Return to Video

Stunning photos of the endangered Everglades

  • 0:00 - 0:00
    Tôi có một đặc quyền to lớn
  • 0:03 - 0:05
    đó là đi đến những vùng đất tuyệt vời
  • 0:05 - 0:09
    ghi lại hình ảnh các cảnh quan xa xôi
    và các nền văn hoá ít được biết đến
  • 0:09 - 0:11
    trên khắp thế giới.
  • 0:11 - 0:12
    Tôi yêu công việc này.
  • 0:12 - 0:15
    Nhiều người nghĩ đây là giác ngộ,
  • 0:15 - 0:17
    là những bình minh và cầu vồng,
  • 0:17 - 0:20
    song thực tế thì nó giống với cảnh này hơn.
  • 0:20 - 0:21
    (tiếng cười)
  • 0:21 - 0:23
    Đây là văn phòng của tôi.
  • 0:23 - 0:26
    chúng tôi không thể chi trả
    cho nơi sang trọng để nghỉ qua đêm
  • 0:26 - 0:29
    nên chúng tôi thường ngủ ngoài trời.
  • 0:29 - 0:31
    Chỉ cần không bị ướt,
  • 0:31 - 0:32
    đó là một điểm cộng.
  • 0:32 - 0:35
    Không đủ chi phí cho nhà hàng sang trọng
  • 0:35 - 0:38
    Nên chúng tôi ăn bất cứ thứ gì
    có sẵn ở địa phương đó.
  • 0:38 - 0:41
    và nếu bạn ở Ecuadorian Paramo,
  • 0:41 - 0:44
    bạn sẽ ăn một loài gặm nhấm
    có tên là cuy.
  • 0:44 - 0:46
    (tiếng cười)
  • 0:46 - 0:49
    Nhưng có lẽ thứ làm cho trải nghiệm
    của chúng tôi hơi khác biệt
  • 0:49 - 0:52
    và độc đáo hơn 1 người bình thường
  • 0:52 - 0:55
    là chúng tôi luôn có một mối
    quan tâm trong đầu
  • 0:55 - 0:59
    Ngay cả trong những lúc tăm tối
    nhất và tuyệt vọng nhất,
  • 0:59 - 1:03
    chúng tôi nghĩ rằng " Này, có lẽ một bức ảnh có thể chụp ở đây,
  • 1:03 - 1:05
    có lẽ có một câu chuyện để kể."
  • 1:06 - 1:08
    Tại sao việc kể chuyện lại quan trọng như vậy?
  • 1:09 - 1:13
    Vì nó giúp chúng ta liên kết với
    các di sản văn hóa và di sản tự nhiên của chúng ta.
  • 1:13 - 1:14
    Và ở vùng đông nam,
  • 1:14 - 1:17
    việc chia cắt giữa cộng đồng
    và khu vực thiên nhiên
  • 1:17 - 1:21
    nơi mà đã cho phép chúng ta
    sinh sống, thật đáng lo ngại.
  • 1:22 - 1:24
    Chúng ta là những sinh vật thị giác,
  • 1:24 - 1:27
    nên chúng tôi dùng những gì nhìn thấy
    để dạy mọi người về thứ đã biết
  • 1:28 - 1:30
    Ngày nay, hầu hết mọi người không muốn đi
  • 1:30 - 1:32
    xuống đầm lầy.
  • 1:33 - 1:36
    Vậy làm sao chúng ta trông chờ
    họ sẽ đi tiên phong
  • 1:36 - 1:38
    trong việc bảo vệ?
  • 1:38 - 1:40
    Chúng ta không thể.
  • 1:40 - 1:44
    Vì vậy công việc của tôi là
    dùng ảnh chụp như một công cụ giao tiếp,
  • 1:44 - 1:48
    để giúp thu hẹp khoảng cách giữa
    khoa học và nghệ thuật
  • 1:48 - 1:49
    để giúp mọi nguời bàn luận,
  • 1:50 - 1:51
    giúp họ suy nghĩ,
  • 1:51 - 1:53
    và hi vọng rằng cuối cùng
  • 1:53 - 1:54
    sẽ làm cho họ quan tâm.
  • 1:54 - 1:58
    Tôi bắt đầu làm công việc này 15 năm
    truớc ngay tại đây Gainesville,
  • 1:58 - 2:00
    ngay tại sân sau của tôi.
  • 2:00 - 2:03
    Và tôi đã yêu thám hiểm và
    sự khám phá,
  • 2:03 - 2:05
    đi khám phá tất cả những
    nơi đặc biệt
  • 2:05 - 2:07
    những nơi chỉ cách
    cửa nhà tôi vài phút
  • 2:07 - 2:10
    Có rất nhiều nơi đẹp đẽ để khám phá.
  • 2:10 - 2:12
    Tuy rằng sau những năm đã trôi qua,
  • 2:12 - 2:14
    tôi vẫn nhìn thế giới thông qua
    đôi mắt trẻ thơ
  • 2:15 - 2:17
    và tôi cố gắng lồng ghép
    sự kinh ngạc
  • 2:17 - 2:22
    và sự tò mò vào bức ảnh của mình
  • 2:22 - 2:24
    càng nhiều càng tốt.
