Return to Video

Wayne McGregor: Kreatywny choreograf na żywo

  • 0:00 - 0:02
    Mam bzika na punkcie tańca.
  • 0:02 - 0:04
    Lubię go tworzyć,
  • 0:04 - 0:07
    oglądać, zachęcać do niego innych.
  • 0:07 - 0:09
    oglądać, zachęcać do niego innych.
  • 0:09 - 0:11
    Mam też bzika na punkcie kreatywności.
  • 0:11 - 0:15
    Dla mnie to coś kluczowego,
  • 0:15 - 0:18
    czego można nauczyć.
  • 0:18 - 0:20
    Uważam, że zasad kreatywności
  • 0:20 - 0:22
    można uczyć, by odkryć więcej,
  • 0:22 - 0:24
    o własnych sposobach wyrazu,
  • 0:24 - 0:26
    i zwyczajach, by użyć tej wiedzy
  • 0:26 - 0:30
    jako punktu wyjścia do pięknej niepoprawności.
  • 0:30 - 0:34
    Urodziłem się w latach 70., kiedy królował John Travolta.
  • 0:34 - 0:37
    "Grease", "Gorączka sobotniej nocy".
  • 0:37 - 0:39
    Był dla mnie modelem naśladowania
  • 0:39 - 0:42
    w tańcu. Rodzicie też mnie wspierali.
  • 0:42 - 0:45
    Zachęcali do ryzyka, do prób.
  • 0:45 - 0:49
    Miałem dostęp do miejscowego studia tańca
  • 0:49 - 0:53
    i nauczyciela z pasją,
  • 0:53 - 0:56
    który pozwalał mi wymyślać własne układy,
  • 0:56 - 0:59
    uczyć kolegów opracowanych przeze mnie
    tańców latynoamerykańskich
  • 0:59 - 1:02
    uczyć kolegów opracowanych przeze mnie
    układów latynoamerykańskich
  • 1:02 - 1:03
    i salonowych.
  • 1:03 - 1:06
    Był to pierwszy raz,
  • 1:06 - 1:09
    kiedy mogłem wyrazić siebie,
  • 1:09 - 1:12
    co zainspirowało mnie do zostania choreografem.
  • 1:12 - 1:15
    Wydaje mi się, że mogę się czymś podzielić.
  • 1:15 - 1:18
    Obecnie interesuje mnie
  • 1:18 - 1:20
    technologia ciała.
  • 1:20 - 1:23
    To najbardziej zaawansowana technicznie część człowieka.
  • 1:23 - 1:26
    Chcę znaleźć sposób
    komunikowania się z publicznością poprzez ciało.
  • 1:26 - 1:30
    Chcę znaleźć sposób
    komunikowania się z publicznością poprzez ciało.
  • 1:30 - 1:32
    Sposób wzruszający,
  • 1:32 - 1:35
    który pozwoli im spojrzeć na rzeczy inaczej.
  • 1:35 - 1:37
    Choreografia jest niczym fizyczne myślenie.
  • 1:37 - 1:41
    Osadzona tak samo w ciele jak i umyśle,
  • 1:41 - 1:44
    to sprzężony proces, do którego trzeba zaangażować
  • 1:44 - 1:46
    więcej osób,
  • 1:46 - 1:49
    podzielić się nim.
  • 1:49 - 1:51
    Współpracuję z projektantami, artystami wizualnymi,
  • 1:51 - 1:54
    tancerzami, choreografami,
  • 1:54 - 1:58
    ale także, w coraz większym stopniu, z ekonomistami,
  • 1:58 - 2:03
    antropologami, neurobiologami, naukowcami,
  • 2:03 - 2:05
    ludźmi o różnych specjalizacjach,
  • 2:05 - 2:08
    którzy potrafią wykorzystać swoją inteligencję
  • 2:08 - 2:11
    w nowy, twórczy sposób.
  • 2:11 - 2:14
    Postanowiłem dzisiaj popracować
  • 2:14 - 2:16
    nad fizycznym myśleniem,
  • 2:16 - 2:18
    wszyscy się na tym znamy,
  • 2:18 - 2:19
    bo wszyscy mamy ciała.
  • 2:19 - 2:22
    Wiemy, jakie są w rzeczywistości.
  • 2:22 - 2:23
    Jednym z elementów myślenia fizycznego,
  • 2:23 - 2:26
    jest propriocepcja,
  • 2:26 - 2:29
    poczucie orientacji własnego ciała.
