Return to Video

Een entertainment-icoon over hoe je betekenis geeft aan je leven

  • 0:01 - 0:04
    Eric Hirschberg: Ik neem aan
    dat Norman geen inleiding meer behoeft,
  • 0:04 - 0:07
    maar ons publiek komt
    van over de hele wereld.
  • 0:07 - 0:10
    Dus heb ik het op mij genomen
    om zijn biografie te verzorgen,
  • 0:10 - 0:12
    waarmee ik makkelijk
    18 minuten kan vullen.
  • 0:13 - 0:16
    In plaats daarvan gaan we 93 jaar
    samenvatten in 93 seconden of minder.
  • 0:17 - 0:18
    (Gelach)
  • 0:18 - 0:20
    U bent geboren in New Hampshire.
  • 0:20 - 0:21
    Norman Lear: New Haven, Connecticut.
  • 0:21 - 0:23
    EH: New Haven, Connecticut.
  • 0:23 - 0:25
    (Gelach)
  • 0:25 - 0:27
    NL: Dat zijn al zeven seconden minder.
  • 0:27 - 0:29
    EH: Heel juist ...
  • 0:29 - 0:31
    (Gelach)
  • 0:31 - 0:33
    U komt uit New Haven, Connecticut.
  • 0:33 - 0:35
    Uw vader was een oplichter,
    heb ik dat juist?
  • 0:36 - 0:38
    Hij zat in de cel toen u negen was.
  • 0:38 - 0:41
    U hebt als gevechtspiloot gevlogen
    in 52 missies tijdens WO II.
  • 0:41 - 0:42
    Daarna kwam u terug --
  • 0:42 - 0:44
    NL: Radio-operator.
  • 0:45 - 0:47
    EH: Nadien wou u doorbreken
    in Hollywood, in L.A.
  • 0:47 - 0:49
    Eerst in de reclame-industrie, dan op tv.
  • 0:49 - 0:51
    U hebt geen opleiding
    als schrijver genoten,
  • 0:51 - 0:53
    maar u klom naar de top.
  • 0:53 - 0:56
    Uw debuut, uw doorbraak,
    was de show 'All in the Family'.
  • 0:56 - 1:00
    Daarna reeg u de successen aan elkaar,
    op onnavolgbare wijze.
  • 1:00 - 1:04
    'Sanford and Son', 'Maud', 'Good Times',
    'The Jeffersons', 'One Day at a Time',
  • 1:04 - 1:07
    'Mary Hartman, Mary Hartman',
    om slechts enkele te noemen.
  • 1:07 - 1:09
    Het waren niet enkel commerciële...
  • 1:09 - 1:14
    (Applaus)
  • 1:14 - 1:19
    Ze waren allemaal commerciële successen
    en verlegden de grenzen van onze cultuur
  • 1:19 - 1:23
    door minderheden voor het eerst
    een stem te geven in primetime.
  • 1:23 - 1:27
    Op een bepaald moment staan er
    zeven van uw shows in de top-tien
  • 1:27 - 1:32
    en bereikt u een publiek
    van 120 miljoen per week
  • 1:32 - 1:33
    met uw shows.
  • 1:33 - 1:35
    Dat zijn meer kijkers dan de Super Bowl,
  • 1:35 - 1:36
    en dat is maar één keer per jaar.
  • 1:36 - 1:37
    NL: Mijn hemel.
  • 1:37 - 1:39
    (Gelach)
  • 1:39 - 1:41
    (Applaus)
  • 1:41 - 1:44
    EH: En we zijn nog niet eens
    bij het wow-gedeelte!
  • 1:44 - 1:45
    (Gelach)
  • 1:45 - 1:48
    U belandt op de lijst van Nixons vijanden
  • 1:48 - 1:49
    -- die had hij.
  • 1:49 - 1:51
    Daar mag je ook voor applaudisseren.
  • 1:52 - 1:53
    (Applaus)
  • 1:53 - 1:57
    U kreeg een plaats in de TV Hall of Fame
    op de eerste dag dat die bestond.
