metadane",
  • 5:05 - 5:08
    i mówiono o konkretnej podstawie prawnej,
  • 5:08 - 5:10
    o Artykule 215 ustawy Patriot Act.
  • 5:10 - 5:13
    Pozwala ona na podsłuch
    bez posiadania nakazu,
  • 5:13 - 5:16
    masową inwigilację połączeń
    telefonicznych w całym kraju -
  • 5:16 - 5:18
    rzeczy typu:
  • 5:18 - 5:19
    z kim się rozmawia,
  • 5:19 - 5:21
    kiedy
  • 5:21 - 5:23
    i dokąd podróżuje.
  • 5:23 - 5:25
    To są wszystko metadane.
  • 5:25 - 5:29
    W PRISM chodzi o treść.
  • 5:29 - 5:30
    To program, dzięki któremu
  • 5:30 - 5:33
    rząd mógł wywoływać naciski
    na spółki w Stanach,
  • 5:33 - 5:36
    delegować je do wykonywania
  • 5:36 - 5:40
    brudnej roboty dla Agencji.
  • 5:40 - 5:43
    Mimo że niektóre z nich stawiały opór,
  • 5:43 - 5:46
    mimo że - chyba Yahoo była jedną z nich -
  • 5:46 - 5:48
    zakwestionowały to w sądzie przegrały,
  • 5:48 - 5:51
    ponieważ nigdy nie sądzono
    tego na rozprawie jawnej.
  • 5:51 - 5:54
    Tylko w trybie niejawnym.
  • 5:54 - 5:56
    Coś, czego byliśmy świadkami,
  • 5:56 - 5:58
    co wzbudziło mój niepokój
    w programie PRISM, to to,
  • 5:58 - 6:01
    że w rządzie dyskutowano
    na ten temat stwierdzając,
  • 6:01 - 6:04
    że 15 sędziów federalnych
  • 6:04 - 6:07
    uznało ten program za zgodny z prawem,
  • 6:07 - 6:10
    ale nie wspominano,
  • 6:10 - 6:12
    że byli to tajni sędziowie
  • 6:12 - 6:14
    w tajnym sądzie
  • 6:14 - 6:17
    opartym na tajnych interpretacjach prawa,
  • 6:17 - 6:22
    który rozpatrzył 34.000 wniosków
  • 6:22 - 6:24
    w ciągu 33 lat,
  • 6:24 - 6:26
    i w ciągu tych 33 lat
  • 6:26 - 6:29
    odrzucił 11 rządowych wniosków.
  • 6:29 - 6:30
    To nie są ludzie,
  • 6:30 - 6:32
    którym chcielibyśmy pozwolić decydować
  • 6:32 - 6:36
    o roli korporacji
    w niezależnym i otwartym internecie.
  • 6:36 - 6:40
    Slajd, który wyświetlamy podaje daty,
  • 6:40 - 6:43
    w których firmy technologiczne,
    firmy internetowe
  • 6:43 - 6:45
    rzekomo wstąpiły do tego programu
  • 6:45 - 6:48
    i kiedy zaczęto zbierać od nich dane.
  • 6:48 - 6:53
    Firmy te zaprzeczyły współpracy z Agencją.
  • 6:53 - 6:58
    W jaki więc sposób Agencja
    gromadziła informacje?
  • 6:58 - 7:01
    Slajdy agencji nazywają to
  • 7:01 - 7:04
    "dostępem bezpośrednim".
  • 7:04 - 7:07
    Dla analityka Agencji,
  • 7:07 - 7:10
    pracującego jako analityk wywiadu -
  • 7:10 - 7:13
    wiecie, namierzanie, chińscy hakerzy
  • 7:13 - 7:15
    i tego typu sprawy na Hawajach -
  • 7:15 - 7:17
    oznacza to, że te dane
  • 7:17 - 7:19
    pochodzą bezpośrednio z ich serwerów.
  • 7:19 - 7:21
    Nie oznacza,
  • 7:21 - 7:24
    że przedstawiciele spółek
  • 7:24 - 7:26
    siedzą w zadymionym pokoju z Agencją,
  • 7:26 - 7:28
    podejmując zakulisowe decyzje o tym,
  • 7:28 - 7:31
    jak przekazywać te informacje.
  • 7:31 - 7:33
    Każda firma rozwiązuje to w inny sposób.
  • 7:33 - 7:34
    Niektóre są odpowiedzialne.
  • 7:34 - 7:36
    Inne trochę mniej.
  • 7:36 - 7:38
    Podsumowując,
  • 7:38 - 7:41
    jeśli chodzi o źródło tych informacji,
  • 7:41 - 7:44
    to pochodzą one z tych firm.
  • 7:44 - 7:46
    Nie są kradzione.
  • 7:46 - 7:48
    Warto jednak pamiętać,
  • 7:48 - 7:50
    że mimo iż firmy stawiały opór,
  • 7:50 - 7:53
    mimo iż żądały nakazów,
  • 7:53 - 7:56
    chciały pewnego rodzaju
  • 7:56 - 8:00
    opinii prawnej,
  • 8:00 - 8:01
    podstawy do obchodzenia się
  • 8:01 - 8:03
    z danymi użytkowników.
  • 8:03 - 8:06
    W idzieliśmy artykuły
    w Washington Post w zeszłym roku -
  • 8:06 - 8:09
    które nie były opisywane
    w kontekście PRISM -
  • 8:09 - 8:11
    mówiące, że Agencja włamała się
  • 8:11 - 8:13
    do centrum wymiany danych
  • 8:13 - 8:17
    pomiędzy Google a Yahoo.
  • 8:17 - 8:20
    Więc mimo że te firmy
    współpracują z Agencją
  • 8:20 - 8:23
    w przymuszony,
    lecz, oby, legalny sposób,
  • 8:23 - 8:25
    dla Agencji
  • 8:25 - 8:28
    nie jest to wystarczające.
  • 8:28 - 8:29
    Dlatego tak ważne jest,
  • 8:29 - 8:33
    by firmy ciężko pracowały
  • 8:33 - 8:34
    i gwarantowały,
  • 8:34 - 8:38
    że będą reprezentować interes użytkowników
  • 8:38 - 8:40
    i opowiadać się za ich prawami.
  • 8:40 - 8:42
    W zeszłym roku widzieliśmy,
  • 8:42 - 8:44
    że firmy wymienione na slajdach PRISM
  • 8:44 - 8:46
    wykonały ogromny krok w tym kierunku
  • 8:46 - 8:48
    i zachęcam, by to kontynuowały.
