Return to Video

Μάρτιν Ζακ: Κατανοώντας την άνοδο της Κίνας

  • 0:00 - 0:02
    Ο κόσμος αλλάζει
  • 0:02 - 0:05
    με πραγματικά αξιοσημείωτη ταχύτητα.
  • 0:05 - 0:07
    Αν κοιτάξετε το επάνω γράφημα εδώ,
  • 0:07 - 0:09
    θα δείτε ότι το 2025,
  • 0:09 - 0:11
    αυτές οι προβλέψεις της Goldman Sachs
  • 0:11 - 0:13
    υποδεικνύουν ότι η Κινέζικη οικονομία
  • 0:13 - 0:16
    θα έχει σχεδόν το ίδιο μέγεθος με την Αμερικανική οικονομία.
  • 0:16 - 0:19
    Και αν κοιτάξετε το γράφημα
  • 0:19 - 0:21
    για το 2050,
  • 0:21 - 0:24
    προβλέπεται ότι η Κινέζικη οικονομία
  • 0:24 - 0:27
    θα έχει το διπλάσιο μέγεθος της Αμερικανικής οικονομίας,
  • 0:27 - 0:29
    και ότι η Ινδική οικονομία θα έχει σχεδόν το ίδιο μέγεθος
  • 0:29 - 0:32
    με την Αμερικανική οικονομία.
  • 0:32 - 0:34
    Και θα πρέπει να έχουμε κατα νου
  • 0:34 - 0:36
    ότι αυτές οι προβλέψεις καταρτίστηκαν
  • 0:36 - 0:39
    πριν από τη Δυτική οικονομική κρίση.
  • 0:39 - 0:41
    Πριν από κανα δυο εβδομάδες,
  • 0:41 - 0:43
    κοίταζα την πιο πρόσφατη πρόβλεψη
  • 0:43 - 0:45
    από την BNP Paribas
  • 0:45 - 0:48
    για το πότε η Κίνα
  • 0:48 - 0:50
    θα έχει μια οικονομία μεγαλύτερη
  • 0:50 - 0:52
    εκείνης των Ηνωμένων Πολιτειών.
  • 0:52 - 0:56
    Η Goldman Sachs προέβλεπε το 2027.
  • 0:56 - 0:59
    Η μετά-την-κρίση πρόβλεψη
  • 0:59 - 1:02
    είναι το 2020.
  • 1:02 - 1:04
    Αυτό απέχει μόλις μια δεκαετία.
  • 1:04 - 1:08
    Η Κίνα θα αλλάξει τον κόσμο
  • 1:08 - 1:11
    με δύο θεμελιώδεις τρόπους.
  • 1:11 - 1:13
    Πρώτα απ'όλα,
  • 1:13 - 1:15
    είναι μια τεράστια αναπτυσσόμενη χώρα
  • 1:15 - 1:19
    με πληθυσμό 1.3 δισεκατομμύρια ανθρώπους,
  • 1:19 - 1:22
    που αυξάνεται για πάνω από 30 χρόνια
  • 1:22 - 1:24
    περίπου κατά 10 τοις εκατό το χρόνο.
  • 1:24 - 1:26
    Και μέσα σε μια δεκαετία,
  • 1:26 - 1:30
    θα έχει τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
  • 1:30 - 1:33
    Ποτέ πριν στη σύγχρονη εποχή
  • 1:33 - 1:36
    δεν ήταν η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου
  • 1:36 - 1:38
    εκείνη μιας αναπτυσσόμενης χώρας
  • 1:38 - 1:41
    αντί μιας αναπτυγμένης χώρας.
  • 1:42 - 1:44
    Δεύτερον,
  • 1:44 - 1:46
    για πρώτη φορά στη σύγχρονη εποχή,
  • 1:46 - 1:48
    η κυρίαρχη χώρα στον κόσμο--
  • 1:48 - 1:51
    αυτό που πιστεύω ότι θα γίνει η Κίνα--
  • 1:51 - 1:54
    δε θα είναι από τη Δύση
  • 1:54 - 1:58
    και από πολύ διαφορετικές πολιτιστικές ρίζες.
  • 1:58 - 2:02
    Ξέρω ότι είναι μια ευρέως διαδεδομένη υπόθεση στη Δύση
  • 2:02 - 2:05
    ότι, καθώς οι χώρες εκμοντερνίζονται,
  • 2:05 - 2:07
    δυτικοποιούνται.
  • 2:07 - 2:09
    Αυτή είναι μια αυταπάτη.
  • 2:09 - 2:11
    Είναι μια υπόθεση ότι ο μοντερνισμός
  • 2:11 - 2:14
    είναι απλώς ένα προϊόν του ανταγωνισμού, των αγορών και της τεχνολογίας.
  • 2:14 - 2:16
    Δεν είναι. Διαμορφώνεται εξίσου
  • 2:16 - 2:18
    από την ιστορία και την κουλτούρα.
  • 2:18 - 2:21
    Η Κίνα δεν είναι όπως η Δύση,
  • 2:21 - 2:24
    και δεν θα γίνει σαν τη Δύση.
  • 2:24 - 2:26
    Θα παραμείνει σε πολύ θεμελιώδεις απόψεις
  • 2:26 - 2:28
    πολυ διαφορετική.
  • 2:28 - 2:31
    Το μεγάλο ερώτημα εδώ είναι προφανώς,
  • 2:31 - 2:33
    πώς κατανοούμε την Κίνα;
  • 2:33 - 2:35
    Πώς προσπαθούμε να καταλάβουμε τι είναι η Κίνα;
  • 2:35 - 2:38
    Και το πρόβλημα που έχουμε στη Δύση επί του παρόντος
  • 2:38 - 2:40
    σε μεγάλο βαθμό είναι ότι η συμβατική προσέγγιση
  • 2:40 - 2:42
    είναι ότι την αντιλαμβανόμαστε με Δυτικούς όρους,
  • 2:42 - 2:45
    χρησιμοποιώντας Δυτικές ιδέες.
  • 2:45 - 2:47
    Δεν μπορούμε.
