-
سلام. من اینجام که راجع به ازدحام صحبت کنم،
-
به طور خاص در مورد ازدحام جاده.
-
ازدحام جاده پدیدهای فراگیر است.
-
این مشکل اساسا در همهٔ شهرها در سراسر جهان وجود دارد،
-
و فکر کردن به آن شما رو حیرتزده خواهد کرد.
-
منظورم اینه که فکرکن چقدر شهرها با هم فرق دارند.
-
منظورم اینه که از یکسو شهرهای متداول اروپایی هستند٬
-
با یک هستهی شهری متمرکز و حمل و نقل عمومی خوب
-
که در بیشتر آنها ظرفیت جادهای زیادی وجود نداره.
-
اما در سوی دیگر، شهرهای آمریکایی هستند.
-
این خود به خود حرکت میکنه.
-
به هر حال، شهرهای آمریکا:
-
تعداد زیادی جاده پراکنده در نواحی بزرگ
-
تقریبا بدون حمل و نقل عمومی.
-
و از طرفی شهرهای دنیای نو ظهور رو داریم٬
-
با ترکیب مختلفی از وسایل نقلیه٬
-
با الگویی ترکیبی از استفاده از زمین٬ هرچند گسترده
-
اما اغلب با یک هسته بسیار متراکم شهری.
-
برنامهریزان حمل و نقل در سراسر جهان معیارهای مختلفی را امتحان کردند
-
مانند: شهرهای متراکم یا پراکنده٬
-
جادههای بیشتر یا حمل و نقل عمومی بیشتر
-
یا افزایش مسیرویژهی دوچرخه سواری و یا اطلاعات بیشتر،
-
یا خیلی چیزهای دیگر، اما نظر نمی رسه که هیچ چیزی موثر باشه.
-
اما همه این تلاش ها یک چیز مشترک دارند.
-
آنها اساسا در تلاش هستند که دریابند
-
مردم در اوقات شلوغی به جای رانندگی چه باید بکنند
-
از یک دیدگاه، آنها تلاش هایی هستند درجهت برنامه ریزی برای آنچه
-
که مردم باید انجام دهند، که در اصل برنامهریزی زندگی آنها برای آنها.
-
حالا، برنامه ریزی یک سیستم پیچیدهی اجتماعی
-
کارخیلی دشواریست، اجازه بدید من اینجا برای شما یک داستان بگم.
-
در سال ۱۹۸۹، زمانی که دیوار برلین سقوط کرد
-
یک برنامه ریز شهری در مسکو با یکی از همکاران در لندن تماس تلفنی گرفته و گفت:
-
یک برنامه ریز شهری در مسکو با یکی از همکاران در لندن تماس تلفنی گرفته و گفت:
-
«سلام، من ولادیمیرهستم ومی خواهم بدانم که
-
مسئول تامین نان لندن چه کسی است؟»
-
و برنامه ریز شهری در لندن می گوید:
-
«منظور شما در مورد اینکه مسئول نان لندن کیست چیه؟
-
هیچ کس مسئول نیست.»
-
«اوه، اما مطمئنا کسی باید مسئولش باشه.
-
منظورم اینه که این سیستم بسیار پیچیده ای است. حتماً کسی آن را کنترل میکند.»
-
«نه، نه، هیچ کس مسئولش نیست.
-
منظورم این است که، من اساساً در موردش فکر نکردم.
-
در واقع خودش، خودش را تنظیم می کند.»
-
این سیستم خودش را تنظیم میکند.
-
این نمونهای از یک سیستم پیچیده اجتماعی است که
-
دارای توانایی خود سازماندهی است،
-
و این یک بینش بسیارعمیقی است.
-
هنگامی که شما برای حل مشکلات واقعاً پیچیده اجتماعی تلاش میکنید
-
کار ِ درست در اکثر مواقع این است که
-
ایجاد انگیزه کنید.
-
جزییات را برنامهریزی نکنید٬
-
و مردم خودشان میفهمند که چه بکنند٬
-
چطور خودشون رو با چارچوب جدید وفق بدهند.
-
وحالا بیایید ببنیم که چگونه ما میتونیم از این بینش
-
برای مبارزه با ازدحام جادهای استفاده کنیم.
-
این نقشهی استکهلم، شهر زادگاه من است.
-
استکهلم شهری است متوسط، با حدود دو میلیون نفر جمعیت،
-
اما استکهلم همچنین روی آب قرار داد و آب زیاد به یعنی اینکه
-
تعداد زیادی پل-- پل های باریک، پل های قدیمی--
-
وجود دارد که در واقع ازدحام جادهای زیادی آنجاست..