  • 8:48 - 8:51
    Co jeszcze powinny zrobić?
  • 8:51 - 8:54
    Najważniejszą rzeczą,
  • 8:54 - 8:57
    jaką mogą robić
    firmy internetowe w Stanach
  • 8:57 - 8:59
    bez konsultacji z prawnikami,
  • 8:59 - 9:02
    to ochrona praw użytkowników
    na całym świecie,
  • 9:02 - 9:08
    umożliwienie szyfrowania SSL
  • 9:08 - 9:10
    na każdej odwiedzanej stronie.
  • 9:10 - 9:13
    Dlaczego to ma znaczenie?
  • 9:13 - 9:18
    Jeśli poszukasz książki
    "1984" na Amazonie,
  • 9:18 - 9:20
    Agencja ma do niej dostęp,
  • 9:20 - 9:23
    rosyjski wywiad ma do tego dostęp,
  • 9:23 - 9:25
    chiński,
  • 9:25 - 9:27
    francuski, niemiecki
  • 9:27 - 9:28
    wywiad Andory.
  • 9:28 - 9:32
    Wszyscy mogą to zobaczyć
    bo nie jest to szyfrowane.
  • 9:32 - 9:35
    Amazon.com stanowi światową bibliotekę,
  • 9:35 - 9:38
    gdzie szyfrowanie
    nie tylko nie jest domyślne -
  • 9:38 - 9:40
    nie można użyć szyfrowania,
  • 9:40 - 9:42
    przeglądając książki.
  • 9:42 - 9:43
    To musi się zmienić,
  • 9:43 - 9:46
    nie tylko w Amazonie, oni nie są jedyni,
  • 9:46 - 9:47
    ale są świetnym przykładem.
  • 9:47 - 9:48
    Wszystkie firmy
  • 9:48 - 9:52
    muszą używać szyfrowania
    jako ustawień domyślnych
  • 9:52 - 9:54
    dla wszystkich użytkowników,
  • 9:54 - 9:57
    którzy sami nie używają takich opcji.
  • 9:57 - 9:59
    To przyczyni się
    do zwiększenia prywatności
  • 9:59 - 10:02
    i praw ludzi na całym świecie.
  • 10:02 - 10:04
    Ed, chodź ze mną.
  • 10:04 - 10:07
    Chcę Ci pokazać następny slajd. (Brawa)
  • 10:07 - 10:10
    Ten program nazywa się
    "Informator bez granic".
  • 10:10 - 10:12
    Co to jest?
  • 10:12 - 10:14
    Muszę przyznać Agencji,
  • 10:14 - 10:16
    że używa właściwych nazw.
  • 10:16 - 10:20
    Jest to mój ulubiony kryptonim.
  • 10:20 - 10:22
    Ten program, Boundless Informant,
  • 10:22 - 10:24
    Agencja ukryła przed Kongresem.
  • 10:24 - 10:27
    Kongres zapytał wcześniej Agencję,
  • 10:27 - 10:29
    czy są w stanie podać im -
  • 10:29 - 10:33
    nawet przybliżoną -
  • 10:33 - 10:35
    ilość amerykańskiej komunikacji,
  • 10:35 - 10:37
    która jest przechwytywana.
  • 10:37 - 10:39
    Powiedzieli "nie".
  • 10:39 - 10:42
    Nie mają takich statystyk
    i nie mają jak tego mierzyć.
  • 10:42 - 10:44
    Nie jesteśmy w stanie określić,
  • 10:44 - 10:46
    ile komunikacji na świecie przechwytujemy,
  • 10:46 - 10:50
    bo naruszylibyśmy waszą prywatność.
  • 10:51 - 10:53
    Doceniam troskę,
  • 10:53 - 10:55
    ale patrząc na ten slajd widać,
  • 10:55 - 10:57
    że mają taką możliwość,
  • 10:57 - 11:00
    ona już istnieje.
  • 11:00 - 11:01
    Jest już w użyciu.
  • 11:01 - 11:04
    Agencja ma własny system danych,
  • 11:04 - 11:09
    który namierza obie strony komunikacji
  • 11:09 - 11:10
    i jeśli widać,
  • 11:10 - 11:12
    że pochodzi ze Stanów
  • 11:12 - 11:14
    może poinformować Kongres,
  • 11:14 - 11:17
    ile jej jest na dzień dzisiejszy.
  • 11:17 - 11:20
    Boundless Informant pokazuje,
  • 11:20 - 11:22
    że więcej danych jest namierzanych
  • 11:22 - 11:25
    o Amerykanach w Ameryce
  • 11:25 - 11:29
    niż o Rosjanach w Rosji.
  • 11:29 - 11:31
    Nie wiem, czy taki
  • 11:31 - 11:33
    powinien być cel Agencji.
  • 11:33 - 11:35
    Kolejna historia ujawniona
    przez Washington Post
  • 11:35 - 11:37
    na podstawie twoich informacji.
  • 11:37 - 11:38
    Nagłówek mówił:
  • 11:38 - 11:40
    "Agencja łamie przepisy
    dotyczące danych osobowych
  • 11:40 - 11:42
    tysiące razy rocznie".
  • 11:42 - 11:44
    Opowiedz nam o tym.
  • 11:44 - 11:47
    Słyszeliśmy w zeznaniach
    w Kongresie w zeszłym roku,
  • 11:47 - 11:48
    to niesamowite dla kogoś takiego jak ja,
  • 11:48 - 11:50
    pochodzącego z Agencji,
  • 11:50 - 11:53
    kto rzeczywiście widział
    wewnętrzne dokumenty,
  • 11:53 - 11:55
    wie, co w nich jest,
  • 11:55 - 11:58
    widzieć urzędnika
    zeznającego pod przysięgą,
  • 11:58 - 12:00
    mówiącego, że nie było żadnych nadużyć.
  • 12:00 - 12:03
    Nie było pogwałcenia przepisów Agencji,
  • 12:03 - 12:06
    kiedy wiedzieliśmy,
    że ten artykuł się zbliża.
  • 12:06 - 12:08
    Co ciekawe,
  • 12:08 - 12:10
    Agencja sama naruszała
  • 12:10 - 12:13
    własne przepisy, własne prawa
  • 12:13 - 12:15
    tysiące razy w ciągu roku,
  • 12:15 - 12:18
    w tym jedno zdarzenie,
  • 12:18 - 12:23
    jedno z 2776 zdarzeń
  • 12:23 - 12:25
    dotknęło ponad 3000 osób.
