ဆိုလာပြားတွေ ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်သလဲ - Richard Komp
-
0:08 - 0:11ကမ္ဘာမြေသည် နေစွမ်းအင်ကို
အမြောက်အများကို လက်ခံလျက်ရှိသည်မှာ -
0:11 - 0:15တီရာဝပ် ပေါင်း ၁.၇၃ သန်း အထိဖြစ်ပါတယ်
-
0:15 - 0:19ထိုပမာဏသည် ကမ္ဘာ့လူသားထုတရပ်လုံး
အသုံးပြုသည်ထက် အဆ ၁ သိန်းပိုပါတယ် -
0:19 - 0:21ဒီတော့ ကမ္ဘာဟာ နေစွမ်းအင်အပေါ်
-
0:21 - 0:24လုံး၀ မှီခိုအားထားသွားနိုင်ဖို့ဆိုတာ
တနေ့နေ့မှာ ဖြစ်လာနိုင်ပါ့မလား -
0:24 - 0:26ဒီမေးခွန်းကို ဖြေဖို့..
-
0:26 - 0:32ဆိုလာပြားတွေက နေစွမ်းအင်ကို လျှပ်စစ်စွမ်း
အင်သို့ ပြောင်းပုံကို အရင်လေ့လာဖို့လိုတယ် -
0:32 - 0:36ဆိုလာပြားတွေကို ဆိုလာဆဲလ်..လို့ခေါ်တဲ့
ပိုသေးငယ်တဲ့ ယူနစ်တွေနဲ့ ပြုလုပ်ထားပြီး -
0:36 - 0:39ဆိုလာဆဲလ် အများစုကိုတော့
မြေပေါ်မှာ ဒုတိယအကြွယ်၀ဆုံးဖြစ်တဲ့ -
0:39 - 0:43တပိုင်းလျှပ်ကူး အမျိုးအစားဖြစ်တဲ့
စီလီကွန်မှ ပြုလုပ်ပါတယ် -
0:43 - 0:45ဆိုလာဆဲလ် တစ်ခုထဲမှာ
-
0:45 - 0:49စီလီကွန်ပုံဆောင်ခဲကို လျှပ်ကူးလွှာနှစ်ချပ်
ကြားမှာ ညှပ်ထည့်ထားပါတယ် -
0:49 - 0:54စီလီကွန် အက်တမ်တစ်လုံးစီက အနီးအပါးက
အခြားအက်တမ်လေးလုံးနဲ့ ချိတ်ဆက်လျက် -
0:54 - 0:58အီလက်ထရွန်တွေကို လျှပ်စစ်မစီးဖို့
နေသားတကျ ထိန်းသိမ်းပါတယ် -
0:58 - 0:59အဓိကသော့ချက်က ဒီမှာပါ..
-
0:59 - 1:04စီလီကွန် ဆိုလာဆဲလ် တစ်ခုဟာ ကွဲပြားတဲ့
ဆီလီကွန် နှစ်လွှာကို အသုံးပြုထားပါတယ် -
1:04 - 1:07n-type စီလီကွန်တစ်ခုမှာ၊
အီလက်ထရွန်တွေ ပိုလျှံလျက်ရှိပြီး -
1:07 - 1:12p-type စီလီကွန်မှာ၊ အီလက်ထရွန်တွေအတွက်
နေရာလွတ်တွေ ခေါ် hole တွေ ပိုလျှံပါတယ် -
1:12 - 1:14ဆီလီကွန် နှစ်မျိုး ဆုံမိတဲ့နေရာမှာ
-
1:14 - 1:18အီလက်ထရွန်တွေက p-n အဆက်
ကိုဖြတ်ကာ ဦးတည်ရာမဲ့သွားရင်း -
1:18 - 1:20အပေါင်း လျှပ်စစ်ကို တဖက်မှာ ချန်လျက်
-
1:20 - 1:23အနုတ်လျှပ်စစ်ကို အခြားဘက်မှာ ဖန်တီးကြပါတယ်
-
1:23 - 1:27သင့်အနေနဲ့.. အလင်းကို နေမှပစ်လွှတ်လိုက်တဲ့
-
1:27 - 1:28ဖိုတွန် ခေါ် အလွန်သေးငယ်တဲ့
-
1:28 - 1:30အမှုန်တွေရဲ့စီဆင်းမှုအဖြစ် ယူဆနိုင်ပါတယ်
-
1:30 - 1:34အဲဒီ ဖိုတွန်တွေအနက်တစ်လုံးက စီလီကွန်ကို
အင်ပြည့်အားပြည့်နဲ့ ရိုက်ခတ်လိုက်တဲ့အခါ -
1:34 - 1:39စီလီကွန်ရဲ့ နှောင်တည်းမှုမှ အီလက်ထရွန်ကို