  • 1:57 - 1:58
    En toen kwamen de films:
  • 1:58 - 2:03
    'Fried Green Tomatoes', 'Princess Bride',
    'Stand by me', 'This is Spinal Tap'.
  • 2:03 - 2:04
    (Applaus)
  • 2:04 - 2:06
    Dit zijn er weer slechts enkele.
  • 2:06 - 2:07
    (Applaus)
  • 2:07 - 2:08
    Dan begint u met een schone lei
  • 2:08 - 2:10
    en begint u als politiek activist,
  • 2:10 - 2:14
    u beschermt het First Amendment
    en de scheiding tussen kerk en staat.
  • 2:14 - 2:18
    U begint 'People of the American Way',
    u koopt de Onafhankelijkheidsverklaring
  • 2:18 - 2:19
    en geeft ze terug aan het volk.
  • 2:19 - 2:24
    U blijft actief in entertainment en
    de politiek tot de leeftijd van 93 jaar.
  • 2:24 - 2:27
    Dan schrijft u een boek en u maakt
    een documentaire over uw leven.
  • 2:27 - 2:31
    En na dat alles, denken ze dat u
    eindelijk klaar bent voor een TED Talk.
  • 2:31 - 2:33
    (Gelach)
  • 2:33 - 2:36
    (Applaus)
  • 2:37 - 2:39
    NL: Ik vind het leuk om hier te zijn.
  • 2:39 - 2:42
    En ik vind het geweldig
    dat u mij wou ontvangen.
  • 2:42 - 2:44
    EH: Dank u dat u hier bent.
    Het is een eer voor mij.
  • 2:44 - 2:48
    Mijn eerste vraag is de volgende:
    'Was uw moeder trots op u?'
  • 2:48 - 2:50
    (Gelach)
  • 2:50 - 2:53
    NL: Mijn moeder...
    Het begint hier al goed ...
  • 2:55 - 2:56
    Laat het me zo stellen...
  • 2:56 - 3:03
    Toen ik terugkwam van de oorlog, toonde
    ze me de brieven die ik had geschreven.
  • 3:04 - 3:07
    En het waren echte liefdesbrieven.
  • 3:10 - 3:11
    Ze...
  • 3:11 - 3:14
    Dit geeft een goed beeld
    van mijn moeder.
  • 3:14 - 3:15
    Het waren liefdesbrieven...
  • 3:15 - 3:17
    Het leek of ik ze geschreven had voor...
  • 3:17 - 3:18
    Het waren liefdesbrieven.
  • 3:21 - 3:26
    Een jaar later vroeg ik mijn moeder
    of ik ze terug mocht hebben,
  • 3:26 - 3:30
    omdat ik ze wou houden
    voor de rest van mijn leven.
  • 3:30 - 3:32
    Maar ze had ze al weggegooid.
  • 3:32 - 3:34
    (Gelach)
  • 3:37 - 3:38
    Zo was mijn moeder.
  • 3:38 - 3:41
    (Gelach)
  • 3:41 - 3:45
    Ik kan het niet beter samenvatten
    dan door te zeggen dat recenter
  • 3:47 - 3:49
    -- en dit zijn ook meer recente tijden --
  • 3:49 - 3:50
    een aantal jaren geleden,
  • 3:50 - 3:53
    toen de 'Hall of Fame' begon,
    waarnaar je verwees...
  • 3:55 - 3:57
    Op een zondagmorgen
    kreeg ik een telefoontje
  • 3:57 - 4:01
    van de man die aan het hoofd stond
    van de 'TV Academy of Arts & Sciences'.
  • 4:01 - 4:05
    Hij belde me om te zeggen dat ze
    de dag ervoor bij elkaar gekomen waren.
  • 4:05 - 4:09
    Hij vertrouwde me toe dat ze een
    'Hall of Fame' aan het oprichten waren
  • 4:09 - 4:12
    en hij somde mij de genomineerden op.
