Return to Video

Σοφά λόγια μεγάλων συγγραφέων για κάθε έτος της ζωής

  • 0:01 - 0:03
    Γίνομαι 44 ετών τον άλλο μήνα,
  • 0:03 - 0:08
    και έχω την αίσθηση ότι τα 44
    θα είναι είναι μια πολύ καλή χρονιά,
  • 0:08 - 0:11
    μια χρονιά εκπλήρωσης, υλοποίησης.
  • 0:12 - 0:13
    Έχω αυτή την αίσθηση,
  • 0:13 - 0:16
    όχι επειδή επιφυλάσσει
    κάτι ιδιαίτερο για μένα,
  • 0:16 - 0:19
    αλλά επειδή διάβασα
    ότι θα είναι μια καλή χρονιά
  • 0:19 - 0:22
    σε ένα βιβλίο που έγραψε
    ο Νόρμαν Μέιλερ το 1968.
  • 0:22 - 0:25
    «Ένιωθε ότι η ηλικία του, τα 44 ...»
  • 0:25 - 0:28
    έγραφε ο Μέιλερ
    στο «Οι Στρατιές της Νύχτας»,
  • 0:28 - 0:31
    «... ένιωθαν σαν να ήταν
    μια συμπαγής ενσάρκωση
  • 0:31 - 0:35
    οστών, μυών, καρδιάς, μυαλού κι αισθημάτων
    να είναι ένας άνδρας
  • 0:35 - 0:37
    σαν να είχε φτάσει».
  • 0:37 - 0:40
    Ναι, ξέρω ότι ο Μέιλερ
    δεν έγραφε για μένα.
  • 0:40 - 0:42
    Αλλά επίσης ξέρω ότι έγραφε
  • 0:43 - 0:47
    για όλους εμάς - εσάς, εμένα,
    τον ήρωα του βιβλίου,
  • 0:47 - 0:49
    ότι γερνάμε με λίγο πολύ τον ίδιο ρυθμό,
  • 0:49 - 0:52
    ότι διάγουμε από τη γέννησή μας
    την ίδια θαυμάσια διαδρομή:
  • 0:53 - 0:56
    μέσα από τα θαύματα και τους περιορισμούς
    της παιδικής ηλικίας,
  • 0:56 - 1:00
    μέσα από τη χειραφέτηση
    και τις απογοητεύσεις της εφηβείας,
  • 1:00 - 1:04
    τις κατακτήσεις και τις ευθύνες
    της ενήλικης ζωής,
  • 1:04 - 1:08
    τις αναγνωρίσεις και τις παραιτήσεις
    της τρίτης ηλικίας.
  • 1:08 - 1:10
    Υπάρχουν μοτίβα στη ζωή,
  • 1:10 - 1:12
    και είναι κοινά μεταξύ μας.
  • 1:12 - 1:17
    Όπως έγραψε ο Τόμας Μαν:
    «Θα συμβεί και σε μένα όπως σ' αυτούς».
  • 1:18 - 1:20
    Δεν ζούμε απλώς αυτά τα μοτίβα.
  • 1:20 - 1:22
    Τα καταχωρούμε επίσης.
  • 1:22 - 1:25
    Τα καταγράφουμε σε βιβλία
    και γίνονται αφηγήσεις
  • 1:25 - 1:27
    που μετά μπορούμε να διαβάζουμε
    και να αναγνωρίζουμε.
  • 1:28 - 1:30
    Τα βιβλία μας λένε ποιοι ήμασταν,
  • 1:30 - 1:33
    ποιοι είμαστε, καθώς και ποιοι θα γίνουμε.
  • 1:33 - 1:36
    Το κάνουν εδώ και χιλιάδες χρόνια.
  • 1:36 - 1:38
    Όπως έγραψε ο Τζέιμς Σάλτερ,
  • 1:38 - 1:42
    «Η ζωή περνάει σε σελίδες,
    αν τελικά περνάει σε κάτι».
  • 1:43 - 1:46
    Κι έτσι, πριν από έξι χρόνια,
    μια σκέψη μου ήρθε στο μυαλό:
  • 1:46 - 1:48
    Εάν η ζωή περνούσε στις σελίδες
  • 1:48 - 1:53
    θα υπήρχαν, κάπου, αποσπάσματα
    που θα έγραφαν για κάθε ηλικία.
  • 1:53 - 1:56
    Αν μπορούσα να τα βρω,
    θα μπορούσα να τα μοντάρω σε μια αφήγηση.
  • 1:56 - 1:59
    θα μπορούσα
