Tự kỉ để tôi được là chính mình
-
0:00 - 0:03Tôi chưa từng nói
với nhiều người về điều này -
0:03 - 0:05nhưng trong đầu mình,
-
0:05 - 0:09tôi có hàng ngàn thế giới bí mật
đang diễn ra cùng 1 lúc. -
0:09 - 0:11Tôi còn bị tự kỉ nữa.
-
0:11 - 0:14Người ta có khuynh hướng
chẩn đoán bệnh tự kỉ -
0:14 - 0:17bằng bảng mô tả và
đánh dấu vào ô có sẵn -
0:17 - 0:21nhưng trong thực tế, điều đó
biến đổi tùy theo mỗi người -
0:21 - 0:22Ví dụ, em trai tôi,
-
0:22 - 0:23nó bị tự kỉ nặng.
-
0:23 - 0:26Nó không nói. Không thể nói gì.
-
0:26 - 0:28Nhưng tôi lại thích nói.
-
0:28 - 0:31Mọi người thường đánh đồng tự kỉ
-
0:31 - 0:34với việc thích toán và khoa học
và không gì cả, -
0:34 - 0:38nhưng tôi biết nhiều
người tự kỉ rất thích sáng tạo. -
0:38 - 0:41Nhưng đó là sự rập khuôn,
-
0:41 - 0:43và mọi sự rập khuôn,
-
0:43 - 0:46nếu không phải luôn luôn
thì thường là sai. -
0:46 - 0:48Ví dụ, nhiều người
-
0:48 - 0:53nghĩ về tự kỉ sẽ nghĩ đến
phim "Rain Man" ngay lập tức. -
0:53 - 0:54Đó là niềm tin phổ biến,
-
0:54 - 0:57rằng mỗi người bị tự kỉ
đều là diễn viên Dustin Hoffman, -
0:57 - 1:00và điều đó không đúng.
-
1:00 - 1:03Không chỉ
với người bị tự kỉ, -
1:03 - 1:05tôi thấy điều đó cũng xảy đến
với cộng đồng LGBT, -
1:05 - 1:08với phụ nữ, với người da màu.
-
1:08 - 1:10Mọi người rất sợ
sự đa dạng -
1:10 - 1:13đến nỗi họ cố gắng đưa mọi thứ
vào trong chiếc hộp nhỏ -
1:13 - 1:16và gắn cho nó
1 cái mác thật cụ thể. -
1:16 - 1:17Điều này thực sự
-
1:17 - 1:20đã diễn ra với tôi trong thực tế:
-
1:20 - 1:23Tôi tra google "người tự kỉ là..."
-
1:23 - 1:25và xuất hiện các đề xuất
-
1:25 - 1:27cho những gì bạn sắp gõ.
-
1:27 - 1:29Tôi tra google "người tự kỉ là..."
-
1:29 - 1:32và kết quả trên cùng là "ma quỷ".
-
1:32 - 1:34Đó là điều đầu tiên
người ta nghĩ đến -
1:34 - 1:36khi nói về bệnh tự kỉ.
-
1:36 - 1:38Họ biết.
-
1:38 - 1:44(Cười)
-
1:44 - 1:47Một trong những điều tôi có thể làm
nhờ vào chứng tự kỉ- -
1:47 - 1:50đó là khả năng
chứ không phải sự tàn tật- -
1:50 - 1:53là tôi có trí tưởng tượng vô cùng
sinh động -
1:53 - 1:55Để tôi giải thích một chút.
-
1:55 - 1:57Giống như là đi
trong 2 thế giới -
1:57 - 2:00Thế giới thực
mà chúng ta đang ở đây, -
2:00 - 2:02và một thế giới khác trong đầu tôi,
-
2:02 - 2:05và thế giới trong đầu tôi
thường thực hơn -
2:05 - 2:07thế giới mà chúng ta đang sống.