  • 2:25 - 2:27
    Và chúng tôi khá may mắn vì
    ở phía nam,
  • 2:27 - 2:30
    chúng tôi vẫn được ban cho những
    túi vải trống
  • 2:30 - 2:34
    để có thể lắp đầy vào đó những
    cuộc thám hiểm
  • 2:34 - 2:36
    và những trải nghiệm đáng kinh ngạc nhất.
  • 2:36 - 2:40
    Vấn đề ở đây chỉ là trí tuởng tượng
    của chúng ta có thể bay bao xa
  • 2:40 - 2:43
    Rất nhiều người nhìn vào
    bức ảnh này và nói rằng,
  • 2:43 - 2:44
    "ồ, cái cây này thật đẹp."
  • 2:44 - 2:46
    Nhưng tôi không chỉ
    thấy 1 cái cây
  • 2:46 - 2:49
    Tôi nhìn ảnh này và
    tôi thấy một cơ hội
  • 2:49 - 2:50
    Tôi thấy cả một cuối tuần.
  • 2:51 - 2:54
    đó là vì khi tôi còn nhỏ, đây là
    những cảnh mà
  • 2:54 - 2:57
    làm tôi muốn rời khỏi ghế sofa,
    thách thức tôi khám phá,
  • 2:57 - 2:58
    tìm đến những khu rừng
  • 2:58 - 3:01
    và hụp đầu xuống nước để xem có gì
    phía dưới.
  • 3:01 - 3:04
    Các bạn, tôi đã chụp ảnh trên
    khắp thế giới
  • 3:04 - 3:06
    và tôi hứa rằng,
  • 3:06 - 3:07
    những gì phía Nam có,
  • 3:07 - 3:09
    thứ ta có ở bang Sunshine,
  • 3:09 - 3:11
    đẹp hơn tất cả cảnh
    mà tôi từng thấy.
  • 3:12 - 3:16
    Nhưng ngành du lịch đang bận rộn quảng
    cáo những gì không đáng để nói.
  • 3:16 - 3:19
    trước khi trẻ con lên 12 tuổi,
    chúng đã tới công viên Disney
  • 3:19 - 3:21
    nhiều hơn số lần chúng đi canoe
  • 3:21 - 3:24
    hoặc đi cắm trại dưới
    bầu trời đầy sao.
  • 3:25 - 3:28
    Tôi không hề ghét Disney hoặc
    Mickey; tôi cũng từng tới đó.
  • 3:28 - 3:31
    Nhưng thứ họ mất đi là những
    mối liên hệ quan trọng
  • 3:31 - 3:34
    thứ đã tạo ra niềm kiêu hãnh và
    sự sở hữu
  • 3:34 - 3:36
    cho nơi mà họ gọi là nhà.
  • 3:37 - 3:40
    Và đây là những cảnh quan tạo nên
  • 3:40 - 3:42
    di sản tự nhiên của chúng ta
  • 3:42 - 3:45
    và tạo nên mạch nước ngầm mà chúng
    ta uống,
  • 3:45 - 3:50
    nhưng lại bị coi như đáng sợ,
    nguy hiểm và bị ma ám.
  • 3:50 - 3:52
    Khi tổ tiên của chúng ta tới đây lần đầu tiên,
  • 3:52 - 3:55
    họ cảnh báo: "tránh xa những
    khu vực này,chúng bị ma ám
  • 3:55 - 3:58
    ở đấy đầy những linh hồn xấu xa
    và hồn ma."
  • 3:58 - 4:01
    Tôi không biết từ đâu mà họ có
    ý tuởng này.
  • 4:01 - 4:03
    Nhưng nó thật sự làm mất đi
    mối liên kết
  • 4:03 - 4:05
    một ý nghĩ rất tiêu cực
  • 4:05 - 4:09
    đã làm cho cộng đồng mất đi hứng
    thú, chọn cách im lặng,
  • 4:09 - 4:11
    và cuối cùng,môi truờng của
    chúng ta bị đe dọa
  • 4:13 - 4:16
    Chúng ta là một tiểu bang được bao
    bọc, giới hạn bởi nứoc
  • 4:16 - 4:17
    nhưng hàng thế kỷ,
  • 4:17 - 4:19
    đầm lầy và khu vực ngập nuớc bị
  • 4:19 - 4:22
    xem như những trở ngại cần vựot qua.
  • 4:22 - 4:26
    Và do đó chúng ta coi chúng như
    hệ sinh thái ít quan trọng hơn,
  • 4:26 - 4:29
    vì chúng có ít giá trị kinh tế
  • 4:29 - 4:32
    và tất nhiên, chúng được biết đến
    là nơi ở của kì đà và rắn,
  • 4:32 - 4:36
    những loài mà tôi thừa nhận rằng
    không phải là thứ để có thể âu yếm
  • 4:36 - 4:37
    (tiếng cười)
  • 4:37 - 4:40
    Nên một ý nghĩ đựoc hình thành,
    rằng đầm lầy chỉ tốt
  • 4:40 - 4:41
    khi là một đầm lầy khô.
  • 4:41 - 4:43
    Và thật ra,
  • 4:43 - 4:46
    làm khô 1 đầm lầy cho
    sự phát triển của nông nghiệp
  • 4:46 - 4:50
    đuợc xem như là chủ đề
    bàn luận chính gần đây.