  • 2:47 - 2:49
    Θέλω να σας προτείνω
  • 2:49 - 2:51
    τρεις πυλώνες
  • 2:51 - 2:54
    για να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τι είναι η Κίνα--
  • 2:54 - 2:56
    απλώς σαν μια αρχή.
  • 2:56 - 2:58
    Ο πρώτος είναι ο εξής,
  • 2:58 - 3:01
    ότι η Κίνα δεν είναι στην πραγματικότητα ένα κράτος-έθνος.
  • 3:01 - 3:03
    Εντάξει, αυτοαποκαλείται κράτος-έθνος
  • 3:03 - 3:05
    τα τελευταία εκατό χρόνια.
  • 3:05 - 3:07
    Αλλα ο καθένας που ξέρει κάτι για την Κίνα
  • 3:07 - 3:09
    ξέρει ότι είναι πολύ παλαιότερη από αυτό.
  • 3:09 - 3:12
    Αυτή ήταν η Κίνα μετά τη νίκη της Δυναστείας Τσιν
  • 3:12 - 3:15
    το 221 π.Χ. στο τέλος της εμπόλεμης περιόδου για τα κράτη--
  • 3:15 - 3:17
    η γέννηση της σύγχρονης Κίνας.
  • 3:17 - 3:20
    Και μπορείτε να τη συγκρίνετε με τα σύνορα της σύγχρονης Κίνας.
  • 3:20 - 3:22
    Η αμέσως μετά, η Δυναστεία Χαν,
  • 3:22 - 3:24
    και πάλι πριν 2,000 χρόνια.
  • 3:24 - 3:26
    Και μπορείτε να δείτε ήδη ότι καταλαμβάνει
  • 3:26 - 3:28
    το περισσότερο μέρος αυτό που ξέρουμε τώρα ως Ανατολική Κίνα,
  • 3:28 - 3:31
    όπου η μεγάλη πλειοψηφία των Κινέζων ζούσε τότε
  • 3:31 - 3:33
    και ζει τώρα.
  • 3:33 - 3:35
    Αυτό που είναι ασυνήθιστο σχετικά με αυτό
  • 3:35 - 3:38
    είναι, οτι αυτό που δίνει στην Κίνα την αίσθηση ότι είναι Κίνα,
  • 3:38 - 3:41
    αυτό που δίνει στους Κινέζους
  • 3:41 - 3:44
    την αίσθηση του τι είναι να είσαι Κινέζος,
  • 3:44 - 3:46
    προέρχεται όχι από τα τελευταία εκατό χρόνια,
  • 3:46 - 3:48
    όχι από την περίοδο του κράτους-έθνους,
  • 3:48 - 3:51
    όπως έγινε στην Δύση,
  • 3:51 - 3:53
    αλλά από την περίοδο, αν θέλετε,
  • 3:53 - 3:55
    του κράτους-πολιτισμού.
  • 3:55 - 3:58
    Σκέφτομαι εδώ, για παράδειγμα,
  • 3:58 - 4:01
    έθιμα όπως η προγονική λατρεία,
  • 4:01 - 4:04
    μια πολύ ιδιαίτερη έννοια του κράτους,
  • 4:04 - 4:07
    παρομοίως, μια πολύ ιδιαίτερη έννοια της οικογένειας,
  • 4:07 - 4:09
    κοινωνικές σχέσεις όπως το γκουαν-ξι (guanxi),
  • 4:09 - 4:11
    αξίες του Κομφουκιανισμού και ούτω καθεξής.
  • 4:11 - 4:13
    όλα αυτά είναι πράγματα που προέρχονται
  • 4:13 - 4:16
    από την περίοδο του κράτους-πολιτισμού.
  • 4:16 - 4:19
    Με άλλα λόγια, η Κίνα, αντίθετα με τα Δυτικά κράτη και τις περισσότερες χώρες του κόσμου,
  • 4:19 - 4:22
    διαμορφώθηκε από την αίσθηση του πολιτισμού της,
  • 4:22 - 4:24
    της ύπαρξης ενός κράτους-πολιτισμού,
  • 4:24 - 4:26
    παρά ενός κράτους-έθνους.
  • 4:26 - 4:29
    Και υπάρχει κάτι ακόμη που θέλω να προσθέσω σ'αυτό, και αυτό είναι το εξής:
  • 4:29 - 4:31
    Φυσικά γνωρίζουμε ότι η Κίνα είναι μεγάλη, τεράστια
  • 4:31 - 4:34
    δημογραφικά και γεωγραφικά
  • 4:34 - 4:37
    με έναν πληθυσμό 1.3 δισεκατομμυρίων ανθρώπων.
  • 4:37 - 4:40
    Αυτό που συχνά δε γνωρίζουμε
  • 4:40 - 4:42
    είναι το γεγονός
  • 4:42 - 4:44
    ότι η Κίνα είναι εξαιρετικά ποικίλη
  • 4:44 - 4:46
    και πολύ πλουραλιστική,
  • 4:46 - 4:48
    και με πολλούς τρόπους πολύ αποκεντρωμένη.
  • 4:48 - 4:51
    Δεν μπορείς να διοικείς μια χώρα μιας τέτοιας κλίμακας απλά από το Πεκίνο,
  • 4:51 - 4:54
    αν και πιστεύουμε ότι αυτό συμβαίνει.
  • 4:54 - 4:57
    Δε συνέβαινε ποτέ.
  • 4:58 - 5:00
    Αρα αυτή είναι η Κίνα, ένα κράτος-πολιτισμός,
  • 5:00 - 5:02
    παρά ένα κράτος-έθνος.
  • 5:02 - 5:04
    Και τι σημαίνει αυτό;
  • 5:04 - 5:06
    Νομίζω ότι έχει διάφορες βαθιές επιπτώσεις.
  • 5:06 - 5:08
    Θα σας δώσω δύο σύντομες.
  • 5:08 - 5:10
    Η πρώτη είναι ότι
  • 5:10 - 5:14
    η πιο σημαντική πολιτική αξία για τους Κινέζους
  • 5:14 - 5:16
    είναι η ενότητα,
  • 5:16 - 5:18
    είναι η διατήρηση
  • 5:18 - 5:20
    του Κινέζικου πολιτισμού.
