Return to Video

Temiz enerji önerisi - Zirve yarışı!

  • 0:01 - 0:03
    Michigan eski valisi olarak
  • 0:03 - 0:06
    tanıtıldım, fakat aslında ben bir
  • 0:06 - 0:09
    bilim insanıyım.
  • 0:09 - 0:12
    Tamam, politikacı bilim insanı, aslında sayılmaz,
  • 0:12 - 0:15
    fakat benim laboratuvarım, Michigan'daki demokrasi
  • 0:15 - 0:18
    laboratuvarı idi ve iyi bilim insanları gibi
  • 0:18 - 0:21
    en büyük sayıya ulaşabilmek için
  • 0:21 - 0:24
    en iyi neyi başarmak gerekirdi,
  • 0:24 - 0:26
    bunu politika ile deneyimliyordum.
  • 0:26 - 0:30
    Fakat çözemediğim üç problem,
  • 0:30 - 0:33
    üç bilmece vardı
  • 0:33 - 0:36
    ve bu problemleri sizlerle paylaşmak istiyorum,
  • 0:36 - 0:38
    fakat en önemlisi,
  • 0:38 - 0:42
    çözüm için bir öneri bulduğumu düşünüyorum.
  • 0:42 - 0:44
    İlk problem
  • 0:44 - 0:46
    sadece Michigan değildi, aynı zamanda her eyaletin
  • 0:46 - 0:49
    yüzleştiği, global ekonomide Amerika'da iyi işleri
  • 0:49 - 0:51
    nasıl oluşturabilirsiniz?
  • 0:51 - 0:55
    Peki, laboratuvarımdan elde ettiğim bazı deneysel verileri paylaşmama izin verin.
  • 0:55 - 0:59
    2002 yılında seçilmiştim ve 2003 yılında ofisteki ilk yılımın sonunda
  • 0:59 - 1:02
    Personellerimden birinden bir telefon aldım:
  • 1:02 - 1:04
    "Büyük bir sorunumuz var,
  • 1:04 - 1:08
    Greenville, Michigan adında küçük bir topluluğumuz var,
  • 1:08 - 1:10
    8 bin nüfuslu,
  • 1:10 - 1:13
    ev Electrolux tarafından işletilen bir buzdolabı fabrikası
  • 1:13 - 1:18
    büyük oranda çalışanını kaybetmek üzere" diyordu.
  • 1:18 - 1:20
    Ve ben de "Peki Electrolux'te kaç kişi çalışıyor?" dedim.
  • 1:20 - 1:25
    "Greenville'deki 8 bin kişinin, 3 bini." dedi.
  • 1:25 - 1:28
    Yani bir şirket şehri.
  • 1:28 - 1:33
    Electrolux Meksika'ya gidecekti.
  • 1:33 - 1:36
    Ben de "Unut bunu, yeni vali benim.
  • 1:36 - 1:38
    Bunu çözebiliriz. Tüm kabinemle birlikte Greenville
  • 1:38 - 1:40
    gideceğiz ve Electrolux'e
  • 1:40 - 1:43
    reddedemeyecekleri bir öneri sunacağız." dedim.
  • 1:43 - 1:45
    Böylece tüm kabinemi aldım,
  • 1:45 - 1:49
    ve küçük Greenville'deki tüm kendini beğenmiş kodamanlar ile tanıştık:
  • 1:49 - 1:52
    belediye başkanı, şehir yöneticileri, üniversitenin başındaki kişi --
  • 1:52 - 1:56
    ve basitçe, ceplerimizi boşalttık
  • 1:56 - 1:59
    ve tüm taşlarımızı masaya koyduk,
  • 1:59 - 2:03
    teşvikler, adını siz koyun, Electrolux'u ikna etmek için,
  • 2:03 - 2:05
    ve bir yığın taş yaptık,
  • 2:05 - 2:10
    ve onları masanın karşısındaki Electrolux yönetimine kaydırdık.