  • 4:51 - 4:52
    Nhưng giờ ta đang lùi về sau
  • 4:52 - 4:55
    vì càng tìm hiểu nhiều về
    vùng đất ẩm ướt này,
  • 4:55 - 4:57
    ta càng khám phá ra nhiều bí mật
  • 4:57 - 5:00
    về mối liên hệ giữa các loài
  • 5:00 - 5:04
    và quan hệ giữa môi truờng sống,
    nuớc đầu nguồn và bầu trời.
  • 5:05 - 5:07
    ví dụ như con chim này
  • 5:07 - 5:09
    đây là loài prothonotary warbler.
  • 5:09 - 5:11
    tôi yêu nó vì đây là
    loài chim đầm lầy
  • 5:11 - 5:13
    hoàn toàn là con chim đầm lầy
  • 5:13 - 5:17
    chúng làm tổ, giao phối và
    sinh sản ở những đầm lầy cổ xưa
  • 5:17 - 5:18
    trong những khu rừng ngập nước.
  • 5:18 - 5:21
    và sau mùa xuân, sau khi nuôi lớn đàn con,
  • 5:21 - 5:23
    chúng bay hàng ngàn dặm
    qua vịnh Mêhicô,
  • 5:23 - 5:25
    vào miền trung và miền nam châu mỹ.
  • 5:26 - 5:27
    Sau mùa đông,
  • 5:27 - 5:29
    mùa xuân trở lại và chúng quay về
  • 5:29 - 5:32
    chúng bay hàng ngàn dặm
    qua vịnh Mêhicô
  • 5:32 - 5:35
    Và chúng bay về đâu?
    Chúng sẽ hạ cánh ở đâu?
  • 5:35 - 5:38
    Ngay ở chính cây này.
  • 5:39 - 5:40
    Thật điên rồ.
  • 5:40 - 5:43
    Đây chỉ là một con chim
    vào cỡ một quả bóng tennis...
  • 5:44 - 5:45
    ý tôi là thật điên rồ!
  • 5:45 - 5:48
    Tôi đã dùng GPS để đến đây hôm nay,
  • 5:48 - 5:49
    và đây là quê huơng của tôi.
  • 5:49 - 5:51
    (tràng cười)
  • 5:51 - 5:52
    Thật điên rồ!
  • 5:52 - 5:56
    Do đó sau đó những gì xảy ra sau khi
    con chim này bay qua vịnh Mêhicô
  • 5:56 - 5:58
    tới trung tâm châu mỹ vào mùa đông
  • 5:58 - 6:00
    và sau đó mùa xuân đến
    và nó quay về ,
  • 6:00 - 6:03
    và nó quay về đây:
  • 6:03 - 6:05
    một sân golf đầy cỏ?
  • 6:06 - 6:09
    Đây là một lời kể mà đã
    hé mở quá nhiều
  • 6:09 - 6:10
    vào giai đoạn này.
  • 6:10 - 6:13
    Và đây là một giai đoạn tự nhiên
    đã xảy ra hàng ngàn năm
  • 6:13 - 6:15
    và ta chỉ mới biết về nó.
  • 6:15 - 6:18
    Từ đó, bạn có thể tưởng tượng được
    biết bao thứ ta sẽ học được từ những vùng đất này
  • 6:18 - 6:20
    nếu chúng ta bảo tồn chúng truớc.
  • 6:20 - 6:24
    Hiện giờ tuy có bao nhiêu đời sống sinh
    vật phong phú bao trùm bởi đầm lầy
  • 6:24 - 6:26
    chúng vẫn còn có danh tiếng xấu
  • 6:27 - 6:30
    nhiều người cảm thấy không
    thoải mái với ý nghĩ
  • 6:31 - 6:32
    bước đi trong dòng nước đen của Florida.
  • 6:32 - 6:34
    Tôi có thể hiểu điều này.
  • 6:34 - 6:37
    nhưng những gì tôi yêu về
    quá trình lớn lên ở bang Sunshine
  • 6:37 - 6:39
    là nhiều nguời trong số chúng ta
  • 6:39 - 6:42
    chúng ta sống với nỗi sợ tiềm tàng
    nhưng rất cụ thể này,
  • 6:42 - 6:45
    rằng khi chúng ta đưa
    ngón chân xuống nước,
  • 6:45 - 6:48
    sẽ xuất hiện thứ gì đó cổ xưa
  • 6:48 - 6:50
    và thích nghi hơn chúng ta nhiều.
  • 6:51 - 6:55
    Việc biết bạn không phải giống loài mạnh
    nhất là một nỗi khó chịu phổ biến,
  • 6:56 - 7:00
    Trong thời đại thông tin,
    đô thị và số hóa này,
  • 7:00 - 7:04
    có bao nhiêu cơ hội để bạn thật
    sự cảm thấy dễ bị tổn thương?
  • 7:04 - 7:08
    hoặc suy nghĩ rằng thế giới có lẽ
    không phải chỉ dành cho chúng ta?