  • 5:20 - 5:23
    Ξέρετε, πριν 2000 χρόνια στην Ευρώπη:
  • 5:23 - 5:26
    κατάρρευση, κατακερματισμός της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
  • 5:26 - 5:29
    Διαιρέθηκε και παρέμεινε διαιρεμένη από τότε.
  • 5:29 - 5:31
    Η Κίνα, την ίδια χρονική περίοδο,
  • 5:31 - 5:33
    κινήθηκε προς ακριβώς την αντίθετη κατεύθυνση,
  • 5:33 - 5:36
    κρατώντας πολύ επώδυνα αυτόν τον τεράστιο πολιτισμό,
  • 5:36 - 5:39
    το κράτος-πολιτισμό ενωμένο.
  • 5:39 - 5:41
    Η δεύτερη
  • 5:41 - 5:43
    είναι ίσως πιο κοινότοπη,
  • 5:43 - 5:45
    και αυτή είναι το Χονγκ Κονγκ.
  • 5:45 - 5:48
    Θυμάστε την παράδοση του Χονγκ Κονγκ
  • 5:48 - 5:50
    από τη Βρετανία στην Κίνα το 1997;
  • 5:50 - 5:52
    Ισως να θυμάστε
  • 5:52 - 5:54
    ποια ήταν η Κινέζικη συνταγματική πρόταση.
  • 5:54 - 5:56
    Μια χώρα, δύο συστήματα.
  • 5:56 - 5:58
    Και θα στοιχηματίσω
  • 5:58 - 6:00
    ότι σχεδόν κανείς στη Δύση δεν τους πίστευε.
  • 6:00 - 6:02
    "Βιτρίνα.
  • 6:02 - 6:04
    Οταν η Κίνα πάρει στα χέρια της το Χονγκ Κονγκ,
  • 6:04 - 6:06
    αυτό δε θα συμβεί".
  • 6:06 - 6:08
    13 χρόνια μετά,
  • 6:08 - 6:10
    το πολιτικό και νομικό σύστημα στο Χονγκ Κονγ
  • 6:10 - 6:13
    είναι τόσο διαφορετικό τώρα όσο ήταν το 1997.
  • 6:13 - 6:16
    Κάναμε λάθος. Γιατί κάναμε λάθος;
  • 6:16 - 6:19
    Κάναμε λάθος γιατί σκεφτήκαμε, δικαιολογημένα,
  • 6:19 - 6:21
    με όρους κρατών-εθνών.
  • 6:21 - 6:23
    Σκεφτείτε τη Γερμανική ενοποίηση, το 1990.
  • 6:23 - 6:25
    Τι συνέβη;
  • 6:25 - 6:27
    Κατά βάση η Ανατολή καταπόθηκε από τη Δύση.
  • 6:27 - 6:29
    Ενα έθνος, ένα σύστημα.
  • 6:29 - 6:32
    Αυτή είναι η νοοτροπία του κράτους-έθνους.
  • 6:32 - 6:35
    Αλλά δεν μπορείς να διοικήσεις μια χώρα σαν την Κίνα,
  • 6:35 - 6:37
    ένα κρατος-πολιτισμό,
  • 6:37 - 6:40
    επί τη βάσει του "ένας πολιτισμός, ένα σύστημα".
  • 6:40 - 6:42
    Δε λειτουργεί.
  • 6:42 - 6:45
    Αρα στην ουσία η απάντηση της Κίνας
  • 6:45 - 6:47
    στο ερώτημα του Χονγκ Κονγκ--
  • 6:47 - 6:49
    όπως θα είναι και στο ερώτημα της Ταϊβάν--
  • 6:49 - 6:51
    ήταν μια φυσική απάντηση:
  • 6:51 - 6:54
    "ένας πολιτισμός, πολλά συστήματα".
  • 6:54 - 6:56
    Θα σας δώσω άλλον έναν πυλώνα
  • 6:56 - 6:58
    για να προσπαθήσετε να κατανοήσετε την Κίνα--
  • 6:58 - 7:01
    ίσως έναν όχι και τόσο εύκολο.
  • 7:01 - 7:03
    Οι Κινέζοι έχουν μια πολύ διαφορετική
  • 7:03 - 7:05
    αντίληψη της φυλής
  • 7:05 - 7:08
    σε σχέση με τις περισσότερες χώρες.
  • 7:08 - 7:10
    Ξέρετε ότι,
  • 7:10 - 7:13
    από το 1,3 δισεκατομμύριο Κινέζων,
  • 7:13 - 7:15
    πάνω από 90 τοις εκατό
  • 7:15 - 7:18
    πιστεύουν πως ανήκουν στην ίδια φυλή,
  • 7:18 - 7:20
    τους Χαν;
  • 7:20 - 7:22
    Αυτό είναι εντελώς διαφορετικό
  • 7:22 - 7:25
    σε σχέση με τις άλλες πυκνοκατοικημένες χώρες του κόσμου.
  • 7:25 - 7:27
    Η Ινδία, οι Ηνωμένες Πολιτείες,
  • 7:27 - 7:30
    η Ινδονησία, η Βραζιλία--
  • 7:30 - 7:33
    όλες τους είναι πολυφυλετικές.
  • 7:33 - 7:36
    Οι Κινέζοι δεν νιώθουν έτσι.
  • 7:36 - 7:38
    Η Κίνα είναι πολυφυλετική
  • 7:38 - 7:41
    στην πραγματικότητα μόνο στα άκρα της.
  • 7:41 - 7:43
    Η ερώτηση είναι γιατί;
  • 7:43 - 7:45
    Ο λόγος, νομίζω, στην ουσία,
  • 7:45 - 7:48
    βρίσκεται, και πάλι πίσω στο κράτος-πολιτισμό.