ဆွဲထုတ်သွားနိုင်ပါတယ် -
1:39 - 1:43အနုတ်လျှပ်စစ်ဆောင်တဲ့ အီလက်ထရွန်နဲ့
အပေါင်းလျှပ်စစ်ဆောင်တဲ့ hole တို့ -
1:43 - 1:46အခုဆို ဟိုဟိုဒီဒီကို လွတ်လွတ်လပ်လပ်
သွားကြပါပြီ -
1:46 - 1:49ဒါပေမဲ့ p-n အဆက်ရှိ
လျှပ်စစ်စက်ကွင်းကြောင့် -
1:49 - 1:51၎င်းတို့သည် တစ်လမ်းမောင်းသာ သွားပါလိမ့်မယ်
-
1:51 - 1:53အီလက်ထရွန်ကိုတော့ n ဘက်သို့ ဆွဲလိုက်ပြီး
-
1:53 - 1:56hole ကို p ဘက်သို့ ဆွဲလိုက်ပါတယ်
-
1:56 - 2:02ရွှေ့လျားနိုင်တဲ့ အီလက်ထရွန်ကို ဆဲလ်ရဲ့
အပေါ်ဘက်ရှိ သတ္ထုချောင်းများက စုစည်းပါတယ် -
2:02 - 2:04ထိုမှတဆင့် ၎င်းတို့သည်
ပြင်ပ ပတ်လမ်းကို ဖြတ်စီးရင်း -
2:04 - 2:06လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာအလုပ်ကို မီးလုံးမှာ
-
2:06 - 2:08မီး အလင်းပေးသလို လုပ်နေကြသည်မှာ
-
2:08 - 2:12ကျောဖက်က အလူမီနီယံ လျှပ်ကူးပြားထံ
ပြန်ဖြတ် မသွားခင်အထိပါပဲ -
2:12 - 2:15ဆီလီကွန် ဆဲလ်တစ်ခုစီက
ဗို့ အား တဝက်သာ ထုတ်ပေမဲ့ -
2:15 - 2:19ပါဝါပိုကောင်းဖို့ ၎င်းတို့ကို
အတန်း၊ အကန့်အလိုက် တွဲထားနိုင်ပါတယ် -
2:19 - 2:23နေရောင်ခံပြား ၁၂ ချပ်က ဆလ်ဖုန်းတစ်လုံး
အားသွင်းဖို့ လောက်ငှပေမဲ့ -
2:23 - 2:26တအိမ်လုံးကို ပါဝါပေးဖို့တော့
အချပ် အတွဲပေါင်းများစွာ လိုပါတယ် -
2:26 - 2:29ဆိုလာဆဲလ်က အီလက်ထရွန်တွေဟာ
ရွှေ့လျားတဲ့ အစိတ်အပိုင်းမျှသာဖြစ်လို့ -
2:29 - 2:32၎င်းတို့အားလုံးဟာ ဒုံရင်းအရပ်ဆီ
ပြန်ရောက်သွားပါတယ် -
2:32 - 2:34ကုန်သွား ခမ်းသွားတာမျိုး ဘာမှ မရှိပါဘူး
-
2:34 - 2:37ဒီတော့ ဆိုလာဆဲလ်တွေက
ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ တာရှည်ခံပါတယ် -
2:37 - 2:43ဒီလိုဆို နေစွမ်းအင်အပေါ် လုံး၀ မှီခိုဖို့
ကျုပ်တို့ကို ဘယ်အရာက ဟန့်တားထားပါသလဲ -
2:43 - 2:45နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အကြောင်းတရားတွေ
ပါဝင်ပါတယ် -
2:45 - 2:49နဂိုအတိုင်း ဆက်ထားဖို့ လော်ဘီလုပ်တဲ့
စီးပွားရေးတွေကတော့ ဖော်ထုတ်မပြပါဘူး -
2:49 - 2:53အခုဒီမှာတော့ ရုပ်ပိုင်းနဲ့ ပို့ဆောင်ရေး
အပိုင်း စိန်ခေါ်မှုတွေကို အာရုံစိုက်ကြစို့ -
2:53 - 2:54အဲဒီမှာ အသိသာ အထင်ရှားဆုံးက
-
2:54 - 2:59နေစွမ်းအင်ဟာ ကမ္ဘာတဝမ်းကို
မညီမမျှ ဖြန့်ကျက်ထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ် -
