Ben Saunders: Waarom zou je het huis verlaten?

Ontdekkingsreiziger Ben Saunders wil dat je het huis uit komt! Niet omdat het altijd aangenaam is, maar omdat je daar het krachtvoer van het leven vindt, "het sap dat we uit onze uren en dagen kunnen zuigen". Saunders' volgende excursie is een poging om als eerste van de kust van Antarctica naar de Zuidpool te lopen, en weer terug.

Ik ben sleeëntrekker van beroep,

dus intellectueel
ben ik vrij snel van mijn stuk gebracht,

maar ik ga een vraag oplezen

uit een interview eerder dit jaar:

"Steelt de constante stroom van informatie
-- filosofisch gezien --

ons vermogen tot verbeelding

of onze ambitieuze dromen?

Als het immers al ergens
door iemand gedaan wordt

en we digitaal kunnen deelnemen,

waarom zouden we dan het huis verlaten?"

Ik word meestal geïntroduceerd als poolreiziger.

Waarschijnlijk niet de meest progressieve
of 21ste eeuwse

functieomschrijving,
maar ik heb nu ruim 2% van mijn leven

in een tent binnen de poolcirkel doorgebracht,

dus ik kom redelijk veel het huis uit.

Ik ben meer een doener

dan beschouwer of overdenker van dingen,

en die kloof,
die scheiding tussen ideeën en actie,

wil ik even onderzoeken.

Het meest kernachtige antwoord op de vraag "waarom?"

die me de laatste 12 jaar bezighield,

wordt toegeschreven aan deze slordig uitziende heer

die tweede van links staat.

George Lee Mallory.
Velen van jullie zullen zijn naam kennen.

In 1924 zag men hem voor het laatst
de wolken in verdwijnen

bij de top van Mt. Everest.

Wellicht was hij de eerste die Everest beklom,

ruim 30 jaar vóór Edmund Hillary.

Niemand weet of hij de top bereikte.
Dat is nog steeds een mysterie.

Aan hem wordt echter de zin toegeschreven:
"Omdat hij er staat."

Ik weet niet zeker of hij dat zei.

Daar is weinig bewijs voor,
maar wat hij wel zei

is eigenlijk veel leuker.

Ook dit heb ik geprint.
Ik zal het voorlezen.

"De eerste vraag die u zal stellen

en die ik zal beantwoorden, is deze:

Welk nut heeft het beklimmen van Mt. Everest?

Mijn antwoord is onmiddellijk: geen enkel nut.

Er is niet de geringste kans op enig gewin.

O, we zouden iets kunnen leren over het gedrag

van het menselijk lichaam op grote hoogte,

en mogelijk wenden medici onze observatie aan

in dienst van de luchtvaart,

maar verder zal er niets van komen.

We brengen geen korrel goud of zilver,

edelstenen, of kolen of ijzer mee terug.

We zullen geen meter vruchtbare aarde vinden

voor landbouwgewassen.
Er is dus geen enkel nut.

Als je niet begrijpt dat er iets in de mens is

dat de uitdaging van deze berg zal aangaan,

dat de strijd de strijd is van het leven zelf,
opwaarts en immer opwaarts,

dat de strijd de strijd is van het leven zelf,
opwaarts en immer opwaarts,

dan zie je niet waarom wij gaan.

Wat dit avontuur ons oplevert, is pure vreugde,

en vreugde is toch
het doel van het leven.

We leven niet om te eten en geld te verdienen.

We eten en verdienen geld
om van het leven te kunnen genieten.

Dat is wat leven betekent
en daarvoor dient het leven."

Mallory's argument dat het huis verlaten

en grootse avonturen beleven vreugde schenkt,

rijmt zich echter wat minder
met mijn eigen ervaring.

Het verst van mijn voordeur

was ik in de lente van 2004.
Ik weet niet precies

wat in me voer, maar mijn plan was

om een solo, zelfvoorzienende oversteek
van de Noordelijke IJszee te maken.

