Cách mạng công nghiệp đang ở ngay đây

Tăng trưởng kinh tế đã chững lại trong suốt 50 năm qua, nhưng giải pháp có thể xuất hiện - đó là một hình thức sản xuất hàng hoá mới làm bất ngờ tất cả chúng ta. Olivier Scalabre, một chuyên gia phát triển công nghiệp, chỉ rõ cách mà cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ làm thay đổi kinh tế vĩ mô, từ đó đẩy mạnh việc làm, năng suất lao động và tăng trưởng kinh tế.

Các bạn, chúng ta có một vấn đề.

(Cười)

Tăng trưởng kinh tế chững lại,
và đó là một vấn đề lớn.

Nền kinh tế toàn cầu ngừng tăng trưởng.

Chuyện này không mới.

Sự phát triển thật ra đang chậm lại
trong suốt 50 năm qua.

Nếu cứ tiếp tục như thế,
chúng ta cần phải học cách

để sống trong một thế giới
ngừng tăng trưởng trong thập niên tới.

Điều này thật đáng sợ
vì khi nền kinh tế không phát triển,

con cháu chúng ta sẽ không thể
có cuộc sống no đủ.

Điều đáng sợ hơn là,
nếu cái bánh kinh tế không to ra,

thì phần bánh của chúng ta nhỏ lại.

Ta phải chiến đấu khốc liệt
để có phần to hơn.

Điều này tạo ra những sức ép
và xung đột nghiêm trọng.

Tăng trưởng rất quan trọng.

Nếu chúng ta nhìn lại
lịch sử của tăng trưởng,

những giai đoạn tăng trưởng mạnh
luôn được hỗ trợ

bởi những cuộc cách mạng sản xuất lớn.

Điều này đã xảy ra ba lần,
mỗi lần cách nhau 50-60 năm.

Động cơ hơi nước vào giữa thế kỉ 19,

cơ khí hoá sản xuất
vào đầu thế kỷ 20,

Cảm ơn, Ngài Henry Ford.

Và làn sóng tự động hóa đầu tiên
vào những năm 1970.

Tại sao những cuộc cách mạng sản xuất này

tạo ra sự phát triển lớn
trong nền kinh tế?

Vì chúng đã cải thiện năng suất lao động
một cách mạnh mẽ.

Vấn đề khá đơn giản:

để phát triển,
bạn cần phải sản xuất nhiều hơn,

đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế.

Cần có nhiều lao động hơn,
nhiều vốn hơn hoặc năng suất cao hơn.

Mỗi lần như thế, năng suất được đẩy mạnh.

Tôi ở đây hôm nay để nói với các bạn rằng

chúng ta đang ở ngưỡng cửa
của một sự biến đổi lớn tiếp theo,

và rất ngạc nhiên là sự thay đổi này,

sẽ một lần nữa xuất phát từ khâu sản xuất.

Điều đó sẽ đưa chúng ta ra khỏi suy thoái

và nó sẽ thay đổi cách
mà sự toàn cầu hoá hoạt động

trong thập kỉ trước.

Tôi ở đây để nói với các bạn về sự kì diệu
của cuộc cách mạng công nghiệp lần 4,

mà chúng ta đang tiến tới.

Ý tôi không phải là
ta ngừng cải tiến sản xuất

kể từ cuộc cách mạng trước.

Thực ra, chúng ta
đã có vài ý tưởng thất bại

để cố gắng tái sinh nó.

Nhưng không một lần nào
ta tạo ra sự đột biến mà ta cần

để tiếp tục phát triển lại.

Ví dụ, chúng ta đã thử chuyển
các nhà máy ra nước ngoài,

để giảm giá thành sản xuất
và tận dụng nguồn lao động giá rẻ.

Không những ta không
cải thiện được năng suất,

mà ta chỉ tiết kiệm được vốn
trong thời gian ngắn.