  • 4:15 - 4:19
    Ik wou bijna zeggen
    'Richard Nixon', omdat hij...
  • 4:19 - 4:21
    EH: Hij stond niet op hun lijst, denk ik.
  • 4:21 - 4:23
    NL: William Paley, de oprichter van CBS,
  • 4:23 - 4:26
    David Sarnoff, de oprichter van NBC,
  • 4:27 - 4:31
    Edward R. Murrow, de beste
    buitenlandcorrespondent ooit,
  • 4:32 - 4:36
    Paddy Chavefsky, volgens mij de beste
    schrijver die tv ooit heeft voortgebracht.
  • 4:36 - 4:38
    Milton Berle, Lucille Ball, en mezelf.
  • 4:39 - 4:40
    EH: Niet slecht.
  • 4:40 - 4:43
    NL: Ik bel mijn moeder meteen
    in Hartford, in Connecticut.
  • 4:43 - 4:47
    Ik vertel haar dat ze 'n 'Hall of Fame'
    gingen oprichten, ik geef haar de namen,
  • 4:47 - 4:49
    waaronder die van mezelf, waarop ze zei:
  • 4:49 - 4:52
    "Als ze dat echt willen doen,
    wie ben ik dan om hen te zeggen..."
  • 4:52 - 4:55
    (Gelach)
  • 4:55 - 4:58
    (Applaus)
  • 4:58 - 4:59
    Dat is mijn moeder.
  • 4:59 - 5:03
    Ik denk dat iedereen aan het lachen is,
    omdat alle moeders soms wel zo zijn.
  • 5:04 - 5:05
    (Gelach)
  • 5:05 - 5:08
    EH: En op dat moment ontstond
    de joodse moeder uit uw sitcoms.
  • 5:08 - 5:13
    Uw vader speelde ook
    een grote rol in uw leven,
  • 5:13 - 5:14
    omdat hij er nooit was.
  • 5:14 - 5:15
    NL: Tja.
  • 5:15 - 5:19
    EH: Vertel eens wat er gebeurde
    toen u negen jaar oud was?
  • 5:19 - 5:24
    NL: Hij vloog naar Oklahoma,
    samen met drie mannen,
  • 5:24 - 5:27
    en m'n moeder zei: "Ik wil niet
    dat jij je met zo'n mannen inlaat.
  • 5:27 - 5:29
    Ik vertrouw die lui niet."
  • 5:30 - 5:33
    Toen hoorde ik, misschien
    niet voor de eerste keer:
  • 5:33 - 5:37
    "Je kunt de pot op, Jeanette, ik ga toch."
  • 5:37 - 5:38
    En weg was hij.
  • 5:38 - 5:43
    Hij moest blijkbaar
    enkele vervalste obligaties ophalen
  • 5:43 - 5:47
    en ze per vliegtuig gaan
    verkopen over het hele land.
  • 5:48 - 5:51
    Eenmaal op de luchthaven
    van Oklahoma aangekomen,
  • 5:51 - 5:55
    zou hij een grote cowboyhoed
    voor mij meebrengen.
  • 5:55 - 6:01
    Net als die van Ken Maynard,
    mijn favoriete cowboy.
  • 6:02 - 6:07
    Weet je, slechts enkele jaren daarvoor
    had Lindbergh de oceaan overgestoken.
  • 6:07 - 6:11
    Het was zeer speciaal
    dat mijn vader zo ver zou reizen.
  • 6:11 - 6:14
    Maar zodra hij uit het vliegtuig stapte,
    werd hij aangehouden.
  • 6:14 - 6:19
    De kranten lagen die avond
    verspreid over het hele huis.
  • 6:19 - 6:22
    Mijn vader stond er zo op,
    met die hoed voor z'n gezicht.
  • 6:22 - 6:24
    Hij was geboeid
    aan een politie-inspecteur.
  • 6:24 - 6:27
    Mijn moeder moest de meubelen verkopen,
    want we moesten daar weg.
