Bitcoin. Djersa. Tide. Takohuni me te ardhmen e monedhes se branduar.

Monedha -- kartmonedhat dhe monedhat qe mbani me vete ne kuleten tuaj dhe ne llogarine bankare tuaj -- e ka bazen ne marketing, ne besimin qe bankat dhe qeverite jave te besueshme.Tani, Paul Kemp-Robertson na shpjegon gjeneraten e re te monedhave te mbeshtetura ne te njejtin marketing ... por ne interes te nje marke private. Nga piket Nike Sweat tek shishet Tide (te cilet po gjejne nje perdorim te papare ne tregjet ilegale) prezantohuni me monedhat e ardhshme jobankare.

Nese ju pyes ju

çfare lidhje ekziston ndermjet

nje shishe Tide me detergjent dhe djersës,

ka gjasa qe ju te mendoni se kjo eshte pyetja me e thjeshte

qe mund t'ju behet ne Edinburgh gjate gjithe javes.

Por nese do te thoja se te dyja jane shembuj

formash te reja ose alternative te parasë

ne nje ekonomi super-te-lidhur dhe te udhehequr-nga-te-dhenat

ju do mendonit se jam pak i lajthitur.

Por me besoni, une punoj ne reklame.

(Te qeshura)

Do t'ua tregoj pergjigjen,

por sigurisht pas ketij pushimi te shkruter.

Nje pyetje me sfiduese eshte ajo

qe me eshte bere mua, ne fakt, nga nje prej shkrimtarëve tane

disa jave me pare dhe une s'e dija pergjigjen:

Cila eshte monedha me performancen me te mire ne bote ?

Ne fakt eshte Bitcoin.

Tani, per ata qe nuk dine shume ne lidhje me kete,

Bitcoin eshte nje monedhe virtuale, kripto-monedhe, monedhe artificiale.

U krijua ne 2008 nga ky programues anonim

duke perdorur pseudonimin Satoshi Nakamoto.

Asnje nuk e di kush apo cfare eshte ai.

Ai pothuajse eshte si Banksy i Internetit.

Ndoshta nuk do jem duke bere nje sherbim ashtu sic duhet,

por shpjegimi im se si kjo funksionon eshte se

Bitcoin-et leshohen përmes ketij procesi te quajtur "venie minash".

Ne kete menyre egziston nje rrjet kompjuterash qe sfidohen

per te zgjidhur nje problem matematikor shume kompleks

dhe personi qe ia del ta zgjidhe i pari merr Bitcoin-et.

Dhe Bitcoin-et leshohen,

vendosen ne nje bllok llogarish publike te quajtur Blockchain,

dhe ato pastaj qarkullojne, keshtu ato behen monedhe,

dhe eshte teresisht e decentralizuar, gje qe eshte pak a shume

e frikshme ne lidhje me te, kjo e ben shume te njohur.

Keshtu ajo nuk menaxhohet nga autoritetet apo shteti.

Ne fakt menaxhohet nga rrjeti.

Dhe arsyeja pse ka rezultuar e suksesshme

eshte anonimiteti i saj, eshte e shpejte dhe e pakushtueshme.

Dhe ju pastaj shkoni arrini ne piken ku ka luhatje te medha me Bitcoin.

Ne nje nivel arriti nga 13 dollarë ne 266,

ekzaktesisht ne harkun kohor prej 4 muajsh,

dhe pastaj deshtoi dhe humbi gjysmen e vleres se saj ne 6 muaj.

Aktualisht ndodhet ne ate pike vlere

prej 110 dollaresh.

Por ajo cfare shihet eshte se po fiton terren,

po fiton respekt.

Ju keni sherbime, si Reddit dhe Wordpress

qe pranojne Bitcoin si nje monedhe pagese.

Kjo ju tregon qe njerezit

po besojne ne teknologji,

dhe ka filluar te buçasë dhe përcajë

dhe te vërë ne pikepyetje institucionet tradicionale

dhe ate se si ne mendojme rreth monedhave dhe parasë.

