Return to Video

Eğer su içmeseydin ne olurdu? - Mia Nacamulli

  • 0:07 - 0:09
    Su aslında her yerde bulunur,
  • 0:09 - 0:11
    topraktaki nem ve buzullardan,
  • 0:11 - 0:14
    vücudumuzdaki hücrelere kadar.
  • 0:14 - 0:16
    Lokasyon gibi faktörlere bağlı olarak,
  • 0:16 - 0:17
    kilo indeksi,
  • 0:17 - 0:18
    yaş,
  • 0:18 - 0:19
    ve cinsiyet,
  • 0:19 - 0:24
    ortalama insanın %55-60'ı sudan oluşur.
  • 0:24 - 0:27
    Doğumda, bebekler ise daha fazla su taşır.
  • 0:27 - 0:32
    %75 su oranıyla,
    onlar adeta bir balık gibidirler.
  • 0:32 - 0:37
    Ama onların vücutlarındaki su oranı
    ilk doğum günlerinde %65'e düşer.
  • 0:37 - 0:40
    Peki, suyun vücudumuzda
    oynadığı rol nedir,
  • 0:40 - 0:44
    sağlıklı kalmak için
    aslında ne kadar su içmeliyiz?
  • 0:44 - 0:49
    Vücudumuzdaki H20(su),
    eklemlere tampon oluşturur, onları yağlar,
  • 0:49 - 0:50
    sıcaklığı düzenler,
  • 0:50 - 0:54
    beyni ve omuriliği destekler.
  • 0:54 - 0:56
    Su sadece kanımızda bulunmaz.
  • 0:56 - 1:01
    Bir yetişkinin beyninin ve kalbinin
    neredeyse 4'te 3'ü sudur.
  • 1:01 - 1:04
    Bu aşağı yukarı bir muzun içindeki
    nem miktarıyla aynıdır.
  • 1:04 - 1:08
    Akciğerler %83 su oranıyla elmaya benzer.
  • 1:08 - 1:14
    Hatta kuru görünen bir insan kemiğinin
    %31'i sudur.
  • 1:14 - 1:16
    Biz aslında sudan oluştuysak,
  • 1:16 - 1:18
    su ile çevriliysek,
  • 1:18 - 1:20
    neden çok fazla su içmeye ihtiyacımız var?
  • 1:20 - 1:24
    Her gün terleme yoluyla
    2-3 litre su kaybederiz,
  • 1:24 - 1:25
    idrar,
  • 1:25 - 1:27
    bağırsak hareketleri,
  • 1:27 - 1:28
    hatta sadece nefes alarak.
  • 1:28 - 1:31
    Bu işlevler yaşamımız için gerekliyken,
  • 1:31 - 1:33
    sıvı kaybını telafi etmemiz gerekir.
  • 1:33 - 1:38
    Dengeli su seviyesini sağlamak,
    dehidrasyondan
  • 1:38 - 1:40
    veya hidrolizden
    kaçınmak için gereklidir,
  • 1:40 - 1:43
    ikisinin de sağlık üzerinde
    yıkıcı etkileri olabilir.
  • 1:43 - 1:45
    Düşük su seviyelerinin ilk tespitinde,
  • 1:45 - 1:48
    hipotalamustaki duyu reseptörleri
  • 1:48 - 1:51
    antidiüretik hormon salınımı sinyali verir.
  • 1:51 - 1:55
    Sinyal böbreklere ulaştığında,
    böbrekler ilave su kanalları oluşturur,
  • 1:55 - 2:00
    kanın daha fazla suyu emmesini
    ve tutmasını sağlayan özel kanallar
  • 2:00 - 2:03
    konsantire, koyu renkli idrara sebep olur.
  • 2:03 - 2:07
    yüksek dehidrasyon
    enerjide önemli düşüşlere,
  • 2:07 - 2:08
    ruh halinde,
  • 2:08 - 2:10
    cilt neminde ve kan basıncında
    değişikliklere neden olabilir,
  • 2:10 - 2:13
    hem de bilişsel bozukluğun işareti olabilir.
  • 2:13 - 2:17
    Susuz bir beyin, aynı miktara
    ulaşmak için daha sıkı çalışır
  • 2:17 - 2:19
    normal bir beyin gibi,
  • 2:19 - 2:23
    hatta su eksikliği yüzünden
    geçici olarak küçülür.
  • 2:23 - 2:26
    Yüksek hidrasyon ya da hiponatremi,
  • 2:26 - 2:31
    genellikle kısa zamanda yapılan
    aşırı su tüketimi sonucunda oluşur.
  • 2:31 - 2:33
    Sporcular ekstrem fiziksel koşullarda
  • 2:33 - 2:37
    su seviyelerindeki komplikasyonlar yüzünden
  • 2:37 - 2:39
    sıkça, yüksek hidrasyonun kurbanı olurlar.
  • 2:39 - 2:44