  • 12:25 - 12:27
    Podczas kolejnego
  • 12:27 - 12:32
    przechwycili wszystkie rozmowy
    z Waszyngtonu przez przypadek.
  • 12:32 - 12:34
    Co ciekawe w tym zdarzeniu,
  • 12:34 - 12:36
    które nie przykuło za wiele uwagi to fakt,
  • 12:36 - 12:41
    że było nie tylko 2776 nadużyć.
  • 12:41 - 12:43
    Dianne Feinstein, szefowa
    komisji do spraw wywiadu
  • 12:43 - 12:47
    w amerykańskim senacie,
    nie widziała tego raportu
  • 12:47 - 12:50
    dopóki Washington Post nie poprosił jej
  • 12:50 - 12:53
    o komentarz na ten temat.
  • 12:53 - 12:55
    Dopiero wtedy żądała
    i otrzymała od Agencji
  • 12:55 - 12:58
    jego kopię - nie widziała jej wcześniej.
  • 12:58 - 13:01
    Jak świadczy o zaniedbaniach
  • 13:01 - 13:03
    amerykańskiego wywiadu to,
  • 13:03 - 13:06
    że szefowa senackiej komisji
    do spraw wywiadu nie ma pojęcia,
  • 13:06 - 13:09
    że przepisy są łamane
    tysiące razy rocznie?
  • 13:09 - 13:13
    Jednym z komentarzy,
    który pada w tej debacie jest pytanie:
  • 13:13 - 13:16
    czemu powinniśmy przejmować się
  • 13:16 - 13:17
    całym tym nadzorem?
  • 13:17 - 13:19
    Jeśli nie zrobiłeś nic złego,
  • 13:19 - 13:22
    nie masz się czym przejmować.
  • 13:22 - 13:24
    Co jest złego w takiej opinii?
  • 13:24 - 13:26
    Po pierwsze rezygnuje się
  • 13:26 - 13:28
    z własnych praw.
  • 13:28 - 13:29
    To powiedzenie sobie
  • 13:29 - 13:31
    "chyba nie będę ich potrzebował,
  • 13:31 - 13:33
    będę im ufał, pozbądźmy się praw,
  • 13:33 - 13:36
    one nie mają żadnego znaczenia,
  • 13:36 - 13:38
    ci ludzie na pewno postąpią właściwie".
  • 13:38 - 13:40
    Zadbaj o własne prawa,
  • 13:40 - 13:43
    bowiem nigdy nie wiesz,
    kiedy będziesz ich potrzebować.
  • 13:43 - 13:45
    Poza tym to kwestia tożsamości kulturowej
  • 13:45 - 13:47
    nie tylko w Ameryce,
  • 13:47 - 13:49
    ale w społeczeństwach zachodnich
  • 13:49 - 13:52
    i społeczeństwach demokratycznych
    na całym świecie.
  • 13:52 - 13:54
    Ludzie powinni mieć możliwość
  • 13:54 - 13:56
    dzwonienia do własnych rodzin,
  • 13:56 - 13:59
    wysyłania wiadomości do swoich bliskich,
  • 13:59 - 14:01
    kupowania książek w sieci,
  • 14:01 - 14:03
    podróżowania pociągiem,
  • 14:03 - 14:07
    kupowania biletu na samolot
    bez obawy o to,
  • 14:07 - 14:11
    w jaki sposób te zdarzenia
    mogą być ocenione za kilka lat
  • 14:11 - 14:13
    przez rządowego agenta
    z niekoniecznie twojego kraju,
  • 14:13 - 14:17
    w jaki sposób zostaną przeinaczone
  • 14:17 - 14:19
    i jak ocenione twoje intencje.
  • 14:19 - 14:22
    Mamy prawo do prywatności.
  • 14:22 - 14:25
    Mamy prawo mówiące, że nakazy wydaje się
  • 14:25 - 14:28
    na podstawie uzasadnionej przyczyny,
  • 14:28 - 14:32
    ponieważ wiemy,
    że powierzanie komukolwiek,
  • 14:32 - 14:34
    jakiejkolwiek władzy rządowej
  • 14:34 - 14:37
    całości ludzkiej komunikacji
  • 14:37 - 14:39
    w tajemnicy i bez nadzoru
  • 14:39 - 14:44
    jest zbyt wielką pokusą do zignorowania.
  • 14:44 - 14:47
    Niektórzy ludzie
    są wściekli, że to zrobiłeś.
  • 14:47 - 14:50
    Słyszałem niedawno wypowiedź
    Dicka Cheneya, który powiedział,
  • 14:50 - 14:55
    że Julian Assange był tylko pchłą,
  • 14:55 - 14:59
    a Edward Snowden to lew,
    który odgryzł głowę psu.
  • 14:59 - 15:00
    Uważa, że popełniłeś jeden
  • 15:00 - 15:03
    z najgorszych aktów zdrady
  • 15:03 - 15:05
    w amerykańskiej historii.
  • 15:05 - 15:09
    Co byś odpowiedział
    ludziom, którzy tak uważają?
  • 15:11 - 15:13
    Dick Cheney to osobna historia.
  • 15:13 - 15:20
    (Śmiech) (Brawa)
  • 15:20 - 15:25
    Dziękuję. (Śmiech)
  • 15:25 - 15:28
    To niesamowite,
  • 15:28 - 15:32
    gdyż podczas największej
    aktywności Juliana Assange
  • 15:32 - 15:33
    Dick Cheney mówił,
  • 15:33 - 15:35
    że przyczyni się to
    do końca rządów na całym świecie,
  • 15:35 - 15:38
    że zapali się niebo,
  • 15:38 - 15:41
    a morza zaczną się gotować.
  • 15:41 - 15:43
    Teraz porównuje go do ugryzienia pchły.
  • 15:43 - 15:45
    Powinniśmy być podejrzliwi
  • 15:45 - 15:47
    wobec takich wyszukanych stwierdzeń
  • 15:47 - 15:49
    o zagrożeniu bezpieczeństwa narodowego
  • 15:49 - 15:51
    wypowiadanych przez
    tego rodzaju urzędników.
  • 15:51 - 15:58
    Ale załóżmy, że ci ludzie
    naprawdę w to wierzą.
  • 15:58 - 16:00
    Polemizowałbym, że mają wąskie pojęcie
  • 16:00 - 16:05
    o bezpieczeństwie narodowym.
  • 16:05 - 16:08
    Przesłanki ludzi takich, jak Dick Cheney
  • 16:08 - 16:11
    nie czynią kraju bezpiecznym.