-
و این نقاط قرمز، متراکمترین قسمتها را نشان میدهند٬
-
که پلهایی هستند که به مرکز شهر میروند.
-
و بعد یک نفر ایده داد که٬
-
جدا از حمل و نقل همگانی خوب٬
-
جدا از هزینه کردن برای جادهها٬
-
بیایید برای عبور از این تنگناها از هر راننده یک یا دو یورو عوارض بگیریم.
-
حالا یک یا دو یورو پول خیلی زیادی نیست٬
-
به خصوص در مقایسه با هزینههای پارکینگ و هزینههای جاری و غیره.،
-
بنابراین شما انتظار خواهید داشت که رانندهها
-
واقعا به این هزینه نسبتا کوچک واکنشی نشان ندهند.
-
خب شما در اشتباه هستید.
-
یک یا دو یورو کافی بود تا ۲۰ درصد از خودروها را
-
از ساعتهای شلوغ محو کند.
-
۲۰ درصد! ممکنه فکر کنید عدد خیلی بزرگیه٬
-
اما هنوز ۸۰ درصد از مشکل همچنان باقیمانده درسته؟
-
هنوز هم ۸۰ درصد از ترافیک وجود دارد.
-
این نظر هم اشتباه است٬ چون ترافیک
-
یک پدیدهی غیر خطی است٬ یعنی
-
زمانی که از آستانه ظرفیت معینی بالاتر برود،
-
تراکم واقعا به سرعت زیاد افزایش پیدا میکنه
-
اما خوشبختانه، این برعکس هم کار میکنه.
-
اگر بتوانید ترافیک را کاهش دهید حتی اگر خیلی کم باشد، آنگاه ازدحام
-
سریعتر ازآن چه شما فکر میکنید کم میشود.
-
این عوارض ترافیک در استکهلم
-
از سوم ژانویه ۲۰۰۶ اعمال شده و اولین تصویر در اینجا تصویری است
-
از یکی از خیابانهای معمولی استکهلم در دوم ژانویه .
-
روز اول بعد از اعمال عوارض خیابان اینطوری دیده شد.
-
این اتفاقی است که وقتی شما
-
۲۰ درصد از اتوموبیلها را از خیابان خارج کنید رخ میدهد.
-
شما ازدحام را به مقدار قابل ملاحظهای کاهش خواهید داد.
-
اما، خب، همانطور که گفتم، رانندگان وفق پیدا میکنند، درسته؟
-
و بعد از مدتی همه آنها دوباره برمیگردند چرا که آنها
-
به جورایی به این عوارض عادت کردند.
-
باز هم غلطه! حالا شش و سال و نیم گذشته
-
از زمانی که عوارض ترافیک در استکهلم اعمال شد٬
-
و ما همچنان همان سطح پایین ترافیک را داریم.
-
اما میدونید، یک وقفه جالب رخ داد
-
در سال ۲۰۰۷.
-
خُب مساله اینه که٬ اعمال عوارض٬
-
اول به صورت آزمایشی در ژانویه انجام شد،
-
و بعد یکبار دیگر در اواخر جولای
-
و به دنبال یک رفراندوم لغو شد و مجدد
-
در سال ۲۰۰۷ دوباره به راه افتاد٬ که البته یک موقعیت علمی شگفتانگیز هم بود.
-
یعنی٬ تجربه بسیار خوبی بود
-
و راستش ما دوبار انجامش دادیم.
-
و شخصا٬ مایلم که سالی یکبار یا بیشتر انجامش بدم٬
-
اما اجازه چنین کاری رو به من نمیدن.
-
اما این لذت بخش بود.
-
خُب٬ ما پی گیرش شدیم. چه اتفاقی افتاد؟
-
این آخرین روز اعمال عوارض است٬ ۳۱ جولای.
-
و همان خیابان رو اینجا میبیند منتهی در تابستان٬
-
و تابستان استکهلم بسیار خوبه
-
و فصل روشن سال است.
-
و اولین روز بدون اعمال عوارض ترافیک
-
اوضاع اینطوری شد.
-
همه ماشینها باز برگشتند٬ و حتی به نظرم رانندهها رو باید تحسین کرد که
-
این قدر سریع خودشون رو وفق میدهند
-
همون روز اول همهشون برگشتن!
-
و تاثیرات آن مشاهده شد. خُب آمار و ارقام سال ۲۰۰۷ بدین صورتند.