2:59 - 3:01အချို့နေရာတွေက တခြားနေရာတွေထက်
နေရောင်ပိုရပါတယ် -
3:01 - 3:03ဒါကလည်း ပုံမှန်မရှိပါဘူး
-
3:03 - 3:07မိုးအုံ့တဲ့နေ့ သို့မဟုတ် ညဘက်တွေမှာတော့
ရရှိနိုင်တဲ့ နေစွမ်းအင်ဟာ ပိုနည်းမှာပါ -
3:07 - 3:10ဒီတော့ နေစွမ်းအင်ကို အပြည့်အ၀
အားထားနိုင်ဖို့ဆိုတာ -
3:10 - 3:14လျှပ်စစ်ကို နေသာတဲ့အရပ်မှ တိမ်ထူရာအရပ်ထံ
စွမ်းရည်ပြည့်ပို့တဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ -
3:14 - 3:17ထိရောက်တဲ့ စွမ်းအင်သိုလှောင်မှုဖြစ်ဖို့
လိုအပ်ပါတယ် -
3:17 - 3:20ဆဲလ်ကိုယ်တိုင်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကလည်း
စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်နေပါသေးတယ် -
3:20 - 3:23နေရောင်ကို စုပ်ယူမှုအစား အလင်းပြန်မယ်
ဒါမှမဟုတ် -
3:23 - 3:28ပတ်လမ်းကနေ မသွားခင် ပြုတ်ထွက်သွားတဲ့
အီလက်ထရွန်ဟာ hole ထဲကို ပြန်ကျမယ်ဆိုရင်.. -
3:28 - 3:31ဒါဟာ ဖိုတွန်ရဲ့ စွမ်းအင် ဆုံးရှုံးတာပါပဲ
-
3:31 - 3:33စွမ်းဆောင်ရည် အကောင်းဆုံး ဆဲလ်သည်ပင်
-
3:33 - 3:39ရရှိတဲ့ နေရောင်ရဲ့ ၄၆%ကိုသာ
လျှပ်စစ်အဖြစ် ပြောင်းပါသေးတယ် -
3:39 - 3:44စျေးကွက်ထဲက အများစုက
အမြင့်ဆုံးစွမ်းဆောင်ရည်က ၁၅ - ၂၀% ပါပဲ -
3:44 - 3:46ဒီ ကန့်သတ်ချက်တွေ ရှိပေမဲ့
-
3:46 - 3:47တကယ်တော့ ဒီနေ့ခေတ်ရဲ့
-
3:47 - 3:51ဆိုလာနည်းပညာက တကမ္ဘာလုံးကို
ပါဝါပေးဖို့ ဖြစ်နိုင်ပါတယ် -
3:51 - 3:53နေရာလွတ်များစွာနဲ့
အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ -
3:53 - 3:55တည်ဆောက်ဖို့ ရန်ပုံငွေတွေ လိုအပ်ပါတယ်
-
3:55 - 3:59ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် စတုရန်းမိုင်ပေါင်း
ဆယ်ဂဏန်းမှ ထောင်ပေါင်း များစွာတိုင်... -
3:59 - 4:01ဒါဆို အများကြီးလို့ ထင်စရာပါ
-
4:01 - 4:06ဒါပေမဲ့ ဆာဟာရ သဲကန္တာရ တစ်ခုနဲ့ပင်
ဧရိယာ စတုန်းမိုင် ၃ သန်းကျော် ရှိပါတယ် -
4:06 - 4:09ဆိုလာဆဲလ်တွေကို ပိုကောင်း၊
ပိုစျေးချိုအောင် လုပ်နေစဉ်မှာပဲ -
4:09 - 4:12လျှပ်စစ်သွယ်တန်းမှုတွေကို
ယှဉ်ပြိုင်လုပ်ဆောင်နေရပါမယ် ပြီးတော့ -
4:12 - 4:17ရေပေါ်ဆိုလာခင်းလို တီထွင်ဆန်းသစ်မှုတွေနဲ့
မြေပြင်ကို လုံး၀ ပြောင်းနိုင်ပါတယ် -
4:17 - 4:19အတွေးစမ်းသပ်ချက်တွေရဲ့ တဘက်မှာတော့
-
