Return to Video

Hoe kweek je een bot? - Nina Tandon

  • 0:07 - 0:10
    Kun je een bot laten groeien
    buiten het menselijk lichaam?
  • 0:10 - 0:12
    Het antwoord kan binnenkort "ja" zijn,
  • 0:12 - 0:15
    maar voordat we begrijpen
    hoe dat mogelijk is,
  • 0:15 - 0:19
    moeten we kijken naar hoe botten
    gewoonlijk groeien in het lichaam.
  • 0:19 - 0:24
    De meeste botten ontstaan in een foetus
    als zacht en flexibel kraakbeen.
  • 0:24 - 0:28
    Botvormende cellen vervangen
    het kraakbeen met een sponsachtig raster
  • 0:28 - 0:31
    gemaakt van mineralen
    zoals calcium en fosfaat.
  • 0:31 - 0:33
    Dit raster wordt harder
    nadat osteoblasten --
  • 0:33 - 0:36
    gespecialiseerde botvormende cellen --
  • 0:36 - 0:39
    meer mineralen toevoegen
    die de botten hun sterkte geven.
  • 0:39 - 0:42
    Hoewel het raster zelf niet
    uit levende cellen bestaat,
  • 0:42 - 0:45
    vormen zich netwerken van bloedvaten,
    zenuwen en ander levend weefsel
  • 0:45 - 0:48
    door speciale gangen en kanalen.
  • 0:48 - 0:49
    Gedurende de ontwikkeling,
  • 0:49 - 0:52
    versterkt een legioen
    van osteoblasten het skelet,
  • 0:52 - 0:55
    dat onze organen beschermt,
    ons laat bewegen,
  • 0:55 - 0:57
    bloedcellen produceert en meer.
  • 0:57 - 1:00
    Maar dit eerste bouwproces alleen
  • 1:00 - 1:03
    is niet genoeg om botten
    sterk en functioneel te maken.
  • 1:03 - 1:05
    Neem een bot dat op deze wijze is gebouwd,
  • 1:05 - 1:07
    maak er spieren aan vast,
  • 1:07 - 1:09
    en probeer er een zwaar gewicht
    mee op te tillen.
  • 1:09 - 1:13
    Het bot zal waarschijnlijk
    breken onder de spanning.
  • 1:13 - 1:15
    Bij ons gebeurt dit meestal niet,
  • 1:15 - 1:17
    omdat onze cellen het bot
    constant versterken
  • 1:17 - 1:20
    en verder uitbouwen daar waar nodig.
  • 1:20 - 1:23
    Dit principe heet de Wet van Wolff.
  • 1:23 - 1:26
    Maar materiaal voor botten
    is beperkt beschikbaar
  • 1:26 - 1:28
    en dit nieuwe, versterkende bot
  • 1:28 - 1:33
    kan alleen gevormd worden
    als er voldoende materiaal is.
  • 1:33 - 1:36
    Gelukkig hebben
    de osteoblasten, de bouwers,
  • 1:36 - 1:40
    een tegenpool die osteoclasten heten,
    de slopers.
  • 1:40 - 1:45
    Osteoclasten breken de overbodige
    mineraalrasters af met zuren en enzymen,
  • 1:45 - 1:48
    zodat de osteoblasten
    meer materiaal kunnen toevoegen.
  • 1:48 - 1:53
    Een belangrijke reden waarom astronauten
    in de ruimte constant moeten trainen,
  • 1:53 - 1:57
    is vanwege het gebrek
    aan spanning op het skelet.
  • 1:57 - 1:59
    Zoals de Wet van Wolff aangeeft,
  • 1:59 - 2:03
    maakt het osteoclasten
    meer actief dan osteoblasten,
  • 2:03 - 2:06
    waardoor het bot
    massa en sterkte verliest.
  • 2:06 - 2:08
    Wanneer botten toch breken,
  • 2:08 - 2:11
    heeft je lijf het fantastische vermogen
    om het beschadigd bot te reconstrueren,
  • 2:11 - 2:14
    alsof het nooit was gebroken.
  • 2:14 - 2:17
    Bepaalde situaties,
    zoals verwijdering van kanker,
  • 2:17 - 2:18
    traumatische ongelukken
  • 2:18 - 2:23
    en genetische fouten gaan
    dit helende vermogen boven de pet.
  • 2:23 - 2:27
    In het verleden werden
    de gaten opgevuld met metaal,
  • 2:27 - 2:29
    dierlijke botten,
  • 2:29 - 2:32
    of botdelen van menselijke donoren,
  • 2:32 - 2:35
    maar geen van deze zijn optimaal,
    vanwege het risico op infecties
  • 2:35 - 2:38
    of afstoting door het immuunsysteem
  • 2:38 - 2:41
    en ze kunnen de meeste functies