Ik wilde kortom van de noordkust van Rusland

via de Noordpool
naar de noordkust van Canada lopen.

Niemand had dat ooit gedaan.
Ik was 26 destijds.

Veel experts achtten het onmogelijk

en mijn moeder was
allerminst gecharmeerd van het idee.

(Gelach)

De reis van een klein weerstation aan de noordkust

van Siberië tot mijn vertrekpunt --

de rand van het pakijs,
de kust van de Noordelijke IJszee --

duurde ongeveer vijf uur.
Wie de onverschrokken Felix Baumgartner

heeft zien opstijgen,
in plaats van enkel afdalen,

zal een idee hebben van mijn bezorgdheid,

terwijl ik in een helikopter noordwaarts denderde,

en van het gevoel van naderend onheil.

Ik zat me af te vragen
waar ik nóu aan begonnen was.

Er was wel wat vreugde;

ik was 26.
Ik herinner me dat ik

neerkeek op mijn slee.
Ik had mijn ski's gereed,

ik had een satelliettelefoon,
een 'pump action'-geweer

voor als ik door een ijsbeer werd aangevallen.

Ik keek uit het raam en zag de tweede helikopter.

We denderden
door een fantastische Siberische ochtend.

Ik voelde me een beetje een kruising tussen
Jason Bourn en Wilfred Thesiger.

Ik voelde me een beetje een kruising tussen
Jason Bourn en Wilfred Thesiger.

Deels voelde ik me trots,
maar overwegend was ik doodsbenauwd.

Die reis duurde 10 weken -- 72 dagen.

Ik zag niemand anders.
Deze foto is naast de helikopter genomen.

Daarna zag ik 10 weken lang niemand.

De Noordpool ligt midden in zee.

Ik reisde dus over het bevroren oppervlak
van de Noordelijke IJszee.

NASA beschreef de omstandigheden dat jaar,
als de slechtste ooit opgetekend.

Ik sleepte 180 kilo voedsel,
brandstof en hulpmiddelen.

De gemiddelde temperatuur die 10 weken

was min 35.
Min 50 was het koudste.

Dus nogmaals, veel vreugde was er niet te beleven.

Een van de magische dingen aan deze reis

is echter dat,
omdat ik over een zee loop --

over die drijvende, verschuivende ijskorst
bovenop de Noordelijke IJszee --

over die drijvende, verschuivende ijskorst
bovenop de Noordelijke IJszee --

de omgeving voortdurend verandert.

Het ijs beweegt, breekt, drijft rond

en bevriest weer,
zodat mijn uitzicht bijna 3 maanden lang

uniek was.
Niemand kan ooit datgene zien

wat ik 10 weken lang zag.

Dat is waarschijnlijk het beste argument
om het huis uit te komen.

Ik kan je proberen te vertellen hoe het was,

maar je zult het nooit echt weten.

Hoe meer ik tracht uit te leggen
dat ik eenzaam was,

als enige mens op 5,4 miljoen vierkante kilometer,

dat het koud was --
bijna min 75 in de wind op een slechte dag,

hoe meer woorden tekort schieten.

Het lijkt me daarom dat het doen,

het proberen te ervaren, te ondernemen,

in plaats van te kijken en je af te vragen,

is waar je het echte krachtvoer van het leven vindt,

het sap dat we
uit onze uren en dagen kunnen zuigen.

Maar hier voeg ik een waarschuwing toe.

In mijn ervaring
is er iets verslavends aan

het proeven van het leven
op het randje van wat menselijkerwijs mogelijk is.

Ik bedoel dat niet slechts op het gebied van

dwaze, macho, Edwardiaanse waaghalzerij,

maar ook op het gebied van alvleesklierkanker.

Er is iets verslavends aan,
en in mijn geval

zijn poolexpedities wellicht
niet zo anders

dan een verslaving aan crack.

Ik kan de bekoring niet echt beschrijven
zonder dat je het zelf ervaart,

maar het slokt met gemak alle geld op
waar ik aan kan komen,

en ruïneert elke relatie die ik ooit had,

dus pas op wat je wenst.

