Jak okulary pomagają nam dobrze widzieć? - Andrew Bastawrous i Clare Gilbert

Pełna lekcja: http://ed.ted.com/lessons/how-do-glasses-help-us-see-andrew-bastawrous-and-clare-gilbert

W dzisiejszych czasach okulary pomagają milionom osób z wadami wzroku. Ale jak? Andrew Bastawrous i Clare Gilbert odpowiadają na to pytanie wyjaśniając zjawisko refrakcji - zdolności przezroczystego ośrodka jak szklanka, woda czy oko do zmiany kierunku przechodzącego przez nie światła.

Lekcja: Andrew Bastawrous i Claire Gilbert, animacja: Andrew Foerster

Prawie 2000 lat temu

rzymski filozof Seneka patrzył
na książkę przez szklankę wody.

Nagle tekst uległ cudowniej przemianie.

Słowa stały się wyraźne.

Ale dopiero tysiąc lat później,
opierając się na tej samej zasadzie,

stworzono pierwsze okulary.

Dziś okulary pomagają
milionom osób z wadami wzroku

wynikającymi z zaburzeń refrakcji.

Kluczem do zrozumienia,
co to znaczy, jest słowo refrakcja,

czyli zdolność przezroczystego
ośrodka jak szklanka,

woda

czy oko do zmiany kierunku światła
przez nie przechodzącego.

Oko posiada dwie główne
powierzchnie refrakcyjne,

rogówkę oraz soczewkę.

W zdrowym oku współpracują one ze sobą

i tak załamują promień światła,
że skupia się on dokładnie na siatkówce,

warstwie światłoczułej tkanki z tyłu oka,

która wraz z mózgiem tworzy obraz.

U wielu osób jednak
pojawiają się zaburzenia refrakcji,

albo w dzieciństwie,
kiedy oczy się rozwijają,

albo w dorosłym życiu,
kiedy oczy się starzeją.

Wady rogówki i soczewki powodują,

że promień światła skupia się
przed siatkówką oka albo za nią,

zniekształcając widziany obraz.

Osoby z zaburzeniami
refrakcji widzą kolory,

ruch

oraz światło,

ale obrazom, które odbierają,
brakuje ostrości.

Zaburzenia refrakcji są odczuwane
na różne sposoby

w zależności od budowy oczu.

U niektórych światło
załamuje się zbyt mocno,

u innych za mało.

Wada wzroku z punktem skupienia
przed siatkówką to miopia

czyli krótkowzroczność.

Przedmioty znajdujące się blisko
widziane są wyraźnie,

a położone daleko są nieostre.

Kiedy punkt skupienia
znajduje się za siatkówką,

mówimy o nadwzroczności
lub dalekowzroczności.

Przedmioty znajdujące się blisko
wydaja się nieostre,

a te w dużej odległości są wyraźne.

U niektórych rogówka
nie ma kulistego kształtu,

co powoduje astygmatyzm,

niewyraźne widzenie
wszystkich przedmiotów,

dalekich i bliskich.

Wraz z wiekiem na nasze oczy
czekają kolejne wyzwania.

Kiedy jesteśmy młodzi,
soczewka oka jest elastyczna

i potrafi zmienić swój kształt,
aby nadać obrazom ostrości.

Nazywa się to akomodacją.

Dzięki niej widzimy ostro przenosząc wzrok
na przedmioty w różnej odległości.

Ale kiedy się starzejemy,
soczewka staje się mniej elastyczna

i nie potrafi zmienić kształtu,
kiedy chcemy spojrzeć na coś bliżej.

Jest to starczowzroczność

i dotyka osoby dorosłe po 40 roku życia.

Krótkowzroczność,

dalekowzroczność,

astygmatyzm,

starczowzroczność.

To wszystko wady refrakcji wzroku.

Dziś można je korygować
nosząć okulary lub soczewki,

które tak zmieniają kierunek światła,
by obraz powstawał dokładnie na siatkówce.

Dostępne są także zabiegi chirurgiczne,

które przy pomocy lasera
zmieniają kształt rogówki.

i modyfikują jej właściwości refrakcyjne.

Jednak nadal najpopularniejsze są okulary.

Używając starannie wykonanych soczewek,

które kierują światło
idealnie na siatkówkę oka,

można przywrócić prawidłowe widzenie.

Od czasów odkrycia Seneki
i dawnych, prymitywnych okularów

świat posunął się daleko naprzód.

W 1727 brytyjski optyk Edward Scarlett

stworzył nowoczesne okulary

z utrzymującymi je na miejscu zausznikami.

Dzisiejsze okulary
czerpią inspirację z tego modelu,

ale są o wiele bardziej
dokładne i osobiste.

Każdą parę dopasowuje się
do wady wzroku konkretnej osoby.

Więc jeśli jak 500 milionów ludzi
nie widzisz dobrze z bliska lub z daleka,

albo w obu tych przypadkach,

na pewno znajdziesz dla siebie okulary
i odkryjesz na nowo świat,

który masz w zasięgu wzroku.