  • 2:10 - 2:14
    Ve yığının içinde 20 yıllık sıfır vergi gibi,
  • 2:14 - 2:18
    ya da şirket için yeni bir fabrika inşa etmeye yardım etmek
  • 2:18 - 2:21
    ve finanse etmeye yardımcı olmak gibi şeyler vardı. İşçileri temsil eden UAW(Birleşik Otomobil İşçileri),
  • 2:21 - 2:25
    bu işleri Greenville'de tutabilmek için
  • 2:25 - 2:29
    duyulmamış imtiyazlar önereceklerini söyledi.
  • 2:29 - 2:32
    Böylece Electrolux yönetimi yığınlarımızı,
  • 2:32 - 2:35
    teşvik listesini aldılar ve 17 dakikalığına odanın
  • 2:35 - 2:37
    dışına gittiler,
  • 2:37 - 2:39
    ve geri gelerek ve şunu dediler:
  • 2:39 - 2:42
    "Vay, bu, bir topluluğun
  • 2:42 - 2:47
    işi burada tutmak için bugüne kadar yaptığı en cömertçe şey.
  • 2:47 - 2:50
    Fakat Meksika, Juarez'de saatine 1.57 dolar
  • 2:50 - 2:55
    ödeyebileceğimiz gerçeğini telafi edebilmek için yapabileceğiniz
  • 2:55 - 2:58
    herhangi bir şey yok. Yani gidiyoruz"
  • 2:58 - 3:01
    ve gittiler. Gittiklerinde küçük Greenville'de
  • 3:01 - 3:04
    bir nükleer bomba patlamış gibi oldu.
  • 3:04 - 3:06
    Aslında, fabrikayı çökerttiler.
  • 3:06 - 3:10
    Bu da son iş gününe yürüyerek giden bir adam.
  • 3:10 - 3:14
    Son buzdolabı, montaj hattından indiği ayda,
  • 3:14 - 3:17
    Greenville, Michigan, Electrolux çalışanlarının
  • 3:17 - 3:23
    son akşam yemeği adlı bir toplantıları vardı.
  • 3:23 - 3:26
    Toplantı, Greenvilde büyük ve kapalı bir köşkteydi
  • 3:26 - 3:30
    ve o toplantıya gittim, çünkü vali olarak işten çıkışları durduramadığımdan
  • 3:30 - 3:34
    dolayı hayal kırıklığına uğramıştım,
  • 3:34 - 3:37
    ve onlarla yas tutmak istedim,
  • 3:37 - 3:40
    ve odanın içine girdiğimde odada binlerce insan vardı.
  • 3:40 - 3:44
    Bu büyük bir şeydi. İnsanlar çanaklık masalarda kutulanmış
  • 3:44 - 3:48
    öğle yemeği yiyorlardı ve hüzünlü bir grup müzik çalıyordu
  • 3:48 - 3:52
    ya da grup hüzünlü müzik çalıyordu, muhtemelen her ikisi. (Gülüşmeler)
  • 3:52 - 3:55
    Ve dövmesi, at kuyruğu ve
  • 3:55 - 3:59
    beyzbol şapkası olan bir adam yanıma geldi,
  • 3:59 - 4:01
    ve yanında iki tane kızı vardı,
  • 4:01 - 4:05
    ve şöyle dedi: "Vali, bunlar benim kızlarım."
  • 4:05 - 4:08
    "48 yaşındayım," dedi,
  • 4:08 - 4:12
    "ve 30 yıldır bu fabrika için çalışıyorum.
  • 4:12 - 4:15
    Liseden sonra fabrikaya geldim.
  • 4:15 - 4:18
    Babam da bu fabrika da çalıştı", dedi.
  • 4:18 - 4:20
    "Büyükbabam da bu fabrikada çalıştı.
  • 4:20 - 4:26
    Tek bildiğim, tek bildiğim buzdolabı yapmak" dedi.
  • 4:26 - 4:27
    Kızlarına baktı
  • 4:27 - 4:29
    ve ellerini göğsüne koydu
  • 4:29 - 4:32
    ve şöyle dedi: "Eee Vali, söyle bana,
  • 4:32 - 4:37
    şimdi beni kim işe alır?
  • 4:37 - 4:41
    Şimdi beni kim işe alır?"