  • 2:29 - 2:33
    Wiemy jak to jest wiedzieć,
  • 2:33 - 2:34
    gdzie kończą się nasze palce,
  • 2:34 - 2:36
    gdy wyciągniemy ramiona.
  • 2:36 - 2:39
    Zdajemy sobie z tego sprawę,
  • 2:39 - 2:41
    gdy chcemy złapać kubek.
  • 2:41 - 2:43
    Także znamy się na myśleniu fizycznym,
  • 2:43 - 2:45
    jednak nie zastanawiamy się nad ciałem
  • 2:45 - 2:48
    poza chwilami, kiedy coś się zepsuje,
  • 2:48 - 2:50
    złamiemy rękę, dostaniemy zawału,
  • 2:50 - 2:53
    wtedy stajemy się świadomi ciała.
  • 2:53 - 2:55
    A co jeśli użyjemy inteligencji kinestetycznej,
  • 2:55 - 2:58
    zaczniemy myśleć choreograficznie
  • 2:58 - 3:01
    także o innych rzeczach?
  • 3:01 - 3:04
    Stwierdziłem, że zrobię tu tego premierę.
  • 3:04 - 3:06
    Nie wiem jak to wyjdzie.
  • 3:06 - 3:08
    Po prostu to zrobię.
  • 3:08 - 3:10
    Chcę użyć trzech wersji
  • 3:10 - 3:12
    fizycznego myślenia.
  • 3:12 - 3:15
    Oto Paolo i Catarina.
  • 3:15 - 3:18
    (Brawa)
  • 3:18 - 3:20
    Nie mają pojęcia, co będziemy robić.
  • 3:20 - 3:22
    To nie choreografia
  • 3:22 - 3:25
    zaplanowana wcześniej
  • 3:25 - 3:27
    z zapamiętanym układem.
  • 3:27 - 3:29
    Nauczę ich tego,
  • 3:29 - 3:31
    wypełnią się nią niczym puste naczynia.
  • 3:31 - 3:34
    Zwykle tak nie pracujemy.
  • 3:34 - 3:39
    Liczy się to, jak łapią informacje,
  • 3:39 - 3:41
    absorbują przekaz
  • 3:41 - 3:43
    i jak się nim posługują.
  • 3:43 - 3:44
    Zacznę od czegoś prostego.
  • 3:44 - 3:47
    Taniec to bodziec, lub bodźcie.
  • 3:47 - 3:50
    Używając prostego bodźca,
  • 3:50 - 3:53
    z którym łatwo pracować - logo TED,
  • 3:53 - 3:55
    rozpocznę pomysłem z jednego,
  • 3:55 - 3:57
    mojego ciała, i przeniosę go
  • 3:57 - 4:00
    na inne ciało,
  • 4:00 - 4:03
    to przekaz bezpośredni, transformacja energii.
  • 4:03 - 4:06
    Wyobrażam sobie literę "T",
  • 4:06 - 4:08
    wy też możecie.
  • 4:08 - 4:11
    Z wyobraźni przeniosę ją do rzeczywistości.
  • 4:11 - 4:15
    Widzę to "T" przed sobą.
  • 4:15 - 4:16
    Dokładnie tutaj.
  • 4:16 - 4:19
    Mogę je okrążyć.
  • 4:19 - 4:21
    Ma swoje prawa.
  • 4:21 - 4:24
    Spróbuję ją teraz opisać.
  • 4:24 - 4:27
    Mogę do tego użyć ramion.
  • 4:27 - 4:30
    Samych ruchów rąk,
  • 4:30 - 4:32
    albo głowy.
  • 4:32 - 4:34
    OK, mogę też użyć ramienia.
  • 4:34 - 4:37
    Daje mi to pewien cel.
  • 4:37 - 4:39
    Spłaszczenie tej litery
  • 4:39 - 4:42
    napisanie jej nad podłogą,
  • 4:42 - 4:44
    daje możliwość włączenia też kolana.
  • 4:44 - 4:46
    Kolano i ramiona razem.
  • 4:46 - 4:50
    To już coś fizycznego, początek tworzenia.
  • 4:50 - 4:52
    Przez następne 1,5 minuty
  • 4:52 - 4:55
    będę budował na tym pomyśle,
  • 4:55 - 4:58
    a tancerze będą to interpretować.
  • 4:58 - 4:59
    Będą używać elementów,
  • 4:59 - 5:02
    które wyrzucam z pamięci,
  • 5:02 - 5:04
    będą je przechwycać.