Mallory stelde dat in de mens iets zit

dat antwoordt op de uitdaging van de berg.

Ik vraag me soms af
of er inderdaad iets

in de uitdaging zelf zit,
in de onderneming, en vooral

in de grote, onvoltooide uitdagingen
waar de mensheid voor staat,

dat ons roept.
In mijn geval is dat zeker zo.

Er is één onvoltooide uitdaging

die me als volwassene
altijd heeft getrokken.

Velen van jullie zullen het verhaal kennen.

Dit is een foto van Kapitein Scott en zijn team.

Scott probeerde ruim een eeuw geleden

om als eerste mens
de Zuidpool te bereiken.

Die was destijds niet in kaart gebracht.

We wisten meer over het maanoppervlak

dan over het hart van Antarctica.

Scott werd verslagen

door Roald Amundsend en zijn Noorse team,

die honden en hondensleeën gebruikten.
Scotts team ging te voet.

Zij sleepten hun eigen sleeën.

Bij aankomst op de pool
troffen ze de Noorse vlag aan,

draaiden zich waarschijnlijk
bitter en gedemoraliseerd om

en terug liepen naar de kust.

Alle vijf stierven ze op de terugreis.

Er is tegenwoordig een soort misverstand

dat alle ontdekkingen en avonturen
al eens gedaan zijn.

Wanneer ik mensen vertel over Antarctica,
hoor ik vaak:

"Interessant, heeft die tv-presentator

dat niet al eens gedaan op een fiets?"

Of: "Leuk! Mijn oma gaat volgend jaar

op een cruise naar Antarctica.

Is er een kans dat jullie elkaar tegenkomen?"

(Gelach)

Maar Scotts droom blijft onvoltooid.

Niemand is ooit helemaal van de kust

naar de Zuidpool gelopen, en weer terug.

Het kan met recht
de meest gedurfde onderneming genoemd worden

van die Edwardiaanse gouden eeuw
van ontdekkingsreizen.

Ik vond het de hoogste tijd,

gezien alles wat we
in de eeuw daarna hebben uitgedokterd --

van scheurbuik tot zonnepanelen --

dat iemand de klus probeerde af te maken.

Dat is precies wat ik wil gaan doen.

Volgend jaar oktober
leid ik een team van drie man.

De reis gaat ons ongeveer vier maanden kosten.

Dat is de schaal.
De rode lijn is uiteraard halverwege.

We draaien ons om en komen weer terug.

Ik ben me bewust van de ironie
als ik je vertel

dat we zullen bloggen en tweeten.
Je zal van een afstand

virtueel kunnen meeleven met deze reis

zoals niemand dat ooit heeft gekund.

Ook zal ik vier maanden in de gelegenheid zijn

om een antwoord te vinden
op de vraag: "Waarom?"

Onze levens zijn vandaag veiliger en comfortabeler

dan ze ooit waren.
Veel vraag naar ontdekkingsreizigers

is er zeker niet.
Mijn studiekeuzeadviseur

heeft het nooit genoemd als optie.

Als je zou willen weten

uit hoeveel sterren de Melkweg bestaat,

of hoe oud die grote hoofden op Paaseiland zijn,

zouden de meesten van jullie
dat kunnen opzoeken

zonder zelfs maar op te staan.

En toch, als ik iets heb geleerd
in de bijna 12 jaar

dat ik zware dingen
door koude omgevingen sleepte,

is het dat ware inspiratie en groei

enkel voortkomt uit tegenslag en uitdagingen.

Het achterlaten van het comfortabele en vertrouwde

en het onbekende in stappen.

We moeten in het leven allemaal
stormen weerstaan en polen bereiken

en ik denk dat,
op zijn minst metaforisch gesproken,

het ons allemaal goed zou doen

om wat vaker buitenshuis te komen,
als we het lef hebben.

Ik zou jullie zeker willen overhalen
om de deur op een kier te zetten

en te kijken wat er buiten is.

Hartelijk dank.

(Applaus)