Return to Video

Nhịn tiểu có hại hay không? - Heba Shaheed

  • 0:07 - 0:09
    Nó bắt đầu bằng một tí khó chịu
  • 0:09 - 0:12
    và nhanh chóng trở thành cảm giác đè nén
    rất khó để bỏ qua.
  • 0:12 - 0:14
    Sau cùng, bạn chỉ có thể
    nghĩ về nó,
  • 0:14 - 0:16
    khi đã hoàn toàn tuyệt vọng,
  • 0:16 - 0:21
    bạn chạy đi tìm một nhà vệ sinh
    cho tới khi... "ahh".
  • 0:21 - 0:24
    Con người nên đi tiểu ít nhất
    4 tới 6 lần mỗi ngày,
  • 0:24 - 0:29
    nhưng thỉnh thoảng, áp lực cuộc sống
    buộc ta phải nhịn tiểu.
  • 0:29 - 0:32
    Thói quen này có hại ra sao,
    và cơ thể ta chịu đựng được trong bao lâu?
  • 0:32 - 0:35
    Câu trả lời nằm ở
    cơ chế của bàng quang,
  • 0:35 - 0:37
    một túi hình bầu dục nằm trong khung chậu.
  • 0:37 - 0:41
    Bao quanh cấu trúc này là một vài cơ quan
  • 0:41 - 0:43
    hợp lại thành hệ tiết niệu.
  • 0:43 - 0:45
    Hai quả thận,
  • 0:45 - 0:46
    hai ống dẫn nước tiểu,
  • 0:46 - 0:48
    hai cơ thắt ống đái,
  • 0:48 - 0:50
    và một ống đái.
  • 0:50 - 0:55
    Chất lỏng màu vàng liên tục chảy xuống
    từ thận gọi là nước tiểu.
  • 0:55 - 0:59
    Thận tạo ra nước tiểu từ hỗn hợp
    nước và các chất thải của cơ thể,
  • 0:59 - 1:03
    dẫn nước tiểu vào hai ống cơ
    gọi là ống dẫn đái.
  • 1:03 - 1:07
    Chúng dẫn nước tiểu
    xuống một cơ quan rỗng gọi là bàng quang.
  • 1:07 - 1:12
    Vách của cơ quan này được tạo thành
    từ các mô gọi là cơ bàng quang
  • 1:12 - 1:17
    giãn ra khi bàng quang đã đầy
    khiến bàng quang phồng lên như quả bóng.
  • 1:17 - 1:20
    Khi bàng quang căng, cơ co lại.
  • 1:20 - 1:24
    Cơ thắt ống đái trong chủ động mở tự động,
  • 1:24 - 1:27
    và nước tiểu được thải ra ngoài.
  • 1:27 - 1:29
    Nước tiểu chảy xuống dưới,
    đi vào ống đái
  • 1:29 - 1:32
    và ngừng lại một đoạn ngắn
    ở cơ thắt niệu đạo ngoài.
  • 1:32 - 1:34
    Cơ chế này giống như 1 công tắc.
  • 1:34 - 1:37
    Nếu bạn muốn nín tiểu,
    bạn giữ cho cơ thắt đóng lại.
  • 1:37 - 1:41
    Khi muốn đi tiểu,
    bạn có thể tự ý mở cổng lụt.
  • 1:41 - 1:43
    Nhưng làm thế nào
    để cảm nhận bàng quang đã đầy
  • 1:43 - 1:44
    để biết được khi nào nên đi tiểu?
  • 1:44 - 1:48
    Bên trong các lớp cơ bàng quang
    là hàng triệu thụ thể áp suất
  • 1:48 - 1:50
    sẽ được kích hoạt khi
    bàng quang đầy nước tiểu.
  • 1:50 - 1:55
    Chúng gửi tín hiệu theo dây thần kinh về
    đoạn xương cùng của tủy sống.
  • 1:55 - 1:57
    Một tín hiệu phản hồi
    đi ngược về bàng quang
  • 1:57 - 1:59
    làm cơ bàng quang co nhẹ lại
  • 1:59 - 2:03
    và gia tăng áp lực trong bàng quang
    khiến bạn có cảm giác nó đang đầy lên.
  • 2:03 - 2:07
    Đồng thời, cơ thắt ống đái trong mở ra.
  • 2:07 - 2:09
    Đây gọi là phản xạ đi tiểu.
  • 2:09 - 2:12
    Não có thể chống lại phản xạ này
    nếu bạn không muốn đi tiểu
  • 2:12 - 2:16
    bằng cách gửi 1 tín hiệu khác để co cơ
    thắt ống đái ngoài.
  • 2:16 - 2:20
    Với khoảng 150 - 200ml
    nước tiểu bên trong,
  • 2:20 - 2:22
    vách cơ bàng quang giãn ra vừa đủ
  • 2:22 - 2:24
    để bạn nhận thấy
    có nước tiểu bên trong nó.
  • 2:24 - 2:29
    Khoảng 400 tới 500ml, áp lực tăng lên
    tới mức gây khó chịu.
  • 2:29 - 2:31
    Bàng quang có thể tiếp tục căng
    nhưng chỉ tới 1 giới hạn.
  • 2:31 - 2:34
    Trên mức 1000ml, bàng quang có thể vỡ.
  • 2:34 - 2:37
    Đa số mọi người sẽ mất kiểm soát
    bàng quang trước khi nó vỡ,
  • 2:37 - 2:38
    nhưng trong trường hợp hiếm
  • 2:38 - 2:41
    như khi một người không có
    cảm giác buồn tiểu,
  • 2:41 - 2:45
    bàng quang có thể vỡ một cách đau đớn
    và cần phải phẫu thuật để khâu lại.
  • 2:45 - 2:47
    Nhưng ở tình huống thông thường,
  • 2:47 - 2:51
    việc đi tiểu sẽ dừng tín hiệu
    từ não tới cơ thắt ống đái ngoài,
  • 2:51 - 2:53
    làm nó giãn ra và thải nước tiểu ra ngoài.
  • 2:53 - 2:57
    Cơ thắt ống đái ngoài là
    một trong những cơ của sàn chậu,
  • 2:57 - 3:00
    nó giúp nâng đỡ ống đái và cổ bàng quang.
  • 3:00 - 3:02
    Thật là may mắn khi
    có những cơ sàn chậu này
  • 3:02 - 3:05
    vì khi tạo áp lực lên cả hệ thống khi ho,
  • 3:05 - 3:06
    hắt hơi,
  • 3:06 - 3:06
    cười,
  • 3:06 - 3:09
    hay nhảy
    có thể làm cho bàng quang són nước tiểu.
  • 3:09 - 3:12
    Thay vào đó, những cơ sàn chậu
    giữ cho cả vùng được bịt kín
  • 3:12 - 3:14
    cho tới khi bạn sẵn sàng đi tiểu.
  • 3:14 - 3:15
    Nhưng nhịn tiểu quá lâu
  • 3:15 - 3:17
    và đi tiểu quá nhanh
  • 3:17 - 3:20
    hay tiểu không đúng tư thế
  • 3:20 - 3:24
    có thể làm suy yếu hay quá tải
    các cơ này theo thời gian.
  • 3:24 - 3:26
    Nó có thể làm cho sàn chậu
    hoạt động quá mức,
  • 3:26 - 3:28
    đau bàng quang,
  • 3:28 - 3:29
    tiểu gấp
  • 3:29 - 3:31
    hay tiểu không kiểm soát.
  • 3:31 - 3:33
    Vì thế nếu quan tâm tới
    sức khỏe lâu dài,
  • 3:33 - 3:35
    nhịn tiểu không phải là một thói quen tốt.
  • 3:35 - 3:38
    Nhưng trong thời gian ngắn, ít nhất
    cơ thể và não bộ của bạn đã hỗ trợ bạn
  • 3:38 - 3:41
    để bạn có thể lựa chọn thời gian thuận lợi
    để đi tiểu.
Title:
Nhịn tiểu có hại hay không? - Heba Shaheed
Speaker:
Heba Shaheed
Description:

Xem đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/is-it-bad-to-hold-your-pee-heba-shaheed

Con người nên đi tiểu ít nhất 4 tới 6 lần một ngày, nhưng thỉnh thoảng, áp lực từ cuộc sống hiện đại bắt buộc chúng ta phải nhịn tiểu. Thói quen này gây hại thế nào và cơ thể chúng ta có thể nhịn trong bao lâu? Heba Shaheed đưa chúng ta quan sát bên trong bàng quang để tìm ra câu trả lời.

Thuyết minh bởi Heba Shaheed, minh họa bởi Artrak Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:59
  • Hi Khoa, Khoa sử dụng các từ "ống dẫn nước tiểu", "ống dẫn đái" để chỉ các thành phần của hệ niệu. Trong y khoa, các thành phần của hệ niệu từ trên xuống bao gồm: thận lọc nước tiểu đổ vào niệu quản, niệu quản đổ vào bàng quang, dưới bàng quang có cơ thắt niệu đạo giữ cho nước tiểu không tự ý từ bàng quang vào niệu đạo, niệu đạo sẽ dẫn nước tiểu ra ngoài. Nếu Khoa sử dụng các từ niệu quản, niệu đạo, cơ thắt niệu đạo, mọi người sẽ dễ tìm từ khóa liên quan hơn.

  • Chao Nam Nguyen Hoang, mình là người dịch đầu tiên cho bài học này và những từ mà bạn đề nghị thay vào chính là những từ mà ban đầu mà mình sử dụng, nhưng ko biết vì lí do gì đó mà đã được thay đổi lại. Mình xin ghi nhận ý kiến của bạn để sau này dịch chuẩn hơn. Cảm ơn bạn!

Vietnamese subtitles

Revisions