  • 6:27 - 6:31
    Ze was te beschaamd
    en wou daar niet blijven wonen,
  • 6:31 - 6:34
    in Chelsea, Massachusetts.
  • 6:35 - 6:38
    Toen ze de meubels wou verkopen,
  • 6:38 - 6:40
    werd het huis overspoeld met mensen.
  • 6:41 - 6:43
    Te midden van dat alles
  • 6:43 - 6:49
    legde een vreemde idioot
    z'n hand op mijn schouder en zei:
  • 6:49 - 6:51
    "Wel, jij bent de man des huizes nu."
  • 6:53 - 6:59
    Ik was aan het huilen en die klootzak zei:
    "Jij bent de man des huizes nu."
  • 6:59 - 7:02
    Ik denk dat ik op dat moment
  • 7:02 - 7:06
    ben beginnen beseffen hoe idioot
    het menselijk bestaan toch is.
  • 7:08 - 7:10
    En zo...
  • 7:11 - 7:15
    Het heeft jaren geduurd voor ik
    erop kon terugkijken als een voordeel.
  • 7:17 - 7:20
    EH: Interessant dat u
    het 'een voordeel' noemt.
  • 7:20 - 7:22
    NL: Ja, want het gaf me een voorsprong.
  • 7:22 - 7:26
    Ik bedoel, ik kon evengoed gedacht hebben
  • 7:26 - 7:29
    hoe idioot het was om een negenjarige
    huilende jongen te zeggen
  • 7:29 - 7:31
    dat hij nu de man des huizes is.
  • 7:31 - 7:35
    En toen hij me zag huilen, zei hij:
  • 7:35 - 7:37
    "Echte mannen huilen niet."
  • 7:38 - 7:39
    En ik...
  • 7:39 - 7:41
    (Gelach)
  • 7:41 - 7:42
    Dus...
  • 7:44 - 7:46
    Als ik erop terugkijk, denk ik
  • 7:46 - 7:50
    dat dat het moment was waarop ik de onzin
    van het menselijk bestaan heb ontdekt.
  • 7:50 - 7:53
    En dat was een groot geschenk voor mij.
  • 7:54 - 7:57
    EH: U had dus een afwezige vader
  • 7:57 - 8:00
    en een moeder voor wie niets
    blijkbaar ooit goed genoeg was.
  • 8:00 - 8:05
    Denkt u dat het feit dat u zich nooit
    begrepen gevoeld hebt als kind
  • 8:05 - 8:07
    ertoe geleid heeft
  • 8:07 - 8:08
    dat u als volwassene
  • 8:09 - 8:12
    iedere week een publiek had
    van 120 miljoen mensen?
  • 8:12 - 8:15
    NL: Ik vind dat je die vraag
    mooi geformuleerd hebt.
  • 8:15 - 8:18
    Ik denk dat ik heel mijn leven
    geprobeerd heb
  • 8:19 - 8:21
    om gehoord te worden.
  • 8:25 - 8:26
    Ik geloof...
  • 8:28 - 8:30
    Eenvoudig gezegd: ja.
  • 8:30 - 8:32
    Dat lag aan de basis.
  • 8:34 - 8:36
    Er waren wel nog andere oorzaken.
  • 8:36 - 8:38
    Wanneer mijn vader er niet was,
  • 8:38 - 8:44
    speelde ik wat met een radiozender
    die we zelf in elkaar gestoken hadden.
  • 8:45 - 8:49
    En ik ontving plots het signaal
    van wat broeder Coughlin bleek te zijn.
  • 8:50 - 8:51
    (Gelach)
  • 8:53 - 8:54
    Daar moest toch iemand lachen.
  • 8:54 - 8:56
    (Gelach)
  • 8:56 - 8:57
    Maar het is geen grap.
  • 8:57 - 8:59
    Die man was een eikel,
  • 8:59 - 9:00
    de zoveelste.
  • 9:00 - 9:03
    Hij verborg zijn afkeer niet
    voor de New Deal,
  • 9:03 - 9:05
    of Roosevelt en de joden.