-
2:07 - 2:11Rất dễ khiến đầu óc tôi
trở nên mơ hồ -
2:11 - 2:13bởi vì tôi không cố đưa mình
vào 1 chiếc hộp nhỏ. -
2:13 - 2:16Đó là một trong những điều
về tự kỉ. -
2:16 - 2:18Bạn không phải vội vàng làm điều đó.
-
2:18 - 2:20Bạn tìm kiếm điều bạn muốn làm,
-
2:20 - 2:23bạn tìm cách làm
và hòa hợp với nó. -
2:23 - 2:25Nếu cố gắng
đưa mình vào khuôn khổ, -
2:25 - 2:27tôi sẽ không ở đây,
hẳn sẽ không có được -
2:27 - 2:30một nửa những điều
mà tôi đang có. -
2:30 - 2:31Mặc dù có nhiều vấn đề.
-
2:31 - 2:34Có nhiều vấn đề với việc
bị tự kỉ, -
2:34 - 2:36và với việc
có quá nhiều sự tưởng tượng. -
2:36 - 2:38Trường học, nhìn chung, có thể
là một vấn đề, -
2:38 - 2:44nhưng cũng phải giải thích
với giáo viên, hằng ngày -
2:44 - 2:48rằng bài học của họ thật buồn tẻ
một cách khó mà giải thích -
2:48 - 2:51và việc bạn lẳng lặng rúc vào
-
2:51 - 2:55trong thế giới bên trong đầu
để không phải nghe giảng -
2:55 - 2:58bổ sung vào danh sách các rắc rối.
-
2:58 - 3:00(Cười)
-
3:00 - 3:05Tương tự, khi trí tưởng tượng của tôi
chiếm lĩnh, -
3:05 - 3:07thân thể tôi sống cuộc sống
của chính nó. -
3:07 - 3:09Khi điều gì đó thú vị diễn ra
trong thế giới bên trong, -
3:09 - 3:11tôi phải chạy.
-
3:11 - 3:15Tôi phải vận động liên tục
tiến và lùi, hoặc đôi khi hét lên. -
3:15 - 3:17Điều này cho tôi
quá nhiều năng lượng, -
3:17 - 3:20và tôi phải có lối ra
cho nguồn năng lượng này. -
3:20 - 3:22Tôi vẫn làm điều đó
khi còn là một đứa trẻ, -
3:22 - 3:23từ khi còn là một cô nhóc tí xíu,
-
3:23 - 3:26cha mẹ tôi nghĩ điều đó thật đáng yêu,
nêu không để ý nhiều -
3:26 - 3:28nhưng khi tới tuổi đi học,
-
3:28 - 3:30mọi người lại không cho
đó là đáng yêu. -
3:30 - 3:33Có thể, mọi người
không muốn làm bạn -
3:33 - 3:36với con bé hay hét
trong giờ học đại số. -
3:36 - 3:40Điều này không thường diễn ra
hiện nay, ở độ tuổi này, -
3:40 - 3:43và có thể người ta
không muốn làm bạn với con bé bị tự kỉ. -
3:43 - 3:47Có thể người ta
không muốn liên quan -
3:47 - 3:49đến bất cứ ai
không thể tự điều chỉnh -
3:49 - 3:52trong khuôn khổ được "dán mác"
bình thường. -
3:52 - 3:54Nhưng điều đó
không sao với tôi cả, -
3:54 - 3:57bởi vì nó giống như
loại bỏ bột mì từ tro trấu, -
3:57 - 4:00tôi có thể tìm ra người
chân thật và thật lòng -
4:00 - 4:02và chọn họ làm bạn.
-
4:02 - 4:05Khi nghĩ về điều đó,
điều gì là bình thường? -
4:05 - 4:07Điều đó có nghĩa gì?
-
4:07 - 4:10Hãy tưởng tượng đó là
lời khen hay nhất bạn từng nhận được. -
4:10 - 4:12"Wow, bạn thật sự bình thường."
