Ben Saunders: Neden evden çıkayım ki?

Kaşif Ben Saunders dışarı çıkmanızı istiyor! Sadece dışarısı hep neşeli ve mutlu olduğundan değil, yaşamın "saatlerce ve günlerce kana kana içilebilen" özü dışarıda olduğundan. Saunders'ın bir sonraki yolculuğu ne? Antartika sahilinden Güney Kutbu'na ve sonra geriye yürüyerek Dünya'da bir ilk olmak.

Normalde para kazanmak için kızak çekiyorum,

dolayısıyla beni entellektüel olarak şaşırtmak için çok fazla şeye gerek yok,

ama bu senenin başlarından bir ropörtajdan

bu soruyu okuyacağım:

"Felsefik olarak, sürekli bilgi akışı olması

hayal edebilme yeteneğimizi çalıyor mu

veya elde edebilme hayallerimizin yerine geçiyor mu?"

Sonuçta, eğer birisi tarafından bir yerde yapılıyorsa,

ve biz de sanal olarak katılabiliyorsak,

neden evden çıkalım ki?"

Normalde kutup kaşifi olarak tanıtılıyorum.

En ileri veya 21. yüzyıl mesleklerinden olup olmadığından

emin değilim ama şu ana kadar hayatımın yüzde ikisinden

fazlasını Kuzey Kutbu Dairesinde bir çadırda geçirdim,

yani evden bayağı bir çıkıyorum diyebiliriz.

Ve sanırım doğam gereği, ben izleyici

veya araştırmacı değil de yapan bir insanım,

fikirler ve eylem arasındaki bu uçurum, bu ayrılığı

kısaca keşfetmeye çalışacağım.

Son 12 yıldır beni delirten "neden?" sorusunun

anlamlılık yanıtını arkada duran, soldan ikinci

gösterişli görünen beyefendi

vermiştir, kendisi

George Lee Mallory. Çoğunuz adını biliyorsunuzdur.

En son 1924'te Everest dağının zirvesinin yakınlarında

bulutların arasında kaybolurken görülmüştü.

Edmund Hillary'den 30'dan fazla yıl önce Everest'e

tırmanmış ilk kişi olabilir veya olmayabilir.

Kimse tepeye ulaşıp ulaşamadığını bilmiyor. Bu hala bir gizem.

Ama "Çünkü orada" deyişini sloganı haline getirdiği söylenir.

Gerçekten böyle birşey dediğinden emin değilim.

Dediğini gösteren çok az kanıt var ama asıl

söylediği aslında çok daha güzel,

ve elimdeki kağıtta. Şimdi size okuyacağım.

"Soracağın ve yanıtlamaya çalışman

gereken ilk soru şudur:

Everest Dağına tırmanmanın yararı ne?

Ve cevabımı hemen verebilmeliyim, yararı yok.

Herhangi bir yararı olabilmesinin en ufak bir yolu bile yok.

Ah tamam yüksek rakımlarda insan

vücudunun neler yaptığı hakkında birşeyler

öğrenebiliriz ve muhtemelen tıpçılar bizim gözlemlerimizi

havacılığın ilerlemesi için kullanabilirler ama

bunun dışında hiçbir yararı olmaz.

Bir parça bile altın, gümüş veya elmas

ya da kömür veya demir getirmeyeceğiz.

Gıda için bitki yetiştirilebilecek, ekin ekilebilecek bir gıdım

toprak bile bulmayacağız. Dolayısıyla bir yararı yok.

Eğer insanın içinde bu dağın iddiasına yanıt

veren bir şey olduğunu, bu çabamızın

aslında hayatın çabası olan yukarı ve

sonsuza kadar yukarı olduğunu göremiyorsanız

neden gittiğimizi anlayamayacaksınız.

Bu maceradan kazandığımız tek şey sadece neşe,

ve sonuçta neşe hayatın sonu.

Yemek ve para kazanmak için yaşamıyoruz.

Hayattan keyif almak için yiyoruz ve para kazanıyoruz.

Hayatın anlamı bu ve hayatın amacı da bu."

Ancak Mallory'nin evden çıkıp bu

büyük maceralara katılmanın neşeli ve eğlenceli olduğu

tezi benim kendi tecrübelerimle çok da iyi uyuşmuyor.

Ön kapımdan en çok uzaklaşmayı başardığım zaman

2004'ün baharıydı. Hala tam olarak neden yaptığımı

bilmiyorum ama planım Kuzey Buz Denizi'ni

tek başına ve hiçbir destek olmadan geçmekti.

Temel olarak, Rusya'nın kuzey sahilinden

Kuzey Kutbu'na yürüyüp sonra Kanada'nın kuzey sahilinden devam etmekti.