Dhe kjo nuk eshte per t'u habitur, nese mendoni rreth

fenomenit shporte, si E.U.

mendoj qe ka pasur se fundi nje studim Gallup

qe thoshte se ne Amerike,

besimi ne banka eshte me i ulti i gjithe koherave, dicka rreth 21 perqind.

Mund te shikoni ketu disa fotografi nga Londra

ku Barclays sponsorizoi skemen e biçikletes ne qytet,

dhe disa aktiviste kane bërë nje pune guerile

ne marketing dhe kane rregulluar slloganet

"Pedalim per te varferit." "Barclays ju ben nje xhiro".

Keto nga me te hijshmet qe mund t'i ndaj me ju sot.

Por ju e kuptoni thelbin, njerezit me te vertete kane filluar

disi te humbin besimin tek institucionet.

Eshte nje kompani marredheniesh me publikun e quajtur Edelman,

ato bejne nje studim interesant çdo vit

pikerisht rreth besimit dhe se cfare mendojne njerezit.

Dhe ky eshte nje studim global, keshtu qe te dhenat jane globale,

Ajo cfare eshte interesante eshte qe ju mund te shihni qe

hierarkia po peson luhatje,

dhe tani eshte heterarki,,

njerezit besojne njerez te tjere si vetja me teper

sesa korporatat apo qeverite.

Dhe nese i shikojme keto shifra per tregje me te zhvilluara

si Mbreteria e Bashkuar, Gjermania, e keshtu me rradhe, ato jane ne fakt shume me te ulta.

Mua me duket disi e frikshme.

Njerezit po besojne me teper biznesmenet

se sa besojne qeverite dhe drejtuesit.

Cfare po ndodh, nese mendoni per paranë

nese e zhveshim ate deri ne thelb,

eshte thjeshte nje shprehje vlere, nje vlere e rënë dakord mbi të.

Ajo qe po ndodh sot ne epoken dixhitale,

eshte se ne mund ta percaktojme sasine e vleres ne shume menyra te ndryshme

dhe ta bejme me me lehtesi,

dhe nganjehere menyra qe ne percaktojme sasine e ketyre vlerave,

e ben shume me te lehte

krijimin e formave te reja dhe te vlefshme te monedhes.

Ne ate kontekst, ju mund at shihni qe rrjete si Bitcoin

papritur fillojne te kene me shume kuptim.

Nese mendoni se po fillojme te veme ne diskutim

ate qe cfare kuptimi ka paraja,

cfare lidhje kemi ne me te, cfare e perkufizon parane,

dhe zgjatimi perfundimtar i saj eshte,

a ka ndonje arsye qe qeverite akoma

te kene ne dore paranë ?

Qartesisht po e shikoj kete ne prizmin e marketingut,

keshtu ne kendveshtrimin e markes,

markat me tere kuptimin qendrojne ose bien nga reputacioni.

Nese mendoni rreth kesaj, reputacioni eshte bere nje monedhe.

E dini, reputacionet ndertohen mbi besim,

qendrueshmeri, transparence.

Nese ne te vertete vendos te besoni ne nje marke,

ju doni nje marredhenie, doni te angazhoheni me marken,

ju tashme jeni duke marre pjese ne shume forma te reja

monedhe.

Keshtu mendoni per besnikerine.

Besnikeria eshte ne thelb nje mikro-ekonomi.

Pra mendoni per skemat e shperblimit ndaj besimit (milje ajrore).

The Economist ca vite me pare tha

qe ne fakt ka me shume milje ajrore te pashperblyera ne bote

se sa ka kartmonedha dollaresh ne qakullim.

E keni parasysh, kur qendroni ne rradhe tek Starbucks,

30 perqind e transaksioneve ne Starbucks ne cdo dite

ne fakt behen me pike Star te Starbucks.

Ajo eshte nje lloj monedhe of Starbucks

qe qendron brenda ekosistemit te saj.