  • 4:41 - 4:44
    Bu soru sadece bu adam tarafından değil
  • 4:44 - 4:47
    köşkteki herkes tarafından soruldu,
  • 4:47 - 4:53
    açıkçası, bu yüzyılın ilk 10 yılında kapatılan 50,000 fabrikadan
  • 4:53 - 4:57
    biri olan bu fabrikada çalışan tüm işçiler tarafından.
  • 4:57 - 5:00
    Bulmaca 1: Küresel ekonomide, Amerika'da
  • 5:00 - 5:02
    nasıl iş oluşturabilirsiniz?
  • 5:02 - 5:05
    2 numara, çok hızlıca:
  • 5:05 - 5:07
    Ulusal enerji politikası bile olmayan bu ülkede
  • 5:07 - 5:12
    küresel iklim değişikliğini nasıl çözersiniz?
  • 5:12 - 5:17
    ve bu kongredeki kitlenme ne zaman normale döner?
  • 5:17 - 5:20
    Aslında yakın zamanda yapılmış bir anket vardı
  • 5:20 - 5:24
    ve anketör, Kongre onayı değerlendirmesi ile
  • 5:24 - 5:27
    bir dizi başka kötü şeyleri karşılaştırıyordu
  • 5:27 - 5:30
    ve sonuç olarak, Kongre onayı değerlendirmesinin daha kötü olduğu şeyler;
  • 5:30 - 5:33
    hamam böcekleri,
  • 5:33 - 5:40
    bitler, Nickelback grubu, kanal tedavisi ve Donald Trump çıktı.
  • 5:40 - 5:44
    Fakat bekleyin, iyi haber: en azından
  • 5:44 - 5:49
    uyuşturucu laboratuvarı ve bel soğukluğundan daha iyi çıktı.
  • 5:49 - 5:53
    Dostlar, bir problemimiz var.
  • 5:53 - 5:55
    Şunu düşünmeme neden oldu, bu nedir?
  • 5:55 - 5:58
    Laboratuvarda gördüğüm şey nedir,
  • 5:58 - 6:00
    demokrasi laboratuvarlarında, ne olmuştu?
  • 6:00 - 6:03
    Hangi politika reçetesi
  • 6:03 - 6:05
    bir değişimin gerçekleşmesini sağladı
  • 6:05 - 6:08
    ve her-iki-partili sistem kabul etti?
  • 6:08 - 6:10
    Size sorsam, örneğin,
  • 6:10 - 6:12
    ülkede, baştan başa büyük değişikliklere neden olan
  • 6:12 - 6:15
    Obama Yönetimi politikaları neydi diye.
  • 6:15 - 6:17
    Ne derdiniz?
  • 6:17 - 6:20
    Obamacare(sağlık sigortası reformu) diyebilirdiniz. -tabii isteksiz olanlar haricinde-
  • 6:20 - 6:23
    Bildiğimiz gibi, ülkenin sadece yarısı buna dahil oldu.
  • 6:23 - 6:26
    Kurtarma Yasası diyebilirz, ancak bu da politik değişikliklere gerektirmiyordu.
  • 6:26 - 6:31
    Büyük politika değişikliklerine sebep olan şey
  • 6:31 - 6:33
    eğitimde zirveye ulaşma yarışıydı.
  • 6:33 - 6:36
    Neden? Hükümet 4.5 milyar doları masaya koydu
  • 6:36 - 6:40
    ve ülke genelinde valilere, bunun için rekabet edin dedi.
  • 6:40 - 6:43
    48 vali, 48 eyalet yasama meclisini,
  • 6:43 - 6:46
    temel yüksek okullara yönelik standartların yükseltilmesine
  • 6:46 - 6:49
    ikna etmek için yarıştı,
  • 6:49 - 6:51
    böylece hepsi üniversite hazırlık müfredatı alacaktı.
  • 6:51 - 6:56
    48 eyalet, en alttan başlayarak ulusal [eğitim] politikası oluşturdular.
