Return to Video

Jak rozprzestrzeniają się fałszywe informacje - Noah Tavlin

  • 0:07 - 0:11
    Markowi Twainowi przypisuje się
    następujący cytat:
  • 0:11 - 0:14
    "Kłamstwo zdąży obiec pół świata,
  • 0:14 - 0:17
    zanim prawda włoży buty".
  • 0:17 - 0:19
    Zabawne,
  • 0:19 - 0:23
    bo Mark Twain raczej tego nie powiedział,
  • 0:23 - 0:26
    co, ironicznie, dowodzi racji
    tego twierdzenia.
  • 0:26 - 0:32
    Ktokolwiek to powiedział,
    teraz ten cytat jest bardzo na czasie.
  • 0:32 - 0:35
    W poprzednich dekadach
    media o globalnym zasięgu
  • 0:35 - 0:38
    skadały się z kilku dużych gazet i sieci,
  • 0:38 - 0:43
    które miały metody
    bezpośredniego zbierania informacji.
  • 0:43 - 0:46
    Serwisy prasowe takie jak Reuters
    czy Associated Press,
  • 0:46 - 0:52
    zbierające i udostępniające wiadomości,
    były rzadkie w porównaniu do dziś.
  • 0:52 - 0:55
    Szybkość, z jaką wiadomości
    rozprzestrzeniają się teraz,
  • 0:55 - 1:01
    stwarza idealne warunki
    do powstania obiegu fałszywych informacji.
  • 1:01 - 1:04
    Ma on miejsce, kiedy publikacja A
    podaje błędną informację,
  • 1:04 - 1:07
    publikacja B robi przedruk,
  • 1:07 - 1:13
    a publikacja A
    cytuje B jako źródło informacji.
  • 1:13 - 1:15
    Obieg fałszywych informacji
    powstaje również wtedy,
  • 1:15 - 1:18
    gdy liczne publikacje
  • 1:18 - 1:21
    podają tę samą błędną informację,
  • 1:21 - 1:27
    która następnemu autorowi ukaże się
    jako zweryfikowana przez różne źródła.
  • 1:27 - 1:33
    W 1998 roku opublikowanie
    pseudonaukowego artykułu,
  • 1:33 - 1:37
    dowodzącego, że rutynowe szczepienia
    dzieci powodują autyzm,
  • 1:37 - 1:41
    zapoczątkowało ruch przeciwko
    szczepionkom,
  • 1:41 - 1:45
    mimo że początkowy artykuł został
    wielokrotnie zdyskredytowany
  • 1:45 - 1:47
    przez środowisko naukowe.
  • 1:47 - 1:52
    Celowo nieszczepione dzieci
    zapadają teraz na choroby zakaźne,
  • 1:52 - 1:56
    które dawno w USA wypleniono,
  • 1:56 - 1:59
    a niektóre zakażenia okazują się zabójcze.
  • 1:59 - 2:01
    Nieco mniej skrajny przykład,
  • 2:01 - 2:05
    to artykuły satyryczne sformatowane tak,
    żeby wyglądały na poważne,
  • 2:05 - 2:09
    publikowane przez, nieświadome żartu,
    serwisy prasowe.
  • 2:09 - 2:14
    Żartobliwy artykuł w renomowanym piśmie
    British Medical Journal,
  • 2:14 - 2:20
    "Wydatek energetyczny nastolatków
    przy grach komputerowych nowej generacji",
  • 2:20 - 2:26
    ponad 400 razy uzyskał wzmiankę
    w poważnych publikacjach naukowych.
  • 2:26 - 2:28
    Treści tworzone przez użytkowników,
    takie jak wiki,
  • 2:28 - 2:32
    są również częstym źródłem
    obiegu fałszywych informacji.
  • 2:32 - 2:36
    Ponieważ coraz więcej osób
    szuka tam szybkich informacji,
  • 2:36 - 2:41
    niezweryfikowany fakt ze strony wiki
    może trafić do opublikowanego artykułu,
  • 2:41 - 2:46
    który ta sama wiki
    przytoczy później jako cytat,
  • 2:46 - 2:49
    utrudniając zdemaskowanie błędu.
  • 2:49 - 2:52
    Najnowsze osiągnięcia
    techniki komunikacyjnej
  • 2:52 - 2:53
    niosą niezliczone korzyści
  • 2:53 - 2:58
    w obalaniu barier
    między ludźmi i informacjami.
  • 2:58 - 2:59
    Jednak apetyt na szybkie odpowiedzi
  • 2:59 - 3:03
    może pokonać chęć sprawdzenia
    ich wiarygodności.
  • 3:03 - 3:08
    A skoro taki błąd mogą powielić
    miliardy ludzi na świecie,
  • 3:08 - 3:12
    niemal w tej samej chwili,
    potrzebna jest większa ostrożność.
  • 3:12 - 3:14
    Unikanie mediów węszących sensację,
  • 3:14 - 3:17
    sprawdzanie podejrzanych informacji
  • 3:17 - 3:22
    oraz odszukanie ich oryginalnego źródła
    pomoże spowolnić kłamstwo,
  • 3:22 - 3:25
    dając prawdzie więcej czasu
    na założenie butów.
Title:
Jak rozprzestrzeniają się fałszywe informacje - Noah Tavlin
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-false-news-can-spread-noah-tavlin

W poprzednich dziesięcioleciach większość wiadomości o globalnym zasięgu pochodziła od kilku większych gazet i sieci, bezpośrednio zbierających informacje. Jednak dzisiejsza szybkość rozprzestrzeniania się informacji stworzyła idealne warunki dla tzw. obiegu fałszywych informacji. Noah Tavlin pomaga rzucić światło na to zjawisko.

Lekcja: Noah Tavlin, animacja: Patrick Smith.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:42

Polish subtitles

Revisions