  • 5:04 - 5:06
    Zobaczymy co wymyślą.
  • 5:06 - 5:08
    Spójrzcie jak to wykorzystują,
  • 5:08 - 5:09
    co robią.
  • 5:09 - 5:11
    Wykorzystam litery "T", "E"
  • 5:11 - 5:14
    i "D". Zaczynamy.
  • 5:14 - 5:18
    Muszę się najpierw wczuć.
  • 5:32 - 5:35
    Krzyżuję ramię.
  • 5:40 - 5:45
    Badam przestrzeń litery "T",
  • 5:45 - 5:50
    dodaję do niej akcję.
  • 5:50 - 5:53
    Nie pamiętam co robię.
  • 5:53 - 5:56
    Pracuję nad zadaniem - literą "T".
  • 5:56 - 5:59
    Teraz od tej strony.
  • 6:01 - 6:03
    Atak.
  • 6:03 - 6:06
    Właśnie tak.
  • 6:08 - 6:12
    Zaczyna się tworzyć fraza.
  • 6:12 - 6:14
    Oni po prostu przechwycają fragmenty moich ruchów
  • 6:14 - 6:17
    Oni po prostu przechwycają fragmenty moich ruchów
  • 6:17 - 6:19
    i tworzą frazę.
  • 6:19 - 6:21
    Dzieje się to szybko.
  • 6:21 - 6:24
    Nie chcę by kopiowali dokładnie.
  • 6:24 - 6:26
    Wykorzystują zdobyte informacje,
  • 6:26 - 6:29
    by stworzyć początek frazy.
  • 6:29 - 6:31
    Oglądanie tego może nauczyć mnie sposobu,
  • 6:31 - 6:34
    w jaki się poruszają.
  • 6:34 - 6:37
    Są super-szybcy, nie?
  • 6:37 - 6:41
    Przekształciłem więc nazwę TED
  • 6:41 - 6:44
    w coś fizycznego.
  • 6:46 - 6:48
    Oglądając ruch niektórzy tancerze,
  • 6:48 - 6:51
    by go zapamiętać
  • 6:51 - 6:53
    wykorzystują jego zarys,
  • 6:53 - 6:54
    jego wymiar kinetyczny.
  • 6:54 - 6:57
    Niekiedy co do szczegółu.
  • 6:57 - 7:00
    Zaczynają od mniejszych elementów i na nich budują.
  • 7:00 - 7:03
    Jeszcze jedno.
  • 7:18 - 7:21
    Rozwiązują za mnie problem.
  • 7:21 - 7:25
    Mając niewiele
  • 7:25 - 7:27
    budują frazę.
  • 7:27 - 7:28
    Dostają coś małego i się tego trzymają.
  • 7:28 - 7:30
    To jeden sposób,
  • 7:30 - 7:33
    początek światowej premiery.
  • 7:33 - 7:35
    Teraz zrobię coś innego.
  • 7:35 - 7:37
    Stworzymy duet.
  • 7:37 - 7:41
    Spójrzcie na nich jak na obiekty architektury.
  • 7:41 - 7:43
    Są zwykłymi liniami.
  • 7:43 - 7:46
    Nie ludźmi, ale zarysami,
  • 7:46 - 7:50
    wykorzystam ich niczym obiekty.
  • 7:50 - 7:52
    Inspirację do ruchu.
  • 7:52 - 7:56
    Wybieram elementy ich ciał
  • 7:56 - 7:59
    i poruszam je sugerując im gesty.
  • 7:59 - 8:02
    Jeśli powiem to, zrobisz tak, etc.
  • 8:02 - 8:03
    Złap to ramię.
  • 8:03 - 8:06
    Dotknij ziemi.
  • 8:06 - 8:08
    Możesz przejść pod nim?
  • 8:08 - 8:12
    Przenieść nogę na tę stronę?
  • 8:12 - 8:14
    Obrócić?
  • 8:14 - 8:15
    OK, teraz od początku.
  • 8:15 - 8:21
    Raz, dwa, trzy... (Wybija rytm)
  • 8:21 - 8:23
    Świetnie, potem wstajecie.
  • 8:23 - 8:26
    Jeszcze raz.
  • 8:26 - 8:28
    (Brawa)
  • 8:28 - 8:31
    Kiedy oboje wstaniecie
  • 8:31 - 8:32
    idziecie w tę stronę,
  • 8:32 - 8:34
    i pod spodem.
  • 8:34 - 8:38
    Przechodzicie pod spodem, teraz skok.