    να τα συναρμολογήσω σε μια ζωή,
  • 1:59 - 2:01
    μια μακριά ζωή εκατό χρόνων,
  • 2:01 - 2:03
    το σύνολο της ίδιας θαυμάσιας ακολουθίας
  • 2:03 - 2:06
    την οποία περνούν οι τυχερότεροι από εμάς.
  • 2:07 - 2:10
    Ήμουν τότε 37 χρονών,
  • 2:11 - 2:14
    «μια ηλικία περίσκεψης»
    έγραψε ο Γουίλιαμ Τρέβορ.
  • 2:15 - 2:18
    Είχα την τάση να διαλογίζομαι
    περί του χρόνου και της ηλικίας.
  • 2:18 - 2:21
    Μια αρρώστια στην οικογένεια
    και αργότερα ένα τραύμα για μένα
  • 2:21 - 2:25
    μας είχε από καιρό δώσει να καταλάβουμε
    πως δεν ήταν δεδομένο ότι θα γεράσουμε.
  • 2:25 - 2:29
    Εκτός αυτού, το πέρασμα των χρόνων
    απλώς ανέβαλλε το αναπόφευκτο,
  • 2:29 - 2:32
    χρόνος που έβλεπε
    αυτό που δεν έβλεπε η περίσταση.
  • 2:32 - 2:34
    Ήταν αρκετά αποκαρδιωτικό.
  • 2:34 - 2:37
    Ένας κατάλογος όμως θα διαρκούσε.
  • 2:37 - 2:40
    Για να δώσω το χρονικό μιας ζωής,
    χρόνο με το χρόνο
  • 2:40 - 2:44
    θα έπρεπε να αδράξω και να βάλω κάτω
    κάτι που ήταν περαστικό,
  • 2:44 - 2:47
    ήταν να δώσω σε μένα και στους άλλους
    μια γεύση από το μέλλον,
  • 2:47 - 2:49
    είτε καταφέρναμε να φτάσουμε εκεί
    είτε όχι.
  • 2:50 - 2:54
    Και όταν άρχισα να συντάσσω τη λίστα μου,
    πολύ γρήγορα παθιάστηκα,
  • 2:54 - 2:57
    ψάχνοντας σελίδες επί σελίδων
    για ηλικίες επί ηλικιών.
  • 2:58 - 3:02
    Φτάσαμε λοιπόν με ετήσιο βήμα
    έως τα πρώτα μας πενήντα χρόνια.
  • 3:03 - 3:06
    «Είκοσι επτά ...
    καιρός για αιφνίδιες αποκαλύψεις»,
  • 3:07 - 3:11
    «εξήντα δύο ... για διακριτικές μειώσεις».
  • 3:12 - 3:16
    Είχα υπόψιν όμως
    ότι τέτοιες απόψεις ήταν σχετικές.
  • 3:16 - 3:21
    Κατ' αρχάς, πλέον ζούμε περισσότερο,
    κι έτσι γερνάμε πιο αργά.
  • 3:21 - 3:24
    Ο Κρίστοφερ Ίσεργουντ
    χρησιμοποίησε τη φράση «κίτρινο φύλλο»
  • 3:24 - 3:26
    για να περιγράψει τον άνθρωπο στα 53,
  • 3:26 - 3:31
    μόνο 100 χρόνια αφού ο Λόρδος Βύρωνας
    με αυτή περιέγραψε τον εαυτό του στα 36.
  • 3:31 - 3:33
    (Γέλια)
  • 3:33 - 3:37
    Είχα επίσης υπόψιν ότι η ζωή μπορεί να
    έχει ξαφνικές και απρόβλεπτες διακυμάνσεις
  • 3:37 - 3:38
    χρονιά με τη χρονιά,
  • 3:39 - 3:42
    κι ότι οι άνθρωποι μπορεί να βιώνουν
    διαφορετικά την ίδια ηλικία.
  • 3:42 - 3:46
    Ακόμα κι έτσι όμως,
    όπως η λίστα έπαιρνε μορφή,
  • 3:46 - 3:49
    το ίδιο ξεκάθαρα πάνω στη σελίδα
    -σαν εικόνα από καθρέφτη-
  • 3:49 - 3:51
    εμφανιζόταν και η ζωή που εγώ ζούσα:
  • 3:52 - 3:56
    ανακαλύπτοντας στα 20 ότι, «... κάποιος
    αρχίζει να αμφιβάλει για το ποιος είναι»,