  • 9:06 - 9:10
    Dat was de eerste keer dat ik begreep
  • 9:10 - 9:13
    dat er op deze wereld
    mensen waren die me haatten
  • 9:13 - 9:14
    omdat ik joodse ouders had.
  • 9:15 - 9:19
    Dat heeft een enorme impact
    gehad op mijn leven.
  • 9:20 - 9:22
    EH: Tijdens uw kindertijd
  • 9:22 - 9:25
    had u dus niet echt veel
    sterke mannelijke rolmodellen,
  • 9:25 - 9:27
    behalve dan uw grootvader.
  • 9:27 - 9:29
    Vertel eens wat meer over hem.
  • 9:29 - 9:30
    NL: O, mijn grootvader.
  • 9:31 - 9:36
    Dit vertel ik altijd als ik het heb
    over mijn grootvader.
  • 9:38 - 9:41
    Toen ik klein was,
    waren er altijd veel parades.
  • 9:41 - 9:42
    Parades op Veteran's Day.
  • 9:42 - 9:44
    Er bestond nog geen President's Day,
  • 9:44 - 9:46
    maar wel op Abraham Lincolns verjaardag
  • 9:46 - 9:48
    en op die van George Washington
  • 9:48 - 9:51
    en op Flag Day.
  • 9:52 - 9:53
    En vele kleinere parades.
  • 9:53 - 9:57
    Mijn grootvader nam me vroeger mee.
    Dan stonden we daar, op de straathoek.
  • 9:57 - 10:01
    Hij hield dan mijn hand vast.
    Ik keek omhoog en zag een traan.
  • 10:04 - 10:06
    Hij betekende veel voor me.
  • 10:06 - 10:12
    Hij schreef vroeger brieven
    naar Amerikaanse presidenten
  • 10:12 - 10:13
    en iedere brief begon met:
  • 10:13 - 10:16
    "Mijn beste, allerliefste president".
  • 10:16 - 10:21
    En dan schreef hij dat hij
    iets geweldigs gedaan had.
  • 10:21 - 10:24
    Maar als hij het niet eens was
    met de president schreef hij:
  • 10:24 - 10:26
    "Mijn beste, allerliefste president,
  • 10:26 - 10:28
    Heb ik vorige week niet gezegd dat...?"
  • 10:28 - 10:29
    (Gelach)
  • 10:32 - 10:36
    Af en toe liep ik de trap af
    om de post te halen.
  • 10:36 - 10:40
    We woonden op de derde verdieping,
    in York Street 74, New Haven, Connecticut.
  • 10:41 - 10:48
    Ik raapte een wit envelopje op, waarop
    stond: "Shya C. heeft hier aangebeld."
  • 10:51 - 10:55
    En dat is het verhaal dat ik
    vaak vertel over mijn grootvader.
  • 10:55 - 10:57
    EH: Ze antwoordden hem op de envelop zelf.
  • 10:57 - 10:59
    NL: Inderdaad.
  • 11:01 - 11:05
    Maar ik heb een montage van mezelf,
  • 11:05 - 11:10
    die helemaal teruggaat tot de tijd
    van Phil Donahue en zijn voorgangers.
  • 11:10 - 11:15
    En dat was het verhaal zoals ik het
    verteld heb in tientallen interviews.
  • 11:16 - 11:21
    Dit is nog maar de tweede keer dat
    ik toegeef dat het allemaal gelogen is.
  • 11:24 - 11:28
    De waarheid is -- mijn grootvader
    nam me vaak mee naar parades.
  • 11:28 - 11:30
    En zo waren er vele.
  • 11:30 - 11:32
    En er rolde ook een traan van zijn wang.
  • 11:33 - 11:37
    Hij schreef wel af en toe een brief
  • 11:37 - 11:39
    en ik raapte die kleine envelopjes op.
  • 11:41 - 11:44
    Maar "Mijn beste, allerliefste president --
  • 11:44 - 11:46
    en al de rest --
  • 11:46 - 11:51
    komt uit een verhaal dat ik geleend
    heb van een goede vriend.