  • 7:48 - 7:51
    Μια ιστορία τουλάχιστον 2,000 χρόνων,
  • 7:51 - 7:53
    μια ιστορία κατάκτησης, κατοχής,
  • 7:53 - 7:55
    απορρόφησης, αφομοίωσης και ούτω καθεξής,
  • 7:55 - 7:57
    οδήγησε στη διαδικασία μέσω της οποίας,
  • 7:57 - 8:00
    με τον καιρό, αυτή η έννοια των Χαν αναδύθηκε--
  • 8:00 - 8:02
    φυσικά, καλλιεργημένη,
  • 8:02 - 8:05
    από μια αυξανόμενη και ισχυρή αίσθηση
  • 8:05 - 8:08
    πολιτισμικής ταυτότητας.
  • 8:08 - 8:11
    Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της ιστορικής εμπειρίας
  • 8:11 - 8:15
    ήταν ότι, χωρίς τους Χαν,
  • 8:15 - 8:17
    η Κίνα δεν θα μπορούσε ποτέ να κρατηθεί ενωμένη.
  • 8:17 - 8:20
    Η ταυτότητα των Χαν υπήρξε το τσιμέντο
  • 8:20 - 8:23
    που κράτησε τη χώρα ενωμένη.
  • 8:23 - 8:25
    Το μεγάλο μειονέκτημα αυτού
  • 8:25 - 8:27
    είναι ότι οι Χαν έχουν μια πολύ αδύναμη αντίληψη
  • 8:27 - 8:29
    πολιτισμικής διαφοράς.
  • 8:29 - 8:32
    Πραγματικά πιστεύουν
  • 8:32 - 8:34
    στην ανωτερότητά τους,
  • 8:34 - 8:36
    και δεν σέβονται
  • 8:36 - 8:38
    τους άλλους.
  • 8:38 - 8:40
    Εξ ου και η στάση τους, για παράδειγμα,
  • 8:40 - 8:43
    απέναντι στους Ουιγούρους και τους Θιβετιανούς.
  • 8:44 - 8:46
    Η επιτρέψτε μου να σας δώσω τον τρίτο πυλώνα μου,
  • 8:46 - 8:48
    το Κινεζικό κράτος.
  • 8:48 - 8:50
    Η σχέση
  • 8:50 - 8:53
    κράτους και κοινωνίας στην Κίνα
  • 8:53 - 8:56
    είναι πολύ διαφορετική απ'ότι στη Δύση.
  • 8:57 - 8:59
    Εμείς στη Δύση
  • 8:59 - 9:01
    μοιάζουμε να πιστεύουμε σε υπερβολικό βαθμό--τουλάχιστον σήμερα--
  • 9:01 - 9:05
    ότι η εξουσία και η νομιμότητα του κράτους
  • 9:05 - 9:08
    είναι μια λειτουργία της δημοκρατίας.
  • 9:08 - 9:10
    Το πρόβλημα με αυτή την πρόταση
  • 9:10 - 9:14
    είναι ότι το Κινέζικο κράτος
  • 9:14 - 9:16
    απολαμβάνει περισσότερης νομιμότητας
  • 9:16 - 9:18
    και περισσότερης εξουσίας
  • 9:18 - 9:21
    ανάμεσα στους Κινέζους
  • 9:21 - 9:23
    απ'ότι
  • 9:23 - 9:26
    οποιοδήποτε Δυτικό κράτος.
  • 9:27 - 9:29
    Και ο λόγος για αυτό
  • 9:29 - 9:31
    είναι επειδή--
  • 9:31 - 9:33
    ε, λοιπόν υπάρχουν δύο λόγοι, νομίζω.
  • 9:33 - 9:35
    Και προφανώς δεν έχει να κάνει με τη δημοκρατία,
  • 9:35 - 9:38
    γιατί σύμφωνα με τους δικούς μας όρους, οι Κινέζοι δεν έχουν δημοκρατία.
  • 9:38 - 9:40
    Και ο λόγος για αυτό είναι,
  • 9:40 - 9:43
    πρώτον, επειδή το κράτος στην Κίνα
  • 9:43 - 9:46
    έχει μια πολύ ιδιαίτερη--
  • 9:46 - 9:48
    απολαμβάνει μιας πολύ ιδιαίτερης σημασίας
  • 9:48 - 9:50
    ως ο εκπρόσωπος,
  • 9:50 - 9:53
    η ενσωμάτωση και ο φύλακας
  • 9:53 - 9:55
    του Κινεζικού πολιτισμού,
  • 9:55 - 9:58
    του κράτους-πολιτισμού.
  • 9:58 - 10:00
    Σε τέτοιο σημείο ώστε να παίζει για την Κίνα
  • 10:00 - 10:03
    ένα είδος πνευματικού ρόλου.
  • 10:04 - 10:06
    Και ο δεύτερος λόγος είναι επειδή,
  • 10:06 - 10:08
    ενώ στην Ευρώπη
  • 10:08 - 10:10
    και τη Βόρεια Αμερική,
  • 10:10 - 10:13
    η εξουσία του κράτους αμφισβητείται διαρκώς--
  • 10:13 - 10:15
    εννοώ στην Ευρωπαϊκή παράδοση,
  • 10:15 - 10:17
    ιστορικά απέναντι στην Εκκλησία,
  • 10:17 - 10:19
    απέναντι σε άλλους τομείς της αριστοκρατίας,
  • 10:19 - 10:21
    απέναντι στους εμπόρους και ούτω καθεξής--
  • 10:21 - 10:23
    για 1,000 χρόνια,
  • 10:23 - 10:25
    η εξουσία του Κινεζικού κράτους
  • 10:25 - 10:27
    δεν έχει αμφισβητηθεί.
  • 10:27 - 10:30
    Δεν είχε σοβαρούς αντιπάλους.
  • 10:31 - 10:33
    'Αρα μπορείτε να δείτε
  • 10:33 - 10:37
    ότι ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάζεται η εξουσία στην Κίνα
  • 10:37 - 10:39
    είναι πολύ διαφορετικός από τη δική μας εμπειρία
  • 10:39 - 10:42
    στη Δυτική ιστορία.