  • 7:08 - 7:09
    Vậy nên vào thập niên trước,
  • 7:09 - 7:13
    tôi bắt đầu tìm kiếm những nơi mà
    bê tông nhuờng cho rừng cây
  • 7:13 - 7:15
    và cây thông chuyển thành
    cây trắc bá,
  • 7:15 - 7:18
    và tôi cho rằng tất cả những loài
    muỗi và bò sát,
  • 7:18 - 7:20
    tất cả những sự khó chịu này
  • 7:20 - 7:24
    là sự khẳng định rằng tôi
    sẽ kiếm được sự hoang dã thật sự
  • 7:24 - 7:26
    và tôi hoàn toàn thu nhận chúng.
  • 7:26 - 7:29
    Là một nhiếp ảnh gia bảo tồn
    ám ảnh về luồng nước đen,
  • 7:29 - 7:31
    sau cùng, tôi chỉ thích hợp
  • 7:31 - 7:33
    với đầm lầy nổi tiếng nhất:
  • 7:33 - 7:35
    Đầm lầy Everglades.
  • 7:35 - 7:37
    Hình thành lên ở đây phía bắc Florida,
  • 7:37 - 7:39
    nó luôn có những cái tên
    quyến rũ,
  • 7:39 - 7:42
    những nơi như Loxahatchee
    và Fakahatchee,
  • 7:42 - 7:44
    Corkscrew, Big Cypress,
  • 7:44 - 7:48
    tôi bắt đầu thực hiện
    một dự án năm năm
  • 7:48 - 7:52
    để có thể giới thiệu lại Everglades
    trong một cảm giác mới mẻ
  • 7:52 - 7:53
    và truyền cảm hứng.
  • 7:54 - 7:57
    Nhưng tôi biết đây là một thách thức,
    vì ta có 1 khu vực
  • 7:57 - 8:00
    có kích cỡ một phần ba
    bang Florida, rất lớn.
  • 8:00 - 8:01
    và khi nói đến Everglades,
  • 8:01 - 8:04
    mọi nguời đều nghĩ,"ồ,
    là công viên quốc gia."
  • 8:04 - 8:09
    Nhưng Everglades không chỉ là
    một công viên, nó là một đầu nguồn,
  • 8:09 - 8:12
    bắt đầu ở dãy các hồ Kissimmee
    ở phía bắc,
  • 8:12 - 8:14
    và sau đó những cơn mưa mùa hè
  • 8:14 - 8:17
    rơi xuống hồ Okeechobee,
  • 8:17 - 8:20
    và hồ Okeechobee sẽ đầy nước
    và nó sẽ tràn lên bờ
  • 8:20 - 8:24
    và tràn về phía nam, chảy chậm
    theo địa hình,
  • 8:24 - 8:26
    và chảy vào dòng sông đầy cỏ,
    đồng cỏ Sawgrass,
  • 8:26 - 8:28
    trước khi gặp phải rừng cây trắc bá
  • 8:28 - 8:32
    đến khi đi xa hơn nữa về phía nam
    vào đầm lầy rừng ngập mặn,
  • 8:32 - 8:35
    và sau đó cuối cùng - cuối cùng
    - đến vịnh Florida,
  • 8:35 - 8:37
    viên ngọc lục bảo Everglades,
  • 8:37 - 8:38
    cửa sông lớn,
  • 8:38 - 8:40
    cửa sông diện tích rộng 850 dặm
  • 8:40 - 8:45
    vì dĩ nhiên, công viên quốc gia là
    điểm dừng phía nam của hệ thống này
  • 8:45 - 8:48
    nhưng thứ làm cho nó độc đáo là
    các nguồn đầu vào này,
  • 8:48 - 8:51
    nguồn nước ngọt bắt đầu ở
    100 dặm phía bắc.
  • 8:51 - 8:54
    Nên không có những giới hạn
    chính trị hay vô hình nào
  • 8:54 - 8:59
    bảo vệ công viên khỏi nguồn nước
    ô nhiễm hoặc sự thiếu hụt nước.
  • 8:59 - 9:02
    và không may, đây chính là
    những gì ta đã làm.
  • 9:03 - 9:04
    từ hơn 60 năm qua,
  • 9:04 - 9:08
    chúng ta đã rút, xây đập,
    vét bùn Everglades
  • 9:08 - 9:12
    dẫn đến hiện giờ chỉ có
    một phần ba của nguồn nước
  • 9:12 - 9:14
    chảy đến vịnh.
  • 9:14 - 9:18
    Nên không may câu chuyện này không phải
    chỉ về ánh mặt trời và cầu vồng.
  • 9:19 - 9:21
    Cho dù thế nào,
  • 9:21 - 9:24
    bản thân câu chuyện về Everglades
    gắn liền
  • 9:24 - 9:28
    với mối quan hệ giữa nhân loại
  • 9:28 - 9:29
    và thế giới tự nhiên.
  • 9:29 - 9:31
    Nhưng tôi sẽ cho bạn thấy bức
    ảnh đẹp đẽ này
  • 9:31 - 9:33
    vì nó sẽ dẫn dắt bạn
  • 9:33 - 9:37
    và khi thu hút được sự chú ý của
    bạn tôi có thể kể câu chuyện thực sự
  • 9:37 - 9:39
    Đó chính là chúng ta đang lấy đi,
  • 9:39 - 9:41
    đang buôn bán nó,
  • 9:41 - 9:42
    với một tốc độ đáng báo động.