Bunu daha önce kimse yapmamıştı. O zamanlar 26 yaşındaydım.

Çoğu uzman bunun mümkün olmadığını söylüyordu,

ve annemin de bu fikri çok beğendiğini söyleyemem.

(Gülüşmeler)

Sibirya'nın kuzey sahilindeki küçük bir meteoroloji istasyonundan

Kuzey Buz Denizi'nin sahilindeki buz kütlesinin kenarı

olan son başlama noktama ulaşmam

yaklaşık beş saatimi aldı, ve eğer birisi korkusuz

Feliz Baumgartner'ı sadece aşağı inerken değil de yukarı çıkarken

de izlediyse, kuzeye doğru yol alan helikopterde

oturduğum sırada hissettiğim endişeyi ve içimdeki kesinlikle

kötü bir şeyler olacağına dair hissi anlayabilir.

Orada oturup kendimi nasıl bir belaya soktuğumu düşündüm.

Biraz neşe, biraz keyif vardı.

26 yaşındaydım. Orada oturup kızağıma

baktığımı hatırlıyorum. Kayaklarım hazırdı,

bir uydu telefonum ve bir kutup ayısının saldırısına uğrama

ihtimalime karşı bir pompalı tüfeğim vardı.

Camdan dışarı bakınca ikinci helikopteri gördüğümü hatırlıyorum.

İnanılmaz bir Sibirya şafağına doğru ilerliyorduk ve

bir parçam kendini Jason Bourne ve Wilfred Thesiger

karışımı gibi hissetti. Bir parçam

kendimle baya gurur duydu ama çoğunluğum tamamen dehşete düşmüştü.

Ve bu yolculuk 10 hafta, 72 gün sürdü.

Başka hiç kimseyi görmedim. Bu fotoğrafı helikopterin yanında çektik.

Onun dışında 10 hafta boyunca kimseyi görmedim.

Kuzey Kutbu denizin ortasında aniden ortaya çıkıyor,

dolayısıyla ben Kuzey Buz Denizi'nin donmuş yüzeyinde seyahat ediyorum.

NASA o senenin koşullarını, kayıtlar tutulmaya başlandığından beri görülen en kötü koşullar olarak açıkladı.

180 kilo, yaklaşık 400 pound, yiyecek, yakıt ve erzağı

yanımda çekiyordum. 10 hafta boyunca ortalama sıcaklık

eksi 35 dereceydi. En soğuğu eksi 50'ydi.

Dolayısıyla yine çok bir neşe veya keyif olduğu söylenemez.

Ancak bu seyahat hakkında mucizevi şeylerden biri,

denizin üzerinde, Kuzey Buz Denizi'nin

üzerinde dolanan bu yüzen, kayan, yer değiştiren buz kalıbının

üzerinde yürüdüğümden dolayı

çevrem sürekli değişkendi.

Buz sürekli hareket ediyor, kırılıyor, etrafta yüzüyor,

çözülüyordu, dolayısıyla yaklaşık 3 ay boyunca gördüğüm manzara

benim için eşsizdi. Başka hiç kimse benim 10 hafta boyunca

gördüklerimi, manzaraları asla hiçbir şekilde göremeyecek.

Ve bu, evden çıkmak için muhtemelen en iyi sebeptir.

Size nasıl bir şey olduğunu anlatmaya çalışabilirim,

ama siz azla nasıl bir şey olduğunu bilemeyeceksiniz

ve yalnız hissettiğimi ne kadar anlatmaya

5.4 milyon kare mildeki tek insan olduğumu soğuğu, kötü bir günde

rüzgarla yaklaşık eksi 75 derece olduğunu anlatmaya çalışırsam

kelimeler o kadar kifayetsiz kalıyor ve hakkını veremiyorum.

Dolayısıyla bence, izleyip

merak etmektense yapmak, deneyimlemek,

katılmak, katlanmak yaşamın özünü

bulup saatlerce ve günlerce

bu özü kana kana içebilmemizin yolu.

Ancak buraya bir uyarı eklemem gerekiyor.

Benim deneyimlerime göre, insanca mümkün olanın

en ucunda hayatın tadına bakmakta bağımlılık yapan bir şey var.

Şu an sadece maço bir şekilde

efeler gibi cesaret göstermekten değil

ayrıca pankreas kanseri alanından da bahsediyorum,

bunda bağımlılık yapıcı bir şey var ve benim için

kutup geziler muhtemelen uyuşturucu

bağımlısı olmaktan pek de farklı değil.

Size bunun ne kadar iyi olduğunu denetmeden anlatamam,

ama elime geçebilen tüm parayı yakabilme ve

sahip olduğum tüm ilişkileri batırabilme kapasitesine sahip

yani ne istediğinizi iyi düşünün.