  • 8:38 - 8:42
    I wykop, nieważne gdzie.
  • 8:42 - 8:46
    Wykop i zmiana nogi.
  • 8:46 - 8:50
    Cat, wymierz w jego głowę.
  • 8:50 - 8:54
    Prawie ją łapiesz..
  • 8:54 - 8:59
    Złap ją w talii, razem i obrót.
  • 8:59 - 9:00
    (Klapnięcie) Świetnie.
  • 9:00 - 9:03
    I od początku.
  • 9:03 - 9:08
    Zwolnijmy tutaj. (Śmiech) Jak wam się widzi
  • 9:08 - 9:11
    osiem godzin dziennie ze mną?
  • 9:11 - 9:16
    Może trochę zbyt wiele. (Wybija rytm)
  • 9:16 - 9:23
    (Wybija rytm)
  • 9:23 - 9:26
    Dobra robota. (Brawa)
  • 9:26 - 9:29
    Nieźle. (Brawa)
  • 9:29 - 9:32
    Jeszcze tylko trochę. Odtąd.
  • 9:32 - 9:35
    Rozdzielcie się, przodem.
  • 9:35 - 9:37
    Wyobraźcie sobie okrąg.
  • 9:37 - 9:42
    Unikacie go, kopiecie.
  • 9:42 - 9:46
    Niech zejdzie z drogi, i rzucacie w publiczność.
  • 9:46 - 9:47
    Jeszcze raz.
  • 9:47 - 9:49
    Architektura umysłowa, dzielimy się nią.
  • 9:49 - 9:51
    Rozwiązujemy problem.
  • 9:51 - 9:53
    Niech no spojrzę.
  • 9:53 - 9:57
    (Wybija rytm)
  • 9:57 - 9:59
    Świetnie. Od początku.
  • 9:59 - 10:02
    Teraz początkowe frazy, potem to.
  • 10:02 - 10:04
    A teraz wszystkie te frazy
  • 10:04 - 10:05
    jakoś uporządkujemy. Powoli.
  • 10:05 - 10:09
    Start. (Wybija rytm)
  • 10:09 - 10:13
    (Wybija rytm)
  • 10:13 - 10:17
    Duet. (Wybija rytm)
  • 10:17 - 10:30
    (Wybija rytm)
  • 10:30 - 10:33
    Świetnie, bardzo dobrze. (Brawa)
  • 10:33 - 10:35
    Świetnie. (Brawa)
  • 10:35 - 10:38
    OK. Także... (Brawa)
  • 10:38 - 10:40
    Dobra robota. (Brawa)
  • 10:40 - 10:42
    To drugi sposób działania.
  • 10:42 - 10:44
    Pierwszy to przekaz ciało-ciało
  • 10:44 - 10:47
    z zewnętrzną architektura umysłową,
  • 10:47 - 10:49
    gdzie oni zapamiętują.
  • 10:49 - 10:51
    Drugi, to użycie ich jak
  • 10:51 - 10:53
    obiektów architektonicznych,
  • 10:53 - 10:56
    prowokuję ich ciągłymi sugestiami.
  • 10:56 - 10:58
    Mam wiele takich metod.
  • 10:58 - 11:00
    A teraz ta trzecia.
  • 11:00 - 11:03
    Oparta na zadaniach,
  • 11:03 - 11:05
    sami podejmują
  • 11:05 - 11:07
    wszystkie decyzje.
  • 11:07 - 11:08
    Zrobimy teraz
  • 11:08 - 11:11
    minutowy taniec umysłowy.
  • 11:11 - 11:13
    Wyobraźcie sobie,
  • 11:13 - 11:15
    możecie zamknąć oczy, jeśli chcecie,
  • 11:15 - 11:18
    albo po prostu ich obserwować.
  • 11:18 - 11:22
    Wyobraźcie sobie słowo TED,
  • 11:22 - 11:25
    jest przed wami, stworzone w umyśle.
  • 11:25 - 11:27
    Przenieście je w rzeczywistość,
  • 11:27 - 11:31
    wyobraźcie je sobie,
  • 11:31 - 11:33
    w prawdziwym świecie.
  • 11:33 - 11:36
    Teraz wybierzcie jego element.
  • 11:36 - 11:39
    Ja skupię się na "E"
  • 11:39 - 11:42
    i powiększę je
  • 11:42 - 11:44
    do niebotycznych rozmiarów,
  • 11:44 - 11:46
    i nadam mu wymiar.