-
4:12 - 4:14(Cười)
-
4:14 - 4:17Nhưng lời khen là
-
4:17 - 4:20"Bạn thật phi thường." hay
"Bạn đột phá" -
4:20 - 4:22"Bạn thật tuyệt vời."
-
4:22 - 4:24Nếu người ta
muốn những điều này. -
4:24 - 4:26tại sao nhiều người lại
cố gắng trở nên bình thường? -
4:26 - 4:31Tại sao lại đổ ánh sáng
rực rỡ của riêng mình vào 1 cái khuôn? -
4:31 - 4:36Người ta sợ sự đa dạng
đến nỗi họ cố và ép mọi người, -
4:36 - 4:40ngay cả người không muốn hoặc không thể
trở thành người bình thường -
4:40 - 4:43Có nhiều hội trại dành cho
người LGBT -
4:43 - 4:46hoặc người tự kỉ để cố gắng
và giúp họ "bình thường", -
4:46 - 4:51và thật đáng sợ là mọi người
vẫn làm điều đó trong thời buổi này. -
4:51 - 4:55Tóm lại, tôi sẽ không đổi bệnh tự kỉ
và trí tưởng tưởng của mình cho thế giới -
4:55 - 4:57Bởi vì tôi tự kỉ,
-
4:57 - 5:00tôi vừa giới thiệu tư liệu cho BBC,
-
5:00 - 5:03tôi đang viết một cuốn sách,
-
5:03 - 5:05tôi đang viết - điều này thật tuyệt vời
-
5:05 - 5:08và một trong những điều tốt nhất
mà tôi đạt được, -
5:08 - 5:11mà tôi xem là thành tựu,
-
5:11 - 5:12là tìm ra cách giao tiếp
-
5:12 - 5:15với em trai và em gái của tôi,
-
5:15 - 5:18người mà tôi nói là phi ngôn ngữ.
Hai đứa đều không nói được. -
5:18 - 5:21Mọi người thường viết
về ai đó không nói được, -
5:21 - 5:23nhưng điều đó thật ngu ngốc,
vì 2 đứa em của tôi -
5:23 - 5:26là 2 đứa em tốt nhất
mà bạn có thể có. -
5:26 - 5:28Chúng là điều tuyệt vời nhất,
tôi yêu 2 đứa rất nhiều -
5:28 - 5:32và tôi quan tâm đến chúng
nhiều hơn bất kỳ điều gì khác. -
5:32 - 5:35Tôi sắp đưa ra cho bạn
một câu hỏi: -
5:35 - 5:38Nếu chúng ta không thể
vào trong đầu của một người, -
5:38 - 5:40dù cho họ có bị tự kỉ hay không,
-
5:40 - 5:43thay vì trừng phạt những gì
không theo bình thường -
5:43 - 5:45tại sao không ăn mừng
sự độc nhất vô nhị -
5:45 - 5:49và ăn mừng mỗi khi ai đó
giải phóng được trí tưởng tượng của mình? -
5:49 - 5:50Xin cảm ơn.
-
5:50 - 5:55(Vỗ tay)
- Title:
- Tự kỉ để tôi được là chính mình
- Speaker:
- Rosie King
- Description:
-
"Con người ta sợ sự đa dạng đến nỗi họ cố gắng đặt mọi thứ vào trong một chiếc hộp nhỏ và gắn vào đó một cái mác cụ thể", Rosie King, 16 tuổi, can đảm, thô lỗ và tự kỉ đã nói như thế. Cô muốn biết: Tại sao mọi người lại quá lo lắng về việc giữ cho mình bình thường? Cô giục giã mỗi một đứa trẻ, cha mẹ, giáo viên và mỗi một người nên quý trọng sự độc nhất vô nhị của từng cá thể. Đó là một minh chứng rất rõ ràng về tiềm năng đa dạng của con người.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:08
Nhu PHAM approved Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM accepted Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for How autism freed me to be myself |