  • 11:51 - 11:57
    Het was zijn grootvader
    die deze brieven schreef.
  • 11:59 - 12:05
    Eigenlijk heb ik de grootvader
    van Arthur Marshall gestolen
  • 12:05 - 12:07
    en hem mij toegeëigend.
  • 12:09 - 12:10
    Altijd al.
  • 12:10 - 12:12
    Toen ik mijn memoires begon te schrijven,
  • 12:12 - 12:14
    'Even This --'
  • 12:14 - 12:15
    Wat zeg je daarvan?
  • 12:15 - 12:17
    'Even This I Get to Experience'.
  • 12:19 - 12:23
    Toen ik mijn memoires begon te schrijven
    en erover begon na te denken, dan...
  • 12:24 - 12:25
    Dan...
  • 12:27 - 12:30
    Ik heb best wel wat gehuild toen.
  • 12:30 - 12:34
    Toen pas realiseerde ik me
    hoezeer ik een vader nodig had.
  • 12:35 - 12:38
    Zelfs zozeer dat ik mij de grootvader
    van Arthur Marshall toe-eigende.
  • 12:40 - 12:42
    Zelfs zozeer dat het woord 'vader' --
  • 12:43 - 12:45
    Ik heb zes kinderen, trouwens --
  • 12:45 - 12:47
    Mijn favoriete rol in het leven.
  • 12:49 - 12:52
    Dat, en echtgenoot zijn
    van mijn vrouw Lyn.
  • 12:56 - 13:00
    Maar ik stal zijn identiteit
    omdat ik een vader nodig had.
  • 13:01 - 13:05
    Ik heb best wel wat miserie meegemaakt
  • 13:05 - 13:07
    en heb het altijd overleefd.
  • 13:07 - 13:09
    Ik vergeef het mijn vader.
  • 13:09 - 13:10
    Het beste dat ik kan --
  • 13:10 - 13:11
    Het ergste dat ik kan --
  • 13:12 - 13:15
    Als ik aan hem denk, over hem praat,
    gebruik ik graag het woord --
  • 13:15 - 13:16
    Hij was een deugniet.
  • 13:17 - 13:23
    Hij loog, bedroog en stal, en moest
    uiteindelijk ook naar de gevangenis.
  • 13:25 - 13:29
    Dat verdring ik met het woord 'deugniet'.
  • 13:30 - 13:36
    EH: Er bestaat een gezegde:
    'amateurs lenen, professionals stelen'.
  • 13:36 - 13:38
    NL: Ik ben een expert.
  • 13:38 - 13:39
    EH: U bent een expert.
  • 13:39 - 13:40
    (Gelach)
  • 13:40 - 13:43
    Dat citaat wordt vaak
    toegeschreven aan John Lennon,
  • 13:43 - 13:45
    maar die heeft het
    gestolen van T.S. Elliot.
  • 13:46 - 13:47
    U bent dus in goed gezelschap.
  • 13:47 - 13:48
    (Gelach)
  • 13:51 - 13:53
    EH: Ik wou het even hebben over uw werk.
  • 13:53 - 13:55
    Er is al veel geschreven
    over de impact van uw werk.
  • 13:55 - 13:57
    U hebt het ongetwijfeld al gehoord:
  • 13:57 - 13:59
    wat het betekent voor
    de mensen en hun cultuur.
  • 13:59 - 14:03
    U kreeg daarjuist een enorm applaus,
    enkel al door uw series op te sommen.
  • 14:03 - 14:07
    De helft van het publiek hier
    is grootgebracht met uw werk.
  • 14:07 - 14:12
    Bent u ooit verrast geweest door
    de impact die uw werk gehad heeft?
  • 14:13 - 14:14
    NL: O god.
  • 14:14 - 14:19
    Ik ben verrast geweest
    en ontroerd van kop tot teen.
  • 14:21 - 14:27
    In het laatste jaar van mijn carrière
    was er 'An Evening with Norman Lear',
  • 14:27 - 14:32
    een programma gemaakt
    door enkele hiphop-impressario's,
  • 14:32 - 14:36
    artiesten en de Academy.
