Ritmi görselleştirmenin farklı bir yolu

Standart notalarda ritim, ölçü çizgisi üzerinde gösterilir. Fakat ritmi görselleştirmenin daha sezgisel başka yolları da olabilir. John Varney ritmi takip etmenin "çark metodunu" tanımlıyor ve bizleri dünyada bir müziksel seyahate çıkarmak için ritmi kullanıyor. [Yöneten: TED-Ed, Seslendiren: Addison Anderson.]

Ritmi genelde müziğin
bir unsuru olarak ele alırız

fakat aslında okyanus gelgitlerinden
kalp atışlarımıza kadar,

etrafımızdaki dünyada her yerde bulunur

ve ritim özünde, zaman içerisinde
devamlı olarak tekrar eden bir olaydır.

Saatin tik tak sesleri bile
bir tür ritimdir.

Fakat müziksel ritim için

sabit biçimde tekrar eden
bir tempo dizisi yeterli değildir.

Bunun için değişik bir sese sahip
en az bir karşıt tempo gereklidir,

bu vurgusuz kapalı tempo da olabilir,
vurgulu arka tempo da olabilir.

Bu tempoları ayırt etmenin
çeşitli yolları vardır,

bunu tiz ve pes davul sesiyle veya uzun
ve kısa tempolarla ayırt edebiliriz.

Esas tempo kusursuz bir çizgi
olmadığı için onlar duyulur hale gelir

fakat meşhur Rubin vazosu gibi,
kültürel algıya göre tersi de olabilir.

Standart notalarda ritim,
bir ölçü çizgisi üzerinde gösterilir

fakat başka yollar da vardır.

Saatin çalışmasını hatırlıyor musunuz?

Saatin yuvarlak yüzü zamanın doğrusal
akışını takip edebildiği gibi

ritmin akışı da
bir dairede takip edilebilir.

Bir çarkın devamlılığı, sayfa üzerinde
ileri geri hareket gerektiren

doğrusal çizgilerden çok, daha sezgisel
bir ritim görselleştirme yolu olabilir.

Esas tempolar için mavi,
kapalı tempolar için turuncu

ve ikincil tempolar için beyaz noktalar
kullanarak daire çevresindeki

farklı tempo yerlerini işaretleyebiliriz.

İşte bir esas tempo ve karşıt bir
kapalı temposu olan iki tempoluk ritim.

Esas tempo, kapalı tempo ve ikincil
temposu olan üç tempoluk bir ritim.

Her tempo arasındaki boşluklar,
iki veya üçün katlarını kullanarak

alt tempolara ayrılabilir.

Eş merkezli çark kullanarak
birden fazla model oluşturmak,

daha karmaşık ritimler yaratmamızı sağlar.

Örneğin, dört tempolu bir sistem
elde etmek için

kapalı tempoları, iki tempolu
bir temel ritim ile birleştirebiliriz.

Dünya çapında popüler olan birçok türün
fark edilebilen temeli budur,

rock müzikten

country müziğe

ve cazdan

reggae'ye

ve kumbiyaya.

Ayrıca iki tempolu bir ritmi de
üç tempolu bir ritimle birleştirebiliriz.

Ekstra esas tempoyu kaldırmak
ve iç çarkı çevirmek,

bizleri vurgulanan hissi üç, dört olan
bir ritimle baş başa bırakır.

Semazenlerin müziğinin temeli budur,

ayrıca Joropo gibi

geniş yelpazeli Latin Amerika
ritimlerinin temeli de budur

ve hatta Bach'ın meşhur
Chaconne eserinin de.

Rubin vazosunu hatırlıyor ve kapalı
tempoları esas tempo olarak duyuyorsak

bu bize bir altı-sekiz hissi verecektir,

tıpkı Chacarera'da

ve Quechua'da,

İran müziği ve daha fazlasında
olduğu gibi.

Bir sekiz tempolu sistemde
üç katmanlı dairelerimiz vardır

ve her ritim, farklı bir
enstrüman tarafından çalınır.

Esas tempoyu pekiştiren
ve doğruluğu yükselten

ek bir ritmik bileşenden oluşan

bir dış katmanı da,
sonrasında ekleyebiliriz.

Şimdi bu karışık ritim

ve tepedeki temel iki tempo hariç
her şeyi kaldıralım.

Bu ritmik yapı, Küba cinquillo'su olarak

Porto Riko'nun bomba müziğinde

ve Kuzey Romanya müziğinde bulunur.

Dış daireyi 90 derece saatin tersi
yönünde döndürürsek

karşımıza Orta Doğu müziğinde bulunan

ve ayrıca Brezilya Choro müziğinde

ve Arjantin tangosunda bulunan
bir model çıkar.

Tüm bu örneklerde vurgulanan ritim,
temel bir-iki temposunu pekiştiriyor

fakat aranjman ve kültürel bağlama
bağlı olarak farklı yollarla.

Anlaşılan o ki çark metodu,
karmaşık ritimleri görselleştirmenin

zekice bir yolu olmaktan
daha fazlasını içeriyor.

Ölçü çizgisinin tiranlığından
kendimizi kurtararak

ritmi zaman açısından görselleştirebiliriz

ve çarkı bir kez çevirmek, bizi
dünyada müziksel bir seyahate çıkarabilir.