Bởi vì, về lâu dài,
"lao động giá rẻ" không hề rẻ.

Sau đó, chúng ta thử
mở rộng nhà máy,

và ta chuyên môn hoá chúng theo sản phẩm.

Ý tưởng là chúng ta có thể sản xuất
thật nhiều một loại sản phẩm

và dự trữ để bán theo nhu cầu.

Điều này đã làm tăng năng suất
trong một thời gian.

Nhưng nó làm cho chuỗi phân phối
của chúng ta rất cứng nhắc.

Ví dụ ở ngành bán lẻ quần áo.

Các công ty quần áo có lịch sử lâu đời,

họ đã xây dựng trên toàn cầu
các chuỗi cung ứng rất cứng nhắc.

Khi các hãng cạnh tranh khác
nhanh nhạy hơn, như Zara,

bắt đầu bổ sung nguồn hàng nhanh hơn,

từ hai bộ sưu tập mỗi năm
cho đến một bộ sưu tập mỗi tháng,

không một hãng nào có thể
bắt kịp nhịp độ như vậy.

Phần lớn các hãng đó hiện nay
đều gặp khủng hoảng.

Thế nhưng, tất cả các khuyết điểm này,

vẫn tồn tại
ở các nhà máy ta biết hiện nay.

Nếu bạn nhìn kỹ lại,

chúng vận hành
chẳng khác gì 50 năm trước cả.

Chúng ta chỉ đổi địa điểm,
quy mô và cách chúng vận hành.

Bạn có thể kể tên những thứ trông giống

50 năm trước không?

Thật là điên rồ.

Chúng ta làm mọi cách để thay đổi
cách mô hình này vận hành,

và chúng ta đang chạm tới giới hạn.

Sau tất cả các cố gắng
để sửa đổi cách ta sản xuất đều thất bại,

chúng ta tưởng ta có thể phát triển
ở trên lĩnh vực khác.

Ta quay sang phát triển công nghệ...

Ta đã cải tiến được rất nhiều.

Chỉ kể tên một thứ: Internet.

Ta hy vọng nó sẽ tạo ra tăng trưởng.

Đúng thế, nó đã thay đổi
cuộc sống của chúng ta.

Nó tạo nên cuộc cách mạng trong
truyền thông, dịch vụ và giải trí.

Nhưng nó chưa giúp tăng năng suất nhiều.

Thực ra, điều ngạc nhiên
đó là năng suất đang giảm,

bất kể tất cả các nỗ lực cải tiến này.

Hãy tưởng tượng - ngồi văn phòng,
lướt Facebook,

xem video trên Youtube,
chúng làm ta kém năng suất hơn.

Lạ đúng không...

(Cười)

Đó là lý do kinh tế không tăng trưởng.

Chúng ta thất bại trong việc
cơ cấu lại không gian sản xuất,

và sự cải tiến trong công nghệ
khiến chúng ta xao nhãng điều đó.

Nhưng nếu chúng ta
kết hợp các nguồn lực đó?

Nếu nền công nghiệp đương đại
và những thành tựu công nghệ

kết hợp để tạo ra
sự cải tiến công nghiệp tiếp theo?

Bingo!

Đây là cuộc cách mạng công nghiệp lần 4,

và nó đang diễn ra.

Các công nghệ hiện đại nhất đang
được ứng dụng trong sản xuất,

Một chương mới!

Nó sẽ cải thiện hơn một phần ba
năng suất trong công nghiệp.

Con số đó rất lớn, và sẽ giúp ích
rất nhiều cho tăng trưởng kinh tế.

Tôi sẽ nói về vài thứ trong đó.

Bạn đã từng thấy những con robot
trong công nghiệp chưa?

Chúng có kích cỡ tương đương người,

Chúng hỗ trợ con người sản xuất,

và chúng có thể được lập trình

để thực hiện nhiều công việc
phức tạp khác nhau.