  • 6:56 - 6:59
    Şöyle düşündüm, iyi, neden böyle bir şey yapmıyoruz;
  • 6:59 - 7:03
    neden temiz enerji işlerinde zirve için yarışmıyoruz?
  • 7:03 - 7:05
    Çünkü her şeyden öte, içeriğe bakarsanız,
  • 7:05 - 7:09
    geçtiğimiz 8 yıl içerinde evrensel düzeyde özel sektörde 1.6 trilyon dolar
  • 7:09 - 7:11
    yatırım yapılmıştır,
  • 7:11 - 7:14
    ve her bir dolar bir işi temsil ediyor
  • 7:14 - 7:15
    ve bu işler nereye gidiyor?
  • 7:15 - 7:18
    Şey, politikası olan yerlere gidiyor. Çin gibi.
  • 7:18 - 7:20
    Aslında, ne yaptıklarını görmek için Çin'e gittim.
  • 7:20 - 7:22
    Beraber geldiğimiz grup için bir köpek-ve-midilli gösterisi hazırlamışlardı.
  • 7:22 - 7:25
    Gösteri sırasında, odanın arka tarafında duruyordum.
  • 7:25 - 7:28
    Çinli yetkililerden birinin yanında duruyordum.
  • 7:28 - 7:29
    Gösteriyi izlerken, yetkili şöyle dedi:
  • 7:29 - 7:34
    "Eee vali, ABD ulusal enerji politikasına ne zaman kavuşacak dersin?"
  • 7:34 - 7:38
    Ben de şöyle dedim: "Aman tanrım -- kongre, kitlenme, kim bilir?"
  • 7:38 - 7:42
    Bakın, yaptığı şuydu, şöyle yaptı ve dedi ki,
  • 7:42 - 7:44
    "Acele etmeyin."
  • 7:44 - 7:49
    Çünkü pasifliğimizi bir fırsat olarak görüyorlar.
  • 7:49 - 7:52
    Pekli, ülkenin valilerine
  • 7:52 - 7:55
    bir düello hazırlasak
  • 7:55 - 7:57
    ve bu rekabete katılmanın bedeli,
  • 7:57 - 8:01
    her-iki-partili grubun kongrede kabul ettiğiyle aynı olsa
  • 8:01 - 8:04
    eğitimde zirveye ulaşma yarışındaki gibi, 4.5 milyar.
  • 8:04 - 8:06
    Kulağa çok geliyor, fakat aslında federal harcamaların
  • 8:06 - 8:09
    binde birinden daha az.
  • 8:09 - 8:11
    Federal tarafta bir yuvarlama hatası var.
  • 8:11 - 8:15
    Fkat bu yarışa girmenin bedeli şu olurdu:
  • 8:15 - 8:18
    şöyle diyebilirsiniz: Başkan'ın hedefini kullanalım.
  • 8:18 - 8:21
    2030 yılı itibariyle Kongrenin kabul ettiği temiz enerji standartının
  • 8:21 - 8:23
    yüzde 80 olmasını istiyor.
  • 8:23 - 8:25
    Diğer bir deyişle, 2030 yılı itibariyle yüzde 80 enerjiyi
  • 8:25 - 8:29
    temiz kaynaklardan elde etmek zorunda kalacaktınız.
  • 8:29 - 8:32
    Onun yerine, neden tüm eyaletlerden bunu yapmalarını istemeyelim?
  • 8:32 - 8:34
    Neler olabileceğini hayal edin,
  • 8:34 - 8:36
    çünkü her bölgenin bir katkısı olacaktır.
  • 8:36 - 8:39
    Iowa ve Ohio gibi eyaletleri ele alın,
  • 8:39 - 8:41
    -- iki çok önemli politik eyalet bu arada --
  • 8:41 - 8:42
    bu iki vali derler ki,
  • 8:42 - 8:45
    Rüzgar türbinleri ve rüzgar enerjisi üretiminde
  • 8:45 - 8:48
    ülkeye öncülük ediyoruz.