  • 9:43 - 9:45
    Và những gì chúng ta mất đi
  • 9:45 - 9:48
    chỉ là một phần của tất cả
    những gì đang thảo luận.
  • 9:48 - 9:51
    Vì Everglades không chỉ là
    nguồn nuớc uống
  • 9:51 - 9:53
    cho 7 triệu người Florida;
  • 9:53 - 9:57
    ngày nay nó còn cung cấp nước
    quanh năm cho những cánh đồng
  • 9:57 - 9:58
    trồng cà chua và cam
  • 9:58 - 10:01
    cho hơn 300 triệu ngừoi châu Mĩ.
  • 10:02 - 10:06
    Và chính là nguồn nước mùa hè này
  • 10:06 - 10:10
    đã tạo nên dòng sông đầy cỏ
    6000 năm trước.
  • 10:10 - 10:15
    mỉa mai thay, ngày nay,
    nó còn là nguồn nước bất tận cho
  • 10:15 - 10:17
    hơn nửa triệu hécta cách đồng mía.
  • 10:17 - 10:20
    đây cũng là những cách đồng
    mà chịu trách nhiệm cho việc
  • 10:20 - 10:24
    xả quá nhiều phân bón hóa học
    vào nguồn nước,
  • 10:24 - 10:26
    vĩnh viễn thay đổi cả hệ thống.
  • 10:26 - 10:29
    Nhưng để bạn không chỉ hiểu
    sự vận hành của hệ thống,
  • 10:29 - 10:32
    mà còn để tạo mối liên hệ
    cá nhân với nó,
  • 10:32 - 10:35
    tôi quyết định chia câu chuyện
    thành nhiều đoạn kể khác nhau.
  • 10:35 - 10:38
    và tôi muốn câu chuyện khởi đầu
    ở hồ Okeechobee,
  • 10:38 - 10:41
    trái tim đang đập của cả
    hệ thống Everglade.
  • 10:41 - 10:44
    Và để làm được điều này, tôi đã
    chọn một đại sứ,
  • 10:44 - 10:45
    một loài tiêu biểu.
  • 10:45 - 10:47
    đây là loài diều ốc Everglade,
  • 10:48 - 10:49
    đây là loài chim lớn
  • 10:49 - 10:51
    và chúng từng làm hàng ngàn
  • 10:51 - 10:53
    hàng ngàn tổ ở phía bắc Everglades.
  • 10:53 - 10:56
    Và sau đó số lượng đã giảm xuống
    khoảng 400 cặp chim làm tổ hôm nay
  • 10:56 - 10:58
    Tại sao lại thế?
  • 10:58 - 11:01
    vì chúng chỉ ăn 1 nguồn thức ăn, loài ốc bươu vàng
  • 11:01 - 11:04
    kích cỡ khoảng một quả bóng bàn,
    một loài ốc sên dưới nước.
  • 11:04 - 11:07
    Vì khi chúng tôi bắt đầu
    xây đập ở Everglades,
  • 11:07 - 11:11
    khi ta bắt đầu xây đập ở hồ
    Okeechobee và rút cạn vùng đất ướt,
  • 11:11 - 11:13
    môi trường sống của ốc sên bị mất đi
  • 11:13 - 11:16
    và vì vậy, số lượng các loài chim
    đó giảm xuống.,
  • 11:16 - 11:20
    nên tôi muốn một bức ảnh không chỉ nói lên mối quan hệ
  • 11:20 - 11:23
    giữa vùng đất ngập nước, ốc sên và chim,
  • 11:23 - 11:25
    mà tôi còn muốn
    một bức ảnh nói lên
  • 11:25 - 11:28
    mối quan hệ này khó tin thế nào,
  • 11:28 - 11:32
    và sự dựa dẫm vào nhau
    của chúng quan trọng thế nào
  • 11:32 - 11:33
    vùng đất ngập nước và loài chim này
  • 11:33 - 11:36
    Và để làm điều này, tôi đã nghĩ
    về ý tưởng này
  • 11:36 - 11:39
    tôi bắt đầu phác họa ra
    những kế hoạch này để chụp ảnh,
  • 11:39 - 11:42
    tôi gửi nó đến nhà sinh vật học
    hoang dã ở Okeechobee
  • 11:42 - 11:46
    đây là loài chim đang trên bờ vực tuyệt chủng
    đòi hỏi có sự cho phép đặc biệt
  • 11:46 - 11:48
    Nên tôi đã xây nền đất dưới nước
  • 11:48 - 11:50
    để giữ cho ốc sên ngay dưới nước.
  • 11:50 - 11:54
    Và tôi đã dành hàng tháng
    để lên kế hoạch cho ý tưởng điên rồ này.