  • 16:11 - 16:15
    Interes publiczny
  • 16:15 - 16:17
    nie zawsze idzie w parze
    z interesem kraju.
  • 16:17 - 16:21
    Pójście na wojnę z ludźmi,
    którzy nie są twoim wrogiem,
  • 16:21 - 16:23
    w miejsca nie stanowiące zagrożenia
  • 16:23 - 16:25
    nie czyni nas bezpiecznymi.
  • 16:25 - 16:28
    Dotyczy to zarówno Iraku,
  • 16:28 - 16:29
    jak i internetu.
  • 16:29 - 16:31
    Internet nie jest wrogiem.
  • 16:31 - 16:33
    Nasza gospodarka nie jest wrogiem,
  • 16:33 - 16:35
    Interes amerykański, chiński
  • 16:35 - 16:40
    i każdej innej firmy, która istnieje
  • 16:40 - 16:42
    jest częścią naszego społeczeństwa,
  • 16:42 - 16:44
    częścią naszego
    wzajemnie powiązanego świata.
  • 16:44 - 16:49
    Są więzy braterskie, które nas łączą.
  • 16:49 - 16:53
    Jeśli je zniszczymy podważymy standardy,
  • 16:53 - 16:56
    bezpieczeństwo i zasady postępowania,
  • 16:56 - 17:01
    których wymagają kraje
  • 17:01 - 17:03
    i obywatele na całym świecie.
  • 17:03 - 17:05
    Mówi się,
  • 17:05 - 17:09
    że "ukradłeś" 1,7 miliona dokumentów.
  • 17:09 - 17:10
    Wydaje się, że tylko kilkaset
  • 17:10 - 17:13
    zostało do tej pory
    ujawnione dziennikarzom.
  • 17:13 - 17:16
    Czy będzie więcej rewelacji?
  • 17:16 - 17:19
    Zdecydowanie tak.
  • 17:19 - 17:21
    Nie ma chyba wątpliwości,
  • 17:21 - 17:26
    że jedne z najważniejszych dosiesień
  • 17:26 - 17:30
    dopiero nadejdą.
  • 17:30 - 17:32
    Podjedź tu,
  • 17:32 - 17:34
    chciałbym zapytać o tę informację.
  • 17:34 - 17:37
    Spójrz na to.
  • 17:37 - 17:40
    Ta historia dla wielu
    znawców technologii na tej sali
  • 17:40 - 17:42
    jest jedną z najbardziej szokujących,
  • 17:42 - 17:44
    jakie słyszeli w ciągu ostatnich miesięcy.
  • 17:44 - 17:47
    Chodzi o program "Bullrun".
  • 17:47 - 17:51
    Możesz wyjaśnić, co to jest?
  • 17:51 - 17:58
    Znowu należy podziękować
    agencji za szczerość.
  • 17:59 - 18:04
    Nazwę zawdzięcza bitwie
    z czasów wojny secesyjnej,
  • 18:04 - 18:06
    brytyjskim odpowiednikiem jest Edgehill,
  • 18:06 - 18:08
    czyli bitwa z czasów
    angielskiej wojny domowej.
  • 18:08 - 18:10
    Mają takie nazwy,
  • 18:10 - 18:13
    ponieważ ich celem
    jest własna infrastruktura.
  • 18:13 - 18:15
    To programy,
  • 18:15 - 18:17
    dzięki którym Agencja
  • 18:17 - 18:20
    celowo wprowadza w błąd
    partnerów biznesowych.
  • 18:20 - 18:23
    Mówi im, że to bezpieczne standardy,
  • 18:23 - 18:25
    że muszą z nią pracować,
  • 18:25 - 18:29
    aby zabezpieczyć ich systemy,
  • 18:29 - 18:31
    ale w rzeczywistości
  • 18:31 - 18:33
    dają tym firmom złe rady,
  • 18:33 - 18:36
    co powoduje, że obniżają
    bezpieczeństwo swoich usług.
  • 18:36 - 18:38
    Tworzą rozwiązania,
    które może wykorzystać
  • 18:38 - 18:41
    nie tylko Agencja,
  • 18:41 - 18:43
    ale każdy, kto ma czas i pieniądze
  • 18:43 - 18:45
    by je poznać, znaleźć, a potem użyć
  • 18:45 - 18:49
    by mieć dostęp do światowej komunikacji.
  • 18:49 - 18:51
    To bardzo niebezpieczne,
  • 18:51 - 18:55
    ponieważ jeśli stracimy standardy,
  • 18:55 - 18:58
    stracimy zaufanie do szyfrowania SSL,
  • 18:58 - 19:02
    które było celem programu Bullrun,
  • 19:02 - 19:05
    będziemy żyć w ogólnie
    mniej bezpiecznym świecie.
  • 19:05 - 19:07
    Nie będziemy mieli dostępu
    do naszych banków,
  • 19:07 - 19:12
    nie będziemy mogli
    dokonywać transakcji bez obawy,
  • 19:12 - 19:15
    że inni ludzie będą je obserować
  • 19:15 - 19:17
    i wykorzystywać do własnych celów.
  • 19:17 - 19:21
    Czy te decyzje
  • 19:21 - 19:23
    potencjalnie mogą narazić Amerykę
  • 19:23 - 19:28
    na atak cybernetyczny z innych stron?
  • 19:28 - 19:29
    Oczywiście.
  • 19:29 - 19:31
    Jednym z problemów
  • 19:31 - 19:35
    niebezpiecznego dorobku,
  • 19:35 - 19:38
    jaki widzieliśmy po 11 września jest fakt,
  • 19:38 - 19:42
    że agencja pełni dwie role.
  • 19:42 - 19:45
    Jest odpowiedzialna
    za działania ofensywne, ataki hakerskie,
  • 19:45 - 19:48
    ale także działania obronne.
  • 19:48 - 19:50
    Jej tradycyjnym priorytetem
  • 19:50 - 19:52
    była defensywa nad ofensywą.
  • 19:52 - 19:53
    Opiera się na zasadzie,
  • 19:53 - 19:56
    że amerykańskie tajemnice
    mają większe znaczenie.
  • 19:56 - 19:58
    Jeśli włamiemy się do chińskiej firmy
  • 19:58 - 20:00
    i wykradniemy ich tajemnice,
  • 20:00 - 20:02
    jeśli włamiemy się do urzędu w Berlinie
  • 20:02 - 20:04
    i wykradniemy jego tajemnice,
  • 20:04 - 20:09
    ma to mniejszą wartość
    dla Amerykanów niż pewność,
  • 20:09 - 20:12
    że Chińczycy nie będą mieli
    dostępu do naszych sekretów.