  • 14:36 - 14:42
    Het idee daarachter was:
    "Wat hebben een 92-jarige jood
  • 14:42 - 14:43
    -- toen 92 jaar --
  • 14:43 - 14:45
    en de wereld van hiphop gemeen?"
  • 14:45 - 14:49
    Op het podium stonden Russell Simons
    en zes andere artiesten.
  • 14:49 - 14:52
    Toen hij over mijn shows begon,
  • 14:53 - 14:56
    had hij het niet over
    mijn Hollywoodproducties:
  • 14:58 - 15:04
    George Jefferson in 'The Jeffersons',
    of welke show op nummer vijf stond.
  • 15:05 - 15:10
    Hij wou het hebben over
    een programma dat een diepe --
  • 15:13 - 15:14
    EH: Impact had op hem?
  • 15:15 - 15:19
    NL: Een impact -- Ik wou het woord
    'verandering' niet gebruiken.
  • 15:19 - 15:23
    Ik kan het maar moeilijk geloven dat ik
    iemands leven zou kunnen veranderen.
  • 15:23 - 15:26
    Maar zo zei hij dat.
  • 15:26 - 15:31
    Hij zag George Jefferson een cheque
    uitschrijven in 'The Jeffersons'.
  • 15:32 - 15:35
    Hij wist niet dat ook zwarten
    een cheque konden uitschrijven.
  • 15:37 - 15:42
    Volgens hem heeft dat
    zo'n grote impact gehad op zijn leven.
  • 15:42 - 15:43
    Het veranderde zijn leven.
  • 15:43 - 15:47
    Als ik zoiets hoor
  • 15:47 - 15:49
    -- kleine dingen --
  • 15:49 - 15:52
    dan weet ik dat er niemand
    in dit publiek aanwezig is
  • 15:52 - 15:57
    die niet eens een kleine daad
    voor iemand gedaan heeft.
  • 15:58 - 16:03
    Al is het maar iets kleins, een glimlach,
    of een onverwachte 'Hallo'.
  • 16:04 - 16:06
    Het was één van die kleine dingen.
  • 16:07 - 16:13
    Misschien was het de decormeester
    die die cheque daar had gelegd
  • 16:13 - 16:17
    en had George er niets mee te maken.
    Hij schreef gewoon de cheque uit.
  • 16:17 - 16:18
    Weet ik veel.
  • 16:18 - 16:19
    Maar --
  • 16:20 - 16:24
    EH: Ik zou dus aan mijn lijst moeten
    toevoegen dat u hiphop heeft uitgevonden?
  • 16:24 - 16:26
    (Gelach)
  • 16:26 - 16:27
    NL: Welja.
  • 16:29 - 16:30
    EH: Ik wil het hebben over...
  • 16:30 - 16:32
    NL: Wel, doe het dan.
  • 16:32 - 16:35
    (Gelach)
  • 16:38 - 16:42
    EH: U hebt veel verwezenlijkt
    in uw leven, maar altijd betekenisvol.
  • 16:43 - 16:45
    We streven er allemaal naar
    om beide dingen te doen,
  • 16:45 - 16:47
    maar we slagen daar niet altijd in.
  • 16:48 - 16:52
    Maar zelfs als we erin slagen
    om ze allebei te verwezenlijken,
  • 16:52 - 16:55
    dan nog lukt dat bijna nooit
    om ze allebei tegelijkertijd te doen.
  • 16:55 - 16:59
    U bent erin geslaagd om de cultuur
    een boost te geven, door uw kunst,
  • 17:00 - 17:03
    en ondertussen wereldwijd
    commercieel succes te boeken.
  • 17:04 - 17:05
    Hoe bent u daarin geslaagd?
  • 17:11 - 17:17
    NL: Ik denk het volgende, als ik hoor
    wat ik allemaal verwezenlijkt heb.
