Return to Video

Ron Finley: Güney Merkez LA'da bir gerilla bahçıvan

  • 0:00 - 0:04
    Güney merkezde yaşıyorum
  • 0:04 - 0:06
    Burası Güney Merkez
  • 0:06 - 0:09
    tekel bayiileri,
  • 0:09 - 0:11
    fast food
  • 0:11 - 0:13
    boş arsalar.
  • 0:13 - 0:15
    Şimdi şehir planlamacılar, bir araya geldilar ve düşündüler
  • 0:15 - 0:18
    Güney Merkez'in adını değiştirerek başka bir şeyin simgesi yapmayı,
  • 0:18 - 0:21
    böylece adını Güney Los Angeles yaptılar,
  • 0:21 - 0:25
    sanki bu şehirde yolunda gitmeyen ne varsa onu gerçekten düzeltecekmiş gibi.
  • 0:25 - 0:29
    Burası Güney Los Angeles. (Gülüşmeler)
  • 0:29 - 0:31
    Tekel bayiileri,
  • 0:31 - 0:34
    fast food,
  • 0:34 - 0:36
    boş arsalar.
  • 0:36 - 0:40
    Tıpkı 26,5 milyon diğer Amerikalı gibi,
  • 0:40 - 0:42
    ben bir yemek çölünde yaşıyorum,
  • 0:42 - 0:44
    Güney Merkez Los Angeles,
  • 0:44 - 0:49
    arabaya sipariş ve arabadan silahlı saldırıların yurdu.
  • 0:49 - 0:54
    İşin komik yanı, arabaya siparişler arabadan saldırılardan daha çok insan öldürüyor..
  • 0:54 - 0:56
    İnsanlar tedavi edilebilir hastalıklardan ölüyorlar
  • 0:56 - 0:59
    Güney Merkez Los Angeles'da.
  • 0:59 - 1:02
    Örneğin, benim muhitimde obezite oranı
  • 1:02 - 1:05
    beş kat daha yüksek, mesela, Beverly Hills'den,
  • 1:05 - 1:09
    ki orası muhtemelen 12-16 km uzaktadır.
  • 1:09 - 1:12
    Buna seyirci kalmaktan bıktım.
  • 1:12 - 1:14
    Ve merak ediyordum, siz nasıl hissederdiniz
  • 1:14 - 1:18
    şayet sağlıklı yiyeceğe erişiminiz olmasaydı,
  • 1:18 - 1:20
    şayet kapıdan dışarı adımınızı attığınız her sefer mevcut yiyecek sisteminin
  • 1:20 - 1:24
    komşularınız üzerindeki olumsuz etkilerini görseydiniz?
  • 1:24 - 1:27
    Ben tekerlekli sandalyelerin kullanılmış arabalar gibi
  • 1:27 - 1:29
    alınıp satılışını görüyorum.
  • 1:29 - 1:33
    Starbucks açılır gibi diyaliz merkezlerinin açıldığını görüyorum.
  • 1:33 - 1:36
    Ve buna bir son vermek gerektiğini anladım.
  • 1:36 - 1:42
    Böylece anladım ki sorun aynı zamanda çözüm.
  • 1:42 - 1:46
    Sorun yiyecek ve çözüm yiyecek.
  • 1:46 - 1:49
    Artı, böcek ilacı emdirilmemiş tek bir elma almak için,
  • 1:49 - 1:53
    gidiş-dönüş 45 dakika araba kullanmaktan bıktım.
  • 1:53 - 1:58
    Bu yüzden ne yaptım, evimin önüne bir yiyecek ormanı diktim.
  • 1:58 - 2:00
    Kaldırım kenarı dediğimiz bir arsa şeridi üzerindeydi.
  • 2:00 - 2:03
    45mt'ye 3mt. büyüklüğündeydi.
  • 2:03 - 2:06
    Aslında oranın mülkiyeti şehre ait.
  • 2:06 - 2:08
    Ama onu sizin korumanız gerekiyor.
  • 2:08 - 2:13
    Bu nedenle ben de "Harika. Canım ne isterse yapabilirim,
  • 2:13 - 2:17
    çünkü onun sorumluluğu bende ve onu korumam gerekiyor" diye düşündüm.
  • 2:17 - 2:20
    Ve orayı korumaya böyle karar verdim.
  • 2:20 - 2:23
    Böylece ben ve grubum, L.A. Green Grounds (Yeşil Zeminler), bir araya geldik
  • 2:23 - 2:25
    ve benim yiyecek ormanımı, meyve ağaçlarımı ekmeye başladık,
  • 2:25 - 2:27
    bilirsiniz, sebzeler, komple muamele.