  • 20:12 - 20:16
    Tak więc zmniejszając
    bezpieczeństwo naszych informacji
  • 20:16 - 20:18
    nie tylko narażają świat na ryzyko,
  • 20:18 - 20:21
    ale także narażają Amerykę
    w sposób fundamentalny.
  • 20:21 - 20:24
    Własność intelektualna
    jest podstawą naszej ekonomii.
  • 20:24 - 20:27
    Jeśli narazimy ją na ryzyko
    z powodu słabego bezpieczeństwa
  • 20:27 - 20:29
    będziemy za to płacić latami.
  • 20:29 - 20:32
    CA: Wyliczono, że to opłacalne
  • 20:32 - 20:36
    jako element walki
    Ameryki z terroryzmem.
  • 20:36 - 20:40
    Z pewnością jest to warte tej ceny.
  • 20:40 - 20:43
    Jeśli spojrzy się na wyniki,
  • 20:43 - 20:46
    jakie osiągają te programy
    w walce z terroryzmem widać,
  • 20:46 - 20:50
    że nie jest to uzasadnione.
  • 20:50 - 20:52
    Nie trzeba wierzyć mi na słowo.
  • 20:52 - 20:56
    Odbyła się pierwsza jawna sprawa,
  • 20:56 - 20:58
    pierwsze posiedzenie federalne,
    które to badało,
  • 20:58 - 21:01
    poza niejawnymi ustaleniami,
  • 21:01 - 21:03
    nazwało te programy Orwelowskimi,
  • 21:03 - 21:05
    prawdopodobnie niezgodnymi z konstytucją.
  • 21:05 - 21:08
    Kongres, który ma dostęp
  • 21:08 - 21:09
    do informacji na ten temat -
  • 21:09 - 21:12
    a teraz chce je otrzymywać -
  • 21:12 - 21:14
    stworzył projekt, by je poprawić,
  • 21:14 - 21:17
    a dwa niezależne panele z Białego Domu,
  • 21:17 - 21:19
    które przeglądały
    te tajne dowody stwierdziły,
  • 21:19 - 21:22
    że te programy nie zapobiegły
  • 21:22 - 21:24
    nawet jednemu atakowi terroru
  • 21:24 - 21:27
    zagrażającemu Stanom Zjednoczonym.
  • 21:27 - 21:30
    Czy więc rzeczywiście zatrzymujemy
    w ten sposób terroryzm?
  • 21:30 - 21:33
    Czy te programy mają jakąkolwiek wartość?
  • 21:33 - 21:35
    Myślę że nie, i tak samo sądzą
  • 21:35 - 21:37
    wszystkie organy amerykańskiego rządu.
  • 21:37 - 21:39
    Uważasz, że jest inna motywacja
  • 21:39 - 21:43
    niż walka z terroryzmem?
  • 21:43 - 21:45
    Przepraszam,
    nie dosłyszałem, możesz powtórzyć?
  • 21:45 - 21:47
    Czy jest głębsza motywacja
  • 21:47 - 21:51
    niż walka z terroryzmem?
  • 21:51 - 21:54
    Zasadniczą kwestią jest to,
  • 21:54 - 21:56
    że terroryzm w świecie wywiadu
  • 21:56 - 21:59
    nazywa się przykrywką do działania.
  • 21:59 - 22:03
    Terroryzm wywołuje emocjonalne podejście,
  • 22:03 - 22:07
    pozwala usprawiedliwić działania władz
  • 22:07 - 22:10
    i programy, których
    nie poparliby w innych okolicznościach.
  • 22:10 - 22:13
    Agencja prosiła władze o programy takie,
  • 22:13 - 22:16
    jak Bullrun czy Edgehill już w latach 90.
  • 22:16 - 22:19
    Prosili FBI o przedstawienie
    sprawy przed Kongresem.
  • 22:19 - 22:21
    FBI poszło do Kongresu
    i przedstawiło sprawę.
  • 22:21 - 22:24
    Kongres i amerykańscy obywatele odmówili.
  • 22:24 - 22:27
    Powiedzieli, że nie warto
    zagrażać gospodarce,
  • 22:27 - 22:31
    że to wywoła za dużą
    szkodę dla społeczeństwa.
  • 22:31 - 22:35
    Ale po 11 września zobaczyliśmy,
    że używali tajemnic,
  • 22:35 - 22:39
    usprawiedliwiając się
    obroną przed terroryzmem
  • 22:39 - 22:40
    aby używać tych programów w tajemnicy,
  • 22:40 - 22:44
    bez zgody Kongresu i pytania Amerykanów.
  • 22:44 - 22:47
    Przed takimi rządami
    za zamkniętymi drzwiami
  • 22:47 - 22:49
    musimy się bronić,
  • 22:49 - 22:51
    ponieważ zmniejsza to nasze bezpieczeństwo
  • 22:51 - 22:53
    i nie daje korzyści.
  • 22:53 - 22:55
    Chodź do mnie na chwilę,
  • 22:55 - 22:57
    mam osobiste pytanie.
  • 22:57 - 23:00
    Mówiąc o strachu -
  • 23:01 - 23:04
    większość ludzi nazwałaby
  • 23:04 - 23:07
    twoją obecną sytuację
    w Rosji dość przerażającą.
  • 23:07 - 23:11
    Na pewno słyszałeś, co się stało,
  • 23:11 - 23:13
    co spotkało Bradleya Manninga,
  • 23:13 - 23:15
    co się dzieje teraz z Chelsea Manning,
  • 23:15 - 23:18
    był też artykuł w Buzzfeed mówiący o tym,
  • 23:18 - 23:19
    że są ludzie w wywiadzie,
  • 23:19 - 23:22
    którzy chcą twojej śmierci.
  • 23:22 - 23:24
    Jak sobie z tym radzisz?
  • 23:24 - 23:25
    Jak radzisz sobie ze strachem?
  • 23:25 - 23:28
    Nie jest tajemnicą,
  • 23:28 - 23:34
    że są rządy, które pragną mojej śmierci.
  • 23:34 - 23:38
    Mówiłem to jasno wielokrotnie,
  • 23:38 - 23:40
    że codziennie chodzę spać myśląc,
  • 23:40 - 23:45
    co mogę zrobić dla ludzi w Ameryce.
  • 23:45 - 23:49
    Nie chcę krzywdzić swojego rzadu.