Ajo cka me duket interesante eshte qe Amazon

se fundi ka leshuar monedhat Amazon.

Eshte pranueshme qe eshte nje monedhe qartesisht per Kindle.

Mund te bleni aplikacione dhe te beni blerje brenda atyre aplikacioneve,

por mendoni per Amazon,

shikoni tek barometri i besimit qe iu tregova

ku njerezit kane filluar te besojne bizneset,

sidomos bizneset te cileve u besojne dhe kane besim

me shume sa qeverite.

Krejt papritur, ju filloi te mendoni,

dakord Amazon mund ta kishte shtyre kete.

Mund te behej nje zgjatim natyral,

qe gjiithashtu blen gjera --

po te mos llogarisim Kindle -- ju mund te bleni libra, muzike,

produkte reale, pajisje and mallra dhe keshtu me rradhe.

Papritur ju po e shihni Amazon si nje marke,

qe po shkon koke me koke me Reserven Federale

per sa i perket menyres qe deshironi t'i shpenzoni parate,

cfare eshte paraja, cfare e perben parane.

Dhe do te ktheheni tek detergjenti Tide tani,

sic premtova.

Ky eshte nje artikull fantastik qe e hasa ne revisten New York Magazine,

ku thoshte qe perdoruesit e droges ne te gjithe Ameriken

po blejne droge

me shishe detergjent Tide.

Ato shkojne ne dyqane te aferta,

vjedhin Tide,

dhe nje shishe Tide 20 dollareshe

eshte e barabarte me 10 dollare kokaine ose mariuane.

Dhe cfare thone ato, ca kriminologjiste

kane shikuar kete dhe thone, dakord, ne rregull,

Tide si produkt shitet me vlere me te larte.

Eshte 50 perqind me shume se mesatarja e kategorise.

Eshte e mbushur me nje koktej kimikatesh shume komplekse

keshtu qe ka nje ere shume te pasur dhe te dallueshme,

dhe duke qene nje marke Procter and Gamble,

eshte suportuar nga shume masmedia reklamimi.

Ajo cfare ato thone eshte se perdoruesit e droges jane gjithashtu konsumatore,

keshtu qe ato e kane kete ne rruget e tyre neurale.

Kur e shikojne Tide, ka nje rruge te shkruter.

Ato thone, ky eshte besim. Une e besoj ate. Eshte kualitet.

Keshtu behet nje njesi monedhe,

te cilen revista New York Magazine e pershkroi

si nje vale krimi te besueshme shume te cuditshme, vale krimi me besim tek marka,

dhe kriminelet po e quajne Tide "ari i lengshem"

Ajo cfare une e mendoja si qesharake ishte reagimi

nga zedhenesja e P&G.

Ato thane, qartesisht e distancuan veten nga drogat,

por tha,

dhe kjo eshte qe vlera e markes ka qene e qendrueshme." (Qesh)

Qe mbeshtet argumentin tim dhe tregon qe ai as nuk

u djersit kur e tha kete.

Keshtu kjo me kthen tek lidhja me djersen.

Ne Meksike, Nike ka drejtuar nje fushate se fundmi

te quajtur, ekzaktesisht, Ofroni Djersen Tuaj.

Mendoni rreth kesaj,

kete kepuce Nike kane sensore brenda tyre,

ose ju po perdorni nje Nike FuelBand

qe thjesht regjistron levizjet tuaja, energjine tuaj,

konsumin tuaj kalorik.

Ajo cfare po ndodh ketu,

ju keni zgjedhur te jeni pjese e komunitetit Nike. Ju keni blere prej tyre.

Ato nuk po bejne reklama duke bertitur drejt jush,

dhe ja ku reklamimi ka filluar te zhvendoset tani

eshte ne gjera sic jane sherbimet, mjetet dhe aplikimet.

Keshtu Nike tamam po vepron si nje partner i mbarevajtur,

nje partner ne shendet dhe fitnes dhe nje sigurues sherbimi.

