Return to Video

Neden Uzaylı Hayatları Hakkında Delil Göremiyoruz?

  • 0:00 - 0:15
    (Müzik)
  • 0:15 - 0:18
    Bu engin kainatta bir yerlerde
  • 0:18 - 0:21
    mutlaka hayatla dolup taşan sayısız gezegen olmalı,
  • 0:21 - 0:24
    ama neden hiçbir kanıt bulamıyoruz?
  • 0:24 - 0:28
    Bu 1950'de Enrico Fermi tarafından sorulan ünlü bir sorudur:
  • 0:28 - 0:31
    "Herkes nerede?"
  • 0:31 - 0:35
    Komplo teoricileri UFO'ların bizi hep ziyaret ettiğini
  • 0:35 - 0:37
    ama raporların hep saklandığını iddia ederler,
  • 0:37 - 0:40
    ama açıkcası, pek de ikna edici değiller.
  • 0:40 - 0:42
    Burada bir muamma oluşuyor.
  • 0:42 - 0:45
    Geçen yıl Kepler uzay gözlemcileri
  • 0:45 - 0:48
    yakın yıldızların çevresinde yüzlerce gezegen buldular,
  • 0:48 - 0:50
    bu da şu anlama geliyor:
  • 0:50 - 0:53
    sadece kendi galaksimizde bile
  • 0:53 - 0:56
    yarım trilyon gezegen olabilir.
  • 0:56 - 0:59
    Sadece 10.000'de biri bile
  • 0:59 - 1:02
    yaşamaya elverişli şartları sağlıyorsa,
  • 1:02 - 1:04
    50 milyon tane hayat barındıran olası gezegen
  • 1:04 - 1:06
    tam burada, Samanyolu'nda bulunmaktadır.
  • 1:06 - 1:08
    Muamma ise,
  • 1:08 - 1:13
    dünyamız Büyük Patlama'dan 9 milyar yıl sonra oluştu.
  • 1:13 - 1:16
    Galaksimizdeki sayısız diğer gezegenlerin
  • 1:16 - 1:19
    daha önce oluşmuş ve yaşama milyarlarca
  • 1:19 - 1:23
    veya kesinlikle dünyadan milyonlarca yıl önce
  • 1:23 - 1:25
    şans vermiş olması gerekir.
  • 1:25 - 1:28
    Onlardan sadece birkaçında akıllı canlılar oluşmuş olsa
  • 1:28 - 1:30
    ve teknoloji üretmeye başlasa,
  • 1:30 - 1:33
    bu teknolojilerin gelişmesi için
  • 1:33 - 1:36
    milyonlarca yıl geçmesi gerekirdi.
  • 1:36 - 1:38
    Dünyada
  • 1:38 - 1:41
    teknolojinin sadece 100 yılda
  • 1:41 - 1:44
    ne kadar da büyük ölçüde hızlanabileceğini gördük.
  • 1:44 - 1:48
    Milyonlarca yılda, bir akıllı uzaylı toplumu
  • 1:48 - 1:51
    galaksimizde kolayca yayılabilirdi,
  • 1:51 - 1:54
    belki de devasa enerji toplayan aletler
  • 1:54 - 1:57
    veya koloni uzay gemisi filoları
  • 1:57 - 2:00
    ya da muhteşem sanat eserleri gece gökyüzünü dolduruyor olabilirdi.
  • 2:00 - 2:03
    Eninde sonunda, varlıklarından bizi haberdar edeceklerini düşünüyorsunuz;
  • 2:03 - 2:05
    bilerek ya da farkında olmadan,
  • 2:05 - 2:08
    elekromanyetik sinyallerle ya da başka bir şekilde.
  • 2:08 - 2:11
    Ve bizler, hala ikna edici bir işaret göremedik.
  • 2:11 - 2:14
    Neden?
  • 2:14 - 2:17
    Bunun bir kaç olası cevabı var
  • 2:17 - 2:19
    ve bazıları oldukça karanlık.
  • 2:19 - 2:22
    Belki de tek bir süper zeki uygarlık
  • 2:22 - 2:25
    galaksiyi devraldı
  • 2:25 - 2:28
    ve diğer potansiyel rakiplerinden korktuğu için
  • 2:28 - 2:31
    telsiz yayınını sıkı bir şekilde yasakladı.
  • 2:31 - 2:34
    Herhangi bir şey tehdide dönüştüğünde
  • 2:34 - 2:37
    onu yok etmek için hazırda bekliyor.
  • 2:37 - 2:40
    Ya da, belki o kadar zeki değiller,
  • 2:40 - 2:43
    belki de gelişmiş teknoloji üretmek için gereken zekanın
  • 2:43 - 2:45
    evrimi bizim düşündüğümüzden
  • 2:45 - 2:47
    daha nadirdir.
  • 2:47 - 2:52
    Sonuçta bu yaşananlar dünyanın başına 4 milyar yılda bir kere geldi.
  • 2:52 - 2:55
    Belki tüm bu olanlar bile inanilmaz bir şans eseriydi.
  • 2:55 - 2:58
    Belki galaksimizdeki ilk uygarlik biziz.
  • 2:58 - 3:02
    Belki de uygarlık, yarattığı teknolojileri
  • 3:02 - 3:04
    kontrol edebilme yeteneğinden yoksun olarak
  • 3:04 - 3:07
    kendi yıkımının tohumunu taşıyordur.
  • 3:07 - 3:12
    Fakat, ümit veren cevaplar da var.
  • 3:12 - 3:16