  • 8:48 - 8:51
    Güneş enerjisi kullanan eyaletler, güneş kemeri
  • 8:51 - 8:55
    ülke için güneş enerjisi üreten eyaletler olacağız, derler
  • 8:55 - 8:57
    ve Jerry Brown derki: "Peki, California'da
  • 8:57 - 8:59
    güneş panelleri üretebileceğimiz
  • 8:59 - 9:01
    bir endüstri kümesi oluşturacağım
  • 9:01 - 9:03
    böylece onları Çin'den satın almayacağım,
  • 9:03 - 9:04
    ABD'den satın alacağım."
  • 9:04 - 9:08
    Aslında, ülkenin her bölgesi bunu yapabilirdi.
  • 9:08 - 9:12
    Görüyorsunuz, tüm ülke genelinde güneş ve rüzgar olanağı var.
  • 9:12 - 9:16
    Aslında, daha yukarılara ve kuzeybatı eyaletlerine bakarsanız,
  • 9:16 - 9:18
    jeotermal enerji sağlayabilirler,
  • 9:18 - 9:20
    ya da Teksas'ı örnek alıp şöyle derdiniz:
  • 9:20 - 9:24
    akıllı şebeke çözümlerinde ulusa öncülük edebiliriz.
  • 9:24 - 9:28
    ormanlara ve tarımsal atıklara erişimi olan orta doğu eyaletlerinde
  • 9:28 - 9:30
    şunu söyleyebilirdiniz:
  • 9:30 - 9:33
    bioyakıt konusunda ulusa öncülük edeceğiz.
  • 9:33 - 9:35
    Kuzeydoğunun yukarılarında, enerji verimliliği çözümlerinde
  • 9:35 - 9:38
    ulusa öncülük edeceğiz.
  • 9:38 - 9:41
    Doğu sahil şeridinde, açık deniz rüzgârı ile
  • 9:41 - 9:43
    ulusa öncülük edeceğiz.
  • 9:43 - 9:46
    Michigan'ı alıp şöyle derdiniz:
  • 9:46 - 9:49
    lityum iyon pili gibi elektrikli araç enerjisi üretiminde öncü olacağız.
  • 9:49 - 9:53
    Her bölgenin önerebileceği bir şey var
  • 9:53 - 9:55
    ve eğer bir rekabet oluşturursanız,
  • 9:55 - 9:59
    eyaletlere ve federalizme saygı duyarsınız.
  • 9:59 - 10:03
    Hatta Texas ve Kuzey Carolina'yı,
  • 10:03 - 10:06
    ki onlar eğitimde zirve yarışına katılmamışlardı,
  • 10:06 - 10:08
    onları da buna dahil edebilirsiniz. Neden?
  • 10:08 - 10:10
    Çünkü Cumhuriyetçi ve Demokrat valiler
  • 10:10 - 10:12
    kurdela kesmeye bayılırlar.
  • 10:12 - 10:16
    İş getirmek istiyoruz. Sadece söylüyorum.
  • 10:16 - 10:19
    Bu da demokrasi laboratuvarlarında eyalet düzeyinde
  • 10:19 - 10:22
    yenilikçiliği teşvik eder.
  • 10:22 - 10:26
    Şimdi, son zamanlarda siyaset hakkında herhangi bir şey izleyenleriniz şunu diyebilir:
  • 10:26 - 10:29
    "Tamam, harika bir fikir, fakat cidden?
  • 10:29 - 10:31
    Kongre masaya 4.5 milyar dolar koyar mı?
  • 10:31 - 10:33
    Hiçbir şeyde anlaşamazlar ki."
  • 10:33 - 10:37
    Bekleyebilir ve direk Kongreye gidebilirsiniz,
  • 10:37 - 10:39
    ki sabırsız olmanız gerektiği halde.
  • 10:39 - 10:47
    Ya da, siz kanun tanımazlar, Kongrenin etrafından dolaşabiliriz.
  • 10:47 - 10:49
    Kongrenin etrafından dolaşırız.
  • 10:49 - 10:55
    Ya valilere meydan okuyacak bir özel sektör oluştursaydık?