  • 11:54 - 11:57
    Và tôi đã đặt nền đất này ở
    hồ Okeechobee
  • 11:57 - 11:59
    và tôi đã dành hơn một tuần
    trong nước,
  • 11:59 - 12:03
    vẫy vùng trong nước ngập thắt lưng,
    trong 9 tiếng từ sáng đến tối,
  • 12:03 - 12:06
    để được bức ảnh mà tôi nghĩ
    có thể truyền tải điêu này
  • 12:06 - 12:08
    và đây là ngày mà nó
    cuối cùng cũng thành công:
  • 12:08 - 12:11
    [video: (Mac Stone nói) sau khi
    dựng nền đất này,
  • 12:11 - 12:14
    tôi quan sát và thấy con ó
    bay qua cây hương bồ
  • 12:14 - 12:16
    Và thấy nó nhìn quét qua
    và tìm kiếm
  • 12:16 - 12:17
    nó đi ngay qua cái bẫy
  • 12:17 - 12:20
    và tôi thấy rằng nó thấy
    được cái bẫy.
  • 12:20 - 12:22
    Và nó đi thẳng đến cái bẫy.
  • 12:22 - 12:25
    và trong giây phút đó, tất cả
    những tháng lên kế hoạch, đợi chờ
  • 12:25 - 12:27
    tất cả những vết bỏng,
    những vết muỗi đốt -
  • 12:27 - 12:29
    đột nhiên, tất cả đều xứng đáng.
  • 12:29 - 12:33
    (Mac Stone trong phim) ồ trời ạ,
    không thể tin được
  • 12:33 - 12:37
    bạn có thể tin rằng tôi đã hứng
    khởi thế nào khi nó xảy ra,
  • 12:37 - 12:38
    Nhưng ý tưởng là,
  • 12:38 - 12:40
    ai đó chưa từng thấy loài chim này
  • 12:40 - 12:42
    và không có lí do nào để
    quan tâm về nó,
  • 12:42 - 12:45
    những bức ảnh này, những
    quan điểm này,
  • 12:45 - 12:48
    sẽ giúp soi rọi ánh sáng
    vào chỉ một loài
  • 12:48 - 12:52
    mà đã làm cho vùng thượng nguồn
    kì diệu, có giá trị và quan trọng như thế nào
  • 12:52 - 12:55
    Hiện giờ, tôi biết rằng tôi
    không thể đến đây Gainesville
  • 12:55 - 12:58
    và nói với bạn về những
    loài động vật ở Everglades
  • 12:58 - 13:00
    mà không đề cập đến cá sấu
  • 13:00 - 13:02
    tôi yêu cá sấu, tôi lớn lên với
    tình yêu này
  • 13:02 - 13:06
    ba mẹ tôi luôn nói tôi có mối quan
    hệ không lành mạnh với loài cá sâu
  • 13:06 - 13:08
    Nhưng điều mà tôi thích về chúng là
  • 13:08 - 13:10
    chúng giống như loài cá mập nước ngọt.
  • 13:10 - 13:12
    người ta sợ chúng, ghét chúng,
  • 13:12 - 13:14
    và chúng hoàn toàn bị hiểu lầm
  • 13:14 - 13:18
    vì chúng là loài đặc biệt, chúng không
    chỉ là động vật ăn thịt mũi dài.
  • 13:18 - 13:19
    Ở Everglades,
  • 13:19 - 13:22
    chúng thật sự là những kiến trúc sư
    của Everglades,
  • 13:22 - 13:24
    vì khi giọt nước rơi xuống
    vào mùa đông
  • 13:24 - 13:25
    trong suốt mùa khô,
  • 13:25 - 13:28
    chúng bắt đầu di dời
    những lỗ cá sấu.
  • 13:28 - 13:31
    và chúng làm thế vì khi
    dòng nước rơi xuống,
  • 13:31 - 13:34
    chúng sẽ có thể giữ ướt và
    chúng sẽ có thể đi kiếm ăn.
  • 13:34 - 13:36
    Và giờ đây việc đó không chỉ
    ảnh hưởng đến chúng,
  • 13:36 - 13:39
    mà các động vật khác
    cũng phụ thuộc vào mối quan hệ này
  • 13:39 - 13:42
    nên chúng trở thành
    loài động vật quan trọng nhất
  • 13:43 - 13:47
    Nên làm thế nào bạn khiến cho loài động vật
    ăn thịt mũi dài, loài bò sát cổ xưa
  • 13:47 - 13:49
    thoạt nhìn tưởng như thống trị cả hệ thống
  • 13:49 - 13:52
    nhưng cùng lúc đó, có cảm giác dễ
    tổn thương?
  • 13:52 - 13:56
    Bạn vẫy vùng dưới một cái hố
    có khoảng 120 con,
  • 13:56 - 13:59
    sau đó bạn hi vọng rằng
    bạn đã có một quyết định đúng.
  • 13:59 - 14:01
    (tiếng cười)
  • 14:01 - 14:04
    tôi vẫn có đầy đủ những
    ngón tay, vẫn tốt cả.
  • 14:04 - 14:07
    Nhưng tôi hiểu, tôi biết rằng
    tôi sẽ không tập hợp các bạn,
  • 14:07 - 14:11
    tôi sẽ không tập hợp một quân đội
    "bảo vệ Everglades vì loài cá sấu"
  • 14:11 - 14:13
    nó sẽ không xảy ra vì
    chúng quá đặc biệt,
  • 14:13 - 14:15
    giờ ta quan sát chúng
  • 14:15 - 14:18
    chúng là một trong những câu chuyện
    về sự bảo tồn thành công của nước Mỹ.