  • 17:19 - 17:24
    Er zijn miljarden planeten
    net als de onze, zeggen ze.
  • 17:28 - 17:31
    En er zijn miljarden sterrenstelsels
    zoals die van ons.
  • 17:31 - 17:34
    Miljarden sterrenstelsels
    met miljarden planeten.
  • 17:36 - 17:40
    En we moeten proberen
    om deze planeet te redden.
  • 17:42 - 17:43
    Maar...
  • 17:44 - 17:47
    Al wat ik verwezenlijkt heb...
  • 17:48 - 17:52
    Mijn zus heeft me ooit gevraagd
    wat ze moest doen met een kwestie
  • 17:52 - 17:55
    in Newington, in Connecticut, en ik zei:
  • 17:55 - 17:58
    "Schrijf een brief naar je wethouder
    of je burgemeester."
  • 17:58 - 18:01
    Ze antwoordde: "Ik ben Norman Lear niet,
    ik ben maar Claire Lear."
  • 18:02 - 18:06
    Dat was de eerste keer
    dat ik zei wat ik nu ga zeggen.
  • 18:06 - 18:11
    Ik zei: "Claire, al wat je denkt dat
    ik gedaan heb en al wat jij gedaan hebt
  • 18:11 - 18:14
    -- ze kwam nooit buiten Newington --
  • 18:14 - 18:16
    "kan je dan tussen je vingers meten
  • 18:16 - 18:20
    -- rekening houdend met de grootte
    van de planeet, enzovoort --
  • 18:20 - 18:24
    om het verschil te meten tussen
    wat ik gedaan heb en wat jij gedaan hebt?
  • 18:24 - 18:25
    En dus...
  • 18:26 - 18:30
    Ik ben ervan overtuigd dat we
    allemaal verantwoordelijk zijn
  • 18:30 - 18:33
    voor wat we verwezenlijken in ons leven.
  • 18:35 - 18:37
    Ik begrijp wat je bedoelt.
  • 18:37 - 18:39
    EH: U omzeilt vakkundig de vraag.
  • 18:39 - 18:42
    NL: Je moet echt rekening houden
    met de grootte en de omvang
  • 18:42 - 18:44
    van het opzet van de Schepper, vind ik.
  • 18:44 - 18:47
    EH: Maar op onze planeet
    heeft u echt een verschil gemaakt.
  • 18:47 - 18:49
    Wie ben ik?
  • 18:49 - 18:51
    (Gelach)
  • 18:51 - 18:54
    Ik heb nog één vraag voor u:
  • 18:54 - 18:56
    "Hoe oud voelt u zich?"
  • 18:57 - 19:02
    Ik voel me even oud
    als de persoon waarmee ik praat.
  • 19:03 - 19:04
    Ik voel me 93 jaar oud.
  • 19:04 - 19:06
    (Gelach)
  • 19:11 - 19:12
    Zijn we weg nu?
  • 19:12 - 19:16
    Ik voel me 93 jaar oud, maar ik hoop
    dat ik me ooit zo jong mag voelen
  • 19:16 - 19:18
    als de persoon die tegenover mij zit.
  • 19:18 - 19:20
    Dames en heren,
    de onvergelijkelijke Norman Lear.
  • 19:20 - 19:23
    (Applaus)
Title:
Een entertainment-icoon over hoe je betekenis geeft aan je leven
Speaker:
Norman Lear
Description:

In de jaren zeventig (en de daaropvolgende decennia) oefende tv-producent Norman Lear een grote impact uit op het leven van miljoenen kijkers met zijn grensverleggende cult-sitcoms, zoals 'All in the Family', 'The Jeffersons' en 'Good Times'. Hij verlegde de grenzen van zijn tijdperk en gaf in primetime een stem aan ondervertegenwoordigde Amerikanen. In een intiem en snedig gesprek met Eric Hirshberg vertelt hij, nederig en met humor, hoe zijn beginnende relatie met 'de idiote menselijke natuur' zijn leven en creatieve visie heeft vormgegeven.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:46

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.