  • 10:42 - 10:44
    Το αποτέλεσμα, στο μεταξύ,
  • 10:44 - 10:48
    είναι ότι οι Κινέζοι έχουν μια πολύ διαφορετική οπτική του κράτους.
  • 10:49 - 10:52
    Ενώ εμείς τείνουμε να το βλέπουμε σαν έναν εισβολέα,
  • 10:52 - 10:55
    έναν ξένο,
  • 10:55 - 10:57
    ασφαλώς ένα όργανο
  • 10:57 - 11:00
    του οποίου οι εξουσίες πρέπει να περιοριστούν,
  • 11:00 - 11:02
    ή να οριστούν και να συγκρατηθούν,
  • 11:02 - 11:04
    οι Κινέζοι δεν βλέπουν καθόλου έτσι το κράτος.
  • 11:04 - 11:07
    Οι Κινέζοι βλέπουν το κράτος
  • 11:07 - 11:10
    σαν έναν οικείο--μάλιστα όχι απλώς σαν έναν οικείο,
  • 11:10 - 11:12
    σαν ένα μέλος της οικογένειας--
  • 11:12 - 11:14
    μάλιστα όχι απλώς σαν ένα μέλος της οικογένειας,
  • 11:14 - 11:16
    αλλά σαν τον αρχηγό της οικογένειας,
  • 11:16 - 11:18
    τον πατριάρχη της οικογένειας.
  • 11:18 - 11:21
    Αυτή είναι η Κινεζική αντίληψη του κράτους--
  • 11:21 - 11:23
    πάρα πολύ διαφορετική από τη δική μας.
  • 11:23 - 11:26
    Είναι εμπεδωμένη στην κοινωνία με πολύ διαφορετικό τρόπο
  • 11:26 - 11:28
    απ'ότι
  • 11:28 - 11:30
    στη Δύση.
  • 11:30 - 11:33
    Και ισχυρίζομαι ότι αυτό με το οποίο έχουμε στην πραγματικότητα να κάνουμε εδώ,
  • 11:33 - 11:36
    στο Κινέζικο πλαίσιο,
  • 11:36 - 11:38
    είναι ένα νέο είδος παραδείγματος,
  • 11:38 - 11:40
    που είναι διαφορετικό από κάθετι
  • 11:40 - 11:43
    που έπρεπε να σκεφτούμε στο παρελθόν.
  • 11:44 - 11:47
    Να ξέρετε ότι η Κίνα πιστεύει στην αγορά και στο κράτος.
  • 11:47 - 11:49
    Εννοώ ότι ο Ανταμ Σμιθ,
  • 11:49 - 11:52
    γράφοντας ήδη στα τέλη του 18ου αιώνα έλεγε,
  • 11:52 - 11:54
    "Η Κινέζικη αγορά είναι μεγαλύτερη και πιο ανεπτυγμένη
  • 11:54 - 11:56
    και πιο εξελιγμένη
  • 11:56 - 11:58
    από κάθετι στην Ευρώπη."
  • 11:58 - 12:00
    Και, εκτός από την περίοδο του Μάο,
  • 12:00 - 12:02
    το ίδιο ισχύει λίγο ως πολύ από τότε.
  • 12:02 - 12:04
    Αλλά αυτό συνδυάζεται
  • 12:04 - 12:08
    με ένα εξαιρετικά ισχυρό και πανταχού παρόν κράτος.
  • 12:08 - 12:10
    Το κράτος είναι παντού στην Κίνα.
  • 12:10 - 12:12
    Εννοώ, οι κορυφαίες του εταιρείες
  • 12:12 - 12:15
    πολλές από τις οποίες είναι ακόμη κρατικές.
  • 12:15 - 12:18
    Ιδιωτικές εταιρείες, όσο μεγάλες και αν είναι, σαν τη Lenovo,
  • 12:18 - 12:20
    εξαρτώνται με πολλούς τρόπους από την κρατική προστασία.
  • 12:20 - 12:22
    Οι στόχοι για την οικονομία και ούτω καθεξής
  • 12:22 - 12:24
    τίθενται από το κράτος.
  • 12:24 - 12:26
    Και φυσικά, η εξουσία του κράτους διαχέεται σε πολλές άλλες περιοχές--
  • 12:26 - 12:28
    όπως γνωρίζουμε--
  • 12:28 - 12:30
    όπως στην πολιτική του ενός μόνο παιδιού.
  • 12:30 - 12:33
    Επιπλέον, αυτή είναι μια πολύ παλιά κρατική παράδοση,
  • 12:33 - 12:35
    μια πολύ παλιά παράδοση της τέχνης της πολιτικής.
  • 12:35 - 12:38
    Εννοώ ότι αν θέλετε ένα παράδειγμα αυτού,
  • 12:38 - 12:40
    πάρτε το Σινικό Τείχος.
  • 12:40 - 12:42
    Αλλά αυτό είναι άλλο ένα, είναι το Μεγάλο Κανάλι,
  • 12:42 - 12:44
    που άρχισε να κατασκευάζεται
  • 12:44 - 12:46
    τον πέμπτο αιώνα π.Χ.
  • 12:46 - 12:48
    και τελικά ολοκληρώθηκε
  • 12:48 - 12:50
    τον έβδομο αιώνα μ.Χ.
  • 12:50 - 12:54
    Είχε μήκος 1,114 μίλια,
  • 12:54 - 12:56
    ενώνοντας το Πεκίνο
  • 12:56 - 12:59
    με τη Χανγκτσου και τη Σανγκάη.
  • 12:59 - 13:01
    'Αρα υπάρχει μια μακρά ιστορία
  • 13:01 - 13:04
    εξαιρετικών κρατικών έργων υποδομής
  • 13:04 - 13:06
    στην Κίνα,
  • 13:06 - 13:09
    που υποθέτω μας βοηθά να εξηγήσουμε αυτό που βλέπουμε σήμερα,
  • 13:09 - 13:11
    που είναι κάτι σαν το Φράγμα των Τριών Φαραγγιών
  • 13:11 - 13:13
    και πολλές άλλες εκφράσεις
  • 13:13 - 13:15
    κρατικής αρμοδιότητας
  • 13:15 - 13:17
    στην Κίνα.