-
این آمارهای ترافیکی واقعا هیجانانگیزاند
-
و کمی شگفت آور و دانستن آنها بسیار مفید.
-
ولی مایلم بگم که شگفتآورترین اسلایدی که
-
امروز بهتون نشون میدم این نیست. این یکی است
-
این نشانگر حمایت عمومی از اعمال عوارض ترافیک در استکهلم است
-
و مشاهده میکنید که وقتی عوارض ترافیک در ابتدای پاییز ۲۰۰۶
-
معرفی شد٬ مردم به شدت مخالفش بودند.
-
هفتاد درصد از مردم این را نمی خواستند.
-
اما اتفاقی که بعد از اعمال عوارض ترافیک افتاد
-
بر خلاف انتظار شما٬ این نبود که مردم روز به روز بیشتر از آن متنقر باشند.
-
نه٬ برعکس٬ نظرشان تغییر کرد و در نقطه مقابل قرار گرفتند
-
تا جایی که الان ۷۰ درصد از تداوم اعمال عوارض حمایت میکنند٬
-
یعنی که -- اجازه بدین تکرار کنم:
-
هفتاد درصد از جمعیت استکهلم
-
میخواهند که برای چیزی پول بدهند٬ که قبلا مجانی بود.
-
خوب. چطور میتونه اینطور باشه؟ چرا؟
-
خوب٬ اینجوری راجع بهش فکر کنیم. چه کسی تغییر کرد؟
-
منظورم اینه که٬ بیست درصد از خودروهایی که غیب شدند،
-
مطمئنا باید یه جورایی نارضایتیشون رو اعلام میکردند.
-
و کجا رفتند؟ اگر بتونیم این رو متوجه بشیم٬
-
آن وقت ممکنه که دریابیم چرا مردم اینقدر ازاین مساله خشنود هستند.
-
بعد٬ ما دست به یک نظر سنجی بزرگ زدیم
-
با بسیاری از خدمات رفت و آمد٬ و سعی کردیم بفهمیم که
-
چه کسی تغییر کرد و آنها کجا رفتند؟
-
و این مشخص کرد که آنها خودشون هم خبر ندارن (خنده حاضرین)
-
بنا به دلایلی٬ رانندهها --
-
آنها مصربودند که دارن همانطور رفتار میکنند که قبلا میکردند.
-
و چرا؟ به خاطر اینکه الگوی رفت و آمد
-
از آنچه که شما فکر میکنید پایداری کمتری دارد.
-
هر روز٬ مردم تصمیمات جدید میگیرند، مردم تغییر میکنند
-
و دنیای اطراف ما تغییر میکنه٬ و هر روز
-
همهی این تصمیمات یه جورایی خیلی آرام گرفته میشن
-
فارغ از شلوغی رفت و آمد
-
طوری که مردم حتی متوجه هم نمیشوند.
-
آنها حتی خودشان هم از این آگاه نیستند.
-
و سوال دیگر این است که چه کسی ذهنیت اینها را تغییر داده؟
-
چه کسی نظرشان را تغییر داده و چرا؟
-
بنابراین یک نظر سنجی دیگر انجام دادیم که بفهمیم
-
چرا مردم تغییر نظر دادند٬ و چه گروهی از مردم نظرشان را عوض کردند؟
-
و بعد از تحلیل پاسخها٬ مشخص شد که
-
بیشترازنیمی ازآنان معتقدند که نظرشان را تغییر ندادند.
-
آنها فقط این اعتماد به نفس را بدست آوردند که
-
با اعمال عوارض ترافیک موافقت کنند.
-
که یعنی ما الان در موقعیتی هستیم که
-
ترافیک را در این محدوده کاهش دادهایم
-
با بیست درصد٬ و ازدحام رو به شدت کاهش داد٬
-
و مردم حتی متوجه نشدند که نظرشان تغییر کرده٬
-
و صادقانه گمان میکنند که از اول هم موافق این وضع بودند
-
این اثر سقلمه زدن در حل یک معضل پیچیدهی اجتماعی است
-
و وقتی شما اینکار رو میکنید٬
-
نباید سعی کنید که مردم بگویید چطور خودشون رو وفق بدهند
-
شما فقط باید آنها را در مسیر درست هدایت کنید.
-
و اگر شما آن را درست انجام دهید،
-
مردم در واقع این تغییر را خواهند پذیرفت و اگر شما آن را درست انجام دهید،
-
و اگر شما آن را درست انجام دهید، مردم حتی آن را دوست خواهند داشت.
-
متشکرم. (تشویق حضار)
closed TED