Mallory, insanın içinde dağın iddiasına yanıt

veren bir şey olduğunu öne sürdü

ve ben de bunun doğru olup olmadığını merak ediyorum

gerçekten iddiada mı, çabada mı ve özellikle

insanlığın karşısındaki büyük, bitmemiş, bize seslenen yığınla meydan

okumada mı bir şey var, deneyimlerime göre evet kesinlikle.

Yetişkin hayatımın çoğunda bana

seslenen bitmemiş bir meydan okuma var.

Birçoğunuz hikayeyi biliyorsunuz.

Bu, Kaptan Scott ve takımının bir fotoğrafı.

Scott yüz'ü aşkın yıl önce Güney Kutbuna

ulaşmayı başaran ilk insan olmak için yola çıktı.

Orada ne olduğunu kimse bilmiyordu. O zamanlar hiçbir yanı

haritalandırılmamıştı. Ay'ın yüzeyi hakkında

Antartika'nın kalbinden daha çok bilgiye sahiptik.

Çoğunuzun bildiği gibi, Roald Amundsen ve Norveçli

takımı köpekler ve kızaklar kullanarak Scott'u geçti.

Scott'un takımı yürüyerek ilerliyordu ve beşi de

koşum takımları takıp kızakları çekiyordu

ve kutba geldiklerinde Norveç bayrağının çoktan orada olduğunu gördüler.

Tahminimce kendilerini çok kötü hissetmişler ve moral kaybına uğramışlarıdr.

Beşi de geri dönüp yürümeye başladılar ve

o dönüş yolunda beşi de öldü.

Bu günlerde keşif ve macera alanında

yapılabilecek her şeyin yapıldığına dair yanlış bir düşünce var.

Antartika'dan bahsettiğimde insanlar genellikle

"Bu çok ilginç de

Blue Peter'ın sunucusu bunu bisikletle yapmadı mı?"

veya "Ne güzel. Biliyor musun babannem seneye

bir seyahat gemisiyle Antartika'ya gidecek.

Onu orada görebilme şansın var mı?" diyorlar.

(Gülüşmeler)

Ama Scott'un seyahati bitmemiş duruyor.

Hiç kimse Antartika'nın sahilinden Güney Kutbu'na

ve sonra tekrar geriye yürümedi.

Muhtemelen Kral Edward'ın dönemindeki keşiflerin

altın çağındaki en cesur girişimdi ve

bana göre bu yüzyılda iskorbütten güneş panellerine

keşfettiğimiz her şey göz

önüne alındığında artık birinin

gidip bu işi bitirmesinin zamanı gelmişti.

İşte bu da tam olarak benim yola çıkma sebebim.

Seneye bu zamanlarda, ekim ayında, üç kişilik bir takımın lideri olacağım.

Bu gidiş dönüş seyahatini yapmamız yaklaşık dört ayımızı alacak.

İşin boyutu bu. Kırmızı çizgi tabii ki kutba yolun yarısı.

Geri dönüp tekrar yürümemiz gerekecek.

Size blog yazıp tweet atacağımızı söylememin biraz

alay etmek gibi olduğunun farkındayım. Daha önce

kimsenin yapamadığı şekilde bu seyahati dolaylı

ve sanal olarak yaşayabileceksiniz.

Ayrıca bu, "Neden?" sorusuna kısa ve öz bir

yanıt bulabilmem için dört aylık bir şans olacak.

Günümüzde yaşamımız hiç olmadığı kadar güvenli

ve rahat. Bu günlerde kaşifler için

çok da talep yok. Okuldaki kariyer danışmanım

bunu bir seçenek olarak hiç sunmadı.

Örneğin eğer

Samanyolu'nda kaç yıldız olduğunu

veya Paskalya Adasındaki dev kafaların kaç yaşında olduğunu

bilmek istesem çoğunuz şu an ayağa bile

kalkmadan öğrenebilirsiniz.

Ama yine de, eğer neredeyse 12 yıl boyunca ağır şeyleri soğuk

yerlerde sürüklemekten öğrendiğim bir şey var sa,

o da gerçek ilhamın ve büyümenin sadece

sıkıntı çekme ve meydan okumadan,

rahat ve tanıdık olan şeylerden uzaklaşarak

bilinmeyene doğru adım atmaktan geldiğidir.

Yaşamda hepimizin atlatması gereken fırtınalar

ve yürümesi gereken kutuplar var ve eğer sadece

cesaretimizi toplayabilirsek mecazen hepimiz en azından

evin dışına biraz daha sık çıkmaktan fayda görebiliriz.

Size kapıyı birazcık açıp dışarıda neler olduğuna

bakmanız için yalvarıyorum.

Çok teşekkürler.

(Alkış)