Return to Video

หลักในการคัดเลือกรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพเป็นอย่างไร - แอดาไลน์ คูวีลิเออร์ (Adeline Cuvelier) และ โทริล รอคเซท (Toril Rokseth)

  • 0:07 - 0:10
    อะไรคือสิ่งที่
    หญิงสาวชาวปากีสถานวัยสิบเจ็ดปี
  • 0:10 - 0:12
    นักสำรวจชาวนอร์เวย์
  • 0:12 - 0:13
    พระชาวธิเบต
  • 0:13 - 0:16
    และบาทหลวงชาวอเมริกันมีเหมือนกัน
  • 0:16 - 0:19
    พวกเขาเคยได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ
  • 0:19 - 0:22
    ในบรรดารางวัลอันทรงเกียรติทั่วโลก
  • 0:22 - 0:25
    รางวัลนี้ให้เพื่อยกย่องคนที่มีชื่อเสียง
  • 0:25 - 0:30
    และแสดงความนับถือต่อบุคคลและองค์กรสากล
    มากที่สุดในหน้าประวัติศาสตร์
  • 0:30 - 0:35
    เพื่อทำความเข้าใจว่ามันเริ่มต้นขึ้นได้อย่างไร
    เราต้องลองย้อนกลับยังยุค 1800
  • 0:35 - 0:37
    อัลเฟรต โนเบล นักเคมีชาวสวีเดน
  • 0:37 - 0:40
    เป็นต่อมาเป็นที่รู้จัก
    ในฐานะผู้คิดค้นระเบิดไดนาไมต์
  • 0:40 - 0:44
    การค้นพบซึ่งสร้างอาชีพให้กับเขา
    ในฐานะนักประดิษฐ์
  • 0:44 - 0:46
    และนักธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ
  • 0:46 - 0:49
    30 ปีถัดมา เขาได้กลายเป็นผู้ที่ร่ำรวยอย่างมาก
  • 0:49 - 0:50
    แต่ไม่เคยแต่งงาน
  • 0:50 - 0:52
    และไม่มีลูก
  • 0:52 - 0:54
    เมื่อพินัยกรรมของเขาได้ถูกเปิดออก
    หลังจากที่เขาเสียชีวิต
  • 0:54 - 0:59
    ก็เป็นที่น่าแปลกใจว่ามรดกของเขา
    จะถูกนำไปใช้เป็นรางวัลในห้าสาขา
  • 0:59 - 1:04
    ได้แก่ ฟิสิกส์ เคมี
    การแพทย์ วรรณกรรม และสาขาสันติภาพ
  • 1:04 - 1:08
    รางวัลนี้แสดงให้เห็นถึงการอุทิศตน
    อย่างยาวนานให้กับวงการวิทยาศาสตร์
  • 1:08 - 1:10
    และความสนใจทางด้านวรรณกรรมของเขา
  • 1:10 - 1:12
    แล้วโนเบลสาขาสันติภาพล่ะ
  • 1:12 - 1:16
    เนื่องจากชื่อของโนเบลเชื่อมโยงกับ
    สิ่งประดิษฐ์ในอุตสาหกรรมการผลิตอาวุธสงคราม
  • 1:16 - 1:21
    หลายคนคิดว่าเขาได้สร้างรางวัลสันติภาพ
    เนื่องจากความเสียใจต่อสิ่งที่เขาคิดค้นขึ้น
  • 1:21 - 1:26
    อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดนี้เป็นเพียงการคาดเดา
    เนื่องจากเขาไม่เคยทิ้งความเห็นใด ๆ เอาไว้
  • 1:26 - 1:30
    และสิ่งประดิษฐ์ของเขายังถูกใช้ในการก่อสร้าง
  • 1:30 - 1:34
    นักประวัติศาสตร์หลายท่านจึงเชื่อมโยงความสนใจ
    ของโนเบลที่มีต่อสันติภาพ เนื่องจาก
  • 1:34 - 1:37
    มิตรภาพและความสัมพันธ์นับศตวรรษของเขา
  • 1:37 - 1:41