Trong các nhà máy hiện nay,
chỉ có 8% khâu sản xuất được tự động hoá,

Công việc càng ít phức tạp,
chúng càng lặp lại lặp lại.

Trong 10 năm tới, sẽ là 25%.

Điều đó có nghĩa, tới năm 2025,

các robot tiên tiến sẽ thay thế công nhân,

và sẽ cải thiện 20% năng suất,

sản xuất nhiều hơn 20% lượng sản phẩm,

và làm kinh tế tăng trưởng thêm 20%.

Đây không phải bối cảnh
trong phim viễn tưởng,

Robot đang phục vụ chúng ta, ngay bây giờ.

Năm ngoái tại Mỹ, chúng giúp Amazon
chuẩn bị và vận chuyển các đơn hàng

cho ngày Cyber Monday,
(giống Black Friday)

ngày mà ta mua hàng qua mạng nhiều nhất.

Cyber Monday năm ngoái, ở Mỹ,

đã đạt kỷ lục vô tiền khoáng hậu
về số lượng đơn hàng được đặt.

3 tỷ đô la đã được chi ra hôm đó
cho việc mua sắm các thiết bị điện tử.

Đó là tăng trưởng thực sự.

Và xuất hiện một ngành
sản xuất hấp dẫn, đó là in 3D.

Công nghệ này đã phát triển mạnh
trong việc "in" chất dẻo,

và nó đang phát triển
trên chất liệu kim loại.

Đó là các ngành công nghiệp lớn.

Sản xuất chất dẻo và kim loại chiếm 25%

trong tổng giá trị sản xuất toàn cầu.

Hãy lấy một ví dụ từ thực tế.

Trong công nghiệp hàng không vũ trụ,

ống phun nhiên liệu là một trong những
bộ phận phức tạp nhất,

vì lý do sau:

nó được lắp ráp bởi 20 chi tiết khác nhau,

chúng đều phải được sản xuất riêng rẽ

và sau đó mới được lắp ráp cẩn thận lại.

Các tập đoàn trong ngành này
hiện đang sử dụng kỹ thuật in 3D,

điều đó cho phép họ sản xuất
20 thiết bị riêng rẽ đó

chỉ trong một lần "in."

Kết quả thì sao?

Năng suất tăng 40%,

sản xuất nhiều hơn 40% số sản phẩm,
tăng trưởng thêm 40%

cho ngành đó.

Thực sự, điều thú vị nhất trong cuộc
cách mạng sản xuất này

vượt xa khỏi việc tăng năng suất.

Đó là việc sản xuất những sản phẩm
tốt hơn, thông minh hơn.

Đó là việc thay đổi cán cân thị trường.

Hãy tưởng tượng một thế giới mà bạn
có thể mua chính xác sản phẩm bạn muốn,

với những chức năng bạn cần,

với thiết kế bạn mong muốn,

với cùng giá và thời gian sản xuất

với sản phẩm được sản xuất hàng loạt,

như xe ô tô, hay quần áo,
hoặc điện thoại của bạn.

Cách mạng công nghiệp mới đã
biến chúng thành hiện thực.

Các robot hiện đại có thể được lập trình

để có thể tham gia
bất cứ khâu sản xuất nào,

mà không yêu cầu cài đặt
hay các hỗ trợ nào khác.

In 3D giúp ta ngay lập tức sản xuất
mọi loại sản phẩm có thiết kế đặc biệt.

Ta có thể sản xuất một lô sản phẩm nào đó

với cùng giá và thời gian sản xuất
với lô sản xuất hàng loạt.

Đó chỉ là một số ví dụ để cho thấy,
cách mạng công nghiệp đang ở ngay đây.

Không những năng suất được cải thiện,

mà việc sản xuất còn trở nên linh hoạt,

đó chính là những yếu tố tăng trưởng
ta còn thiếu.

Nhưng chưa hết, ta sẽ còn phát hiện ra
nhiều yếu tố bất ngờ khác

khi sản xuất phát triển trở lại.