Ajo cfare ndodh me kete eshte se ato thone, "Dakord,

ju keni nje panel kontrolli mbi te dhenat. Ne e dime sa larg keni vrapuar,

sa larg keni shkuar, kalorite tuaja te marra, te gjitha keto lloj gjerash.

Ajo cfare mund te beni eshte, sa me shume vraponi, aq me shume pike fitoni,

dhe ne kemi nje ankand ku mund te bleni gjera Nike

por vetem duke vertetuar qe ne fakt ju keni perdorur produktin per te blere gjera."

Dhe ju smund te futeni ketu. Kjo eshte qartesisht

per komunitetin qe po djersijne

duke perdorur produkte Nike. S''mund te bleni gjera me pesos.

Ky eshte egzaktesisht nje ambjent i mbyllur, nje hapesire ankandi e mbyllur.

Ne Afrike, ju e dini, qe minutat e celularit jane bere

pikerisht nje monedhe me kuptimin e plote te fjales.

Njerezit jane mesuar, sepse celulari eshte mbret,

eshte bere shume e zakonshme te transferohen para,

duke bere pagese nepermjet celularit.

Dhe nje nga shembujt me te parapelqyer nga une shikuar ne perspektiven e markes

eshte Vodafone, ku ne Egjypt,

shume njerez bejne blerje ne tregje

dhe dyqane shume te vogla te pavarura.

Kusuri shume i vogel eshte nje problem real,

dhe tendenca eshte qe ju bleni nje grumbull me gjera,

le te themi ju mbetet borxh,

10 cente, 20 cente si kusur.

Shitesi ka tendence t'iu jape gjera si nje qepe

ose nje aspirine, or nje camcakez,

sepse ato s'kane kusur te vogel.

Keshtu kur erdhi Vodafone dhe e pa kete problem,

kete pike dhimbjeje per konsumatorin, ato krijuan

kusure te vogla te cilat i quajten Fakka,

qe pershtatet tamam dhe i jepet

bleresit nga shitesi,

dhe eshte kredit qe shkon drejt ne celularin e tyre.

Kjo monedhe behet kredit, i cili perseri,

eshte me te vertete shume interesant.

Ne beme nje anketim qe mbeshtet faktin qe,

45 perqind e njerezve

ne demografine teper te rendesishme te SH.B.A

thone qe jane te kenaqur duke perdorur

nje monedhe te pavarur ose te brand-uar.

Keshtu kjo po behet shume interesante,

nje dinamike shume interesante po ndodh.

Mendoni, korporatat

duhet te fillojne te mendojne rreth aseteve te tyre

ne nje menyre te ndryshme dhe t'i tregetojne ato.

Eshte me te vertete nje kapercim?

Duket e panatyrshme, por kur mendoni rreth saj,

ne Amerike ne 1860,

kishte 1600 korporata qe perdornin bankenota.

Kishte 8000 lloje kartash ne Amerike.

Dhe e vetmja qe e ndaloi ate,

qeveria kontrolloi 4 perqind te furnizimit,

dhe e vetmja gje qe e ndaloi ate

ishte shperthimi i Luftes Civile

dhe qeveria papritur donte te merte ne kontroll parane.

Keshtu qeveria, paraja, lufta, asgje nuk ndryshon ketu atehere.

Ajo cfare do te pyes eshte, thjesht,

a po e perserit veten historia ?

A po e ben teknologjia parane leter te ndihet si e dale jashte mode ?

A po e ndajme parane nga qeveria?

E keni parasysh, mendoni perseri, markat po fillojne te mbushin boshlleqet.

Korporatat po mbushin boshlleqet qe qeverite nuk munden.

Mendoj, e keni parasysh, do te jemi duke qendruar ne skene

duke blere nje kafe -- organike, kafe me tregti te ndershme -- ne vitin tjeter

duke perdorur florinet TED ose shilingat TED ?

Shume faleminderit.

(Duartrokitje)

Faleminderit.(Duartrokitje)