    กับนักสันตินิยมชาวออสเตรเลีย
    นามเบอร์ทา วอน ซัตเนอร์ (Bertha Von Suttner)
  • 1:41 - 1:45
    วอน ซัตเนอร์ เป็นหนึ่งในผู้นำ
    ในการเคลื่อนไหวสันติภาพสากล
  • 1:45 - 1:48
    และในปี ค.ศ. 1905
    หลังจากการเสียชีวิตของโนเบล
  • 1:48 - 1:52
    เธอเป็นผู้หญิงคนแรก
    ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ
  • 1:52 - 1:56
    โนเบลร่างข้อกำหนดสามอย่างเอาไว้
    สำหรับรางวัลสาขาสันติภาพ
  • 1:56 - 1:58
    ซึ่งต่างจากรางวัลโนเบลสาขาอื่น ๆ
    ที่จัดขึ้นที่สวีเดน
  • 1:58 - 2:01
    การมอบรางวัลนี้จัดขึ้นที่ประเทศนอร์เวย์
  • 2:01 - 2:05
    การลดอาวุธ การทำสนธิสัญญาเพื่อสันติภาพ
    และความปรองดองระหว่างชาติ
  • 2:05 - 2:07
    มาตรฐานนี้ได้ถูกขยายในปัจจุบัน
  • 2:07 - 2:10
    เพื่อให้ครอบคลุมแนวทางอื่น
    ในการส่งเสริมสันติวิธี
  • 2:10 - 2:13
    เช่น สิทธิมนุษยชนและการเจรจา
  • 2:13 - 2:16
    และรางวัลก็ไม่จำเป็นว่าจะต้องมอบให้
    กับบุคคลเพียงคนเดียว
  • 2:16 - 2:19
    ประมาณหนึ่งในสามของรางวัลจะถูกแบ่ง
  • 2:19 - 2:21
    ให้กับผู้ได้รับรางวัลจำนวนสองถึงสามคน
  • 2:21 - 2:24
    แล้วหลักการคัดเลือกผู้ที่เหมาะสมนั้น
    เป็นอย่างไร
  • 2:24 - 2:26
    จากข้อมูลของมูลนิธิโนเบล
  • 2:26 - 2:29
    ผู้ที่มีสิทธิได้รับการเสนอชื่อ
    สามารถมาจากการเสนอชื่อของสภาแห่งชาติ
  • 2:29 - 2:31
    รัฐบาลแห่งชาติ
  • 2:31 - 2:33
    หรือศาลระหว่างประเทศ
  • 2:33 - 2:36
    ผู้ที่มีคุณสมบัติอาจรวมถึง
    อธิการบดีมหาวิทยาลัย
  • 2:36 - 2:42
    อาจารย์ในสาขาสังคมศาสตร์
    ประวัติศาสตร์ ปรัชญา กฎหมาย และศาสนวิทยา
  • 2:42 - 2:45
    และผู้ที่เคยได้รับรางวัลในสาขานี้มาก่อน
  • 2:45 - 2:48
    แต่ถ้าคุณอยากรู้ว่า
    ผู้ได้รับการเสนอชื่อเมื่อเร็ว ๆ นี้
  • 2:48 - 2:49
    คุณคงจะต้องรอไปก่อน
  • 2:49 - 2:54
    ข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวกับการเสนอชื่อ
    จะถูกปิดเป็นความลับนานถึง 50 ปี
  • 2:54 - 2:56
    ในกรณีของมาติน ลูเธอร์ คิง จูเนียร์
  • 2:56 - 3:01
    เราไม่รู้ว่าใครเสนอชื่อเขา
    จนกระทั่งปี ค.ศ. 2014
  • 3:01 - 3:03
    ผู้เสนอชื่อเขากลายเป็นกลุ่มเควเกอร์ (Quakers)
  • 3:03 - 3:05
    ผู้ซึ่งได้รับรางวัลนี้มาก่อน
  • 3:05 - 3:09
    และสมาชิกสภาสวีเดนทั้งหมดแปดคน
  • 3:09 - 3:13
    ไม่มีข้อกำหนดถึงจำนวนครั้งการเสนอชื่อ
    บุคคลหรือองค์กรที่สมควรได้รับรางวัล
  • 3:13 - 3:15
    แท้จริงแล้ว เจน แอดดัมส์ (Jane Addams)
  • 3:15 - 3:19