  • 23:49 - 23:52
    Chcę mu pomóc,
  • 23:52 - 23:55
    ale jeśli są skłonni całkowicie zignorować
  • 23:55 - 23:58
    prawo do sprawiedliwego procesu,
  • 23:58 - 24:02
    są skłonni orzec winę bez procesu,
  • 24:03 - 24:06
    to musimy działać przeciwko temu
  • 24:06 - 24:10
    jako społeczeństwo,
    przyznając, że to niewłaściwe.
  • 24:10 - 24:12
    Nie powinniśmy grozić dysydentom.
  • 24:12 - 24:15
    Nie powinniśmy potępiać dziennikarstwa.
  • 24:15 - 24:18
    Jeśli mogę się przyczynić
    do skończenia z tym,
  • 24:18 - 24:21
    jestem w stanie to zrobić pomimo ryzyka.
  • 24:21 - 24:23
    Chciałbym poznać
    opinie naszej widowni,
  • 24:23 - 24:26
    ponieważ wiem, że jest
    wiele przeciwstawnych reakcji
  • 24:26 - 24:28
    na Edwarda Snowdena.
  • 24:28 - 24:30
    Powiedzmy, że mielibyśmy dwie opcje.
  • 24:30 - 24:33
    Uznać, że to, co zrobił
  • 24:33 - 24:35
    było zasadniczo nieodpowiedzialne
  • 24:35 - 24:38
    i zagroziło Ameryce,
  • 24:38 - 24:42
    albo że było aktem bohaterstwa
  • 24:42 - 24:45
    i przyczyniło się do dobra jej
  • 24:45 - 24:47
    oraz w przyszłości świata.
  • 24:47 - 24:50
    To dwie opcje, które wam daję.
  • 24:50 - 24:52
    Jestem ciekaw, kto z was zagłosuje
  • 24:52 - 24:54
    za pierwszą opcją,
  • 24:54 - 24:57
    że było to nierozważne postępowanie.
  • 24:57 - 24:59
    Widzę parę uniesionych rąk.
  • 24:59 - 25:00
    Kilka się podnosi.
  • 25:00 - 25:01
    Ciężko jest zagłosować,
  • 25:01 - 25:03
    gdy człowiek stoi przed nami,
  • 25:03 - 25:05
    ale widzę, że są takie głosy.
  • 25:05 - 25:07
    Widzę was. (Śmiech).
  • 25:07 - 25:10
    Kto głosuje za drugą opcją,
  • 25:10 - 25:12
    że był to czyn bohaterski?
  • 25:12 - 25:14
    (Brawa) (Okrzyki)
  • 25:14 - 25:17
    Można stwierdzić, że jest wiele osób,
  • 25:17 - 25:19
    które nie zagłosowały,
  • 25:19 - 25:21
    które nadal się nad tym zastanawiają,
  • 25:21 - 25:24
    ponieważ wydaje mi się,
    że debata wokół Ciebie
  • 25:24 - 25:27
    nie rozkłada się między
    tradycyjne podziały polityczne.
  • 25:27 - 25:30
    Nie jest to kwestia prawicy czy lewicy,
  • 25:30 - 25:34
    wersji prorządowej
    czy skrajnie liberalnej.
  • 25:34 - 25:36
    Po części jest to też sprawa pokoleniowa.
  • 25:36 - 25:38
    Jesteś częścią pokolenia,
  • 25:38 - 25:41
    które dorastało z Internetem,
  • 25:41 - 25:44
    i wydaje się, że czujesz się
    urażony do żywego
  • 25:44 - 25:46
    gdy widzisz, że robi się coś,
  • 25:46 - 25:48
    co może zagrażać Internetowi.
  • 25:48 - 25:51
    Czy to prawda?
  • 25:51 - 25:56
    Myślę, że wiele w tym prawdy.
  • 25:56 - 25:59
    To nie sprawa prawicy czy lewicy.
  • 25:59 - 26:02
    Nasze podstawowe wolności -
  • 26:02 - 26:04
    nie myślę tutaj tylko o Amerykanach,
  • 26:04 - 26:06
    ale o ludziach na całym świecie -
  • 26:06 - 26:08
    to bezsporna kwestia.
  • 26:08 - 26:10
    Każdy w nie wierzy.
  • 26:10 - 26:12
    Zadaniem nas wszystkich jest ich ochrona,
  • 26:12 - 26:15
    zadaniem ludzi, którzy korzystali
  • 26:15 - 26:17
    i cieszyli się z wolnego
    i dostępnego internetu
  • 26:17 - 26:20
    jest zachowanie tej wolności,
  • 26:20 - 26:22
    aby następne pokolenia
    mógłby z niej korzystać.
  • 26:22 - 26:24
    Jeśli nic nie zmienimy,
  • 26:24 - 26:27
    jeśli nie odważymy się wprowadzić zmian,
  • 26:27 - 26:30
    które mają zapewnić
    bezpieczeństwo internetu
  • 26:30 - 26:33
    nie tylko nam, ale wszystkim,
  • 26:33 - 26:35
    stracimy go.
  • 26:35 - 26:36
    Byłaby to ogromna strata
  • 26:36 - 26:38
    nie tylko dla nas, ale i dla świata.
  • 26:38 - 26:40
    CA: Słyszałem podobną opinię
  • 26:40 - 26:42
    założyciela ogólnoświatowej sieci.
  • 26:42 - 26:47
    Sir Tim Berners-Lee jest tutaj z nami.
  • 26:47 - 26:49
    Tim, mógłbyś podejść i coś powiedzieć,
  • 26:49 - 26:51
    czy mamy mikrofon dla Tima?
  • 26:51 - 26:54
    (Brawa)
  • 26:54 - 27:01
    Tim, dobrze Cię widzieć. Zapraszam.
  • 27:01 - 27:04
    Tak w ogóle za czym jesteś,
    zdrajca czy bohater?
  • 27:04 - 27:07
    Domyślam się, ale...
  • 27:07 - 27:09
    Tim Berners-Lee:
    Mówiłem już o tym szerzej,
  • 27:09 - 27:12
    ale jeśli mam wybrać pomiędzy tymi dwoma,
  • 27:12 - 27:16
    głosuję za bohaterem.
  • 27:16 - 27:19
    Ed, myślę że czytałeś
  • 27:19 - 27:21
    o propozycji, o której mówił Sir Tim -
  • 27:21 - 27:24
    nowej karcie swobód,
    w celu odzyskania Internetu.
  • 27:24 - 27:26
    Czy to ma sens?
  • 27:26 - 27:30
    Oczywiście.