  • 2:27 - 2:30
    Ne yapıyoruz biz bir tür 'sen de başkasına iyilik yaparak borcunu öde' grubuyuz,
  • 2:30 - 2:35
    şehrin her yerinden, hayatın her kesiminden bahçıvanlardan oluşuyor
  • 2:35 - 2:37
    ve tamamıyle gönüllülük esaslı
  • 2:37 - 2:39
    ve yaptığımız herşey bedava.
  • 2:39 - 2:42
    Ve bahçe, o güzeldi.
  • 2:42 - 2:45
    Ve sonra biri şikayet etti.
  • 2:45 - 2:47
    Belediye üstüme geldi,
  • 2:47 - 2:51
    ve basitçe bana bahçemi kaldırmak zorunda olduğuma dair bir celp gönderdiler,
  • 2:51 - 2:54
    ki, bu celp bir ruhsata dönüşüyordu.
  • 2:54 - 2:56
    Ve ben, "Hadi canım, gerçekten mi?" dedim.
  • 2:56 - 2:59
    Yiyecek yetiştirmek, bir parça arsa üzerinde
  • 2:59 - 3:03
    ki umurunuzda bile olmayan bir arsada?" (Gülüşmeler)
  • 3:03 - 3:05
    Ve ben "Harika. Getirin onu." dedim.
  • 3:05 - 3:08
    Çünkü bu sefer o gelmiyordu.
  • 3:08 - 3:13
    Böylece L.A. Times onu ele aldı. Steve Lopez onun hakkında bir haber yazdı
  • 3:13 - 3:16
    ve belediye meclis üyeleriyle konuştu,
  • 3:16 - 3:18
    ve Green Grounds üyelerinden biri,
  • 3:18 - 3:21
    Change.org'da bir imza kampanyası başlattı
  • 3:21 - 3:23
    ve 900 imzayla, biz başarılı olduk.
  • 3:23 - 3:26
    Ellerimizde bir zafer vardı.
  • 3:26 - 3:29
    Hatta benim belediye meclisi üyem telefon açtı ve yaptığımız şeyi nasıl onayladıklarını
  • 3:29 - 3:32
    ve sevdiklerini söyledi.
  • 3:32 - 3:34
    Demek istediğim, hadi ama, neden sevmesinler?
  • 3:34 - 3:39
    L.A. Amerika'da bir şehrin gerçekten sahip olduğu boş arsalarda başı çeker.
  • 3:39 - 3:44
    67 km kare büyüklüğünde boş arsaya sahip.
  • 3:44 - 3:47
    Bu 20 tane Central Park demek.
  • 3:47 - 3:55
    Bu 725 milyon domates fidesi yetiştirmeye yetecek alan demek.
  • 3:55 - 4:00
    Neden buna tamam demesinler?
  • 4:00 - 4:04
    Bir bitki yetiştirmek size 1,000, 10,000 tohum verecek.
  • 4:04 - 4:07
    Bir dolarlık yeşil fasülye yetiştirmek size
  • 4:07 - 4:10
    75 dolar değerinde ürün vereceğinde.
  • 4:10 - 4:14
    İnsanlara kendi yiyeceğinizi yetiştirin demek benim hakikatım.
  • 4:14 - 4:17
    Kendi yiyeceğini yetiştirmek kendi paranı basmaya benzer.
  • 4:17 - 4:24
    (Alkışlar)
  • 4:24 - 4:27
    Görüyorsunuz, Güney Merkez'de bana kalan bir miras var.
  • 4:27 - 4:32
    Orada büyüdüm. Oğullarımı orada büyüttüm.
  • 4:32 - 4:36
    Ve bu üretilmiş gerçekliğin bir parçası olmayı reddediyorum
  • 4:36 - 4:39
    benim adıma başka bazı insanlar tarafından üretilmiş
  • 4:39 - 4:41
    ve ben kendi gerçekliğimi üretiyorum.
  • 4:41 - 4:44
    Bakın, ben bir sanatçıyım.
  • 4:44 - 4:48
    Bahçıvanlık benim duvar yazım. Ben sanatımı yetiştiriyorum.
  • 4:48 - 4:52
    Aynı bir duvar yazısı sanatçısı gibi, onlar duvarları güzelleştirirken,
  • 4:52 - 4:56
    ben, ben çimenlik alanları, yol kenarlarını güzelleştiriyorum.
  • 4:56 - 5:00
    Bahçeyi, toprağı bir parça kumaşmış gibi kullanıyorum
  • 5:00 - 5:02
    ve bitkileri ve ağaçları,
  • 5:02 - 5:06
    işte bu kumaş için benim süslemem budur.
  • 5:06 - 5:12
    Şaşırırsınız toprağın yapabileceklerine
  • 5:12 - 5:13
    eğer sizin tuvaliniz olmasına izin verirseniz.