    Yani, belki de yeterince iyi aramıyoruz ve buna ayırdığımız bütçe de çok küçük.
  • 3:16 - 3:20
    Galaksimizdeki yıldızların küçük bir kısmı
  • 3:20 - 3:23
    diğer canlılardan işaret bulmak için araştırıldı.
  • 3:23 - 3:26
    Belki de doğru şekilde bakmıyoruzdur.
  • 3:26 - 3:29
    Belki uygarlık geliştikçe,
  • 3:29 - 3:32
    elektromanyetik dalgalardan daha kullanışlı ve karmaşık
  • 3:32 - 3:35
    başka iletişim araçlarını keşfedecek.
  • 3:35 - 3:38
    Belki de aradığımız hareketin merkezi
  • 3:38 - 3:42
    yeni keşfedilen gizemli karanlık madde,
  • 3:42 - 3:46
    ya da evrenin kütlesinin çoğunu içine alan kara enerjidir.
  • 3:46 - 3:50
    Ya da belki yanlış ölçekte bakıyoruzdur.
  • 3:50 - 3:53
    Belki de zeki uygarlıklar,
  • 3:53 - 3:56
    hayatın birbiriyle mükemmel şekilde uyumlu
  • 3:56 - 3:58
    bilgiler bütünü olduğunu fark ettiler
  • 3:58 - 4:01
    ve bu etkileşim küçük ölçekte daha verimli gerçekleşebilir.
  • 4:01 - 4:04
    Tıpkı dünyamızdaki hantal stereo sistemlerinin
  • 4:04 - 4:07
    küçülerek iPodlara dönüşmesi gibi, belki zeki canlılar da
  • 4:07 - 4:10
    çevredeki izlerini azaltmak için
  • 4:10 - 4:12
    kendilerini mikroskobik seviyeye küçültmüş olabilir,
  • 4:12 - 4:15
    böylece Güneş Sistemi bizim farkinda olmadığımız uzaylılarla dolu olabilir.
  • 4:15 - 4:19
    Belki de kafamızdakı fikirler, uzaylı yaşamının ta kendisidir.
  • 4:19 - 4:22
    Tamam, bu biraz saçma oldu.
  • 4:22 - 4:24
    Uzaylılar bana boyle söyletti.
  • 4:24 - 4:27
    Ama, fikirlerin de kendilerine ait hayatlarının olduğunu ve yaratıcılarından
  • 4:27 - 4:30
    daha uzun süre yaşayabileceklerini düşünmek çok hoş.
  • 4:30 - 4:35
    Belki de biyolojik yaşam sadece bir geçiş dönemidir.
  • 4:35 - 4:40
    Önümüzdeki 15 sene içinde
  • 4:40 - 4:42
    yakın gezegenlerin yaşama elverişli olduklarını gösteren
  • 4:42 - 4:46
    spektroskopik veriler elde etmeye başlayabiliriz.
  • 4:46 - 4:49
    Ve bu arada SETI - Dünya Dışı Akıllı Varlıkları Arama,
  • 4:49 - 4:52
    elindeki verileri halka açıyor, böylece
  • 4:52 - 4:55
    milyonlarca bilim insanı, siz de dahil,
  • 4:55 - 4:58
    araştırmaya kalabalığın gücünü katabilirsiniz.
  • 4:58 - 5:01
    Ve Dünya'da, başlangıç noktasından hayatı yaratmak için
  • 5:01 - 5:04
    inanılmaz deneyler yapılıyor,
  • 5:04 - 5:07
    bildiğimiz DNA formlarından çok farklı hayatlar olabilir.
  • 5:07 - 5:09
    Tüm bunlar sayesinde
  • 5:09 - 5:12
    galakside hayat var mı, yoksa sadece biz miyiz
  • 5:12 - 5:16
    sorularına yanıt verebileceğiz.
  • 5:16 - 5:20
    Cevap ne olursa olsun
  • 5:20 - 5:23
    bizi huşu içinde bırakacak,
  • 5:23 - 5:25
    çünkü eğer yalnızsak bile
  • 5:25 - 5:29
    tüm bunları düşünüyor, hayal ediyor ve sorguluyor olmamız
  • 5:29 - 5:33
    evren hakkındaki en önemli gerçekler haline gelebilir.
  • 5:33 - 5:37
    Ve size bir başka iyi haberim daha var.
  • 5:37 - 5:40
    Öğrenme ve kavrama arayışı asla sıkıcı değildir.
  • 5:40 - 5:43
    Kesinlikle değildir. Tam tersidir. Ne kadar öğrenirsen
  • 5:43 - 5:46
    o kadar büyüleyici hale gelir dünya.
  • 5:46 - 5:49
    Ve bizi ileri götüren, cevaplanmamış sorular
  • 5:49 - 5:53
    ve çılgın olasılıklardır. Meraklı kalın.
Title:
Neden Uzaylı Hayatları Hakkında Delil Göremiyoruz?
Speaker:
Chris Anderson
Description:

Ünlü Fermi Paradoksu'nun animasyonlu keşfi için hazır olun. Evrende çoğu, Dünya'dan daha yaşlı olan çok sayıda gezegen varken, neden henüz uzaylı yaşama dair bariz işaretleri görmedik? Bu sorunun çok sayıda ilgi çekici, endişe verici ve umut verici olası yanıtları var.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:04

Turkish subtitles

Revisions