    Moje pokolenie i ja dorastaliśmy
  • 27:30 - 27:32
    nie tylko myśląc o Internecie -
  • 27:32 - 27:34
    choć dorastałem w erze Internetu
  • 27:34 - 27:39
    nigdy nie sądziłem,
  • 27:39 - 27:44
    że będę mieć szanse bronić go
  • 27:44 - 27:48
    w tak bezpośredni sposób
  • 27:48 - 27:50
    i uosabiać w taki niezwykły sposób.
  • 27:50 - 27:53
    Myślę, że jest coś poetyckiego w tym,
  • 27:53 - 27:55
    że jeden z synów Internetu
  • 27:55 - 27:58
    stał się mu bliski
  • 27:58 - 28:01
    na skutek poglądów politycznych.
  • 28:01 - 28:04
    Myślę, że wielka karta
    swobód dla internautów
  • 28:04 - 28:06
    to coś, czego potrzebujemy.
  • 28:06 - 28:10
    Musimy umieścić nasze wartości
  • 28:10 - 28:13
    nie tylko na piśmie,
    ale też w strukturze Internetu.
  • 28:13 - 28:15
    Zachęcam do tego wszystkich -
  • 28:15 - 28:18
    nie tylko widownię tutaj w Vancouver,
  • 28:18 - 28:21
    ale ludzi na całym świecie -
  • 28:21 - 28:23
    zapraszam do przyłączenia się.
  • 28:23 - 28:26
    Czy masz jakieś pytania do Eda?
  • 28:26 - 28:28
    Dwa pytania.
  • 28:28 - 28:29
    Pytanie ogólne -
  • 28:29 - 28:31
    Ed, czy nadal nas słyszysz?
  • 28:31 - 28:34
    - Tak, słyszę.
    - Wrócił.
  • 28:34 - 28:36
    Podsłuch na linii
  • 28:36 - 28:38
    wywołał chwilowe zakłócenia.
  • 28:38 - 28:39
    (Śmiech)
  • 28:39 - 28:42
    Agencja też się z tym boryka.
  • 28:42 - 28:45
    Patrząc z boku i zastanawiając się,
  • 28:45 - 28:48
    biorąc pod uwagę 25 lat -
  • 28:48 - 28:50
    co byłoby największym osiągnięciem,
  • 28:50 - 28:54
    biorąc pod uwagę wszystkie dyskusje
  • 28:54 - 28:57
    na temat internetu, którego chcemy.
  • 28:57 - 29:01
    Myśląc o tym, co możemy osiągnąć,
  • 29:01 - 29:04
    pytanie ogranicza się
  • 29:04 - 29:09
    tylko do tego, ile
    jesteśmy w stanie zainwestować.
  • 29:09 - 29:12
    Internet, jakim cieszyliśmy się kiedyś,
  • 29:12 - 29:17
    jest tym, czego nie tylko
    chcemy jako naród,
  • 29:17 - 29:20
    ale tym, czego potrzebują
    ludzie na całym świecie
  • 29:20 - 29:23
    poprzez współpracę i zaangażowanie,
  • 29:23 - 29:26
    nie tylko technicznie
    zaawansowanej części społeczeństwa,
  • 29:26 - 29:29
    ale jak powiedziałeś,
    potrzeba użytkowników,
  • 29:29 - 29:31
    ludzi na całym świecie, by go promować.
  • 29:31 - 29:33
    Ludzi, którzy korzystają
    z internetu na co dzień,
  • 29:33 - 29:35
    używając aplikacji społecznościowych,
  • 29:35 - 29:38
    sprawdzając pogodę,
  • 29:38 - 29:41
    polegając na nim w różnych sytuacjach.
  • 29:41 - 29:43
    Nie tylko odzyskamy
    Internet, który mieliśmy,
  • 29:43 - 29:46
    będziemy mieć lepszy Internet,
  • 29:46 - 29:50
    lepsze teraz i podstawę
    do budowania przyszłości,
  • 29:50 - 29:53
    która będzie lepsza nie tylko
    od tego, na co liczyliśmy,
  • 29:53 - 29:56
    ale i od naszych najśmielszych wyobrażeń.
  • 29:56 - 30:01
    CA: Minęło 30 lat
    od założenia TEDa w 1984.
  • 30:01 - 30:03
    W trakcie wielu rozmów
  • 30:03 - 30:05
    przeprowadzonych w tym czasie słyszałem,
  • 30:05 - 30:07
    że George Orwell się pomylił.
  • 30:07 - 30:09
    Wielki Brat nas nie obserwuje.
  • 30:09 - 30:10
    To my, dzięki sieci i jawności,
  • 30:10 - 30:13
    obserwujemy Wielkiego Brata.
  • 30:13 - 30:15
    Twoje doniesienia wbiły kołek
  • 30:15 - 30:19
    w serce tego optymistycznego poglądu,
  • 30:19 - 30:22
    ale nadal wierzysz,
  • 30:22 - 30:24
    że można coś z tym zrobić.
  • 30:24 - 30:26
    I robisz to.
  • 30:26 - 30:32
    Trzeba przyznać,
  • 30:32 - 30:35
    że moce Wielkiego Brata
    znacznie się zwiększyły.
  • 30:35 - 30:40
    Był niedawno artykuł prawniczy w Yale,
  • 30:40 - 30:44
    który opisał tak zwaną
    regułę Bankstona-Soltaniego
  • 30:44 - 30:49
    która zakłada, że nasza
    prywatność jest naruszana,
  • 30:49 - 30:51
    kiedy zdolności rządowego nadzoru
  • 30:51 - 30:54
    stają się szersze,
  • 30:54 - 30:57
    i za każdym razem, kiedy tak się dzieje
  • 30:57 - 31:00
    należy powrócić do tematu
    i przywrócić równowagę
  • 31:00 - 31:02
    naszym prawom do prywatności.
  • 31:02 - 31:04
    Nie stało się tak, odkąd rządowy nadzór
  • 31:04 - 31:06
    zwiększył swój zasięg
    o kilka rzędów wielkości
  • 31:06 - 31:09
    i dlatego mamy obecnie taki problem,
  • 31:09 - 31:13
    ale jest nadzieja,
  • 31:13 - 31:15
    ponieważ siła jednostek
  • 31:15 - 31:18
    została zwiększona dzięki technologii.
  • 31:18 - 31:20
    Jestem żywym dowodem na to,
  • 31:20 - 31:22
    że jednostka może stawić czoła
  • 31:22 - 31:24
    najbardziej potężnym przeciwnikom
  • 31:24 - 31:28
    i najbardziej potężnym
    służbom specjalnym na świecie
  • 31:29 - 31:31
    i wygrać.