  • 10:55 - 11:00
    Ya yüksek değeri olan şirketlerden birkaç tanesi,
  • 11:00 - 11:05
    ve burada, TED'de bulunan bireylerin
  • 11:05 - 11:08
    birkaçı karar verip, bir araya gelip, yalnızca birkaçı,
  • 11:08 - 11:12
    valilere, zirve için rekabet edecekleri
  • 11:12 - 11:14
    ulusal bir yarış hazırlasalardı
  • 11:14 - 11:17
    ve valilerin nasıl tepki vereceklerine baksaydı?
  • 11:17 - 11:22
    Ya bunların hepsi burada TED'de başlasaydı?
  • 11:22 - 11:24
    Ya Amerika'da
  • 11:24 - 11:30
    iyi ödeme yapan işleri oluşturacak kodu
  • 11:30 - 11:35
    nasıl kıracağımızı çözdüğümüzde burada olsaydınız -- (Alkış) --
  • 11:35 - 11:39
    ve ulusal enerji politikasını alıp,
  • 11:39 - 11:45
    baştan aşağı yeni bir ulusal enerji stratejisi yaratsaydık?
  • 11:45 - 11:48
    Çünkü, sevgili TEDçiler,
  • 11:48 - 11:51
    Eğer benim gibi sabırsız iseniz,
  • 11:51 - 11:55
    bilirsiniz ki, ekonomik rakiplerimiz
  • 11:55 - 11:58
    diğer uluslarımız da bu oyunda
  • 11:58 - 12:00
    ve bizi öğle yemeğinde yiyorlar.
  • 12:00 - 12:05
    Bu oyunda yer alırız ya da almayız.
  • 12:05 - 12:09
    Bu masada oturabiliriz ya da bu masada yemek olabiliriz.
  • 12:09 - 12:12
    Sizi bilmem ama,
  • 12:12 - 12:14
    ben yemeyi tercih ederim.
  • 12:14 - 12:18
    Hepinize çok teşekkür ederim. (Alkış)
Title:
Temiz enerji önerisi - Zirve yarışı!
Speaker:
Jennifer Granholm
Description:

TED2013 konferansının başlangıcında: Jennifer Granholm dünya çapında etkileri olan bir Amerikan sorusu sorar: Nasıl daha fazla iş yaparız? Onun büyük fikri :Yeni alternatif enerji kaynaklarına yatırım. Büyük meydan okuması ise: Bozuk kongremiz ile mi yoksa kongresiz mi yapılabilir?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:41
  • Arkadaşlar, description'ın başında küçük bir değişiklik yaptım, konferansın açılışını yaparken demek istiyor bence. Siz ne dersiniz?

  • Çok doğru, gözden kaçırılmış olmalı. Bununla birlikte, bir düzeltme de ben yaptım. Maalesef çok sık tekrarlanan bir yanlış; "ve" bağlacının cümle başında, büyük harfle yazılması. Uyarınız için teşekkürler. İyi çalışmalar.

  • Cümle basındaki "ve" benim de hoşuma gitmiyor, kendi yaptığım çevirilerde kullanmıyorum. Türk edebiyatında da kullanılmaz genelde, ama bazı yeni şairler kullanmayı sevdiği için bir şey diyemiyorum. Sizin takdirinize kalmış.

  • Evet, şairler kullanıyorlar rastlıyorum. Ne var ki, Türkçe'nin kurallarına uygun değil. Tabii bir de, (Ve,) şeklinde, yanına virgül koyulduğuna da rastlıyorum, tuzu biberi oluyor. :) Tekrar iyi çalışmalar.

  • "ve"nin sağındaki solundaki virgülleri hiç sormayın. Onun yüzünden geri gönderdiğim ya da benim tek tek düzelttiğim çevirilerin sayısını bilmiyorum. Ne yazık ki birçok çevirmen yukarıda görünce düşünmeden aşağıya kopyalıyor. Olsun, bu projeye gönüllü olarak zamanlarını ayıran herkesi çok takdir ediyorum. Ufak tefek hatalar olur, uyardıkça dikkat ediyorlar. Size de çok teşekkür ediyorum.

  • Yorumlarınız için teşekkürler arkadaşlar..

Turkish subtitles

Revisions