  • 14:18 - 14:21
    Nhưng có một loài ở Everglades
    mà bất kể bạn là ai,
  • 14:21 - 14:24
    bạn không thể làm gì ngoài yêu
    chúng, đólà chim thìa hồng
  • 14:24 - 14:28
    chúng rất thú vị, nhưng đã trải qua
    1 thời gian khó khăn ở Everglades,
  • 14:28 - 14:31
    chúng bắt đầu với hàng ngàn
    cặp chim làm tổ ở vịnh Florida,
  • 14:31 - 14:33
    vào thời điểm chuyển sang thế kỉ 20
  • 14:33 - 14:37
    chúng giảm xuống còn 2 -
    chỉ 2 cặp chim làm tổ.
  • 14:37 - 14:38
    và tại sao?
  • 14:38 - 14:42
    đó là vì phụ nữ nghĩ rằng
    họ đẹp hơn khi đội mũ
  • 14:42 - 14:44
    sau đó họ thật sự bay trên trời
  • 14:44 - 14:46
    sau đó chúng ta cấm buôn bán
    lông chim,
  • 14:46 - 14:49
    và số lượng của chúng bắt
    đầu tăng vọt
  • 14:49 - 14:51
    Và khi số lượng của chúng
    bắt đầu tăng lại
  • 14:51 - 14:53
    các nhà khoa học bắt đầu chú ý
  • 14:53 - 14:55
    bắt đầu nghiên cứu về loài chim này
  • 14:55 - 14:56
    Và họ phát hiện ra rằng
  • 14:56 - 14:58
    hành vi của loài chim này
    vốn dĩ gắn liền
  • 14:58 - 15:01
    với chu kỳ rút nước
    hằng năm ở Everglades,
  • 15:01 - 15:03
    thứ đã trở thành đặc trưng của
    vùng đầu nguồn Everglades.
  • 15:03 - 15:05
    thứ mà họ tìm ra là
  • 15:05 - 15:09
    các loài chim này bắt đầu làm tổ
    vào mùa đông khi dòng nước chảy xuốg
  • 15:09 - 15:13
    vì là động vật xúc giác,chúng
    chạm vào bất kể những gì chúng ăn.
  • 15:13 - 15:16
    và do đó chúng đợi chờ
    những hồ nước tràn đầy cá
  • 15:16 - 15:18
    để có thể cho những con
    non ăn uống đầy đủ.
  • 15:19 - 15:22
    Nên loài chim này trở thành
    biểu tượng của Everglades
  • 15:22 - 15:25
    1 loài chim biểu thị sức sống
    của cả một hệ thống
  • 15:25 - 15:29
    Và chỉ khi số lượng của chúng
    tăng vào giữa thế kỉ 20 -
  • 15:29 - 15:32
    tăng vọt đến 900, 1000, 1100, 1200
  • 15:32 - 15:37
    và chỉ khi điều đó xảy ra,ta mới bắt
    đầu rút nước phần phía nam Everglades
  • 15:37 - 15:41
    chúng ta dừng hết 2 phần 3
    nguồn nước chảy về phía nam,
  • 15:41 - 15:43
    Và đã có một hệ quả nghiêm trọng.
  • 15:44 - 15:46
    Và không may là giờ đây,
  • 15:46 - 15:49
    chỉ khi con số lên đến đỉnh điểm,
    câu chuyện thật sự về cò thìa hồng,
  • 15:49 - 15:54
    bức ảnh thật sự về ngoại hình
    của chúng giống như vậy hơn
  • 15:55 - 15:59
    Và hiện giờ số lượng lại giảm xuống
    70 cặp chim làm tổ ở vịnh Florida
  • 15:59 - 16:02
    vì chúng ta đã làm cả hệ thống
    gián đoạn rất nhiều
  • 16:02 - 16:05
    Nên tất cả những tổ chức khác
    nhau này đang kêu la, họ hét lên,
  • 16:05 - 16:08
    "Everglades thật mỏng manh!
    thật mỏng manh!"
  • 16:08 - 16:09
    Không phải.
  • 16:09 - 16:10
    nó khôi phục rất nhanh.
  • 16:10 - 16:14
    Vì tuy rằng tất cả những gì ta đã
    lấy, những gì đã làm và rút cạn
  • 16:14 - 16:15
    ta đã xây đập và vét bùn
  • 16:15 - 16:19
    các mảnh vỡ của nó vẫn đag ở đây
    chờ đợi đc hàn gắn lại như cũ
  • 16:19 - 16:21
    và đây là những gì tôi yêu
    về nam Florida
  • 16:21 - 16:25
    1 nơi mà bạn thấy được sức mạnh
    không ngăn cản được của nhân loại
  • 16:25 - 16:28
    gặp phải sự bất di bất dời của
    thiên nhiên nhiệt đới.
  • 16:28 - 16:32
    Và đây là giới hạn mới mà chúng ta
    gặp phải với một sự nhận định mới
  • 16:32 - 16:35
    Giá trị của sự hoang dã là gì?
  • 16:35 - 16:38
    Giá trị của sự đa dạng sinh vật,
    hay nguồn nước của chúng ta là gì?