    Susuz beyinde artan
    antidiüretik hormonun aksine,
  • 2:44 - 2:48
    aşırı nemli beyin, suyu kana
    karıştırmak için yavaşlar, ya da durabilir.
  • 2:49 - 2:52
    Vücuttaki sodyum elektrolitler
    sulandırılmış hale gelir,
  • 2:52 - 2:54
    hücrelerin şişmesine neden olur.
  • 2:54 - 2:56
    Ağır durumlarda,
  • 2:56 - 3:00
    böbrekler oluşan sıvı idrar yoğunluğuyla
    baş edemezler.
  • 3:00 - 3:02
    Sonrasında su zehirlenmesi ortaya çıkar,
  • 3:02 - 3:04
    muhtemelen baş ağrısına yol açar,
  • 3:04 - 3:05
    kusma görülebilir,
  • 3:05 - 3:08
    ve nadir durumlarda,
    nöbetler veya ölüm görülebilir.
  • 3:08 - 3:10
    Ama bu oldukça ekstrem bir durumdur.
  • 3:10 - 3:12
    rutin olarak,
  • 3:12 - 3:15
    dengeli sus sistemini sürdürmek
  • 3:16 - 3:19
    temiz suya erişimimiz olduğu için kolaydır.
  • 3:20 - 3:24
    Uzunca bir süre geleneksel inanç, günde
    8 bardak su içmemiz gerektiği yönündeydi.
  • 3:24 - 3:26
    Bu tahmin dikkatli biçimde ayarlanmıştı.
  • 3:26 - 3:30
    Şimdi ortak düşünce, ihtiyaç olan
    miktarın öğrenilmesi gerektiği yönünde,
  • 3:30 - 3:33
    genel olarak kilo ve çevreye bağlı olarak.
  • 3:33 - 3:40
    Önerilen günlük su tüketim miktarı,
    erkekler için 2.5 ile 3.7 litre arasında,
  • 3:40 - 3:43
    ve kadınlar için 2 ile 2.7 litre arasında,
  • 3:43 - 3:46
    eğer sağlıklıysak,
    bu aralık yükselir veya azalır,
  • 3:46 - 3:47
    aktif,
  • 3:47 - 3:48
    yaşlı,
  • 3:48 - 3:50
    veya aşırı ısınmışlık yüzünden.
  • 3:50 - 3:52
    Su en sağlıklı nemlendirici iken,
  • 3:52 - 3:53
    diğer içecekler,
  • 3:53 - 3:55
    kafein içeren kahve ve çay bile,
  • 3:55 - 3:57
    sıvı ihtiyacını karşılar.
  • 3:57 - 4:02
    Ve yemekler içerisinde bulunan su,
    günlük su ihtiyacımızın yarısını karşılar.
  • 4:02 - 4:04
    Çilek gibi meyveler ve sebzeler,
  • 4:04 - 4:05
    salatalıklar,
  • 4:05 - 4:09
    brokolinin bile %90'dan fazlası sudur.
  • 4:09 - 4:14
    değerli besin, lif sağlamalarının yanında,
    sıvı alımını tamamlayabilirler.
  • 4:14 - 4:17
    Yeterli su tüketimi,
    uzun vadeli faydalar sağlayabilir.
  • 4:17 - 4:22
    Çalışmalara göre, ideal hidrasyon
    felç riskini azaltabilir,
  • 4:22 - 4:23
    diyabeti yönetmenize
    yardımcı olabilir,
  • 4:23 - 4:28
    potansiyel olarak bazı kanser türlerinin
    görülme olasılığını azaltır.
  • 4:28 - 4:32
    Ne olursa olsun, doğru miktarda
    sıvı tüketimi,büyük bir fark yaratır.
  • 4:32 - 4:33
    nasıl hissedeceğiniz üzerinde,
  • 4:33 - 4:34
    düşünmenizde,
  • 4:34 - 4:37
    günden güne yaşantınızın işleyişinde.
Title:
Eğer su içmeseydin ne olurdu? - Mia Nacamulli
Speaker:
Mia Nacamulli
Description:

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/what-would-happen-if-you-didn-t-drink-water-mia-nacamulli

Su dünyamızda aslında her yerdedir, bir insan ortalama %55-60 oranında sudan oluşur. Peki su vücutlarımızda nasıl bir rol oynar? Ve sağlıklı kalmak için aslında ne kadar su içmemiz gerekir? Mia Nacamulli sıvı tüketiminin sağlığa faydalarını ayrıntılarıyla anlatıyor.

Ders Mia Nacamulli, animasyon ise Chris Bishop tarafından hazırlanmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:52

Turkish subtitles

Revisions