  • 13:17 - 13:20
    Επομένως έχουμε τρεις πυλώνες
  • 13:20 - 13:23
    για να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το διαφορετικό της Κίνας--
  • 13:23 - 13:26
    το κράτος-πολιτισμό,
  • 13:26 - 13:28
    την έννοια της φυλής
  • 13:28 - 13:30
    και τη φύση του κράτους
  • 13:30 - 13:33
    και τη σχέση του με την κοινωνία.
  • 13:33 - 13:36
    Και όμως επιμένουμε και πάλι, σε μεγάλο βαθμό
  • 13:36 - 13:40
    να σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να κατανοήσουμε την Κίνα
  • 13:40 - 13:43
    αξιοποιώντας απλώς τη Δυτική εμπειρία,
  • 13:43 - 13:46
    κοιτάζοντας την μέσα από Δυτικά μάτια,
  • 13:46 - 13:48
    χρησιμοποιώντας Δυτικές έννοιες.
  • 13:48 - 13:50
    Εάν θέλετε να ξέρετε γιατί
  • 13:50 - 13:53
    συνεχώς μοιάζουμε να κάνουμε λάθος για την Κίνα--
  • 13:53 - 13:56
    οι προβλέψεις μας για το τι θα συμβεί στην Κίνα είναι ανακριβείς--
  • 13:56 - 14:00
    αυτός είναι ο λόγος.
  • 14:00 - 14:02
    Δυστυχώς νομίζω,
  • 14:02 - 14:05
    πρέπει να πω ότι σκέφτομαι ότι
  • 14:05 - 14:07
    η στάση απέναντι στην Κίνα
  • 14:07 - 14:10
    είναι τυπική μιας ελαφρώς Δυτικής νοοτροπίας.
  • 14:10 - 14:12
    Είναι κάπως αλλαζονική.
  • 14:12 - 14:14
    Είναι αλλαζονική υπό την έννοια
  • 14:14 - 14:16
    ότι νομίζουμε ότι είμαστε οι καλύτεροι,
  • 14:16 - 14:19
    και επομένως έχουμε το παγκόσμιο μέτρο.
  • 14:20 - 14:22
    Και δεύτερον, είναι αδαής.
  • 14:22 - 14:25
    Αρνούμαστε να εξετάσουμε
  • 14:25 - 14:27
    το θέμα της διαφοράς.
  • 14:27 - 14:29
    Ξέρετε, υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον απόσπασμα
  • 14:29 - 14:32
    σε ένα βιβλίο του Πωλ Κοέν, του Αμερικανού ιστορικού.
  • 14:32 - 14:35
    Και ο Πωλ Κοέν ισχυρίζεται
  • 14:35 - 14:39
    ότι η Δύση θεωρεί τον εαυτό της
  • 14:39 - 14:41
    ως πιθανώς την πιο κοσμοπολίτικη
  • 14:41 - 14:43
    από όλες τις κουλτούρες.
  • 14:43 - 14:45
    Αλλά δεν είναι.
  • 14:45 - 14:47
    Με πολλούς τρόπους,
  • 14:47 - 14:49
    είναι η πιο τοπικιστική
  • 14:49 - 14:52
    γιατί για 200 χρόνια,
  • 14:52 - 14:55
    η Δύση ήταν τόσο κυρίαρχη στον κόσμο
  • 14:55 - 14:57
    που δεν χρειαζόταν στην πραγματικότητα
  • 14:57 - 15:00
    να καταλάβει άλλες κουλτούρες,
  • 15:00 - 15:02
    άλλους πολιτισμούς.
  • 15:02 - 15:04
    Γιατί, στο κάτω κάτω,
  • 15:04 - 15:07
    θα μπορούσε με τη βία, αν ήταν απαραίτητο,
  • 15:07 - 15:09
    να επιβάλει τον τρόπο της.
  • 15:09 - 15:11
    Ενώ αυτές οι κουλτούρες--
  • 15:11 - 15:14
    στην κυριολεξία ο υπόλοιπος κόσμος στην ουσία--
  • 15:14 - 15:17
    που ήταν σε ασθενέστερη θέση, σε σχέση με τη Δύση,
  • 15:17 - 15:20
    εξωθήθηκαν να αντιληφθούν τη Δύση,
  • 15:20 - 15:23
    γιατί η Δύση ήταν παρούσα σε αυτές τις κοινωνίες.
  • 15:23 - 15:26
    Και ως εκ τούτου, είναι εκ του αποτελέσματος,
  • 15:26 - 15:29
    πιο κοσμοπολίτικες με πολλούς τρόπους απ΄ότι η Δύση.
  • 15:29 - 15:31
    Πάρτε το ερώτημα της Ανατολικής Ασίας.
  • 15:31 - 15:34
    Ανατολική Ασία: Ιαπωνία, Κορέα, Κίνα, κλπ-
  • 15:34 - 15:36
    το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει εκει,
  • 15:36 - 15:38
    τώρα στη μεγαλύτερη οικονομική περιοχή στον κόσμο.
  • 15:38 - 15:40
    Και σας λέω τώρα,
  • 15:40 - 15:42
    ότι οι Ανατολικοασιάτες, οι λαοί της Ανατολικής Ασίας,
  • 15:42 - 15:44
    γνωρίζουν πολύ περισσότερα
  • 15:44 - 15:46
    για τη Δύση
  • 15:46 - 15:50
    απ΄ότι η Δύση για την Ανατολική Ασία.
  • 15:50 - 15:53
    Αυτό το σημείο είναι πολύ σχετικό, φοβάμαι,
  • 15:53 - 15:55
    με το παρόν.
  • 15:55 - 15:58
    Γιατί τι συμβαίνει; Επιστρέφοντας στο διάγραμμα της αρχής--
  • 15:58 - 16:00
    το διάγραμμα της Goldman Sachs.