  • 11:46 - 11:48
    Wyobrażam je sobie w 3D.
  • 11:48 - 11:50
    Nie jest tylko przestrzenią przede mną,
  • 11:50 - 11:53
    ale też czymś, w co mogę wejść.
  • 11:53 - 11:56
    Wybieram, gdzie chcę być.
  • 11:56 - 12:00
    Jestem w rogu dolnej kreski
  • 12:00 - 12:03
    litery "E".
  • 12:03 - 12:07
    Wyobrażam sobie przestrzeń nade mną.
  • 12:07 - 12:10
    Jeśli mielibyście sięgnąć
  • 12:10 - 12:13
    do czubka litery "E", gdzie by to było?
  • 12:13 - 12:15
    Jeśli sięgniecie samym palcem?
  • 12:15 - 12:17
    A jeśli łokciem?
  • 12:17 - 12:21
    Mówiłem o przestrzeni, a jeśli wypełnimy ją czerwienią
  • 12:21 - 12:24
    jak zareaguje ciało?
  • 12:24 - 12:26
    A co się stanie, jeśli boczna ściana
  • 12:26 - 12:30
    litery "E" się zawali
  • 12:30 - 12:32
    i trzeba ją wesprzeć,
  • 12:32 - 12:34
    co byście zrobili?
  • 12:34 - 12:36
    To obraz wewnętrzny,
  • 12:36 - 12:40
    opisuję go być dać tancerzom wybór
  • 12:40 - 12:42
    jak zareagować.
  • 12:42 - 12:44
    Możecie otworzyć oczy.
  • 12:44 - 12:45
    Tancerze nad tym pracowali,
  • 12:45 - 12:47
    możecie kontynuować.
  • 12:47 - 12:50
    Ćwiczyli sobie w architekturze umysłu.
  • 12:50 - 12:52
    Powinni być niespodzianką.
  • 12:52 - 12:55
    Oto więc premiera!
  • 12:55 - 12:59
    TED taniec. Szybka organizacja.
  • 12:59 - 13:02
    Najpierw początkowe solo,
  • 13:02 - 13:05
    potem duet,
  • 13:05 - 13:08
    kolejne solo,
  • 13:08 - 13:12
    a potem oddzielnie, ostatni element.
  • 13:12 - 13:15
    Panie i panowie, premiera!
  • 13:15 - 13:17
    Taniec TED - trzy sposoby myślenia fizycznego.
  • 13:17 - 13:20
    Zobaczymy jak wyjdzie. (Śmiech)
  • 13:20 - 13:23
    Brawa potem.
  • 13:23 - 13:25
    I proszę, Catarina.
  • 13:25 - 13:50
    (Wybija rytm)
  • 13:50 - 13:55
    I proszę. (Wybija rytm)
  • 13:55 - 14:00
    Teraz Paolo. (Wybija rytm)
  • 14:00 - 14:03
    Ostanie solo. (Wybija rytm)
  • 14:03 - 14:15
    (Wybija rytm)
  • 14:15 - 14:17
    Świetnie. Super.
  • 14:17 - 14:19
    (Brawa)
  • 14:19 - 14:21
    (Brawa)
  • 14:21 - 14:23
    Dziękuję.
  • 14:23 - 14:32
    Trzy wersje. (Brawa)
    Łał. (Śmiech)
  • 14:32 - 14:35
    (Brawa) Trzy wersje myślenia fizycznego.
  • 14:35 - 14:38
    Mam nadzieję,
  • 14:38 - 14:39
    że stworzycie swoje tańce,
  • 14:39 - 14:41
    a jeśli nie,
  • 14:41 - 14:44
    to bądźcie częściej pięknie niegrzeczni.
  • 14:44 - 14:46
    Dziękuję. (Brawa)
  • 14:46 - 14:51
    Dziękuję. (Brawa)
  • 14:51 - 14:53
    I proszę. (Brawa)
  • 14:53 - 14:57
    (Brawa)
Title:
Wayne McGregor: Kreatywny choreograf na żywo
Speaker:
Wayne McGregor
Description:

Własnych ciał używamy na co dzień. Jednak niewielu z nas postrzega fizyczność tak jak Wayne McGregor. Pokazuje nam jak choreograf przekazuje swoje pomysły publiczności. Do pomocy wykorzystuje tancerzy i razem, na żywo i bez scenariusza, tworzą taneczne frazy na scenie TEDGlobal.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
15:18

Polish subtitles

Revisions