  • 5:13 - 5:17
    Bir ayçiçeğinin nasıl şaşırtıcı olabileceğini tasavvur edemezsiniz
  • 5:17 - 5:20
    ve nasıl insanları etkilediğini.
  • 5:20 - 5:22
    Böylece ne oldu?
  • 5:22 - 5:28
    Bahçemin eğitim için bir araç haline gelişine tanık oldum,
  • 5:28 - 5:31
    çevremin dönüşümü için bir araç.
  • 5:31 - 5:35
    Toplumu değiştirmek için, toprağın bileşimini değiştirmek zorundasınız.
  • 5:35 - 5:40
    Toprak biziz.
  • 5:40 - 5:46
    Şaşırırsınız çocukların bundan nasıl etkilendiğine.
  • 5:46 - 5:50
    Bahçıvanlık en iyi tedavi edici
  • 5:50 - 5:53
    ve yapabileceğiniz en muhalif harekettir,
  • 5:53 - 5:55
    özellikle şehrin içindeyken.
  • 5:55 - 5:58
    Artı çilekleriniz olur.
  • 5:58 - 6:01
    (Gülüşmeler)
  • 6:01 - 6:04
    Bir seferinde hatırlıyorum,
  • 6:04 - 6:06
    bir anne ve kızı geldiler,
  • 6:06 - 6:10
    saat gece 10:30 sularıydı ve benim avlumdalardı
  • 6:10 - 6:13
    ve ben dışarı çıktım ve öylesine utanmış görünüyorlardı ki.
  • 6:13 - 6:17
    Bu yüzden ben, onların orada dikilmesi beni kötü hissettirdi
  • 6:17 - 6:19
    ve onlara dedim ki, biliyorsunuz, bunu bu şekilde yapmanız gerekmiyor.
  • 6:19 - 6:21
    Bunun sokakta olmasının bir nedeni var.
  • 6:21 - 6:25
    Beni utandırdı bana bu derece yakın olan
  • 6:25 - 6:28
    aç insanları görmek
  • 6:28 - 6:31
    ve bu olay bunu yapma nedenimi sadece pekiştirdi
  • 6:31 - 6:34
    ve insanlar bana sordu, "Fin, korkmuyor musun?
  • 6:34 - 6:35
    insanların gelip yiyeceklerini çalmalarından?"
  • 6:35 - 6:37
    Ve ben "Hayır, Onların çalacaklarından korkmuyorum.
  • 6:37 - 6:40
    Sokakta olmasının nedeni bu.
  • 6:40 - 6:43
    İşin özü bu.
  • 6:43 - 6:44
    Ben onların almasını istiyorum, fakat aynı zamanda,
  • 6:44 - 6:48
    ben onların sağlıklarını geri kazanmalarını istiyorum."
  • 6:48 - 6:51
    Bir başka sefer Los Angeles şehir merkezindeki
  • 6:51 - 6:56
    bu evsizler barınağına bir bahçe kurdum.
  • 6:56 - 6:59
    İşte bu adamlar bana kamyoneti boşaltırken yardım ettiler.
  • 6:59 - 7:02
    Harikaydı ve hikayelerini paylaştılar
  • 7:02 - 7:05
    bunun onları nasıl etkilediğyle ilgili ve
  • 7:05 - 7:08
    anneleri ve büyükanneleriyle birlikte nasıl ekerlerdi
  • 7:08 - 7:11
    ve bunun onları nasıl değiştirdiğini görmek tek kelimeyle harikaydı,
  • 7:11 - 7:17
    sadece bu ana bile değerdi.
  • 7:17 - 7:20
    Böylece Green Grounds bitkilendirmeye devam etti,
  • 7:20 - 7:21
    belki 20 bahçe.
  • 7:21 - 7:26
    Bellemeye 50 kişinin falan geldiği ve katıldığı oldu
  • 7:26 - 7:28
    ve hepsi tümüyle gönüllüydü.
  • 7:28 - 7:32
    Şayet çocuklar kıvırcık lahana yetiştirirlerse, çocuklar lahana yer.
  • 7:32 - 7:33
    (Gülüşmeler)
  • 7:33 - 7:38
    Şayet domates yetiştirirlerse, domates yerler. (Alkışlar)
  • 7:38 - 7:42
    Fakat bunların hiçbiri onlara sunulmazsa,
  • 7:42 - 7:45
    eğer onlara besinlerin aklı ve vücudu nasıl etkilediği gösterilmezse,
  • 7:45 - 7:50
    gözleri kapalı önlerine ne koyarsanız onu yerler.
  • 7:50 - 7:52
    Genç insanlar görüyorum
  • 7:52 - 7:55
    ve onlar çalışmak istiyorlar,
  • 7:55 - 7:57
    fakat bu içine kısıldıkları yerdeler --
  • 7:57 - 8:01
    Beyaz olmayan çocuklar görüyorum ve onlar tam bu yoldalar
  • 8:01 - 8:03
    onlar için tasarlanmış,
  • 8:03 - 8:05
    onları hiç bir yere yönlendirmeyecek olan.