4:19 - 4:21အားကိုး အားထားလောက်တဲ့
လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို -
4:21 - 4:24မသုံးစွဲရသေး သူ၊ တစ် ဘီလျံကျော်
ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ရှိပါတယ် -
4:24 - 4:27အထူးသဖြင့်တော့ နေရောင်များစွာရရှိတဲ့
-
4:27 - 4:29ဖွံဖြိုးဆဲတိုင်းပြည်တွေမှာပါ
-
4:29 - 4:30အဲဒီလို နေရာမျိုးတွေမှာ
-
4:30 - 4:35နေစွမ်းအင်က ရေနံဆီလို တခြားရနိုင်တဲ့
အရာတွေထက် ပိုစျေးသက်သာပြီး -
4:35 - 4:37ပိုဘေးကင်းပါတယ်
-
4:37 - 4:39ပြောရမယ်ဆို Finland သို့မဟုတ် Seattle ပင်
-
4:39 - 4:42ထိရောက်တဲ့ နေစွမ်းအင်ဟာ
အလှမ်းဝေးနေဆဲပါပဲ
- Title:
- ဆိုလာပြားတွေ ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်သလဲ - Richard Komp
- Description:
-
သင်ခန်းစာအပြည့်အစုံကြည့်ရန်: https://ed.ted.com/lessons/how-do-solar-panels-work-richard-komp
ကမ္ဘာမြေကြီးက လက်ခံရရှိနေတဲ့ နေစွမ်းအင် ပမာဏမှာ ၁၇၃ ၀၀၀ ဝပ် အထိရှိပါတယ်။ ထို စွမ်းအင် ပမာဏသည် ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ သုံးစွဲနိုင်မှုထက် အဆပေါင်းများစွာပိုပါတယ်။ ဒီတော့ တစ်နေ့နေ့မှာ နေစွမ်းအင်အပေါ်ကို လုံး၀မှီခိုအားထားလာနိုင်မလား။ ဆိုလာပြားတွေ နေစွမ်းအင်မှ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးပုံကို Richard Kompက စူးစမ်းဖော်ပြထားပါတယ်။
သင်ခန်းစာတင်ဆက်သူ- Richard Komp၊ ရုပ်သံလှုပ်ရှားမှု - Globizco။
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:59
sann tint approved Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
sann tint accepted Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
sann tint edited Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
sann tint edited Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
Tun Lin Aung + 1 edited Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
Tun Lin Aung + 1 edited Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
Tun Lin Aung + 1 edited Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp | ||
Tun Lin Aung + 1 edited Burmese subtitles for How do solar panels work? - Richard Komp |