  • 31:31 - 31:32
    Myślę, że to coś,
  • 31:32 - 31:35
    z czego możemy czerpać nadzieję
  • 31:35 - 31:36
    i na czym budować,
  • 31:36 - 31:38
    aby było to dostępne
    nie tylko dla ekspertów,
  • 31:38 - 31:41
    ale dla zwykłych obywateli
    na całym świecie.
  • 31:41 - 31:42
    Dziennikarstwo to nie przestępstwo,
  • 31:42 - 31:44
    komunikacja to nie przestępstwo.
  • 31:44 - 31:47
    Nie powinniśmy być obserwowani
    w codziennych sytuacjach.
  • 31:47 - 31:50
    Nie wiem, jak uścisnąć dłoń robotowi,
  • 31:50 - 31:53
    ale wyobrażam sobie, że to prawa ręka.
  • 31:53 - 31:56
    Tak niedługo będzie.
  • 31:56 - 31:58
    Miło było poznać i mam nadzieję,
  • 31:58 - 32:01
    że mój obraz wyglądał
    tak dobrze jak wasz.
  • 32:01 - 32:04
    Dziękuję, Tim.
  • 32:04 - 32:10
    (Brawa)
  • 32:10 - 32:14
    New York Times niedawno wezwał
    do ogłoszenia amnestii w twojej sprawie.
  • 32:14 - 32:18
    Chciałbyś wrócić do Ameryki?
  • 32:18 - 32:22
    Oczywiście. Nie mam wątpliwości.
  • 32:22 - 32:27
    Za tym projektem był interes publiczny
  • 32:27 - 32:30
    oraz zasady,
  • 32:30 - 32:34
    na których oparte jest dziennikarstwo
  • 32:34 - 32:37
    w Stanach Zjednoczonych
  • 32:37 - 32:40
    i na całym świecie.
  • 32:40 - 32:45
    Myślę, że słowa mediów,
  • 32:45 - 32:47
    że to wspierają,
  • 32:47 - 32:49
    że to powinno się było stać,
  • 32:49 - 32:51
    to ważny argument, ale nie ostateczny.
  • 32:51 - 32:54
    Myślę, że powinna zadecydować
    o tym opinia publiczna.
  • 32:54 - 32:58
    Ale rząd jednocześnie zasugerował,
  • 32:58 - 32:59
    że chce pewnego rodzaju umowy.
  • 32:59 - 33:01
    Chcą, abym ujawnił dziennikarzy,
  • 33:01 - 33:04
    z którymi pracowałem,
  • 33:04 - 33:05
    aby powrócić,
  • 33:05 - 33:08
    Chcę podkreślić,
  • 33:08 - 33:10
    że nie zrobiłem tego,
    aby czuć się bezpiecznie
  • 33:10 - 33:13
    ale by zrobić to, co słuszne.
  • 33:13 - 33:15
    Nie zamierzam zaprzestać mojej pracy
  • 33:15 - 33:16
    dla interesu publicznego,
  • 33:16 - 33:19
    aby skorzystać samemu.
  • 33:19 - 33:25
    (Brawa)
  • 33:25 - 33:27
    W międzyczasie
  • 33:27 - 33:30
    dzięki internetowi i tej technologii
  • 33:30 - 33:32
    jesteś tutaj, w Ameryce Północnej,
  • 33:32 - 33:36
    nie w USA, w Kanadzie.
  • 33:36 - 33:41
    Jestem ciekaw, jakie to uczucie?
  • 33:41 - 33:43
    Kanada jest inna niż myślałem.
  • 33:43 - 33:45
    Znacznie cieplejsza.
  • 33:45 - 33:51
    (Śmiech)
  • 33:51 - 33:54
    Misją tych prelekcji są
    "idee warte propagowania".
  • 33:54 - 33:56
    Gdybyś miał to ująć w jednym zdaniu,
  • 33:56 - 34:02
    co warto teraz propagować?
  • 34:03 - 34:06
    Myślę, że zeszły rok przypomniał,
  • 34:06 - 34:10
    że demokracja ginie
    za zamkniętymi drzwiami,
  • 34:10 - 34:12
    ale jednostki rodzą się
  • 34:12 - 34:14
    za tymi samymi drzwiami
  • 34:14 - 34:18
    i nie musimy oddawać naszej prywatności,
  • 34:18 - 34:20
    by mieć dobry rząd.
  • 34:20 - 34:22
    Nie musimy oddawać naszej wolności
  • 34:22 - 34:24
    by czuć się bezpiecznie.
  • 34:24 - 34:27
    Pracując razem możemy mieć
  • 34:27 - 34:31
    zarówno otwarty rząd i życie prywatne.
  • 34:31 - 34:32
    Niecierpliwie czekam na współpracę
  • 34:32 - 34:36
    ze wszystkimi na całym świecie,
    by zobaczyć, jak to się urzeczywistnia.
  • 34:36 - 34:37
    Dziękuję bardzo.
  • 34:37 - 34:39
    Dziękuję.
  • 34:39 - 34:48
    (Brawa)
Title:
Tak odzyskamy internet
Speaker:
Edward Snowden
Description:

Dzięki użyciu robota, Edward Snowden opowiada podczas TED2014 o inwigilacji i wolności w internecie. Prawo do prywatności danych wymaga przemyślenia roli internetu w naszym życiu - i praw, którego go strzegą. Mówi: "Wasze prawa mają znaczenie, ponieważ nigdy nie wiadomo, kiedy będziecie ich potrzebować". Wywiad przeprowadza Chris Anderson, gościem specjalnym jest Tim Berners-Lee.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
35:17
Dimitra Papageorgiou approved Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Dimitra Papageorgiou approved Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Kacper Borowiecki accepted Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Kornelia Szyszka edited Polish subtitles for Here's how we take back the Internet
Show all
  • Podpisy - w wersji angielskiej są, niech i u nas będą, chyba że nie da się ich zmieścić w czasie. Nie zawsze widać, kto mówi, więc ludzie niesłyszący nie będą mogli tego złapać. Jeśli jest problem z ich wstawieniem, będziemy się zastanawiać. Poza tym osoby są trzy - na końcu pojawia się jeszcze jedna :-).

  • Jeśli uważasz, że jakiś cytat musi zostać w jakiejś formie, zostaw go w takiej. Jeśli nie będzie OK, będziemy dyskutować :-).
    Pozdrawiam :-)

Polish subtitles

Revisions