    ผู้ก่อตั้งกิจการเพื่อสังคม
    ในประเทศสหรัฐอเมริกา
  • 3:19 - 3:24
    ได้รับการเสนอชื่อก่อนหน้านี้ 91 ครั้ง
    ก่อนที่จะได้รับรางวัลในที่สุด
  • 3:24 - 3:28
    การไม่มีผู้ได้รับรางวัลเลย
    ยังนับเป็นสัญญาณบางอย่าง
  • 3:28 - 3:33
    ปี ค.ศ. 1948 คณะกรรมการปฏิเสธการมอบรางวัล
    สืบเนื่องจากการเสียชีวิตของมหาตมะ คานธี
  • 3:33 - 3:36
    ซึ่งถูกตีความว่าเป็นการเเสดงความเสียใจ
    และการให้เกียรติ
  • 3:36 - 3:40
    ซึ่งต่อมาได้เรียกเหตุการณ์ดังกล่าวว่า
    ไม่มีผู้ได้รับรางวัล
  • 3:40 - 3:42
    เช่นเดียวกันกับรางวัลโนเบลสาขาอื่น
  • 3:42 - 3:45
    รางวัลในสาขาสันติภาพ ถูกมอบให้
    เฉพาะกับบุคคลที่ยังมีชีวิตอยู่เท่านั้น
  • 3:45 - 3:48
    การคัดเลือกนั้นใช้เวลาเกือบปี
  • 3:48 - 3:51
    และดำเนินการโดยสมาชิก
    ผู้ได้รับเกียรติจำนวนห้าท่าน
  • 3:51 - 3:53
    จากคณะกรรมการรางวัลโนเบลแห่งนอร์เวย์
  • 3:53 - 3:58
    ผู้ที่ไม่ได้รับสิทธิ์ให้มีบทบาททางการเมือง
    ในประเทศนอร์เวย์
  • 3:58 - 4:00
    โดยเริ่มต้นจากรายชื่อ
    ผู้ได้รับการเสนอชื่อจำนวนมาก
  • 4:00 - 4:03
    ซึ่งมากกว่า 300 รายชื่อในปีที่ผ่านมา
  • 4:03 - 4:07
    พวกเขาทำการตรวจสอบผลงาน
    ของผู้ที่ได้รับการเสนอชื่อและคัดเลือกอีกครั้ง
  • 4:07 - 4:09
    ในขั้นตอนสุดท้าย ประธานคณะกรรมการโนเบล
  • 4:09 - 4:13
    ประกาศรายชื่อผู้ได้รับรางวัล
    ต่อหน้าสาธารณชนในเดือนตุลาคม
  • 4:13 - 4:16
    พิธีมอบรางวัลถูกจัดขึ้นในวันที่ 10 ธันวาคม
  • 4:16 - 4:19
    ซึ่งเป็นวันครบรอบการเสียชีวิต
    ของอัลเฟรต โนเบล
  • 4:19 - 4:21
    รางวัลประกอบด้วยเหรียญทอง
  • 4:21 - 4:27
    ที่ถูกแกะสลักด้วยภาษาละตินว่า
    "โปร พาเซ เอท ฟราเทอร์นิทาเท เจนทิอุม"
  • 4:27 - 4:30
    หรือ "แด่สันติภาพและภราดรภาพแห่งมนุษยชาติ"
  • 4:30 - 4:34
    และประกาศณียบัตร
    พร้อมเงินรางวัลจำนวนมาก
  • 4:34 - 4:36
    ไม่กี่ปีมานี้เอง เงินรางวัลนั้น
    สูงถึง 8 ล้านโครนสวีเดน
  • 4:36 - 4:39
    หรือประมาณหนึ่งล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
  • 4:39 - 4:42
    ซึ่งถูกแบ่งสันปันส่วน
    ในกรณีที่มีผู้ที่ได้รับรางวัลหลายคน
  • 4:42 - 4:45
    และในขณะที่ผู้ที่ได้รับรางวัล
    สามารถนำเงินไปใช้ได้ตามต้องการ
  • 4:45 - 4:51
    เมื่อไม่กี่ปีก่อน หลายคนได้บริจาคเงินรางวัล
    เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนและสังคม
  • 4:51 - 4:54
    หลายปีที่ผ่านมา ผู้ที่ได้รับรางวัลโนเบล