  • 16:00 - 16:02
    Αυτό που συμβαίνει
  • 16:02 - 16:05
    είναι ότι, πολύ γρήγορα, με ιστορικούς όρους,
  • 16:05 - 16:08
    ο κόσμος κατευθύνεται
  • 16:08 - 16:10
    και μορφοποιείται
  • 16:10 - 16:12
    όχι από τις παλιές ανεπτυγμένες χώρες,
  • 16:12 - 16:14
    αλλά από τον αναπτυσσόμενο κόσμο.
  • 16:14 - 16:16
    Το είδαμε αυτό
  • 16:16 - 16:18
    στα πλαίσια του G20--
  • 16:18 - 16:21
    το οποίο σφετερίζεται ραγδαία τη θέση του G7,
  • 16:21 - 16:24
    ή του G8.
  • 16:25 - 16:28
    Και αυτό έχει δύο συνέπειες.
  • 16:28 - 16:30
    Πρώτον, η Δύση
  • 16:30 - 16:32
    χάνει με γοργό ρυθμό
  • 16:32 - 16:34
    την επιρροή της στον κόσμο.
  • 16:34 - 16:37
    Μάλιστα υπήρξε μια δραματική απεικόνιση αυτού πριν από ένα χρόνο--
  • 16:37 - 16:39
    η Κοπεγχάγη, το συνέδριο της κλιματικής αλλαγής.
  • 16:39 - 16:41
    Η Ευρώπη δεν ήταν παρούσα στο τελικό τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
  • 16:41 - 16:43
    Πότε συνέβη αυτό για τελευταία φορά;
  • 16:43 - 16:46
    Θα στοιχημάτιζα πιθανόν πριν από περίπου 200 χρόνια.
  • 16:46 - 16:49
    Και αυτό θα συμβαίνει στο μέλλον.
  • 16:49 - 16:51
    Και η δεύτερη επίπτωση
  • 16:51 - 16:54
    είναι ότι ο κόσμος αναπόφευκτα, κατ'αποτέλεσμα,
  • 16:54 - 16:58
    θα γίνει αυξανόμενα ανοικείος σε μας,
  • 16:58 - 17:01
    γιατί θα διαμορφωθεί από κουλτούρες και εμπειρίες και ιστορίες
  • 17:01 - 17:04
    που δεν μας είναι οικείες
  • 17:04 - 17:06
    ή με τις οποίες δεν είμαστε εξοικειωμένοι.
  • 17:06 - 17:08
    Και τέλος, φοβάμαι-πάρτε την Ευρώπη,
  • 17:08 - 17:10
    η Αμερική είναι ελαφρώς διαφορετική--
  • 17:10 - 17:13
    αλλά οι Ευρωπαίοι σε μεγάλο βαθμό, πρέπει να πω,
  • 17:13 - 17:16
    είναι αδαείς,
  • 17:16 - 17:18
    δεν γνωρίζουν
  • 17:18 - 17:21
    τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος αλλάζει.
  • 17:21 - 17:24
    Μερικοί άνθρωποι-έχω ένα Αγγλο φίλο στην Κίνα,
  • 17:24 - 17:27
    και είπε "Η ήπειρος υπνοβατεί στη λήθη".
  • 17:29 - 17:31
    Λοιπό, ίσως αυτό να είναι αλήθεια,
  • 17:31 - 17:33
    ίσως είναι υπερβολικό.
  • 17:33 - 17:36
    Αλλά υπάρχει ένα άλλο πρόβλημα που έχει να κάνει με αυτό--
  • 17:36 - 17:39
    με το ότι η Ευρώπη χάνει όλο και περισσότερο επαφή με τον κόσμο--
  • 17:39 - 17:42
    και αυτό είναι ένα είδος
  • 17:42 - 17:44
    απώλειας της αίσθησης του μέλλοντος.
  • 17:44 - 17:47
    Εννοώ ότι η Ευρώπη κάποτε, φυσικά, και όριζε το μέλλον
  • 17:47 - 17:49
    με την αυτοπεποίθησή της.
  • 17:49 - 17:52
    Πάρτε για παράδειγμα τον 19ο αιώνα.
  • 17:52 - 17:55
    Αυτό όμως, αλίμονο, δεν είναι πια αλήθεια.
  • 17:55 - 17:58
    Αν θέλετε να νιώσετε το μέλλον, αν θέλετε να γευτείτε το μέλλον,
  • 17:58 - 18:01
    δοκιμάστε την Κίνα--να ο Κομφούκιος.
  • 18:01 - 18:03
    Αυτός είναι ένας σιδηροδρομικός σταθμός
  • 18:03 - 18:05
    που όμοιο του δεν έχετε δει ποτέ πριν.
  • 18:05 - 18:07
    Δεν μοιάζει καν με σιδηροδρομικό σταθμό.
  • 18:07 - 18:09
    Αυτός είναι ο καινούργιος σιδηροδρομικός σταθμός του Γκουανγκζου
  • 18:09 - 18:11
    για τα τρένα υψηλής ταχύτητας.
  • 18:11 - 18:13
    Η Κίνα έχει ήδη μεγαλύτερο δίκτυο
  • 18:13 - 18:15
    από κάθε άλλη χώρα στον κόσμο
  • 18:15 - 18:19
    και σύντομα θα έχει μεγαλύτερο από όλον τον υπόλοιπο κόσμο μαζί.
  • 18:19 - 18:21
    Η πάρτε αυτό εδώ: Αυτή είναι μια ιδέα,
  • 18:21 - 18:24
    αλλά μια ιδέα που θα δοκιμαστεί σύντομα
  • 18:24 - 18:26
    σε ένα προάστιο του Πεκίνου.
  • 18:26 - 18:29
    Εδώ έχετε ένα μεγα-λεωφορείο
  • 18:29 - 18:32
    που στο πάνω επίπεδο μεταφέρει γύρω στους 2,000 ανθρώπους.
  • 18:32 - 18:34
    Κινείται σε ράγες
  • 18:34 - 18:36
    σε έναν προαστιακό δρόμο,
  • 18:36 - 18:39
    και τα αυτοκίνητα κινούνται κάτω από αυτό.