Nó sẽ tạo ra sự dịch chuyển
trong cơ cấu kinh tế vĩ mô.

Đầu tiên, các nhà máy sẽ được phát triển
trên thị trường sân nhà của nó.

Trong sự thay đổi toàn diện này,

việc nguồn cung gần với khách hàng
sẽ là tiêu chuẩn mới.

Sau đó, các nhà máy sẽ được cơ cấu lại,
nhỏ hơn, gọn nhẹ hơn.

Quy mô không quan trọng nữa,
linh hoạt mới là yếu tố quyết định.

Chúng sẽ hoạt động theo nguyên tắc
đa sản phẩm và phù hợp mọi nhu cầu.

Sự thay đổi này sẽ mang tính cách mạng.

Toàn cầu hoá sẽ bước vào kỷ nguyên mới.

Các liên kết thương mại xuyên châu lục,

sẽ được thay thế bằng
các mối liên kết theo vùng,

Châu Á - Châu Á; Châu Âu - Châu Âu.

Khi bạn nghĩ lại,

bạn sẽ thấy mô hình cũ thật điên rồ.

Bạn phải chất hàng vào kho vận chuyển,
rồi phân phối chúng toàn thế giới,

trước khi chúng đến tay khách hàng.

Trong mô hình mới, việc nguồn cung
rất gần thị trường tiêu thụ,

sẽ an toàn hơn rất nhiều cho môi trường.

Trong các nền kinh tế phát triển,
sản xuất sẽ quay về sân nhà,

tạo ra nhiều việc làm hơn,

năng suất cao hơn và tăng trưởng mạnh hơn.

Đó là tin tốt, phải không?

Nhưng có một vấn đề với tăng trưởng.

Nó không tự nhiên đến.

Các nền kinh tế phát triển cần
nắm lấy cơ hội đó.

Ta cần đào tạo lại
lực lượng lao động trên quy mô lớn.

Ở hầu hết các nước,
như Pháp - là quốc gia của tôi,

chúng tôi dạy bọn trẻ rằng,
sản xuất không có tương lai.

Đó là thứ quá cũ kỹ rồi.

Chúng ta phải thay đổi điều đó,

và dạy các môn về sản xuất
ở bậc đại học.

Chỉ các quốc gia cải cách mạnh mẽ

mới có thể nắm bắt cơ hội tăng trưởng này.

Đây cũng là cơ hội
cho các nước đang phát triển.

Tất nhiên, Trung Quốc và
các nền kinh tế mới nổi khác

sẽ không còn là
đại công xưởng của thế giới nữa.

Thực sự thì, mô hình đó không hiệu quả
trong tương lai xa,

khi các quốc gia đó trở nên giàu hơn.

Năm ngoái, giá thành sản xuất ở Brazil

đắt ngang với Pháp.

Cho tới năm 2018, giá thành sản xuất
ở Trung Quốc sẽ đắt ngang với Mỹ.

Cuộc cách mạng công nghiệp mới

sẽ tăng tốc độ chuyển giao của
các nền kinh tế mới nổi này

tới một mô hình mới, chiếm lĩnh bởi
việc tiêu thụ trong nước.

Và đó là tin tốt,

bởi vì đó là nơi tăng trưởng được tạo ra.

Trong 5 năm tới,

hàng tỷ người tiêu dùng ở Trung Quốc
sẽ tạo ra tăng trưởng kinh tế

nhiều hơn năm nước
đứng đầu châu Âu cộng lại.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần 4
là cơ hội cho tất cả chúng ta.

Nếu ta tận dụng cơ hội,

ta sẽ có tăng trưởng bền vững trên
toàn nền kinh tế.

Điều đó có nghĩa chúng ta giàu hơn,

và con cháu ta sẽ có tương lai tốt hơn.

Cám ơn.

(Vỗ tay)