  • 8:05 - 8:08
    Bu yüzden bahçıvanlıkla beraber, bir fırsat görüyorum
  • 8:08 - 8:10
    bu çocukları eğitebileceğimiz bir yer
  • 8:10 - 8:13
    topluluklarının yönetimini alacakları,
  • 8:13 - 8:17
    sürdürülebilir bir hayata sahip olacakları.
  • 8:17 - 8:19
    Ve bunu yaptığımızda, kim bilir?
  • 8:19 - 8:22
    Belki de bir sonraki George Washington Carver'ı yetiştirebiliriz.
  • 8:22 - 8:25
    Ama eğer toprağın bileşimini değiştirmezsek,
  • 8:25 - 8:26
    bunu asla yapamayız.
  • 8:26 - 8:29
    Şimdi benim planlarımdan biri bu. Yapmak istediğim budur.
  • 8:29 - 8:33
    Bahçelerden oluşan koca bir bloğu bitkilendirmek,
  • 8:33 - 8:37
    aynı bloktaki insanların yiyeceği paylaşabilecekleri yer haline getirmek istiyorum.
  • 8:37 - 8:39
    Nakliye konteynerlarından almak
  • 8:39 - 8:42
    ve onları sağlıklı kafelere çevirmek istiyorum.
  • 8:42 - 8:44
    Şimdi beni yanlış anlamayın.
  • 8:44 - 8:46
    Ben bedava bir şeyden bahsetmiyorum,
  • 8:46 - 8:50
    çünkü bedava sürdürülebilir değildir.
  • 8:50 - 8:52
    Sürdürülebilirlikle ilgili komik şey,
  • 8:52 - 8:53
    onu devam ettirebilir olmanız gerektiğidir.
  • 8:53 - 8:58
    (Gülüşmeler) (Alkışlar)
  • 8:58 - 9:00
    Sözünü ettiğim şey insanları işe koymak
  • 9:00 - 9:03
    ve çocukları sokaktan almak ve onların
  • 9:03 - 9:08
    kendi yiyeceğini yetiştirmenin neşesini, gururunu ve onurunu tanımasını sağlamak,
  • 9:08 - 9:10
    çiftçi marketlerini açmak.
  • 9:10 - 9:12
    Yani burada yapmak istediğim,
  • 9:12 - 9:15
    bunu çekici hale getirmemiz gerekiyor.
  • 9:15 - 9:19
    Bu yüzden hepimizin tamamen ekodevrimci dönekler,
  • 9:19 - 9:21
    çete üyeleri, çete üyesi bahçıvanlar olmamızı talep ediyorum.
  • 9:21 - 9:25
    Çete üyesinin ne demek olduğunu anlatan alfabeyi tersine çevirmek zorundayız.
  • 9:25 - 9:27
    Eğer bir bahçıvan değilsen, çete üyesi değilsindir.
  • 9:27 - 9:32
    Küreğinle çete üyeliği kazan, tamam mı?
  • 9:32 - 9:35
    Ve bırak senin silah seçimin bu olsun.
  • 9:35 - 9:42
    (Alkışlar)
  • 9:42 - 9:47
    Bu yüzden basitçe, eğer benimle tanışmak istiyorsanız,
  • 9:47 - 9:50
    bilirsiniz, eğer görüşmek isterseniz,
  • 9:50 - 9:54
    beni minderli koltuklarda oturmak için
  • 9:54 - 9:58
    ve bir şeyler yapmak hakkında konuştuğunuz yerlerde
  • 9:58 - 10:01
    bir şeyler yapmak hakkında konuşmak için aramayın.
  • 10:01 - 10:04
    Eğer benimle tanışmak isterseniz, bahçeye gelin
  • 10:04 - 10:08
    küreğinizle beraber, böylece birşeyler dikebiliriz.
  • 10:08 - 10:11
    Barış. Teşekkür ederim.
  • 10:11 - 10:15
    (Alkışlar)
  • 10:15 - 10:19
    Teşekkürler (Alkışlar)
Title:
Ron Finley: Güney Merkez LA'da bir gerilla bahçıvan
Speaker:
Ron Finley
Description:

Ron Finley Güney Merkez Los Angeles'ta sebze bahçeleri kuruyor -- terkedilmiş arsalarda, trafikte çift yönlü yolların arasındaki alanlarda, kaldırım kenarları boyunca. Niçin? Eğlenmek için, meydan okumak için, güzellik için ve arabaya siparişin arabalı saldırılardan daha çok insanı öldürdüğü bu toplulukta fast food'a bir alternatif sunmak adına.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:45

Turkish subtitles

Revisions