  • 3:56 - 4:01
    φτάνοντας στα 30 από την «... άγονη γη
    της προετοιμασίας στη δραστήρια ζωή»,
  • 4:01 - 4:05
    μαθαίνοντας στα 40 «... να κλείνει ήσυχα
    τις πόρτες στα δωμάτια
  • 4:05 - 4:08
    [που εγώ] δεν θα ξαναγύριζε».
  • 4:09 - 4:10
    Εκεί ήμουνα.
  • 4:12 - 4:14
    Φυσικά, εκεί είμαστε όλοι.
  • 4:15 - 4:17
    Ο Μίλτον Γκλέιζερ, ο μεγάλος γραφίστας,
  • 4:17 - 4:20
    τις πανέμορφες εικονογραφήσεις
    του οποίου βλέπετε εδώ,
  • 4:21 - 4:22
    και ο οποίος σήμερα είναι 85 -
  • 4:22 - 4:27
    όλα αυτά τα χρόνια «... ένα μέστωμα
    και μια αποθέωση» έγραψε ο Ναμπόκοφ -
  • 4:27 - 4:31
    μου επεσήμανε ότι,
    όπως η τέχνη και το χρώμα,
  • 4:31 - 4:35
    η λογοτεχνία μας βοηθάει
    να θυμηθούμε τι έχουμε βιώσει.
  • 4:35 - 4:39
    Και πραγματικά, όταν έδειξα
    τη λίστα στον παππού μου
  • 4:39 - 4:41
    έγνεψε ότι την αναγνώριζε.
  • 4:41 - 4:45
    Ήταν τότε 95 και σύντομα θα πέθαινε,
  • 4:45 - 4:47
    το οποίο, έγραψε ο Ρομπέρτο Μπολάνιο,
  • 4:47 - 4:50
    «... είναι το ίδιο
    σαν να μην πεθαίνεις ποτέ».
  • 4:52 - 4:55
    Και θυμάμαι μου είπε ότι, ναι,
  • 4:55 - 5:00
    ο Προυστ είχε δίκιο ότι στα 22
    είμαστε σίγουροι ότι δεν θα πεθάνουμε,
  • 5:02 - 5:05
    όπως είχε δίκιο ένας θανατολόγος
    ονόματι Έντγουιν Σνάιντμαν
  • 5:05 - 5:08
    πως στα 90 είμαστε σίγουροι
    ότι θα πεθάνουμε.
  • 5:09 - 5:11
    Είχε συμβεί και σ' αυτόν,
  • 5:11 - 5:13
    όπως και σ' αυτούς.
  • 5:15 - 5:17
    Τώρα η λίστα τελείωσε:
  • 5:18 - 5:20
    εκατό χρόνια.
  • 5:21 - 5:23
    Και ξανακοιτάζοντάς την,
  • 5:24 - 5:26
    ξέρω ότι εγώ δεν τελείωσα.
  • 5:27 - 5:29
    Έχω ακόμα να ζήσω τη ζωή μου,
  • 5:29 - 5:32
    ακόμη έχω πολλές σελίδες να περάσω.
  • 5:33 - 5:34
    Και ενθυμούμενος τον Μέιλερ,
  • 5:34 - 5:36
    προσδοκώ τα 44.
  • 5:37 - 5:38
    Σας ευχαριστώ.
  • 5:38 - 5:39
    (Χειροκρότημα)
Title:
Σοφά λόγια μεγάλων συγγραφέων για κάθε έτος της ζωής
Speaker:
Τζόσουα Πρέγκερ
Description:

Όσο κι αν διαφέρουμε μεταξύ μας οι άνθρωποι, τα χρόνια περνούν για όλους μας με τον ίδιο μόνιμο ρυθμό, και τα κοινά μοτίβα από τις ζωές μας περνούν στις σελίδες των βιβλίων που αγαπάμε. Σε αυτή τη συγκινητική ομιλία ο δημοσιογράφος Τζόσουα Πρέγκερ εξερευνά τα στάδια της ζωής μέσα από λόγια των Νόρμαν Μέιλερ, Τζόις Κάρολ Όουτς, Γουίλιαμ Τρέβορ και άλλων μεγάλων συγγραφέων, που έχουν εικονογραφηθεί από τον γραφίστα Μίλτον Γκλέιζερ. «Τα βιβλία μας λένε ποιοι ήμασταν, ποιοι είμαστε, όπως και ποιοι θα είμαστε», λέει ο Πρέγκερ.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:01

Greek subtitles

Revisions