  • 18:39 - 18:42
    Και αναπτύσσει ταχύτητα εως και 100 περίπου μίλια την ώρα.
  • 18:42 - 18:45
    Με αυτόν τον τρόπο θα κινούνται τα πράγματα,
  • 18:45 - 18:47
    γιατί η Κίνα έχει ένα πολύ συγκεκριμένο πρόβλημα,
  • 18:47 - 18:49
    που διαφέρει από την Ευρώπη
  • 18:49 - 18:51
    και από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
  • 18:51 - 18:54
    Η Κίνα έχει τεράστιο αριθμό ανθρώπων και δεν έχει χώρο.
  • 18:54 - 18:56
    Άρα αυτή είναι μια λύση σε μια κατάσταση
  • 18:56 - 18:58
    όπου η Κίνα πρόκειται να έχει
  • 18:58 - 19:00
    πάρα πολλές πόλεις
  • 19:00 - 19:02
    με πληθυσμό πάνω από 20 εκατομμύρια.
  • 19:02 - 19:05
    ΟΚ, πώς θα ήθελα να κλείσω;
  • 19:05 - 19:08
    Λοιπόν, ποια θα έπρεπε να είναι η στάση μας
  • 19:08 - 19:11
    προς αυτόν τον κόσμο
  • 19:11 - 19:13
    που βλέπουμε
  • 19:13 - 19:15
    να εξελίσσεται πολύ γρήγορα
  • 19:15 - 19:17
    μπροστά μας;
  • 19:18 - 19:21
    Νομίζω ότι θα υπάρξουν καλά και κακά πραγματα από αυτο.
  • 19:21 - 19:23
    Αλλά θέλω πάνω απ'όλα να παρουσιάσω
  • 19:23 - 19:26
    μια μεγάλη θετική εικόνα για τον κόσμο.
  • 19:28 - 19:30
    Για 200 χρόνια,
  • 19:30 - 19:36
    ο κοσμός στην ουσία κυβερνιόταν
  • 19:36 - 19:40
    από ένα θραύσμα του ανθρώπινου πληθυσμού.
  • 19:40 - 19:44
    Αυτό αντιπροσώπευαν η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική.
  • 19:44 - 19:46
    Η έλευση χωρών
  • 19:46 - 19:48
    όπως και η Κίνα και η Ινδία--
  • 19:48 - 19:50
    που αποτελούν μαζί το 38 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού--
  • 19:50 - 19:53
    και άλλων όπως η Ινδονησία και η Βραζιλία και ούτω καθεξής,
  • 19:56 - 19:59
    συμβολίζουν την πιο πιο σημαντική ενιαία πράξη
  • 19:59 - 20:01
    δημοκρατικοποίησης
  • 20:01 - 20:03
    τα τελευταία 200 χρόνια.
  • 20:03 - 20:05
    Πολιτισμοί και κουλτούρες,
  • 20:05 - 20:08
    που είχαν αγνοηθεί, που δεν είχαν φωνή
  • 20:08 - 20:10
    που δεν ακούγονταν, που δεν ήταν γνωστοί,
  • 20:10 - 20:12
    θα έχουν ένα διαφορετικό είδος
  • 20:12 - 20:15
    αντιπροσώπευσης σε αυτόν τον κόσμο.
  • 20:15 - 20:17
    Ως ουμανιστές, πρέπει ασφαλώς να καλωσορίσουμε
  • 20:17 - 20:19
    αυτή την μετάλλαξη,
  • 20:19 - 20:21
    Και θα πρέπει να μάθουμε
  • 20:21 - 20:23
    για αυτούς τους πολιτισμούς.
  • 20:23 - 20:26
    Το μεγάλο πλοίο εδώ
  • 20:26 - 20:28
    ήταν αυτό με το οποίο έπλεε ο Ζένγκ Χε
  • 20:28 - 20:30
    στις αρχές του 15ου αιώνα
  • 20:30 - 20:32
    στα μεγάλα του ταξίδια
  • 20:32 - 20:35
    στην Νότια Θάλασσα της Κίνας, στην Ανατολική Θάλασσα της Κίνας
  • 20:35 - 20:38
    και μέσω του Ινδικού Ωκεανού στην Ανατολική Αφρική.
  • 20:38 - 20:42
    Το μικρό σκάφος μπροστά του
  • 20:42 - 20:44
    ήταν αυτό με το οποίο, 80 χρόνια αργότερα,
  • 20:44 - 20:47
    ο Χριστόφορος Κολόμβος διέσχισε τον Ατλαντικό.
  • 20:47 - 20:49
    (Γέλια)
  • 20:49 - 20:51
    'Η, κοιτάξτε προσεκτικά
  • 20:51 - 20:53
    αυτόν τον κύλινδρο από μετάξι
  • 20:53 - 20:56
    φτιαγμένο από τον ΤζουΤζου
  • 20:56 - 20:59
    το 1368.
  • 20:59 - 21:01
    Νομίζω ότι παίζουν γκολφ.
  • 21:01 - 21:04
    Θεέ μου, οι Κινέζοι εφηύραν ακόμη και το γκολφ.
  • 21:04 - 21:07
    Καλωσήρθατε στο μέλλον. Σας ευχαριστώ.
  • 21:07 - 21:10
    (Χειροκρότημα)
Title:
Μάρτιν Ζακ: Κατανοώντας την άνοδο της Κίνας
Speaker:
Martin Jacques
Description:

Μιλώντας στο ΤED Salon του Λονδίνου, ο οικονομολόγος Μάρτιν Ζακ ρωτά: Πώς αντιλαμβανόμαστε στη Δύση την Κίνα και την εντυπωσιακή της άνοδο; Ο συγγραφέας του βιβλίου "Οταν η Κίνα κυβερνά τον κόσμο", εξετάζει το γιατί η Δύση απορεί συχνά με την αυξανόμενη δύναμη της Κινέζικης οικονομίας, και προτείνει τρεις πυλώνες για να κατονοήσουμε το τι είναι και το τι θα γίνει η Κίνα.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
21:10
Stella Sarma added a translation

Greek subtitles

Revisions