  • 16:39 - 16:42
    và may mắn thay, sau
    hàng thập kỉ thảo luận,
  • 16:42 - 16:45
    ta cuối cùg đã bắt đầu hành
    động về các vấn đề này
  • 16:45 - 16:47
    ta đã thực hiện 1
    cách chậm rãi các dự án
  • 16:47 - 16:49
    để đưa nguồn nước ngọt về vịnh
  • 16:49 - 16:53
    Nhưng nó phụ thuộc vào chúng ta
    những công dân, những người quản lí,
  • 16:53 - 16:56
    để khiến các nhân viên chính phủ
    thực hiện lời hứa.
  • 16:57 - 16:59
    chúng ta có thể làm gì đây?
  • 16:59 - 17:00
    rất dễ dàng
  • 17:00 - 17:02
    chỉ cần đi ra ngoài, ra ngoài đây.
  • 17:02 - 17:05
    đưa bạn bè của bạn
    những đứa con của bạn
  • 17:05 - 17:06
    gia đình của bạn.
  • 17:06 - 17:07
    thuê một người dạy câu cá.
  • 17:07 - 17:10
    cho chính phủ bang biết
    bảo vệ thế giới hoang dã
  • 17:10 - 17:14
    không chỉ đem đến ý nghĩa sinh học,
    mà còn có ý nghĩa kinh tế.
  • 17:14 - 17:18
    nó mang đến niềm vui, chỉ cần
    thực hiện - đặt chân bạn xuống nước
  • 17:18 - 17:20
    tôi hứa rằng đầm lầy này sẽ
    thay đổi bạn.
  • 17:20 - 17:23
    những năm qua, chúng ta đã
    quá rộng lượng với
  • 17:23 - 17:26
    những cảnh quan khác của
    đất nước này.
  • 17:26 - 17:29
    bao trùm chúng với niềm
    tự hào của nước Mỹ.
  • 17:29 - 17:32
    những nơi mà ta nghĩ rằng
    sẽ nói lên chúng ta:
  • 17:32 - 17:34
    Grand Canyon, Yosemite, Yellowstone.
  • 17:34 - 17:37
    chúng ta dùng những công viên này
    và khu vực thiên nhiên này
  • 17:37 - 17:40
    như những ngọn hải đăng và
    la bàn mang tính văn hóa,
  • 17:41 - 17:43
    và buồn thay, Everglades thường xuyên
  • 17:43 - 17:45
    bị bỏ rơi trong cuộc đối thoại.
  • 17:45 - 17:48
    Nhưng tôi tin mỗi phần của nó đều mang tính
    tiêu biểu và tượng trưng
  • 17:48 - 17:50
    về quốc gia của chúng ta
  • 17:50 - 17:53
    như bất kì nơi hoang dã nào khác.
  • 17:53 - 17:55
    Chỉ là nó là một dạng hoang dã khác.
  • 17:56 - 17:57
    Nhưng tôi được khích lệ.
  • 17:57 - 18:00
    vì ta có lẽ cuối cùng
    đã nhận ra
  • 18:00 - 18:03
    vì những gì từng được
    coi là vùng đất hoang đầm lầy,
  • 18:03 - 18:05
    hiện nay là một di sản thế giới.
  • 18:05 - 18:08
    nó là 1 vùng đất mang
    tầm quan trọng quốc tế
  • 18:09 - 18:12
    và chúng ta đã đi một quãng
    đuờng dài 60 năm
  • 18:12 - 18:16
    và là dự án khôi phục vùng đất ướt
    lớn nhất và tham vọng nhất thế giới
  • 18:16 - 18:19
    tâm điểm quốc tế là ở chúng ta
    bang Sunshine
  • 18:19 - 18:22
    vì nếu chúng ta có thể
    chữa lành hệ thống này
  • 18:22 - 18:26
    nó sẽ trở thành một biểu tượng cho
    sự khôi phục vùng ngập nước
  • 18:26 - 18:27
    trên toàn thế giới
  • 18:28 - 18:33
    nhưng nó tùy thuộc vào việc ta
    quyết định di sản nào
  • 18:34 - 18:37
    họ nói rằng Everglades là
    bài kiểm tra lớn nhất của chúng ta
  • 18:37 - 18:41
    nếu chúng ta vượt qua nó,
    chúng ta sẽ giữ được hành tinh này
  • 18:41 - 18:43
    tôi yêu câu trích dẫn này
  • 18:43 - 18:45
    vì nó là một thử thách,
    là 1 động lực
  • 18:45 - 18:47
    ta có thể làm đc không?
    ta sẽ làm không?
  • 18:47 - 18:48
    ta phải làm được, nhất
    định làm đc
  • 18:48 - 18:51
    Tuy nhiên Everglades ko chỉ
    là một bài kiểm tra.
  • 18:51 - 18:52
    nó còn là một món quà
  • 18:52 - 18:54
    và cuối cùng, trách nhiệm
    của chúng ta.
  • 18:54 - 18:56
    cám ơn.
  • 18:57 - 18:58
    (tiếng vỗ tay)
  • 18:58 - 19:02
    .
Title:
Stunning photos of the endangered Everglades
Speaker:
Mac Stone
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:15

Vietnamese subtitles

Revisions