    สาขาสันติภาพมักจะเป็น
  • 4:54 - 4:57
    ชาวยุโรปหรือชาวอเมริกาเหนือ
  • 4:57 - 5:00
    แต่ไม่กี่ปีมานี้
    ได้มีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่
  • 5:00 - 5:03
    ทำให้รางวัลโนเบลนั้นเป็นสากลมากขึ้น
  • 5:03 - 5:06
    23 องค์กรและผู้ได้รับรางวัล 103 คน
  • 5:06 - 5:09
    ประกอบด้วยผู้ชาย 87 คน และผู้หญิง 16 คน
  • 5:09 - 5:14
    คือผู้ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ
    ทั้งหมด 126 คน
  • 5:14 - 5:19
    ซึ่งรวมถึง เดสมอน ทูทู (Desmond Tutu)
    สำหรับการต่อต้านแบ่งแยกสีผิว
  • 5:19 - 5:21
    ในประเทศแอฟริกาตอนใต้
  • 5:21 - 5:27
    โจดี วิลเลียม (Jody Williams) สำหรับการสั่งห้าม
    และกวาดล้างทุ่นระเบิดแบบทำลายบุคคล
  • 5:27 - 5:32
    ริกอร์เบอร์ตา เมนชู ทัม (Rigorberta Menchú Tum)
    สำหรับความเท่าเทียมในสังคม และไกล่เกลี่ยข้อพิพาท
  • 5:32 - 5:36
    โดยคำนึงถึงการเคารพสิทธิมนุษยชนพื้นฐาน
  • 5:36 - 5:40
    มาร์ติ อาฮิซาริ (Marti Ahisaari) จาก
    ความพยายามแก้ไขข้อขัดแย้งระหว่างชาติ
  • 5:40 - 5:43
    ในประเทศนามีเบีย รัฐโควโซโว
    และประเทศอินโดนิเซีย
  • 5:43 - 5:47
    และออง ซาน ซูจี สำหรับ
    การเรียกร้องประชาธิปไตยโดยสันติ
  • 5:47 - 5:50
    และสิทธิมนุษยชนในประเทศพม่า
  • 5:50 - 5:53
    นี่เป็นเพียงบุคคลบางส่วนที่จุดประกายให้เรา
  • 5:53 - 5:54
    ท้าทายเรา
  • 5:54 - 5:56
    และแสดงให้เราเห็นผ่านการกระทำ
  • 5:56 - 5:58
    ว่าหนทางสู่สันติภาพไม่ได้มีเพียงหนึ่งเดียว
Title:
หลักในการคัดเลือกรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพเป็นอย่างไร - แอดาไลน์ คูวีลิเออร์ (Adeline Cuvelier) และ โทริล รอคเซท (Toril Rokseth)
Description:

ดูบทเรียนแบบเต็มได้ที่ http://ed.ted.com/lessons/how-does-the-nobel-peace-prize-work-adeline-cuvelier-and-toril-rokseth

ในบรรดารางวัลอันทรงเกียรติทั่วโลก รางวัลโนเบลสาขาสันติภาพเป็นหนึ่งรางวัลที่ได้แสดงความนับถือต่อบุคคลและองค์กรสากลมากที่สุดในหน้าประวัติศาสตร์ แต่ว่าวิธีการเสนอชื่อผู้รับรางวัลนั้นมีหลักการอย่างไร ใครมีสิทธิ์ได้รับการเสนอบ้าง แอดาไลน์ คูวีลิเออร์ (Adeline Cuvelier) และ โทริล รอคเซท (Toril Rokseth) ให้รายละเอียดเกี่ยวกับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ

บทเรียนโดย Toril Rokseth และ Adeline Cuvelier (จากศูนย์โนเบลสันติภาพ), แอนิเมชันโดย Zedem Media

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:15

Thai subtitles

Revisions