    van gezonde botten niet overnemen.
  • 2:41 - 2:46
    Een ideale oplossing is een bot maken
    met de eigen cellen van de patiënt,
  • 2:46 - 2:50
    dat is aangepast
    aan de exacte vorm van het gat;
  • 2:50 - 2:54
    en dat is precies wat wetenschappers
    nu proberen te doen.
  • 2:54 - 2:56
    Zo werkt het:
  • 2:56 - 3:00
    eerst onttrekken dokters stamcellen
    uit het vetweefsel van de patiënt
  • 3:00 - 3:05
    en maken CT scans om de exacte afmetingen
    van het ontbrekende bot vast te stellen.
  • 3:05 - 3:08
    Ze maken dan een model
    van de exacte vorm van het gat,
  • 3:08 - 3:09
    ofwel met 3D-printers
  • 3:09 - 3:12
    of door ontcelde koeienbotten te slijpen.
  • 3:12 - 3:15
    Dat zijn botten waar alle cellen
    uit zijn verwijderd,
  • 3:15 - 3:18
    waardoor alleen het sponsachtige
    mineraalraster overblijft.
  • 3:18 - 3:21
    De stamcellen van de patiënt
    worden hieraan toegevoegd
  • 3:21 - 3:23
    en in een bioreactor gestopt,
  • 3:23 - 3:28
    een apparaat dat alle omstandigheden
    in het lichaam nabootst.
  • 3:28 - 3:31
    Temperatuur, vochtigheid, zuurtegraad
    en nutriëntensamenstelling;
  • 3:31 - 3:35
    alles moet precies goed zijn,
    zodat de stamcellen onderscheid maken
  • 3:35 - 3:37
    tussen ostreoblasten en andere cellen,
  • 3:37 - 3:39
    het mineraalraster koloniseren
  • 3:39 - 3:42
    en het opnieuw vorm geven
    met levend weefsel.
  • 3:42 - 3:44
    Maar er ontbreekt nog iets:
  • 3:44 - 3:45
    je kent de Wet van Wolff nog?
  • 3:45 - 3:48
    Een kunstmatig bot moet
    echte spanning doorstaan,
  • 3:48 - 3:51
    anders wordt het zwak en broos.
  • 3:51 - 3:55
    De bioreactor pompt
    constant vloeistof rond het bot
  • 3:55 - 3:59
    en de druk laat de osteoblasten
    het bot steviger maken.
  • 3:59 - 4:02
    Voeg dit alles samen en binnen drie weken
  • 4:02 - 4:05
    is het nu levende bot gereed
    om uit de bioreactor te komen
  • 4:05 - 4:08
    en in het lichaam van de patiënt
    geïmplanteerd te worden.
  • 4:08 - 4:12
    Hoewel het nog niet zeker is
    dat deze methode werkt bij mensen,
  • 4:12 - 4:15
    zijn in het lab gekweekte botten al
    succesvol geïmplanteerd in varkens
  • 4:15 - 4:17
    en in andere dieren.
  • 4:17 - 4:21
    Testen op mensen
    beginnen wellicht al in 2016.
Title:
Hoe kweek je een bot? - Nina Tandon
Description:

Bekijk de hele les: http://ed.ted.com/lessons/how-to-grow-a-bone-nina-tandon

Kun je een menselijk bot buiten het menselijk lichaam laten groeien? Misschien is het antwoord hierop binnenkort 'ja'. Nina Tandon onderzoekt de mogelijkheden door te bestuderen hoe botten in het lichaam op natuurlijke wijze groeien en door licht te werpen op hoe wetenschappers hopen dat proces na te bootsen in een laboratorium.

Les door Nina Tandon, animatie door Giant Animation Studios.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:37
Christel Foncke approved Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Christel Foncke edited Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Christel Foncke edited Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Christel Foncke edited Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Heleen van Maanen accepted Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Heleen van Maanen declined Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Heleen van Maanen edited Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Heleen van Maanen edited Dutch subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon
Show all

Dutch subtitles

Revisions